16 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5
16 Eylül Leh ordusu niçin SON POSTA —u ——a bu vaziyete düştü? Bu orduya mukadder gözüken akibeti değiştirmek imkânı artık mevcud değil midir? Üseeserareensasasans ehistanın mukadderalını şim UL ösen tayin o edemeyiz; çünkü bu, Alman - İngülz . Fransiz harbinin Akibetine bağlıdır. Müttefikler galib gel diği takdirde Lehistanın eski hâlile, hat- 4â Koridor daha büyümüş ve genişlemiş sk kurulacağı pek tabiidir, Fakat ni- hai galibiyet Almanlarda kaldığı takdir- de dahi Lehistanın müstakil bir bükü met olarak büsbütün yok edileceğini zan netmek islemeyiz. Çünkü bunun ii her geyden evvel Sovyet Rusyanın Lehista « rın taksimine kail ve razı olması icab «| der ki böyle bir kararın Sovyetler Bir -| liği hükümetinin harici siyaset prensib -| lerine ne dereceye kadar uygun düşece-| ği bir meseledir. Şu halde bugün Lehistanınkinden zi yade Leh ordusumun mukadderatından bahseder ve muhtemel bazı n i velden kestirebiliriz. Maalesef Leh ordusu feci bir doğru hem de pek süratle yuv İki haftadır gazeteler e Lehlilerin 'Alman taarruzlarına karşı Vesterplatie- de, Gdinaya'da, Karidorda, Pozen'de, Leh Silezyasında ve hülâsa 1300 km. lik mu- szzam bir cephede kahramanca müdafa- alarda bulunduklarını yazarken biz bu arzda bir harekete Lehlstan © hesabına müteessif oluyorduk; çünkü bu k manca fakat Mizumsuz mukavemetlerin onun başına en büyük felâketleri geti receği muhakkaktı, Nihayet gördük ki şarki Prusya ile biz zat Almanyaya © karşı 1300 km. lik cok büyük bir cepheye dağılmış bulunan Leh ordüsunun bu kahramanca mukavemet. İeri iki gün bile s iyerek hududlar 6- rada ve burada kırılıp delinmeğe başlan- dı. Leh başkumandarlığının hiç olmaz- sa ondan sonra Şimalde Şarki Prusya ile Kor'dordan İlerliyecek Alman kuvvetle- rine karşı müdafaada kalarak ordunun büyük kısmını (takriben 45 : 60 fırkayı İndz . Kieler arasında toplıyacağını w- muyorduk. Onun ancak bu suretle Silez- ya ve Slovskyadan flerleyen Alman or- dularma (takriba 85 - 40 fırka taarruz etmesi ve bir muvaffakiyet O kazanması mümkün olurdu. Bu sekil olmazsa Leh ordusu için diğeri bir hareket tarzı vardı: o Umümivetle TSieradz Tshendochan - Krokau . Tar. now hattında ve daha geride Sandomi - er Lodz - San nehri) mevziinde müda - faada kalmak ve en aşağı 40 fırka ile şi. male yani Şarki Prusyada (Osterode - 'Allenitem (o Bischafsburg) Üzerinden E- bing - Königsberg hattı istikametlerine taarruz ederek Şarkt Prusyadaki Alman ordusunun İşini bitirdikten sonra garba ye tenuba dönmek. bu emaeda cenubda- ki müdafaa Leh ordusu Warschowa Mod ln . Vistül hattına çekilmiş olen dahi şi- malden inecek oaln Leh ordusunun bil - yük kısmı Wloclswek - Modlin hattın - dan cenuba yani Alman ordusunun #ol - cenahı gerisine çok tesirli olabilecek bir taarruzds bulunabilirdi. Cenubda müdafaada (O kâlarak şimele karsı taarruz hareketi, bir muvaffakiyet- sizlik halinde Leh ordusunun ancak şar. ka doğru ric'atine imkân verir. Fakat şimale karşi müdafaa ederek cenubda ta- arruz edilirse, bir (o muvaffakiyetsizliğe duçar olunsa da Leh ordusunun cenubu rkive gitmesi imkânı daima beki kı e bu şıklardan birisini intihab edi ken Th ordusunun düşüneceği mühim nokta budur. Fakat bu taatruzlardan hiç birimi ya. pılamadığına göre Leh başkumandanh - Eının hiç olmazsa orduyu sapa sağlam (Narew - Vistil . San) hattı gerisinde toplaması lâzımıdı. Fakat bunun için Ko- riderla Pozen eysletlerindeki kahraman- ca müdafanlardan hemen #arfınazar et mek şarttı. Çönkü buralardaki mukave- mel ne kadar esaslı, fedakârane ve kah- ramanca olursa Leh ordusunun mühim Almanlar tarafından o derece.) bir imkânla sarılıp esir edilebi- Büt bunları anlamak için k aya bakmak ve gazete has vadis Terini ezbere okumamak lâzımdır. Aksi takdirde edinilecek (fikirler hep