29 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Fransızlar .Sarbrüken şehrine bir buçuk kilometre yaklaştılar Londra 28 (Hususli — Garb cephesinde Alman hatlarının gerisini ziyaret etmiş olan bitaraf bir ecnebi gazeteci, şu malümatı neş- Telmekledir? Fransız kuvvetleri Sarbrükenden yal- nız bir buçuk kilometre uzak bulunmakta - dırlar. Bu cephedek! Alman kuvvetlerinin sa- yısı bir milyon kişidir. Bunların yarısı Bej - gika ve Lüksemourz hududları karşısında tahaşşüd etmiştir.» Diğer taraftan «Petit, Parislen, gazetesin- de Sari Moris, Fransız hava kuvvetlerinin garb cephesindeki faaliyetinden bahsederek, son İki gün zarfında sekiz Alman tayyaresi- nin düşürüldüğünü, buna mukabil Pransız- ların da dört tayyare kaybettiklerini bildir- mektedir. Paris 24 — 28 Eylol akşam tebliği: Moselle'in hemen şarkındaki bölge - lerde kıtaatımızın mevzi! taarruzu mü - #aid bir surette cereyan etmiş ve bir miki tar erir alınmıştır. Fransızlar Sar neh - rinin sol kıyısına asker çıkarmışlardır. is 28 (A.A) — Alman propagan - dası sistematik bir şekilde hakikati tağ- ir etmektedir. Ezcümle 24 Eylül tarihli iğinde 8 Fransız tayyeresinin bildirmekte ist de haki- Varşovanın akıbeti bugün belli olacak Londra 28 (Hususi) — Varşova ku -| mandanı tarafından bu akşam neşreği - len bir tebliğde, ezcümle göyle deniyor: 8s ahalinin (beyhude ( kırılması- na sebeb vermemek için Varşova ve Modlin kalesinin çenefli şartlarla tesi mine tevessü Bu şartların müzakeresi için de 24 sa- atlik bir mütareke akdettik. Yarın tes- Um şartlarının müzakeresi neticelenmiş, olacaktır.» Muharebe devam ediyor mu? Varşova 28 (A.A.) — Bu sabah saat 8 de Varşova müdafaa kumandanlığı ke-) gidesinde geciken aşağıdaki tebliği neş- retmiştir; 26-27 Eylül gecesi ve 27 sabahı Vis - vw il yuku bulmuştur. Batıdan ve cenubdanbilmesi için hükümete geniş galâhiyetler sü gelen Alman hücumları püskürtülmüş ve yapılan mukabil hücumlar esnasında bir tar esirle 4 hücum srabası ve 3 top alınmıştır İT gün mukavemetten sonra, fasıla - sz topçu ve havs bombardımanına ve şimdi alevler içinde olmasına ve gün - lerdenberi hilküm süren susuzluğa rağ- mer, Polonyanın hükümet merkezi hâlâ ayaktadır. Japonya Leh hükümetini tanıyor Londra 28 (Hususi) — Tokyo'dan bik-| dirildiğine göre, Japonya, Lehistan ve bir Leh hükümetinin mevcudiyetini el'an tanımaktadır. Yeni Rumen Kabinesi Bükreş 28 (A.A.) — Yeni Rumen ka- binesi A. Constan! başkanlığında te- etmiştir. Şimdiki kabinenin bü- azırlarını ihtiva eden yeni kabine, da yemin etmiştir, sz toprağına inmeğe muvalfak olmuş - recilerimiz, bütün hava muha- P Alman tayyarecilerine fsik olduklarını göstermişlerdir. Paris 28 (A.A) — Fransız ordusunun 49 numaralı harb tebliği: Bütün cebhede gece, sükünet içinde goç - miştir. Sarbriiken'in garbında düşman tarafın - dan yapılmış olan biz taarruz akim kalmıştır. Denizde hava ve deniz kafile ve kartkol- larının teşkili sayesinde ticaret gemilerinin seyrüsefer! muntaranı bir bal almıştır. 