28 Ekim 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Sovyetler F teminat inlandiyaya verdiler Rusya, Şimal Blokunun bitaraf tesanüdüne riayet etmek niyetinde olduğunu bildirdi Helsinki 27 (A.A) — Sovyet Rusyaj| ndiyaya muaddel bir askeri misak| i teklif etmiştir. teklif, Finlândiyazın sıkı bitaraflı-| İt ile kabili telittir, Ya teme Finlândiyanın Rusyaya karşı tape acik her hangi bir taarruzun kenği aklarından yapılması imkânını sel - İne ktedir, Moskova, Şimal blokunun ing 2! tesanildüe ne riayet etmek niye- iş lduğunu bildirmiş ve Pinlândiyaya | tikla etinden hiç birinin Finlândiya is - ihiaşi tehlikeye maruz bırakmağı is - Vermi, iş emekle olduğuna dair teminat Zaptedilen Amerika | vapurunun akibeti meçhul ae atiniğtön 27 (A.A) — Hull ve harici» da yizireti yüksek memurları, Moskova 8 Berlinde City of Flint hakkında goat almıya çalışan diplomasi ma - buşlarımın, uğradıkları mükerrer teah - tar dan dolayı, gitgide artan bir iğbi- Yüks, ermektedirler. Hariciye nezareti bin metnurları Birleşik Amerika hü- ağa, the malümat vermeden, haberleri we, anitasile neşrettiklerinden dolayı Bugu eri şiddetle tenkid etmektedirler. ini Hull, matbuat toplantısında de - maç, Kİ: Sovyet hükümetinden malâ - may anak üzere yapılan teşebbüsler ta- ER ihlâl edilmiştir. fre til. Birleşik Amerikanın Moskova se- Stenhardtın. telefon, şimendifer vel ii n istifade ede - : of Flint mürettebatile teması ei etmek üzere baş vurduğu Üç çare- ite, 1 semeresiz kaldığını, müteessir bir) e ile anlatmış ve Cit Flint Mur - 1panakda bulunup bulunmadığından hâ - malümatı olmadığını üz t Üât ta almadığım ilâve etmiş Almanya ile telefon muhavereleri Lüksemburg 27 (A.A.) — Almanya, İsraf memleketlerle yapılan telefon ilde tahdi. ur ki, filen yabancı memle lerle bundan böyle yalnız resmi mü e iy olan kimseler konuşabilecek » İsviçrede askeri mezuniyetler gil Yazıyor; Mikeri mezuniyetleri fptal kaldırıldı me 10 27 (A.A) — National Zeitun ga Mevki kumandan: dün ansızın bü - ik etmiştir. beli © hüngi tarihe kadar devam edeceği değildir. e Kral İbnissuudun Paris elçisi pak ri 27 (A.A,) — Kral İbnissuudun Yük elçisi Fuat Hamza bu sabah Pa. Selmi iştir. Lübnanlı olan Fuat Ham iyi Şök senelerdenberi İbnissuudun Hai ! arkadaşı olup şimdiye kadar ha. “YE hazım vekilliğini yapmaktadır. Madridin meşhur müdafii mahküm oldu drid 27 — D. N. B. Ajansı bildiriyor: liladaki siyasi mes'uliyetler mahke- » General Miyshayı en yüksek ceza « Üzere 15 sene sürgüne ve bütün “tinin müsaderesine mahküm etmiş - a ha maş Be, ie adam Miyaha bir milyon peçefa para e mahküm olmuştur. vaha iridin meşhur müdafii General Mi- » halen Meksikada bulunmaktadır. P âapaya göre Harb âmilleri atikan 27 (A.A.) — «Havas» : APa, bütün katolik asına hita. Meşrettiği ilk beyannamesinde, esbab ve müsebbiplerinden bah - iç © ve ilk âmil olarak müfrit rasiz. Pöstermiştir. teakiben Papa, totaliterleri tak - Ve Polonyanın ıztırabmdan hazin Tİ bahsöylemiştir. Mü, -) dalyesinden devrilen Loyd Corç, Hududa gitmek üzere yurdlarım ter - ketmiş olan birçok kimseler, simdi yurd- wdet etmektedirler, İlk mekteb - lerin ekserisi, Helsinki'dekiler müstesna olmak üzere, tekrar açılmıştır. İskandinavya devletleri arasında Riga 27 (A.A) — Stokholm'dan «Se - vodnia» gazetesine bildirildiğine göre İs- kandinav devletlerinin konferansı esna - sında İsveç ile