28 Aralık 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

2 Birincikânun TELGRAF HABERLERİ Finler iki noktadan Rus topraklarına girdiler Belsinkiden kk ide yeni bir mağlübiyete uğramış * ” Bu cephede mukabil iy Pir kıtaları, yalnız Rus askeri - İ,, ,*ürtmekle kalmamış, hattâ bun- B Ududa kadar takib etmişlerdir. i il habere göre Finliler, bu havali - “ Sovyet topraklarına #ure'le harbi, asgari iki noktada Sov| B,, Visine nakletmişlerdir. b Te Sünkü muharebe esnasında Sov - mar N İpi, *N zayiatı ağır olmuştur. Sovyet- #Malde Petsamo muntakasında da ami Me etmektedirler. Hava taarruzlarına karşı n her gün tekerrür et - İöndra 27 (Hususi) — Bu akşam Hel mekte olan So “en alınan haberlere göre, mer -'karşı siv ie “Finlandiyada Salla şehrine karşıİnakliyat vasıtaların ete seçmiş olan Sovyet kuvvet -İma gelen haberler Sovyetlerin Petsamo mıntakasında da ricat ettikleri bildiriliyor et hava hücumlarına halkı korumak. için, bütün beyaza boyan - ve sokağa çi halkın beyaz bir İgömlek giymesi hükümetçe tavsiye o - taarruza İlunmuştur. Bu süretle düşman tayya- | 50 kişi kaybetmiştir. releri, beyaz gömleklileri kar tabak İsından farkedemiyeceklerdir. | Fin tebliği | Helsinki, 27 (AA) — Fin akşam teb girmiş ve'liği: Kareli berzahında düşman mühim bir İaaliyet göstermiştir. Ladoga gölünün şimalinde Ruslar ta. rafından öğle vakti yapılan bir tardedilmiş ve Finler $ Sovyet tankı zap- tetmişlerdir. Bundan başka Ruslar doğu Laponya- sında Syvatantoyu geçmeye teşebbüs et- mişlerdir. Bu teşebbüs ak'm kalmış ve İhtikârla mücadele Dün Mecliste hararetli münakaşalar oldu Niş A Mara 27 (Hususi) — Meclisin bugün A, Plantısında zelzele felâketi etrafın-'g n “izâkerelerden sonra ihtikâr mese, X, * İsir Mazhar Müfid Kansu tarafın- ey rilmiş olan sual takririne Ticaret ve izm Topçuoğlu tarafından ce - «rilmiştir, Vekil cevabında Avrupa #lâdıktan sonraki vaziyeti anla - bey büz maddeler üzerindeki fiay narh Ney.) iç bir maddi sebebe istinad et - e Wünhasıran kolay ve çabuk pa- ği lemiş ve alınan tedbirleri izah e - ii tarafımız. açık istediğimiz Mt işiten istediğimiz kadar eşya getir İş, “idarma malikiz. Mübayaa edece İ e varın bedelini temin edecek ka- i, Vzde döyizimiz mevcuttur.» de - İğ, Alınacak tedbirler Yün. ndan sonra, spekü Na Nel zikretmiş, ktssadi tedbirler a-| k de, nacak inzibati tedbirleri saya“ ve tiygtir ki; an gelecek malların fiatları biz- Av olacaktır. Toptancıdan yarım YA Eeçerek yüzde kaç zamla ge- * ğı, Yarım toptancıdan perakende - » TSK gene yüzde kaç zam alacağı Na ir Uğuna göre perakende fistla - sini tesbit edeceğiz. Ve mem: N belde azami olarak tesbit etti- lane fiatından fazla fistla iye Tekal bulunarak bunları muhtekir Mt, layacağız. Hatta bir toptancı © apt aya dahi mal satamıyscaktır. Ney ci dahi ne tüccar olmuyan a ag de kendisi gibi bir yarı top- an, “m Salamıyscektır. Mal ancak dan yarı