27 &ylül yünü öğleden sonra tayyareleri - mizle İngiliz teyyareleri beraberce harekete geçerek düşmanın bir çok avcı tayyaresini düştürmüşlerdir. Bütün gece istikşaf tayyarelerimizin faa iiyeti görülmüştür. İngiliz tayyarelerinin faaliyetleri Londra 28 (A.A) — İstihbarat nezareti teb liğ ediyor: Dün gündüz ve g*ce İngiliz tayyareleri, Almanyada ve garb cephesinde istikşaf a - cuşları yapmışlardır. Düşmanın muhalefe - rağmen kıymetli maltmat elde edi - iştir Mi Bütün tâyyareler Hiç bir arızaya uğrama - lan üsstlhsrekelerine dönmüşlerdir. Sovyet - Mançuko hududunda bir hâdise Londra 28 (Hususi) — Sovyet - Man- hududunda yeni bir hâdise vukubul - muştur. Geçen Pazartesi günü cereyan eden bu hâdise şöyle olmuştur: Amur nehri üze- rinde seyretmekte olan «Çüan Maruz ad- ı Mançu gemisi, nehrin diğer kıyısında İbulunan Sovyet muhafızları ve Sovyet Jmeakpi gemilerinin ateşine maruz kal- mastar. Sovyetler, gemiye karşı 30 dan fazla kurşün atmışlardır. ihtikârla micadele (Baştarafı 1 inci sayfada) projesi sadece #htikârla mücadele gaye- sini istihdaf etmeyip hin! hacette ve; seferberlik vukuunda iktisadi ve malt şında fevkalâde tedbirler ala- | temin eylemek maksadını gütmektedir. Bu salâhiyet cümlesinden olarak hükü- met her türlü istihsal ve istihlâk ma deleri Üzerinde spekülâsyon yapanlardan 500 ilâ 20.000 lira arasında para cezası a- ımmasi, satılan malın müsadere edilmesi ve bu hallere teşebbüs eden kimselerin ticaretten menolunması gibi ceza müey- yidelerin talbikına derhal tevessül ede- bilecektir, Fevkalâde ahval zuhurunda her türlü iptidat maddelerin istihsal ve satışları ve nakil işleri bilimum ticari müessese ve #eşkilâtın faaliyeti devletin &ont İlüne tâbi tutulabilecek, 'cab ettiği tak- dirde bazı maddelerin satışları doğrudan doğruya, devlet tarafından ifa olunabi - lecektir, Buzün bu gibi hususatı | derpiş eden bir kanun mevcud olmadığından milli ik| tadi koruma kanun lâyihası halin icab- larına re devletin bı le meşgul teşkilâtının tam ve ahenkli bir şekilde! çalışmasını temin için her türlü idari tedbirleri nefsinde cemetmiş buluna - caktır Tica Müzakereleri Türkiyenin vaziyeti ile alâkalı gösteren neşriyat (Baytarafı 1 inci sayfada) nin itimadını kazanmak için gayretlerin! Mine dönünce yaplığı Uk ieraattan biri ke: Win Iki mislini arttırmaktadır. Hitlerin Ber- ndisine itimatnamesini veren yeni Türk sefirini kabul etmek olmuştur. Yeni büyük elçiye askeri tezim merasimi yapılmış- tır. Hitler. bu cemile ile Almanyanın ithal ettiği Türk eşyasının bedelini ödeme - mesi yüzünden Ankarada hâsıl olan fesi te idi» “ Sovyetler Karadenizin haline getirilmesini “Ness Cronitie de şöyle diyor: «Stalin, hiç şüphesiz Nazilerin kendile tık pastalarının geniş dilimlerini kendişi için rine göre Memelin şimalinde Baltık denizinin bütün şark sahilinin kon - & ve Romanya Ile Bulgaristan üzerinde Sovyet nüfuzunu istiyecektir, Bu su- * bir Türk - Rus gölü halini alacaktır. Bununis beraber, Alman dip- ini de Ballık denizile Romanya ve Balkanların kontrolü arzusu mabfel trojüi retle Karadeni: lomasisinin cemi ii intibat silebileceğinden şüphe etmemek- bir Türk - Rus gölü istemektedirler , rine saklamakta otluklar! Balkan ve Bal- Bitiyecektir. Berlinin (diplomatik teşkil etmek'e, ve gene bu ürrudür ki Hitleri Polonyaya taarruşa sevietmiş bu - lanmaktadır.» Romanyaya iltica eden Leh askerlerinin sayısı 70 bini buldu Leh hükümet erkânından bazıları Londraya gidiyorlar Londra 28 (Hususi) — Bükreşten alı- nan haberlere göre, Romanyaya iMica et miş olan Leh hükümet 'erkânından bazı- ları İngiltereye hareket etmek üzere ha- zrlanmaktadırlar. Erkân arasında kimlerin tasrih edilmemektedir. Diğer taraftan hâlen Romanyada tec- rid