Finlândiya 4 İskandinav devleti arasında askeri bir ittifak.imza - İsinda ısrar etmişler ise de bu teklif, Nor- veç tarafından ihtirazi bir kayıd ve Da - nimarka tarafından sarih bir itirazla kar- sılanmıştır. Loyd Core Türk askerini methediyor Meşhur İngiliz başvekillerinden, Tür - kiyeye karşı antipatisi ile maruf olan, ve İstiklâl savaşında Mustafa Kemal ordu - larının muzaffer çıktığı, bütün ülkede milli iradenin kökleştiği bir sırada sap - nde; Expres ,Kazetesinde son haftalardaki si yasi vak'aları inceliyen bir makalesinde Türkiyeden de bahsetmektedir, , Eski başvekil bu yazısında şöyle demektedir; “İngiltere hükümeti, son zamanlarda İtalyanm bize karşı gösterdiği hüsnü ni- yet tohumlarını üretmek hususunda bazı Arzu nişaneleri izhar eylemektedir. İtal - yan sefirine yapılan ihtiram akıllıca bir işti ve bunun iki devlet arasında daha iyi bir anlaşmanın vücud bulmasına ziyade- sile yardımı dokunabilir.» «Mücadelede, büyük bir ehemmiyet kesbeden diğer bir hakikat te, Rusya ile Türkiye arasmdaki müzakerelerin in - kita ile atbaşı giden Türkiye - İngiltere ezcümle | muahedesinin imzelanmasıdır.» «Rusya ile Kemalin yeniden yaratıl - mış ve asrileştirilmiş Türkiyesi arasında, Büyük Harbin nihayete erdiği günden- beri mükemmel bir münasebet vardı. Ben daha ziyede Türkiyenin Rusyayı elinden tutan ilk devlet olduğuna inanıyorum. O- nun Rusya ile bir muahede imza etmeme- si, aralarındaki dostluğun ciddi bir şeki)- de bozulması demek değildir, Türkiyenin İngiliz ve Fransız davasına muhalif o- lan bir konturatı imzalamayı reddetmesi, daha fazla bir manayı halz bulunmak - tadır. Zira, Türkiye böylelikle iyice kök- leşmiş bir dostluk tarafından çelen bir tazyika karşı koymuştur.» «Rusya ile Türkiye arasında anlaşma olamamasının sebebleri neşredilmemiş - tir. Fakat Sovyet Rusyanın Türkiyeden gerb müttefiklerinin gemilerine karşı Bo ğazları kapaması talebinde bulunması - nın, Türkiyenin böyle bir vaziyet alma - sını İntaç edecek en mühim sebeblerden biri olduğu sanılmaktadır. Türkiye son günlerde İngiltere ve Fran sa ile giriştiği anlaşmadaki taahhüdlerine sadık bulunmaktadır. Asker! bakımdan da, Türkiye, hiç bir veçhile, (Rus - Alman) paktının imza - Tanmasile, Polonyanın düştüğü ayni 0- midsiz vaziyette değildir. Türkiyenin ha- zırlanması mümkün ihtiyatlarile, bir mil- yondan aşağı olmamak üzere büyük bir ordusu vardır. Bu Anadolu çocukları, as- kerlikleri bakımından birinci derecede muharib evsafını haizdirler. Eğer Tür - kiye, her hangi bir taraftan - bedhaha - ne - bir hücuma maruz kalacak olursa, garbli müttefikleri harb malzemesi cihe- tinden bütün ihtiyaçlarını, büyük bir har- bi idare edecek mall her türlü yardımı temin edecek vaziyettedirler.» Türkiye, Anadoluda, tabint tarafından vücüde getirilmiş, sarp, geçilmez dağ sii- sileleri ve geçidlerden mürekkeb tabif Majino ve Ziğfrid hatları ile bir vüksek müdafaa toprağına maliktir. Boğazlar ve Boğa'çi, dünyadaki bahri devletlerin en büyük kombinezonları ile müdafan edi- lecektir. Bütün bu mülâhazalardan maa- da, İngiltere ve Fransinm her ikisi de Türkiyeye müessir ve âcil yardımda bu- Iumabilirler. İtalya bitaraf kalırsa, Akdenizden Türk cephesine vâki olacak bahri münakalat meselesi her hangi bir gayri kabili içti- nab güçlük çıkarmıyacaktır.» «Bu önceden kestirilemiyen harbin in- kişafında Türkiyenin sadakati