19 Ekim 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

*- 1 x MER RI EN b İtalyada hökümet ricalinin b bir kısmı Almanyaya münfail Bir İngiliz etmesi İtal Tondra sinin diş İtalyan b m, mi meti ricaji meni dolayisi gan” p Fina artık şüphe yoj Muhabir, ve ediyor; Bundan sonra, gu makına 18 ÜALA) — Neyz Muhabiri yazyar: Hafta son; tar ayal doğru, Göre, Hitleetn, po, Moli Barayçı teri dam Katina Stanina devlet ., . (8isleri dün ilk toplantılarını mdra 18 (Huş hiz Hususi Mina erinin ilk NU de Yapılmıştır, u toplantıyı, dört d zarla eman bİF toplantısı takib etmişti i, öğleden sonra dre ni a yapmışlardır. bae Ruzvelt ve diğer 20 ürreisinin Stokholm k, ve tesanüd Konf. Stokhajy, KTANSIN Yuznaş Mahfellerde YL A) Ai vi diğine gö Dümeni gpepekeileri ye göre ) dinavya İya yı bitarağı eseleşi, heriblerle kağ tini cepheler en lay # il | i ş ii # Biz Eğ İri ii f i ; pi? ji ş # d Türktür, Ghrotele garete. | larını derin sureti müteessir etmiştir. Bun- inden büyük bir/rinin ruhuna Me ayaş BUR e İİ bir ihanet değil, ayni zamanda, ktur, münfall oldukla - | ve &tiyen ayrılmasına £Afı bir sebeb telâkki ie dl “A muhtelif zelâhiyet - Londraya gelen haberlere | bUİFler. Lâkin Almanyanın umumi vaziye - aya İştilâsi arifesinde, diplomasisine karşı gös. yaptılar ) — Skandinav dev- in Gk plantisı bugün Stok- Vi) Sârayında, saat evlet hariciye na- ikinci Ame- onfe - mleket gı - derin bir alâka hislerini bildir. hâber alan Skandi - feransının ruz - ihtiva et - ” Memleketlerinin bi- nay adar meseleler ve bil - T me. ta. ın İdiferi geçirmiş o bulunuyoruz. Demiryol — Ba sabahı metli eser Cuma günü işletmeye açılı - buraya iki! ii fiasınn büyük bir muvaffakiyetidir ki, > maz İle afin üyük gazetesi, Almanyanın Polonyayı istilâ yan ricalinden bazılarını derin surette müteessir etmiştir, diyor Jar, bu hareketi, sndece Roma-Beriin Mihve. Halyanın, Alman askeri faaliyetinden halen İ etmektedirler, İtalyan hükümetinin baz ricali, yakın za - mana kadar diplomasi ortakları olan Alman- Yay karşı, el'an hasbi bir temayll basleye. | inde derin karışıklıklar husul bulmasını çok muhtemel gören kuvvetlerin rakibleri vardır, Roma efkârının ekseriyeti, şüphesiz bugün İbu merkezdedir. (Frans:nın müstemleke askerleri iki buçuk | milyon Paris 18 (AA) — Senegalli meb'as Dluf, bir nutuk söyliyerek Fransiz müstemlekele. rinde çök miklarda askeri malzeme bulun -| duğunu ve garbi Fransız Afrikasının bir mil- yon asker çıkarabileceğini söylemiştir. Müstemlekât nazırı Mandel, Fransiz müs. temiekelerinin iki buçuk milyon, asker ve 400,000 işçi çıkarabileceğini boyun elamiştir. Macaristanda 110 kişi tevkif edildi Budapeşte 18 (A.A.) — Resmi bir tebilkde dağıtılan Hungaris hareketi azasının tekrar faaliyete geçerek Srulayay hareketi üzerine yemin ettikleri ve hedeflerinin #iddet ve ted- hiş usullerile Hungrarisy devleti tesis! olduğu bildirilmektedir. | , Simdiye kadar 110 kişi tevkif edilmiştir. Po Mis tahkikata devam etmektedir. Türk azminin kıymetli bir eseri «Bütün memleketi baştanbaşa demir ağlarla örülmüş görmek en büyük azmi - mizdirs , 1925 