kamplarına, sevkedilmiş olan Leh askerlerinin sayım, 70 bini bulmuştur. aflığını ilân etmiş olan Ro - hükümeti, bu Leh askerlerini omuna kadar nezaret sltında bu- lunduracaktır. Dikilide zelzele devam ediyor İzmir 28 (Hususi! — Dikllide zelzele de - vam etmektedir. Bugün de oldukça şiddetli üç selsele daha olmuştur. Hangisi doğru (Baştarafı 1 inci sayfada) haber, asıl ve esastan tamamen aridir. Böyle bir hâdise kat'iyen vuku bul - İmamıştır. Almanlar bu gerisin «Are Royale oldu - Bunu söylemektedirler. Halbuki bu krnvazö- İrün vazife halinde bulunduğunu amirallik resmen bildirmektedir. nsada memnuniyet Paris 28 (A.A) — Alman tayyar, nin İn. giliz filosuna karşı yaptıkları bücumun &- kim kalması, Fransız askeri ve bahri müte- haamalarını ne kadar memnun etti ise, âip- lomatik mehafili ds o derece alâkslandır - mıştır. Merkür mebafil de bunu çok mühim | bir hâdise olarak karşılamaktadır. İ İngilizlerin muyaftakiyeti, tayyarelere kar şı harbde, saffı harb gemilerinin falkiyetine dalr İngiliz ve Fraosız amiralliklerinin te - zini parlak bir suretle isbat etmiştir. Almanların suali Berlin 28 (A.A) — İngiliz menabil, Alman tayyareleri tarafından İnzilz filosuna karşı yapılan taarruzun akim kaldığını iddia et - mektedir. Alman mehafili ise şu müşahade- de bulunmaktadır: 25 Eylülde sna? 15 e doğru Alman tayya - leri Norveç sahtli ile İskoçya srasında İn- giliz açık deniz filosunun bir kısmına hücum etmiştir. Büyük çapla bir bomba en son sis- bulunduğu “İtem bir tayyare gemisinin köprüsü füzeine düşmüş ve vahim bir infllâk olmuştur. Arc Royal tayyare gemisi nerededir? İngilizlerin cevabı Londra 28 (A.A.) — Press Amoclatlar Al - man iddiasına cevab olarak, Are Roysl tay- yare gemisinin normal hizmet mevkiinde Oi- duğundan haberda» bulundu bildiriyor. Buna binsen geminin hasara uğradığı hak- kındaki şaylalar tamamen asılsızdır. Hitler Wilhelmhavende Berlin 28 (A.A.) — D. N. B. ajansı, Hitler'in bugün Amiral Raeder ile bir- Iikte ansızın Vilhelmhaven'e gittiğini bil- dirmektedir. Rus zırh'ıları Estonya sularına girdi (Baştarafı 1 inci sayfada) yet «Metalis» gemisinin ve bugün de tek i di taşıyan ikinci bir de batırıl - in artmasına yeni bir sebeb teşkil etmiştir. Sovyetler şimdi, bahri üsten maada 'Tallin limanı açıklarında bulunan üç adayı da istemektedirler. Sovyet harb gemileri, meçhul tahtel- bahiri aramak bahanesile bugün Eston - ya kara sularına girmişlerdir. Bugün, hiçbir Sovyet ricalile temasi etmemiş olan Estonya hariciye nazırı Selter'in, yarın Molotof ile yeni bir gö-! rüşmede bulunması muhtemeldir, Diğer taraftan Riga'dan verilen (biri habere göre Selter ile Molotof arasında cereyan eden dünkü görüşme esnasında bir prensip anlaşmasına varılmıştır. Bu anlaşma mucibince Esse ve Dage adaları on sene müddetle Sowyötlere ter- kedilecektir. Sovyetler burada deniz ve! hava üsleri vücude getireceklerdir. Şayialar Moskova 28 (A.A.) — Bugün öğle ü- zeri Estonya hariciye nazırı Selter Mos- kovada bulünuyor. Estonya elçiliği OSelter'in faaliyeti İhakkında sıkı bir ketumiyet muhafaza etmektedir. Sovyetler Birliği ile Eston - İya arasında yakında bir askeri ittifak ak- tedileceğine dalr bazı şaylalar dolaş -| maktadır. l Türk parasının kıymetini koruma kararnamesi Dünden itibaren yeni bir kararname meriyet mevkiine girdi Ankara 28 (Hususi) — Türk param kıymetini koruma