kat'i ol - masa bile mühim bir âmil teskil edebilir., Dikili felâketzedeleri İzmir 27 (A.A) — Gazeteler, Dikili mıntakasında havaların soğuması ve kı - sın yaklaşmakta bulunması dolayısile fe- Iketzedelerin korunmaların; temin ede- cek tedbirlerin alınmağa başladığını kay- deylemektedir. SON POSTA Saadabad paktı Ankara 27 (A.A.) — Sandabad pak- tı devletleri arasında yakında bir; konferans aktedileceğine dair Avru - pa ajansları tarafından yapılan neş » $ riyat üzerine salâhiyettar mahfiller İ nezdinde yaptığımız tahkikat netice - sinde, bu hususta kararlaşmış bir şe e olmadığı anlaşılmıştır. Hava, demir, deniz yolları için yeni bir tarifa yapıldı Ankara 27 (Hususi) — Münakalât Ve- kâleti devlet havayolları, demiryolları, denizyolları arasında halk lehine bir koordinasyon tarifesi yapmıştır. Bu tari- İcye göre havayollarında gidip gelme bi- leti alıp ta hava muhalefeti veya her han- gi bir sebeble avdetleri tayyare ile kabil olmıyan yolcuların ayni biletle, hiç bir xmınzam ücret vermemek şartile, demir- yollarile, denizyollarile geldikleri yere dönmeleri kabil olacaktır. 24 saatte iki Alman tahtelbahiri batırıldı Londra 27 (A.A.) — Bir Alman de- nizaltısının Goodwings'de kuma otur - muş olarak bulunması, İngiliz bahri - esinin 24 saat zarfında ikinei muvaf. fakiyetini teşkil etmektedir. Zira, ikin. ci bir Alman denizaltı gemisi de bir İn. giliz targosu ile yaptığı şiddetli muha « rebede batmıştır. i j nizoltıs; Do Bir Yunan vapuru battı, (5 kişi boğuldu Atina 27 (A.A) — 45 yolcusu ile Vo 1o3'dan Pire'ye gitmekte olan Yunan bandıralı «Amvrakia» vapurunun Ko - Ioid civarında bir kayaya çarparak bat. tığı teyid edilmektedir. Kaza neticesin. İde 15 kişi ölmi | Rusların protestosuna Taymis'in bir cevabı Londra 27 (A.A.) — Times gazetesi nin diplomatik muhabiri, Sovyetler Bir liğinin İngiliz ablukasına karşı verdiği protesto notası hakkında diyor & dan çıkarılan elli, altmış ceset '& nakledilmiştir. &ı: Sovyetler birliği Berline de bir pro- testo notası vermeli idi. Zira Almanya. nm tesbit ettiği kaçak listesi İngiliz listesinin hemen hemen aynidir. ingiliz amelesi hükümete müzahir Londra 27 (A.A.) — Attles namına beyanatta bulunan Greenwood, Royter ajansı muhabirine şunl, söylemiştir: lesinin harb etmek İstememekte oldu ğu ve sulhun iadesini son derece ba - tinde yapılmakta olan propaganda, & - mele fırkası mehafilinde büyük bir in. fial tevlid etmiştir. İngiliz amelesi, Hitlerin meydan o - kumasını kabul etmiştir. Amele fırkasi, hükümetin haricinde olmakla beraber kabinenin Hitlerizmi kat'i surette ez - mek için vermiş olduğu karara elinde bulunan bütün vesait ve kuvvetile mü- zaheret edecektir. Kral bir işçi liderini kabul etti Londra 27 — Muhalefet Jiderlerile ta- nışmak istiyen kral, bugün de isçi parti Hi derlerinden meb'us Greenvood'u kabul layni de kabul etmiştir. Yeni İran Kabinesi Tahran 27 (A.A.) — «Royter Şah. dün milli meclisi içtimaa davet etmiş ve kabine mutad olduğu veçhile çekilmiştir. Başvekâlete Adliye nazırı Daftari ve önün yerine de şimdiki buşvekil Cam |seçmiştir. Geodwins'de kuma oturan Alman de.| Bitaraf memleketlerde İngiliz ame - etmiştir. Kral, bilâhare başvekil Çember-| İ raretle arzu etmekte bulunduğu sure .