19 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

2 Suyfa SON POSTA Eylül 19 Hergün Sözün kısası İngilterenin müşkülü Günün : Muhaverelerinden Yazan: Muhittin Birgen iç şüphe yoklür ki İngilterenin başında büyük müşkülât ver. Bu müşkülâtın derecesini anlamak ve bugün İngilterenin sırtıma yüklenmiş v- lan yükü ölçmek için şunlara dikkat et.' mek kâfidir: 1914 te dünyanın bütün bü. yük kuvvetleri - ve hattâ brçok ufakla- rı da İngiltere ile birlikte Almanyaya karşı harbediyorlardı. Halbuki, bu defa, bunların, Fransadan maada, hepsi de muhârebenin haricindedirler. Hattâ bü- yük bir askeri kuvvet olan Rusya, Lehis. tana girmiş bulunuyor. Şimdiki halde! yükün en büyük kismı, İngiltere ile Fransanın sırtlarına yüklenmiştir. Av- rTupaya nisbetle vaziyet böyle olduğu gi- bi, Asyaya nisbetle de İngiltere rahat değildir. Rusya ile anlaşmış olan Japon- ya, hik olmazsa Çin sahasında, şimdi İn- Riltere ile daha sert konuşma imkânla - rna sahibdir. İngiliz filosunm o büyük| bir kısmı Avrupadan ayrılamaz. Bu ha. lin ne kadar devam edeceği de malüm değildir. Japonya, Uzakşarkta (serbest kalmış sayılabilir. Zannedersek İngiltere, bütün son iki asırlık tarihinde hiçbir zaman bu kadar müşkül bir vaziyet 'çinde bulunmuş de. gildi, Harbi uzatmak, onun en kuvvetli bir silâhıdır. Fakat, bu silâh, bugün iki tarafı da keser bir silâh halini almış gö- rünüyor: Harbi uzatmak, büyük ihtilâi- İeri yaklaştırmak manasını da İfade e.) der. Bunun için, harbi uzatmak bir derd, uzatmamak da başka bir derddir. Bu derdlerin içinden nası! çıkılacak? İngil. tere, en ziyade kendisine tevcih edilmiş olan düşmanlıklara karşı nasıl göğüs ge- recek? Bu, öyle bir meseledir ki onun hallini, bizim bu küçük aklımız temin; edemez. ; * bediber İngiltere .silâhsız rü kuvvetleri, oyunda kutlanılacak mühim kozları var- dır. Meselâ, denizler üzerindeki (o genişi hakimiyetini kimse inkâr edemez, De -! niz yolları Üzerindeki hâkimiyet, uzatı. lacak bir harb içinde üçük bir silâh de. Zildir. Gene meselâ, İngilterenin enter. nasyonal siyaset sahasında yapabilece - ği birçok manevralar vardır. Bu manew-i ralar savesinde İngiliz devleti, kendisi. ne yeniden yenive dostlar ve menfaat.) ler temin edebilir, Bunlardan baska, İngilterenin hürri - yet içinde en mükemmel bir inzibat te- minine kadir, yüksek terbiyeli halk ve! münevverler kütleri, obaslıbaşına bir mukavemet kuvvetidir. Tehlikenin bü - yüklüğü nisbetinde salabetini artırmaya! kadir olan bu kuvvet, beklemesini, sab.| rTetmesini, mahrumiyetlere katlanması di nı çek iyi bilecektir. Uzatılan bir harb #çinde zamandan istifade bakımından pek büyük bir ehemmiyeti haiz olan bu hu-j #ust kuvvet, bu sinir salabeti, hiç şüp 1 hesir, bütün muharibler “arasında “en vüksek derecesile yalnız onde bulunur. Belki, harb uzadıkça ve denizaltı mu -. harebesi flerledikçe, İngiltere dahi, 917 de olduğu gibi cok 7 devirler göre- bilir. Fakat, İngiliz milleti, böyle de - Virlere rağmen bile sinirlerini mavı, pusulayı şasırmamayı çok iyi bi. Bununla İnsanda hırs, kin, korku olmasaydı bu zamanından evvel açılmış sıra sıra mezarları görmiyecektik. Son facianın mesuliyetini urayıp tesbit etmenin sırası henüz gelmeği, fa- kat gelince bu üç kelime