yılının 17 Nisanında Milli Şef böyle demişti. «Gene Türk azmile ve eli- le yapılan demiryollarımızın bir merha- lesine daha geldik, şimendifer Erzuruma vardı. : Birkaç gün evvel Başvekil Doktor Re- fik Saydam da, MUlli Şefin işaret ettiği büyük azmimizin veni bir tahakkuk ve - silesini böyle ifade etti. 62 #enede 4089 kilometre demiryolu yapabilmiştik. Halbuki yalnız şu son 16 i İtahmin etmek ihtiyatsızlık olur. Harb sür - prizlerle doludur. Ve bu sürprizlerin hepsi .İRayals gemilerini batırdıklarına veya hasara sene zarfında 3189 kilometreden şimen- sebekemizin Erzuruma varışile, demiryol siyasetinin en mühim hedeflerinden bi - İrime erişilmiştir. Bu Türkiye için her ba- kırmdan mes'ud bir neticedir. 'Tren Erzuruma varmak için 32 kilo - metre uzunluğunda tünelden geçmekte - dir. 39 büyük köprü bu hattın Üzerinde - ir. Yalnız şu bir iki rakam başardığımız büvük eseri tebarüze kâfidir. Sırf Türk işeisinin emeği olan bu kıy- iyor. Bu mes'ud hâdise Cumhuriyet Na - İhat, tahmin edilen müddetten evvel bi - tirilmiş ve anayurdun bir ucu diğer u - cuna tamamen bağlanmıştır. e Demiryol siyasetimizin bu son hede - ne varışı Türkive icin her bakımdan se- vinilecek bir hâdisedir. Bu suretle ana - yurdun sark köşesi demiryolile yeni bir varan ye hayata kollarını açıvor demek- itir. Demirvolu iki kol gibi şark vilâyet - Jerimizi sarmaktadır. “e iz Dün Ankaradan Erzuruma 3 tren hareket etti Ankara 18 (Hususi) — Demiryolunun Erzuruma varması münasebetile yapıla - sak olan merasimde bulunacak davetli - leri hâmil üç tren bugün Ankaradan Er- zuruma hareket etmistir. Saat onu elli geçe kalkan üçüncü tren- Münakalât, Adliye, Maarif, İk- iisad Vekillerile Riyaseticümhur Umu - mi Kâtibi ve Parti Umumi Kâtibi Fikri Tüzer de Erzuruma gitmişlerdir. Erzincandan bir heyet gitti Erzincan 18 (A.A) — Tren yolunun Brru - ruma ulaşması dolayiatle yapılacak büyük törene iştirak etmek Üzere Parti, Belediye Silen 10 Kişilik heyet bugün Erjuruma hare - ket etmiştir. “lay leeninde 105 ve Jalan Odası, Umumi Meclis ve halktan se. Çemherlayn harb vaziyetini anlatıyor Londra 18 (Havas ajansı bildiriyor) Gemberlayn, Avam Kamurasında, beynelmilei vüziyele dair haftalık izahatını vermiştir. Başvekil, ezcümle, Fransaya gönderilen İn. giliz kuvvetlerinin şimdi, Fransız hatlarında- ki müretteb muntakalarına yerleşmiş bulun. duklarını, Fransız ve İngilir başkumandan - hızları arasındaki anlaşmanın tam surette mevcud olduğunu söylemiş ve deniz mesele. lerine geçerek, İngiliz Geniz ticaretinin za - yiatı, faal hakle bulunan tonajın ancak yüz- de yarımı nisbetinde olduğumu tasrih etniş- tr, Hava kuvvetleri Çemberlapn, İngilir hava kuvvetlerinin faa İlyeti hakkında demiştir ki: Biliyoruz ki, #ahillerimizin üzerinde Uk 'defa cereyan eden hava muharebelerinde se- kiz düşman tayyaresi tahrib ettik, Alman - lara verdirilen zayiat, muhacimlerin kuvvet. lerinin her halde yüzde yirmi beşini müteca- vizdir, Talihin daima böyle yaver olacağını güzel olamaz, Fakat, hiç almarsa, işe iyi baş- ladığımızı bilerek mutmain bulunuyoruz. Almanların, #Hoğd», «Repulsö» veya