| Ankarada haz | Almanlar Belçikanın hareketini bitaraflığa uygun bulmuyorlar Londra 27 (A.A.) — Berlinde çıkan «Nachtausgabe> gazetesi, Almanyanın Belçika tarafından ittihaz edilen hattı isreketin bitaraflığa uygun olup olma. ğını tetkik etmesi lâzım geldiğini yaz maktadır. Alman radyosunun bildirdiğine gö - e, Belçika gazetelerinin Almanya a - leyhinde propaganda yapmaları bu ih. tara sebebiyet vermişti: Belçika Başvekilinin nutku Brüksel 27 (A.A.) — Başvekil Spaak gün radyoda bir nutuk sö; z lığını tehlikeye düşü lerden içtinabe davet eylemiştir. Naba nazırı van der Porten de flâ -|, manca ayni mealde bir nutuk söyliye.| cektir. Almanların ceb kruvazörleri faaliyete geçiyorlar Londra 27 (A.A) — İyi malümat alan mahfellerde, Deutschland'la diğer bir Alman ceb kruvazörünün Atlas denizin- de faaliyete geçmek üzere olduğuna şim- di muhakkak gözü ile bakılmaktadır. Bir ingiliz - italyan ticaret anlaşması A.) — «Reuters : alya arasındaki tica - ret meseleleri için daimi muhtelit ko - misyon ihdası hakkında bir anlaşma - nm bugün Romada imza edildiği res » men bildirilmektedir. Anlaşma, İngiliz sefiri Sir Persi Lo. ren ile hariciye ticaret işleri umumi müd Amadeo Giamini tarafmdan imza edilmiştir. Alman iktısad heyeti Moskovadan memnun olarak Mönmemiş Londra 27 (A.A.) — «Havas: Berlindeki bitarsf diplomatlara göre, Alman ekonomi! yeti Moskovada Sov- yet teslimatı bahsinde memnun olarsk dönmemiştir. Önümüzdeki aylar zarfında bir mil - yon ton hububat sevki ümidinin suya düş | tüğü anlaşıyor. Slovak kabinesi İstifa etti Bern 27 (A.A.) — Berlinden bildi. riliyor: Alman istihbarat bürosunun bildir » diğine göre Slovak nazırlar meclisi dün Bratislavada toplanarak kabine - ni tifasına karar vermiştir. Devlet reisi bu istifayı kabul etmiştir. Tuka muvakkaten beşvekâlette kala. cak ve istifa eden nazırlar cari işlere bakacaklardır. Fon Papen Cümhuriyet bayr'mında bulunamıyor Ankara 77 (Hususi) — Alman sef: i me hafi'inde söylendiğine göre, büyük i fon Papen, Cümhuriyet bayramı merasiminde bulunamıyacaktır, Sabaktan Sabaha ke & Bir Fransız gözile Ankara muahedesi Yazan: Selim Razıp Emeş B ürkiye - İngiltere - Fransa arasın- i n muaheğdenin büyük memnuniyetsizlik uyandırdığı :merkez- lerden biri Berlin ise diğerinin de Roma olduğunda şüphe yoktur, Berlinin mem- Duniyetsizliğini anlan kolay değildir. nuâhe iye bakımından ü vesikadır iteveecih bir tarafı yok- z m bahs olmadığı gı e, | kendi kendisine bir me hası olarak peşkeş çekmek ister görünen bu devlet te, Türkiyenin, ötedenberi bu ntakada ifa edegeldiği sulhperver rolü iyor. Bundan memnun olmuyor. Halbuki Türkiyenin ötedenberi müdafaa edegeldiği prensip, kollektif emniyet çerçevesi içinde bir Balkanlı a- hengi ve bir Bilkan tesanidü yaratmak- tan ibarettir, İtalyanm kuşkusu, şayed Balkanlarda bir takım yayılma emellerinin Türkiyeyi engel görmekten mütevellid asabi tezs- hürü ise, şunu söyliyelim ki, Arnavudlu- u Adriyatiğin ileri müdafaa mevzii sa- | yan Italya için Balkanlarda yerleşmek ne erece ehemmiyetli görülürse Balkanla- rın emniyeti bakımından bu galat man- tik bütün Balkan yarımadası için o derece merdud âddedilebilir, Bu münase- betle İ hâsıl olan haleti ruhiyeyi tesinin Roma o muha- zcümle şu satırlarla ifade ediyor: «Balkanlarda çıkabilecek bir harb Ya- ınşarkta ve Doğu Akdenizde bir harb çıkması demektir ki Roma, binnetice, im- paratorluğu için çok nazik bir vaziyete girebilir. Her ne olursa olsun, Ankara misakı, Romada, yeni yeni