yazılacaktır: Hırs, kin, korkul , SOZ ARASINDA Gaz mashelerini Yanlarında tasıyan Zondralılar Yeni harb, Londranın çehresini ta anma | Hergün birfikra | Gaz maskesi takan adam Yüzüne gaz maskesi takmış bir adama rasladılar. Merak ettiler.. Hiç bir tehlike yokken ne münasebetle | $ maske takıp sokağa çıkmıştı. Meral edenlerden biri kolundan yakaladı; — Bu maskeyi neye taktınız? Maskeli adam cevab verdi: — Kendimde biraz vohatsızlık his setmiştim, doktora o git(m. Dekto ava tebdili tavsiye etti. Havam da, tirmek için başka bir yere gitmel pahalıya mal olacaktı. Gaz maskesi i Mi takmayı terch ettim, a enleri Varşova radyosunda çalınan cenaze marşı 10/11 Eylül gecesi, Londradan kısa dalgalı Varşovayı dinliyeniler, spikerin şu sözler heyecanla duydular: <İstasyonumuzun etrafında müthiş muharebeler oluyor. Penöerelerimizden Alman ordularının ilerlediklerini görü. yoruz. Fakat istesyonumuz sonuna ka - dar davanacaktır. Son nefsimize kadar neşriyatımıza devam edeceğiz. Lütfen diğer haberleri- imizi almak için radyolarmızm başından “ ayrılmayınız.» “al İngilterede çocuklara Mahsus Gaz maskeleri İngilterede iki buçuk yaşından yukarı çocuklara mahsus gaz maskelerinin bir mamile değiştirmiş görünmektedir. Bü- tün İngilizler, her nereye giderlerse git- isimler bir “kutuya: yerleştirdikleri gaz det susan spiker üç defa: Makinelitüfek yaylım ateşile bir müd hususiyeti, bir göz yerine iki gözü ol - iması, ve maskelerin cildi tahriş etme- İmesidir. E. Ekrem Talu ulaklar kirişle, kafalar muharebe . Bavadislerinin uğultularile | dopdolu, gündüz gateleleriuin haberlerinden tabelâ büyüklüğünde sütuh başlıkları yapıp ta gece yansı ortalığı yelvsleye veren el ilânları bile yürekleri hop hop oynalmada, Nasıl ki ayıların ön biküyesinden dokuza ahlat üzerine ise, bısanların da yüz lâfından doksan dokuz buçuğu muharebeye dair, Eminim ki, görülen rüyaların ekserisine top, tüfek, tayyare, bomba karışıyordur. Lahi cemizde bile, dikkat ediyorum, bir fark hâ- sıl oldu. Bilhassa teşbihlerimizde, taavirler- de harb terimleri kullanıyoruz. Dün, Maçka tramyayının osahanlığında İ söyle bir muhâvereye şahid oldum: — Birader! Allah seni inandırsın!. bir hafta gözlerimiz: uyku girmedi. — Neden? — Baştmızi yaslığa koymuyor omüyua, dört koldan hücum başlıyor. Haydi, kalki Yak elek — Ey? — O zaman da, öl Hep birden saldırıyı vızır! Derken muka Saatlerle bir müca taydatı var? Kü» firleri püskürttün sanıy , tekrardan yap tağa giriyorsun.. arası beş on dakika geçmin, yor, bir hücum daha. Helâk olduk adeti, | Kayınvalide tutturdu: «İlle buradan çıka! lm! Başımızı alıp değiara gidelim; daha iyfi olurf» diyor. Ellerinin, #â derinlikisre işlemiş kirindemi İdemirel, sobacı yahud k; eilingir olduğu ane laşılan gömlekli, orta yaşlı bir Ermeni ba muhâvereye, benim gibi kulak misafiri olu yordu. , İçinde uyanan merakı tatmin etmek Are #usunun şiddetine rağmen bir türü sui İsormağa öraaret edemiyor, kara parmakla. rının arasındaki sigarey: emip duruyor, böe yuna da yutkunuyorcdu. Nihayet dayanamadı. İşt diplomatlığa Yü rarak, serancamını nakleden adama hitablat - Afedersin. dedi, zatını bir yerden ta- naacağım ama. Ötekl, döndü. acai) aeslb baktı Bu pej- mürde: kılıklı çilingir azmanı