toptancıya ondan da 2 Beçecektir. kiş, © İhtildir zinciri teessüs ede - İhracat vaziyetimiz. oDçuoğlu ihracat vaziyeti #ederken şunları söylemiş- Mhz ise bugün artık sar- ir. pe r müşkülâtımız kal - 24 iy ear yükselmekte ve mal- B, Slebje, ii *ma) a : T pek ziyade artmakta- Yard, mak için musirrane ta » ti h ” ön, haüünkü fiatı dahi şikâyet retti değildir. Yakında biraz Sdecektir. ot Siya *çin hı « *hmâk hırsı bahis mevzuu olduğu-|* “ eme Sale ike Mecliş salâhiyetini ve mürakabesini tamamen ifa ektir ve muhtekirlere asla meydan vermiyecektir,, Binnetice arzettiğim bu konjüktöre ımızı temin etmek için ar- tik fazla prim vermek mecburiyetinde değiliz. Bu vaziyette ithalâtımız Üze - deki prim de ineceği için hariçteki kliği memleketimize daha az inikâs edecektir. Mazhar Müfidin sözleri Müteakiben kürsüye gelen Mazhar fd Kansu ticaretin ruhu dürüst ve doğruluk olduğunu söyledikten sonra sözlerine şöyle devam etmiştir: Fakat maatteessüf dürüsti ile hay. siyet ile namus ile alâkası olmıyan, yal nız ne pahasına olursa olsun ve nesil İolursa olsun para kazanmak fikrini kendisine prensip ittihaz eden bazı a - İnasır harb zenginliğini o ve ihtikârını İveniden uyandırmaya | çalışmaktadır. İHükümet bu noktada eminim ki gayri İmeşru, yani milletin damarlarına ya - pışarak sülük gibi Kanını emmek isti - ven bu hayasız haini vatan diyeceğim, bu anasıra elbette meydan vermiye - cektir. -Bravo sesleri: Onlar vatansız - i.e Rasih Kaplan (Antalya): Burada B. İM. Meclisi vardır, İstiklâl harbinde on- İlarla nasıl mücadele ettiğimizi pek iyi ilirler, . Sözlerine devam eden Mazhar Mü - ifid bugünkü tereffüata bir gare bulun- masını İstemiş ve demiştir ki: Arkadaşlar, bu muhtekirler bilme - lidir. -bizzat anlamalı- dır ki, arkada- sımın buyurdukları gibi, ilâve edeyim. Harb sencinliği ve ihtikâr ruhu ve ha- yası ve kafası artık kalkamaz. Bu hu - İsusta çok değerli ve çok kıymetli hiz « İmetlerini görmekle müftehir olduğu - muz Başvekilimizden çok rica ederim getirecekleri kanunda bu cihetler mu - rrah elsun. Bunların kafalar: ezilsin. e bu hassas mesele üzerinde hüküme- tlmiz emin olsunlar ki, Meclis salfihi - yetini ve murakabesini tamamen ifa €- decektir ve muhtekire asla meydan vermiyecektir, “Bravo sesleri sikışlar- Bulgar heyeti Moskovada Moskova 27 (AA.) — Muhtelif ne - zaretlere mensub 7 kişiden mürekkeb Bulgar ekonomi heyeti bugün'Moş - kovaya gelmiştir. hücum | İde mühim surette hasara uğratmıştır. SON POSTA fakat Sovyetler teşebbüslerini tazeledik. lerinden dün akşam başlıyan muharebe! hâlâ devam etmektedir. Ladogü gölünün doğu-şimalinde düş- man ön müfrezeleri müsâdemelerinden Düşman Kivivaara istikametinde hu- duda doğru çekilmektedir Finlândiya kıt'aları Lakavaarya kadar Üerliyerek yedi zaptetmişlerdir. Sovyet tebliği Moskova, 27 (A.A.) Leningrâd a&. keri muntakası erkânı harbiyesinin 26 İlkkânun tarihli tebliği: Keşif müfrezeleri arasında ateş teatl edilmiş ve bazı yerlerde topçu faaliyette İ bulunmuştur. Hava kuvvetlerimiz keşif uçuşları yapmıştır. Helsinki, 27 (A.A.) — Son üç gün iç de 9 et tayyaresi düşü üştü ingilizler havaran Alman harb gemilerine taarruz ettiler Londra 27 (Hususi) — Sahil müds- faası teşkilâtına aid bir İngiliz Keş bugün öğleden sonra, Şii Alman sahilleri (civarında devriye gezmekte olan iki düşman dis troyerile on bir karakol gemisine k şı muvaffakiyetli bir harekette bu - Tunmuştur. | İngiliz tayyaresi ( tarafından atılan | bombalar, Alman gemilerinden birini hareketsizliğe mahküm etmiş, diğerini Ayrıca, İngiliz ve Alman tayyareleri arasında da bir hava muharebesi cere- yan etmiştir. Harekâta iştirak eden bütün İngiliz tayyareleri salimen üslerine dönmüş- lerdir. izmirde yağmurlardan bir ev yıkıldı, bir kadın öldü İzmir, 27 (Hususi) — İzmirde şiddetli yağmurlar devam etmektedir. Yağmur- dan Dolablıkuyuda Ayşe namında bir ka- dının oturduğu ev yıkıldı. Enkaz altında kalan Ayşe öldü. Matürkün Ankaraya ilk teşrif ettiği gün Ankara, 27 (A.A.) — Bugün Ebedi Şef Ataürk'ün Ankaraya ilk teşriflerinin yir- minci yıldönmü olmak münasebetile An- Kara Vali ve Belediye Reisi Nevzad Tan- doğanın riyasetinde Vilâyet ve Belediye Deimi Encümenleri azalarile Cümhuriyet Halk Partisi Ankara vilâyet idare heyeti reis ve azslarından mürekkeb bir heyet Etnoğrafya müzesinde muvakkat kabre giderek Ebedi Şefin manevi huzurunda ta- zim ile eğilmişler ve kabre çelenkler koy- Milli Şef Elâzığda Malatya; 27 (A.A.) — Bugün sa- at 9.5 te Malatyaya teşrif eden Mü- li Şefimiz İsmet İnönü, istasyonda Vali, Belediye Reisi, Parti erkânı, mektebliler ve halk tarafından coş- kun tezahürlerle karşılandılar. İs. tasyon caddesinde ve halk arasında yi iye nazırı uzun zaman yürüyen ve talebe ile vi Diğ zallan e , doğruca hükümet gittiler, hükümet erkânı tanıştılar. Bundan sonra Bele- eyi şereflendiren o Rejsicümhu- $ (Miyen Ğ mi A nuz çarşıyı gezmek İstediler ve dğialzi Gİ olarak çarşı yolu ile Gezi ilk MİL DİM noktam ilk Bu okuluna, sinemaya, liseye gittiler. Parti ve Halkevinde şehirlilerle u- zun müddet görüşerek bilhassa Halkevinin mesaisi ile alâkadar ol. dular. Buradan tütün fabrikasına giderek işletmeye yeni açılan bu fabrikadaki çalışma şeklini tetkik ettiler. Malatya mensucat fabrikası Mili Şelimizir. bilhassa alâkasını celbetti; Burada saatlerce kalan İ- nörü, saat 13 te Belediyeye gele- rek öğle yemeğini burada yediler. Milli Şef pederlerinin kabrini z'yarel ettiler Malatya, 27 (A-A.) — Reisicü hur İsmet İnönü şehir mezarlığına giderek orada medfun bulunan pe. derlerinin kabrini ziyaret etmişler ve saat 15 te hususi trenlerile Elâ zığa mütevecciher şehrimizden ha- reket etmişlerdir. Milli Şefin telgrafı (Baştarafı 1 inci sayfada) teessir oldum. Bütün millet te Erzincan. la yakındı alâkadardır. “Cümhuriyet hükümeti felâketin ıztırablarını hafiflet- mek için âcil tedbirler almıştır. En ziya-| 1 de ıztırabımızı mucib olan nüfusça uğra- dığımız pek ac: zay'attır. Diğer tahribatı milletimiz pek az zamanda kâmilen ta.