kuşkular tev- lid etmiştir. İngiltere ile Fransanin, Ba kanlarda bir himaye ve tavassut vazife oynamasını Türkiyeden iltimas etmele- rinden ihtiraz olunmakta ve binnetice, bu faaliyet sayesinde bir kısım Balkan İların demokratik devletlere tevecelih ey- lemelerinden korkulmaktadır. Faşist İ- talya, Ankara misakının hakiki maksad ve şümulünü araştırıyor. Bu vesika, İtel- vkii için bir teh- yayılma mey- Balkanlarda oyna- did edecek midir? Roma için bu mıntakada hâlâ umumi bir teşriki mesai tasavvur edebilmek kabil midir? Bu susllere verilebilecek cevablar ko- laydır. Çünkü: İtalya muharebe haricin- de kaldığı müddetçe Ankara misgkının Balkanlarda hüs bir tesiri olmıyacak- tır. İngiltere ile Fransanın omaksadlari bir taraftan dünyanın bu köşesini yaban- cı kulül ve tesirlerden vikaye, diğer ta- raftan da Boğazların serbestisini ve o- nunla beraber Yakınşa Suriye, Irak, Filistin vesairenin emniyetini temindir. İtalya, bu tarife göre, bu kadornun hari- cindedir.» İngiliz ve Fransız noktai nazarım 25 Birinciteşrin tarihli «Tan» da bu surehe telhis eden bu gazetenin Roma muhabiri, bu izahatile ayni zamanda mezkür vesi- kanın tedafü tini bir defa daha tebarüz ettirmiş oluy Bu kadar açık bir maksada karşı duyulacak kuşku ne- dir? Anlaşılamaz. Onun için yarası ol mayanın gocunmaması lâzım geldiği gi- bi hususi maksadı olmayanın da bu mw ahededen korkmasına mahal yoktur. Sallar Bazi Emiş l 7327 roman Fransaya gelen İngiliz askerlerini mesçii etmek için İngiliz erkinharbiyesi kitab göndermede karar vermiş ve bu kitabları seçmek vazifesini de bir İngiliz ro- mancısına havale etmiş. İngiliz meslekdaşimizın üskerlerin okuyup istifade ede - tekleri romanların listesini hasırlamış Bu listede (1321) roman ismi vardır. Kültür kuvvetini anlatan bu haberde herkesi düşündürecek iki mühim nokta rar, Biri harbetmek için cepheye giden askerm yiyeceği, içeceği, İstirahatile bera. ber mütalea ihtiyacının da takdir edilmesi, İkinel nokta bu mütalea zevkini tat - tıracak 1321 romanın mevcuğ olması. Hemen Hâve etmek liztm ki bu yekün İn - giliz neşriyalının yalnız askerlik hayatını alâkadar eden bir parçasını gösteriyor. Harb ederken cephe gerisindeki ha'kın süküm ve İistirahatini düşündüğü kadar cephe ilerisindeki askerinin mütalea ihtiyacını da düşünen İngiliz zihniyeti insan olarak ferde ne kadar kıymet verdiğini de anlatmış oluyor. Tabiatın basit vimet — lerinden olduğu kadar maddi ve manevi kiymetlerinden de istifade eimesi icab eden insana karsı gösterilen bu alükürı takdir etmemek kabil midir? Büyük çapta İnsan kümelerinin bayatına hâkim olan zihniyet ba kıratta olursa onları istenilen şekilde sevk ve İdare etmekde rüştük çekilmez. Ferde kıymet ve - ren bir zihniyet ondan her fedakârlığı isteyebilir. Ruhları zapt ve teshir etmek için cemiyetin benliğini tanımak ve onun maddi ihtiyaçarı kadar itiyadlarına da kiymet vermek lâzımdır. Kahvaltası ie birası, gazetesi ve romanı da ayağına ge- len insan itiyadlarından, hattâ hürriyetinden bile çok şey kaybetmediğini gör - dükten sonra kendisinden beklenen feraxati fazlasile göstermekten o çekinmez. Cephe gerisinde kileri, mutfağı kontrol altında bulunan bir cemiyetle cephe ile- risinde okuyacağı romana kadar her #htiyacı temin edilmiş bir cemiyetten ban - gisinin barbden daha az müleesir olacağını tahmin etmek güç değildir. s DBiuülkan Cahid