ile nereden n6 İreye aşlnalığı olabilirdi? Herif, onun bakış» larımdak! bu manayı sevdi Kurnasmış. OÂR evvelki ifadesinin aykırılığın tadile kalkti, Geçen kış, zobalarınızı ben kurmuşuna acap? Derdini döken, «olabilir.» manasina duda» İğinı büktü, Ermeni kirizgânını yapmıştı, gene: ” | — Afedersiniz! dedi, Teminden sömattr-, dığıniz Jaflatı Gstemezden diğnemiş isem içen #lme merak olmustur. Acap Yevropadan ye- «1 gelsorsunuz? Altmanyada, yoksam Layla tanda idiniz? Muhatabı irkildi. şaşkın şaşkın cevab vere Tam 4 mübarekler formada, dı: — Ne münasebet? — Ne bileyim? Dir” koldan bücum etiği ler, enkseden vızır vızır uçtular deyi bir tü» kim laf ettiniz, ne! Bon de marebeden bahse doprsunuz sarmişını, Öteki güldü. — Yok, canım! Muharebe falan değil Maçkanın arkalarında bir apartımana taşinie dık ta, oradaki sivrisineklerle tahtakurum larından bahsediyorum! Bu sefer, çilisgir, vaziyeti takdir eden Dir adam #avrile başmı salladı — Alnoorum. O dediğin, marebeden de beterdir! dedi. , E v a ep Üalis Berline giden Japon İfr. Zamanm kendisi için daha iyi ça - tiği ie | — Varsova istasvonundan musiki neş lısacağına kani olmaktan ileri gelen bu e e askeri heyeti Teesmimiz, meşhur Westminster Abbeyiriyatı vereceğiz!. dive tekrarladı, son - kilisesine giden İngilizleri gösteriyor. o/ra: «Ana yurdda ve hariçte bulunan Po. ——-——— bir diye ruh kuvveti, belki de bu harbin en bü- yük silâhıdır. Hülâsa, bu harbi uzatmak ve bu sa İlonyalılar, birleşiniz, ülkemiz ezeli rım. Fakat, İngilterenin, medeni kuv -İdüşmanın istilâsma uğramıştır!.. yede onu mutlaka kazanmak İçin İngi.|vetine de çok inananlardanım. — İngiliz ilâve etti. terenin elinde burada hepsinin sayılması | politikası son senelerde çok yanlış vü. Aradan biraz geçince de: uzun sürecek olan cok mü vasıtaları rümüs, çok ald ş olmakla beraber.) | sindi musiki programımızı dinli - ve imkânları bulunduğunda © edi.İİngilirre ne mütemadiyen hata eder, ne Y z lemez. — de hatada ısrar etmesini sever, Dönüp YeceKsiniZ. Burası Varşova — sadyoru... * dolaşıp, kendisine ya harble, yahud da|Orkesiramız Şopenin cenaze marşını ça. Fakat, bütün bu imkânlara rağmen,| Bununla beraber, büsbütün yeni sülhle bir çıkacak yol bulur. lacaktır.. dedi ve meşhur marşın nağme- teslim etmek lâzimdir ki, bi a surasmı teslim et zımdır ki, bu -İhiç beğenilmiyen şartlar içinde cereyan (sonra, spiker: günkü vaziyette, İngiltere, 914 harbineleden bu harbi. dial nisbetle birkaç defa daha müşkül şart «İneeianeği ale kene gi pete Baki) — Tekrar ediyorum. Yarın bü'ösafte lar ieinde bulunuyor. Bu şartları en çok|hangi bir hilküm vermek, insan kafaları(£<70 bİ7i önlyeceksiniz derken, rad ağırlaştıran bir sebeb de Almanva ileliçin mümkün değildir. Neticeyi gör - yodan bir başka sesin: Pransa arasındaki vaziyottir. Almanyh,|mek için yaşamaktan ve beklemekten — Nacotzi.. (geliyorlar) diye haykır- Fransayı kazanmak için elinden gelen!başka çare görmüyorum! dığı işitildi, berşevi yapıyor. Eğer harb, mutlaka w.