|< mir ve telâfi edecek ve bugünkü enkaz |bı kararı içinden memleketin güzel bir mamuresi gün son d. çıkarılacaktır. ve daha Bütün devlet memurlarının fedakâr. | pouslard © İtalya, yeni ve mühim bir karara mı varıyor? b yılması lâzım ge- leceğine ı iddin ve yazılara tesadüf edilmektedir. Maamafih bunların ta en yersiz er dukları da iddia edi'emez. Zira ri rlerine tercü - bulunan Giornale ıyda geçenlerde vaz'sında altlan enem 1915 it- İman ol İd'İtalia'da Virjinyo mazivi tahlile matuf b lalta İtalyaya attedilmek İtifaka hiyanet meselesine miş ve İla'yanın Almanya !l sebatında müttefikinin hiç bir serzenisine yer vermiyecek sarih bir hattı hareket İihtiyar eylediğini tebarüz et ısmıştı. Giornale 8” man,, ittifak bağı bizzat Avusturva ve Almanya tarafından koparılmıştı, Şimdi hiç Kizumu o" rivat ile, bu- alyan resmt kat bir fikir ikiliği İmevcud olduğ bul evlemek lâzım İ geliyor. Tı 15 de olduğu gibi. Birbirinden ayrılan bu fikirlerden bi- rine göre, Alman'- İtalvan ittifakının hâ- İJâ vöcudünü kabu! eden Kont Clano ve onunla hemfikir olanların kanaatini bir İtarafa almak ve Almanvanın Rusya ile anlaşmada İtslvayı emri vaki karsısında bırakmış olmanın İtalyaya bahsettiği serbestiyi müdafaa edenlerin mütaleasi- nı da diğer bir tarafa ayırmak icab evle Bu sonuncu fikri sevenlere göre harbi bu, ü müesdelenin f- yı sevkettiği seveni dikkot bir Avusturya, b kararlarını, tebliğ edecekleri bildirmisler n mütaleasını al arada mevcud «it İtifakı müselles» bağı neticesi olarak daha İlik, vazifeseverlikte birbirlerile yarış et- melerini beklerim, Halkın ıztırabını teskin için bilhassa | manevi ahvalde sükünet muhafaz r, Mületimizin Erzincanlı İevvel istişarede bulunmaları icab edi. yordu. Bu sebebledir ki İtalva da, gene yet icabı (1915) de müttefiklerine Busün ise Almarva ile İtalya arasın- muşlardır, Hindli kıtalar garb cephesinde Londra 27 (Hususi) — Kanada ve Avustralya kuvvetlerinden sonra, bu - ün ilk Hindili kıt'aları da, garb cep - hesindeki İngiliz kuvvetlerine iltihak etmek üzere bir Fransız limanına mu - vasalat etmişlerdir. Hindli efradın kısmı azsmı müslü- mandır, Bunlar gönüllü olarak gelmiş- lerdir. Hindliler, garb cephesindeki İn- giliz ta'imgâhmda talim O yörecekler - dir. İda «celik mihver» adı veri bir vesika vardır. Buna rağmen Alman» hükümeti, Sovvet Rusva ile bir müahede imzalama- wa karar verdiğini Kant Cianova ancak İngiliz - Sovyet iri ün eveel bildirmiş ve etraf bir e re imkön b mamıstr. u ben- Münasebatı ü ilen inüte'lealar ve Londra, 27 (A.A.) — Moskovadaki İn-| mot la giliz büyük elçiliğinin Rusyadaki İngiliz azalar, İ- firmalarını derhal işlerini tasfiyeye da-|talyanın, savanı dikket hazı kararlara