kındaki 12 numa- ralı kararnameye ek olarak hazırlanan İatideki karar maliyenin teklifi üzerine Heyeti vekilece tasvib ve bugün meri * yet mevirilne konmuştur: Madde 1 — Sikke ve külçe halinde ol- duğu gibi kıymetli madenlerin hurda ve masnu halde de memleket dışına çıka - rılması memnudur, (Kıymetli madenler» den maksad: Plâtin, Altın ve Gümüş - tür.) Madde ? — Yolcuların şahsi! zinet o - larak daima taşıdıkları Kıymetli ma - denlerden mamul eşya da bu hükme da- hildir. Yalnız alyans ve saat bu hüküm- den müstesnadır. Madde 3 — Hariçten Türkiyeye gelen ecnebiler beraberlerinde getirip ilk Türk gümrük kapısında alâkadar gümrük me- murlarına (verecekleri (beyannamelere veya pasaportlarına kayıd ve işaret et - tirdikleri kıymetli madenlerden mamul 1 avdetlerinde memleket dışına çi arabilirler, Bu kararın neşrinden evvel Türkiyeye ler beraberlerinde nadenler - den mamul eşyayı kambiyo mercilerin - den müsaade almak şartile memleket dı»; gina çıkarabilirler. Madde 4 — 1715 sayılı kanun hüküm- lerine göre yapılacak muameleler bu ka- rar hükmünden müstesnadır, Denizaltı harbi bitarafları endişeye düşürüyor Amsterdam 28 (A.A.) — Telegraph gazetesi, Kopenhag'dan istihbar ediyor: Alin telbehirlerinin Danimarka ve İsveç sabillerindeki faaliyetleri, Da - nimarka ve İsveç hükümetleri düşündür-| mektedir. Kronprinzessin Margareta adındaki İsveç gemisinin bir Alman tahtelbahiri tarafından araştırılması ve torpillenmiş olan gemilerinin batmış olmasından son- ra kurtarmış olduğu 11 İngiliz bahriye - lisini tesi i etmesi siyasi maha- filde bir infial hissi tevlid etmiştir. Bu mehafilde Almanların harb usulleri şid- detle tenkid edilmektedir, Bir isveç gemisi i o dahatorpllendi Londra 23 (A.A.) — İsveç bayrağını |taşıyan «Midlans, gemisi, bugün Norveç İsahilleri açığında bir Alman denizaltısı tarafından torpillenerek batırılmıştır. Riyaseticümhur Yaverliği Ankare 28 (A.A.) Münhal bulunan Riyaseticümhur yaye ne deniz yüz - Ulvi Tekeş tayin edilmiş ve bu- günden itibaren vazifesine başlamış - tır, Valiyede tayinler Ankara 28 (Husus') — Maliye Vekâleti hu- Kuk müşavirliğine mütehassıs müşavir Ca- fer Tuzel, maliye merkez dalreleri muhasebe müdürlüğüne de İzmir defterdar mvavini| Hakkı Ülkmen tayin edilmişlerdir. Sababtan Sabaha dalgaları eksik olmıyan Şimaldenizi sonra kar fırtınaları bütün Avrupayı İşte bu kara da veyahud tabi, Sayla ? me ÜR. “e SAL A e emr A MA © Siyasi kaynaşmalar ve faraziyeler Yazan: Selim Ragıp Emeş ir müddettenberi Maskuvada &hem - a miyedi müzakerelerin cereyan ettiği malâmumuzdur. Son zamanda Lehistan hu- dudlürını aşarak Lah arazisinin bir kısınını işgal eden Sovyel Rusyanın battı hareketi - Dir bu münasebetle âlmiş olduğu ehemmiyet, bu müzakerelerin üzerinde dikkatle durul - mayı icab ettirecek kadar büyüktür. Basıla- rının Kanaatlerine göre Sovyet Rusyanın Le- hlatanda yaptığı müdahale Karadeniz yolu- nu Almanyaya kapamak için ihtiyar edilmiş bir hattı harekettir. Sovyet Rusya kuvvetle- rinin bir taraftan Romaryanın eski Lehis - tan hududlarıma varmaları, diğer taraftan Macar topraklarına ulaşmaları bu maksadı bugünden dahi temin eylemiştir. Gene söy- lendiğine göre şimdi iş, bu snbillerle siâkalı bulunan devletleri bir araya getirip Sovyet Rasyanın himayesinde yeni bir Balkan te - şekkülüne vücud yermek ve böylece gerek garbdan ve yukardan, gerek