sÂre oğrattıklarını dair işan ettikleri haberlerin kat'iyen aslı ve esası yoktur. Hiç bir büyük »arb gemimizi kaybetmiş değil. Kazanı - mıyân gaferlerle sevinmek İngilizlerin şiarı değildir. Türk - ingi'iz - Fransız kurmay temsler'na Ankara'la başlan"ı (Baştarafı 1 inci sayfada) giliz, Fransız büyük elcileri erkânı ve ataşemiliterleri ( tarafmdan karşılan - nuslardır. Muzika İngiliz, Türk ve Fransız mil li marslarını çalmıs ve bir bölük asker ihtiram resmini ifa eylemiştir. Misa - firler, saat 17 den itibaren Genel Kur. may Baskanı Mareşal Fevzi Çakmakı, Genel Kurmay İkinci Paskanı Orgene- ral Asım Gündüz'ü, Milli Müdafaa Ve- kili General Naci Tmaz'ı zivaret etmiş- ler ve Ankara Vali ve Belediye Reisine kart bırakmıslardır. Bu zivaretler Or - general Asım Gündüz, Milli Müdafaa Vekili Naci Tınaz tarafından hizzat ve diğer zevat tarafından kart bırakmak suretile iade edilmistir. Misafirler 21 Birincitesrine kadar; Ankarada kalacaklardır. Yarm saat 10 da Genel Kurmay temaslarına baş - Tanacaktır. General Veyrand şerefine suvare Ankara 18 (Hususi) — Bu gece Fran Naci Demirağ bu işe senevi beş bin lira tah - sız sefarethanesinde General Veygand şereline bir suvare verilmiştir. “Son dakika (Baştarafı 1 İnci sayfada) Şimal denizinde 6 harb gemisile 12 layyara arasında bir muharete o'du Tahtelbahirler Amerika sularına miremiyecekler Vaşington 19 (Hususi) — Cümhurreisi Ruz velt bugün bir beyanname neşrederek, bütün Amerika Ilmaalarının muharib tahteibabirle re kapalı bulunduğunu ve bu tahtelbahirle « rin Amerika kara sularına da giremiyecek « lerini bildirmiştir. Bitaraflık kanununun ahkimına uygun 0- lan bu beyannamenin neşrile, Amerika ha- Kiki surette bitaraf olduğunu isbat etmiş o- Jacaktır. Muharib sayılan devletler şanlardır: İn - , Fransa, Almanya, Kanada, Avustral. ya ve Yeni Zelânda. İtalyanın yeni Londra sefiri ittmadnamesini verdi Londra 18 (AA) — Yeni İtalya bu sabah Krala ri , mesini takdim etmiştir. seti- Atatürkün ölümünün yıldönümü ihtifali Olmhuriyet Halk Partisi Ebedi gef Atatürkün ölümünün birinet yıldönümü münsecbelile memleketin her tarafında yapılacak ihtifal için ieeb eden hazır - lıkları yapmaktadır. Atatürkün hayala gönlerini kapadığı gün ve sane tesadüf eden 10 İkinciteşrin Ouma günü saat 9 u b geçe memleketin her tarafında bü. tün Halkevlerinde, Parti merkezlerinde ve okullarda #htifaller yapılacaktır. İn - tifallere başlanırken Ebedi Şefin manevi huzurunda beş dakika tâzim ve minnet sukütu yapılacaktır. Bundan sonra Ebe- di Şerin hayatı, mamlekele ve millete yaptığı hizmetler hakkında konferanslar verilecektir. İhtifal günü radyoda ajans haberle - rinden başka neşriyat yapılmıyacakur. Radyoda Adllli Şef İsmet İnönünün Ata- türkün muvakkat kabrine bırakıldığı gün Türk milletine hitaben irad ettikleri be - yanname de okunacaktır. Sümerbank ve Etibankın alacağı yeni şekil Ankara 18 (Hususi) — Sümerbankla Eti - bank işletmelerinin alacağı yeni şekle dair| hazırlanan Jâyihayı hükümet yakında Mec. Me verecektir. Lüyihanın aldığı son şekle göre her Iki bankanın emrinde halen bu - İunan