vet ettiği hakkındaki haberler resmi mah, | varmak arifesinde nlduğunu gösteriyor. ellerde kat'i olarak yalanlanmıştı. İngi- | Bunların hangi ietikemetlerde tezahür liz - Sovyet münasebetlerinde hiçbir de- gişiklik vukubulmamıştır. alâkadar olduğu halkça bilinmelidir. İsmet İnönü gecenlerde ileri sürülen mü edeceklerini de, nihavet önümüzdeki i'k- bahara kadar görmit “ineaöız. Selim Ragıp Emeç Sabahtan Sabaha Bir ıstılah behsi Ciddi bir maarif meselesi iki meslekdaşımız arasında temiz bir münakaşaya yol açtı. Mesele şudur: Mekteb ve ilim kitablarında ıstılublar yeni türkçe mi, arapça mı, yaksa lâtince mi olmalıdır, Meselâ hendese ıstılahlarmdan birine mustabil mi öz türkçe (Eşkenar)mı, lâlince rectangie mi demek doğrudur? Her iki meslekdaşın ittifak ettikleri nokta arabi tabirin bırakılmasıdır. Ayrıldık- ları nokta da öz türkçe kök ve eklerden ıstılah yapmakla bu zahmete kalan, madan bugünkü küllâr dünyasının O kabır, ettiği Greko.Lâlin ıstılahları olduğu kabul etmek, z türkçe köklerden wtılah çıkarmak fikrinde olan arkadaş diyor ki; — Lâtince ıstılahları bellemek bugünkü büyük ilim Jisanlarından birini bilen için kolaydır. Fakat bilmiyen aslı ne olsa türkçeden gelen bir yeni kelimeyi daha kolay öğrenir, Doğrusunu söylemek lâzım gelirse ben bu kamaatte değilim. Çünkü ilmi ıstılahlar 8. sasen muayyen ilim şabelermden birini meslek tutanların işine yarar, Mekteblerde öğrenilmesi lâzım ıstlahlara geline, körpe bir dımağ ha arapçasını, ha diline yat, km olmiyân ve konuşma lisanında geçmiyen öz türkçesini, hn da lâtincesini beke. mekte zorluk çekmez. Çekse de ba zorluk her üçü için aynidir. İlm adamına ge. lince onun esasen bir ecnebi dil bilmesi gerektir. Ve bu adam beynelmilel Him sahasında fikir cevherini zenginleştirmek İhtiyacındadır. Şu balde büyük küllür dünyasının kabul “ettiği lâtince asılları bellemesi de elbet daha hesablı ve duha fay. dalıdır. Mekteb talebesi de hesab, hendese, fizik ve kimiya gibi ıstılahları bol derslerden öğreneceği lâtincelere bangi mesleğe girerse girsin hayatının her adımında tesa, düf edecektir, Bugün şöyle böyle bir ilk tahsil! olan şoför bile motörden başlıya, rak radyatör, piston, karbüratör, vantilâtör, ekroz, pim, şaft, distribütör, sapap, suspansiyon, resor, volan, debreyaj, pedal, fren, viles, baota, idrolik fren, buji vessire gibi bir otomobil üstünde en aşağı İki sayfalık ecnebi kelime öğreniyor. Bunların da öz türkçesini aramıya kalkarsak belki bufabiliriz. Fakat; bulduğumuz kelimelerle bir yedek parça ararsak bütün dünya önümüze taş duvar kesilir. Yeni Him, yeni kültür bir küldür. Onu takım taklavat aslı ve ıstılahı hep bera- ber alınmak gerek. Vaktile Ahmed Yefik paşa merhuma ham ervahlardan biri tari etmek istemiş: — Paşa, baston frenk icadıdır. Niçin kullanıyorsun? demiş, Edib ve fazıl insan muarızını softalığına o mümasib şu cevabla iskât etmiş: EN vi e