| pe ö Bu sesler uzaklaşırken, radyodan top. zatmak yolile kazanılmak icab edecek. Mihittin Birgen 'ların, mitralyözlerin tarakkaleri sksetti, İSTER se Fransanm bu, İşi sonuna kadar INAN, İSTER götürmeği kabul edip etmiveceği şüp - heli olur. Uzıyacak bir harbi rupayı ihtilâ'lere sürük! leri yok değiklir. Böyle bir ihtimaldenil © Geçen yıl Fransız erkân:karbiyesi Pransız gazetecilerine | bütün dünya teslim İngilterenin o kadar karkmıyacağı mw-İİ Majino hattı Üzerinde bir tetkik seyahati yaptırtmışlardı. O Fakat acaba onun hakkak, belki memnu dahi olacağı muh -| bütün dünya harb ucur! ki kadar gel - temel bulunmasına rağmen, Fransa böy.|| 70an bütün dünya harb uçurumunun kenarına kadar ge le bir ihtimale karsı lökavd kalsmaz. Ru, || dikten sonra nasılsa kurtulmuştu. Fakat buna rağmen Fran- saya ne kadar kuvvetli bir emniyet hattınm arkasında müs- terih bulunduğunu anlatmak bahis mevzuu idi, Gazeteciler hattı gezdiler. Tabii yazılmasında mahzur olmıyan kısımları yazdılar, bugün okumuşuz gibi hatırımız. akislerdi. Marş bittikten num İçin, İngiltere, bir gözfle Fransanm gidişin! de tak'b etmeğe mecbur olacak- tır. İngiltere müskülden korkmaz: onun sırtı çok yük taşımıya eibet müteham - mildir. Fakat, bu memleketin bu defa hal letmeğe mecbur olduğu müskül, 914 te- ki müskülden çok farklıdır. O kadar farklıdır ki bu yüke omuz verme cesa - reti ancak İngiltere gibi bir memlekette bulunabilir. Ben Almanyanın askeri kuvvetini Ci, han Harbinde çok iyi gördüm. Bunun çok yüksek bir kuvvet olduğuna inanı yese edildiği zaman dadır: — Hattın yanıbaşına kadar geldiğin'z halde bir tek nokte. sını bile göremezsiniz, kendinizi sürülmüş, ekilmiş bir buğ - day tarlasında sanırsınız, dediler, Aradan zaman geçti, bugün Almanlar başta olmak Üzere tı, üzerine gelindiği ISTER İNAN, iSTER ii Paristen çekilmiş bir telgrafta okuduk: — Sigfrid hattının bombardımandan evvel çekilmiş fotoğ- rafları bombardımandan aonra çekilmiş fotoğreflarile muka- malzeme kullanmak yüzünden ateşe fazla muküvemet ede- mediği anlaşılmıştır, deniliyordu. Belki doğrudur, belki değil, hakfkati ancak istihkâm het tanın içinde bulunanlar bilirler, Fakat Fransız iztihkim bat. pılmış ise Almanların kendi istihkimlarını fotoğrafı alınsbi- lecek şekilde yapmakla akıllılık etmiş olacaklarına: Tomas Mannın kardeşi Berlin 18 (A.A.) — Japon generali "Torauşi yanında 3 büyük rütbeli sü « evlendi! bay olduğu halde İtalyadan Berline gel Kardeşi Tomas Marın gibi bir muhar-|mi$ ve istasyonda askeri merasimle kafa rir SR Heinrich Mann, Fransız riviye - |silanmıştır. rasında Emmy Kroger isminde bir Al - kinin Ankara ilkmekteblerinde man kadınla evlenmiştir. İz tedrisat başladı Kışlada futbol Ankara 18 (Efusust) — Ankaradaki İngilterenin £utbolin yurdu diye a-İbülün ilkmektebler bugünden itibaren nıldığını bilirsiniz. silâh O altına|tedrisata başlamışlardır. Bugün alınmış olan İngiliz delikanlıları bulun- Mİ Toprak mahsulleri ofisi Umum dukları kışlalarda tedarik ettikleri bir topla gene futbol oynamaktan vazgeç - m yalnız bu sefer muntazam Müdürlüğü stlar yerine, tayyare hücumları * beenii; lar Marşı kullandıkları Ankara 18 (Hususi) — Toprak we kum torbaları koyarak bu zevklerini tat- min etmektedirler, INANMA! ediyor ki, Majino aşılmaz bir hattır. karşısındaki Alman hattı ne halde? Dün ilmi sell Raşid Bigpd tayin edilmişti TAKVİM hattın acele yapılmış kısımlarının kötü zaman dahi gürülmiyecek bir şekilde ya- NANMA!