işletmeler mufrtelif grüplar. halinde bir tasnife tâbi tutulacak ve her bir grup İktasad Vekâletine bağlı müstakil birer kle. me olacaktır. Meselâ kimya maddeleri #abri-? kalarile kâğıd ve sellülor fabrikaları biz grup, Yünlü ve pamukla mensucat fabrikaları di. er bir grup teşkil edeceklerdir. Sümerbank ismi bu İşletmeleri finanse ©- 'decek olan mali müdssesenin ismi olarak mu- hafaza edilecektir. ingiliz - Sovyet ticeret müzakereleri Londra 18 (A.A) — 'Times gazetesi - nin diplomasi muharriri, İngiliz - Sovyet ticaret müzakerelerinin, yakında Lon - druda başlaması muhtemel olduğunu ha- ber vermektedir. Bu müzakereler, har - nÜhase - mümkün kılacak rı tanzim maksadiyle İngiltere i-| arasında yapılan bin devamı müddetince ticari batın muhafazasını r memleketler Ah: Demirağın Sivas okullarına vardımları Sivas 18 (AA) — Baylavlarımızdan Ab - dürrahman Naci Demirağ, Sivas merkezin - Ke © Dünyanın selâmeli bu harbin çabuk bitmesindedir Yazan Selim Rar Fmeş DB irkaç gün evvel, gene bu sütun | larda, dünyanın büyük devletlere aid menfaat kavgalarından bıktığını ve herke. sin, bir parçacık rahat ve huzur İstediğini yazmıştım. Bu fikri, esas itibarile makul bu. lan kıymetli bir muharrir, büyük devletleri yola getirmek için bu harbde bitaraf kalmış devletlerin muharibler nezdinde bir sulh ta şebbüsü yapmaları lâzım geldiğini ve bunun mümkün olduğunu kaydettikten sonra bütün ibsllâfların umumi bir konferansta mevzuu- bahs edilebileceğini ve anlaşmaya yanaşmı. yan devlet İngiltere dahi olsâ, diğerlerinin bütün kuvvetlerile bu devlete yüklenip akıl ve mantık dairesine irca edebileceklerini id. din ediyor. Bu mütaleanın tatbik bakımından bir ta. kım ietleri bulunsa dahi, esas itibarile hu“ susi bir kıymeti olduğu muhakkaktır. Mu. hariblerin, bitaraf memleketler efkârı umu. miyelerine büyük ehemmiyet verdiklerini hepimiz biliyoruz. Radyo haberlerinde, yarı resmi tebliğlerinde, bazı bitaraf memleket. lerde kendi paraları De çıkardıkları veya kendi menfaatlerine bağlamış bulundukları gazetelerin bile mütalea ve haberlerini mü- him birer vesika gibi ilân etmeleri, bitaraf efkârı umumiyeye atfolunan oehemmiyetin derecesini gösterir. Dünyayı kanlı ve meçhul bir ökıbete gürükleyen bu harbde, demek Xi, bitaraf memleketlerin yapabilecekleri mü. him bir hirmet vardır. Fakat yapılması ve mevcud ihlilâfları sağlam bir esasa bağlıya. rak âleme muhtaç bulunduğu buzuru temin elemesi istenen böyle bir hareketin, mer. bum Milletler Cemiyeti teşkilâtının içine İ düşmüş olduğu ana hatadan külliyen uzak durması lâzımdır. Günkü bir konferans şek- linde tecelli edebilecek olan bu teşebbüs Ce. nevre İçtimalarınm danışıklı vaziyetlerini #hdas ekmekten mutlak surette beri kalmalı. dır. Muharib devletlerin, kendileri tarafından bulumamıyan aulh formülünü, nüfuz ve hay- siyetleri vikaye edilmek şartile, böyle bir te- İsekkül pekâlâ bulabilir. Bu fikre muarıx gö. rümen ve dünkü sabah gazetelerinin birinde ftkirlerini nesneden bir bayan muharririn mütslenları ise, hülsnüniyetli bir barış mer. mubahs olduğu icin tamamen yersiz sayıla- bilir. Cöntü