Arnavudluk 15- Hkametinden gelebilecek Alman ve İtalyan tnzyiklerine karşı bu bavailde bir sed husule getirmekmiş. Moskovads cereyan eden müzakereler © nane şartlar dahilinde yapıldıkları için rm mahiyetleri hakkında bir şey söy- lemek yalnız yanlış olmakla kalmaz, henüz tebellür etmemiş olan vaziyet hakkında ef- rın teşevvüşe uğramasını da muelb ola - bilir ki bugünkü ahval ve geraft içinde bu - ne derece mahzurlu olacağı bedihidir. Kaldı ki böyle bir vaziyet, Balkan birliğini vücude getirmiş olan devleti #ip ve fikirlerine de aykırı düş Tahakküm ister şarktan garbdan, bu devlet yılmış bir bâle rini korumak için bir fikir etrafında serbest- mevzuubahs olmamak gerektir. Olsa hak müsavatı mezzuubahs olabilir. Su halde: Karadeniz sahillerile ve bizzat bu denizle a- likadar de için işbu esas ve prensip dahilinde işbirliği yapmak kadar tahii Dir şey tasavvur olunamaz. Sovyet Rusya (le Alman- yanın bugünkü durum içinde isgal etmekte oldukları mevzlere gelince; elde bir netice çıkarmak için kâfi unsur mevcud olmadı - #ından şimdilik bir şey söylenemez. Binsena- leyh vasiyet hakkında sarih bir fikir edin- mek için daha bir parça beklemek Yizımdir. Fakat beklerken de himaye esasına müstenid muhayyel siyasi bioktar vilcude getirmek gi- Bi şahsi temennileri bakikat gibi gösteren hükümlerden tevakki olunmak gerektir. Sale Ragıp ie Dün ingiltereye yeni Alman esirleri getirildi Londra 28 (Hususi) — Bugün İngü - tereye yeni Alman esirleri getirilmiştir. Bunlar, memleketin şimal eyaletlerinde hususi kamplara sevk edilmişlerdir. Bu esirler, İngiliz donanması tarafından ba- tırılan Alman tahtelbahirlerinin zabitar ve mürettebatıdır. İngiliz - Japon müzakereleri Londra 28 (A.A.) — Times gezetesi, 'Tokyodan istihbar ediyor: İngilizlerle Japonlar arasındaki mü - zakerelerin yeniden başlamasına Japon mahafilinde mümkün nazarile bukılmak- Kış harbi Karpatlara kar düşmüştür. Almanya ve şimali Fransada başlıyan yağmur ve fırtınaların asker) harekâtı güçleştirdiğini resmi tebliğlerde okuyoruz. Köpüklü kudurmak üzeredir. Bir ve nihayet iki ay kaplıyacaktır. rde Zigiridie Matinonun arkasında en aşağı on milyon in- san evlerinden, ocaklarından, çoluk, çocuklarından uzak ya rutubetli kazemallar- bütün şayzını kustuğu açık tarassud noktelarında birbirini tepelemek için bekliyecek, sulbün, şehrin. medeniyetin en sade haklarından mah- rum yarım gıda, yarım uyku ile yarım aydınlıkta meçhul âkıbetini bekliyecek. «Sulhü sev ve harbe hürmet ets diyen edebiyat üleması beşeriyet için harbin de sulh kadar ihtiyaç olduğunu anlatmak istemişlerdir. Fakat rind kalender, filo- #of bir bektaşi dedesinin şu fıkrası harble sulhü ne güzel anlatıyor: «Dede dağ, tspe tablatin koynunda gezip nerede akşam, orada sabah dolaşır- ken bir gün geniş bir sahrada bir kalabalık görmüş, yaklaşmış. Bakmış ki elle rinde kargılar, baltalar, kılıçlar binlerce insan cma hazırlanıyorlar. Hemen aralarına karışıp relslerini bul . birbirlerine hü- a4 ve sormuş: raf olmaşla — Hayrola oranlar, ne yapıyorsunuz? Birbirlerine işlerini gicirdatan relsler cevab vermişler: — Muhrrebe edeceğiz! — Yani? — Yani iki taraftan kimse kalmayıncaya kadar birbirimizi didüreceğiz. Dede şöyle bir düşünmüş. Sonra hafifçe gülümsemiş: — Anladım, demiş. Fakat aceleniz kalmazsınız.» ne. Otur, kırk yıl sabredin. Hiç biriniz sağ a Büzhöni Cahid