bu bayan, davanın küçük mil. letlerin başında koptuğunu, halbuki kuzu le kurdun ayni fkir finda birleşemiyecek. İlerini ve isin Hall mesi ein evwlâ kurdlarm birbirli rçalamalari Jâsım geldiğini söylüyor. Halbuki bu muharririn fikrini benimalyecek olursak, buzünkü harb mümkün mertebe devam etmeli, taraflar yıpramalı ve ondan sonra da olasak olmalı, dır. Bugünkü içtima! ve iktisadi refimin ta- raftarı olan hiç kimse bu mütaleava istirak edemez. Beserivetin menfaati, dün vasdığım ei bucün de söylüyorum, bu harbin biran deki 10 ilk okulu mekteb Jevazımı alınmak)ev»el hitem bulmasındadır. Banu temin et. için ellişer lira vermiştir. Ayrica Yı ise ve öğretmen okullarından birinel çıkan. lara altın saat, İkincilere çanta, lise orta ile, orta okullardan birinel çıkanlara gümüş saat, ikineilere çamta. 10 Uk okullan birinci çi - kanlara birer nikel #nat, ikinellere birer çan- ta verilecektir. Bundan başka bu yıl vilâyet ik okullarından 300 fakir talebeye tam ta - kım elbise vereceklerdir. Bu yardım Demirağ mükâfatı name her yıl tekrar edilecektir. sis etmiştir. Eski Leh hükümeti erkânı Bükreş 18 (A.A) —-DNB.- Eski Polonya Reisicümhuru Moecicki il sonunda mek icin bitaraf devletler pekfli rol oynıya- hiirler Runum aksini iltizam edenler ise sa. mini deP'idirler va bu fikitleri müdafna et. mekle birim etbi dürünenlerden bambaska İbir solda yürümek istiyorlar. demektir, Kan- Allerinden ihsan istemiyoruz. Yalnız gölge etmesinler bu kâfidir i Selim 1Paaın Ermez i Roya! Oak zırhlısında ölenlerin kat'i sayısı Londra 18 (AA) — Amirallik Royal Onk sırklı mürettebatı İle, kurtarılanlara ait 0- iayak en son aldığı listeye nazaran gu rak — Orajova'da yerleşmiştir. Mareşal Ryaz! kamları vermektedir. Smişly yukarı Karpatlarda bir köy olan Dragoslavek'de yerleşecektir, Albay Beck Korstadt'da ağır suretle hastalanmışlır. Eski Leh hükümetinin diğer azası Her- kulesbard'da bulunmuktadırlar. la Sabaktan Sabaha “ Dünkü uzak Erzurum yeri birleşmişti Gemide 8i subay ve 1193 nefer Burmayar. du. Kurtarılınlar 57 subay ve 397 nefere ba- ilg olmaktadır. 24 subay #e 786 nefer boğul. nştl, uusasapasasansuma susu sare sara sesasssanvasusarassasa lan a Ek Demir yürek demir yol bir ayda çidilen bu şark diyarmdan bagün kırk sekiz saatte mektub alıyoruz. bugün o kadar yakındır ki harita üzerindeki mevkii ile kal. ir, bulutlarin öpüşen dağlar arkasında yarı elsanevi bir ruhu gibi vücudü de içimizde bir çönül yuvasıdır. Türk yıl Diyarbakırı sinesine bu demir ağla bağlamıştı. Ba yıl ayni kayuştu. Gelecek tren düdüğünün akierini Vangölünün Ya- Bütün davası Atatürkün elile çizilmiş bududları İçinde memleketi onun haya- Bndeki mevkde yükseltmekten ibaret olan Türkiye bu masum ve mukiddes plân. nı adım adım tatbik odecektir. Dünyayı saran büyük gallelere karsı vaziyetimis tedbirlerini bir harb ve salh kahramanından beklenen sarahat ve ciddiyetle wi makta tereddüd etmiyen Yavuz İsmet gibi bir devlet ve siyaset adamının başbuğ- Yuğu altındaki “Türkiyenin yahız yolları ve hududları değil, kalbi de demirden ol. duğuna yâr da inanmıştır, ağyar da!