Yanlış olur, Gerçi Leh başkumandanlığı nihayet orduyu Vistül ve Narev gerisine çekti, Şarkf takat Koridorda takriba üç, Kunto et .h YAZAN Emekli General H. Emir E “Son Posta,,nın askeri muharriri Çİ Lİ LEH kvwET Lehistanda vaziyeti rafında vam, Radom İle Aysagora dağları arasın- 'da da keza 4 : 5 tümeni mahsur bırakmak suretile . hem de bu çekiliş ihtiyari de-; ğü, cebri idi. Bu sebeble sağlam olarak 12 : 13 fırkasını tamamile kaybetm olen Leh ordusu cebri ricatlerle fe a halde hırpalarmıştı. Ve hepsinden dö fena hemen bütün kömür ve harb sanaylinin bulunduğu Vistülün garbin- deki bölgelerin elden çıkması oldu. İşte| Leh ordusunun bir hafta evvelki duru - mu böyle idi, Ondan sonra me Leh kuvvet- terinin Pozen'i ve Lodz'u İstirdad ettik- lerini, Almanları Varşovayı za! nettiklerini ve Almanları Vistül'de dur. durduklarını okuduk. Keza bazı Leh fır! kalarının Vistül'ün garbinde Radom ce nubundaki bölgeyi elden çıkarmadıkla- nı ve Lehlilerin hâlâ Gdinya limanı ile| Korldoma hâkim bulunduMları yazılıyor! ve şarki Prusya ile garbi Prusya arasın. v reşrolunuyordu. Efkârı umumiyeyi ancak bir iki gün oyalamıktan başka hiçbir kıymeti olmi- yan bütün bu neşriyat arasında biz yal- nız İki tanesini Leh ordusunun menfas. tine uygun bulmuş ve Üst tarafını inti - har edenlere mahsus şırursuz hareketler) ** addetmiştik. Bir haftadanberi Leh ordu-| a sunun hesabına muvafık olarak yapılan iki hareketten birisi Varşovanın müdâ- #aam ve diğeri Leh ordusunun Vistül ge risinde bir mukavemet teşkil etmeğe matuf gayretleridir, bunlar lâzımdı ve olmalıydı. Fakat Radom'un cenubunda mukavemetler, Pozenan ve Lodz'u istir- dad hareketleri maalesef fümideiz ve fay dasız hareketlerdendi. Kor'dorla Posen'den gelerek Kutno etrafında toplanan kuvvetler az değil, 5 tırkalık küçük bir ordudur. Bunlarin yapacağı şey Pozen'i veya Lodz'u zap zl tetmek değil, bütün kuvvetleri ile Mod. İlin üzerine yürüyüp içinde Leh kıtaatı ve Varşowa 'le muvazalası bulunan bu kaleye iltihak etmekti, Bir haftadanberi ne oldu?. Koridor - da 2 :3 ve Radom cenubunda 5 Leh fir. kası esir düştü. Kutno etrafındaki 5 fır- ka da ayni felâketMi akrbete namzed bur Tunuyor. Gdinya Hmanı içindeki müda- #lerle saril Almanların eline geçti Prusya arasında 5 yolu münakalesi de bir gün meselesid!: takriben 5 fırka ile 2 süvari 1i-| rkilet LERİ gösterir kroki Modüin ve Varşova ise hâlâ mahsur - durlar veya mahsur gibidirler. Varşo »| vanın 85 kilometre şimali şarkisinde Os-| trow etrafında 18 inci Leh taarruzu top ve tüfeğile Almanların eline geçti. Os - işİtrowo - Moziwiek bölgesinden cenuba doğru sarkan Alman seri kuvvetleri Var İşovanın takriba 60 : 80 kilometre şar - kından, yani Sledisce, Kaluszyn hatı ü- zerinden Vistü'ün gerisinde bulunan Leh ordusunun gerilerini almaktadır ve! İLeh tebliği bunu bildirmiştir. Ayni za . manda bazı seri Alman küvvetleri Brest Litvosk istikametinde ilerliyorlar. Diğer cihetten Almanların Vistül neh rini Sandomier'in şimalinden, yani Var- şovanın 230 kilometre cenubu şarkisin- deki Annapol mevkii civarından bir kaç koldan geçtikleri gene Leh tebliğlerinin İbildiriklerinden anlaşılıyor. Daha ce - nubda Alman dağ ve seri kolları Lem » bers (Lwow) a ve Lemberg - Larblin yo. kına kargı ilerlemeletedirler. Lemberg henüz düşmemiş ve hattâ bir Alman se- zi kıt'asını geriye attığı anlaşılıyorsa da Almarlar Lemberg - Lublin demiryolur nu Ravakuska ile Tannaszew'de kesmiş- lerdir, Bu suretle Lublin fe Lemberg 8. rasındaki San Leh ordusu da cenubdan sarılmak tehlikesine maruz bulunmak - görülüyor ki vaziyet Leh or - dusu için pek kötüdür ve ıslahı artık ka- bil deği, Pdr. Leh ordusuna biraz da-i ha zaman kazandırabilecek olan yegâne hareket Vistüle müvazi ve bunun 150 ; 200 kilometre şarkındaki Bug nehri ge. risine çekilmektir. Almanlar bunu da önlemek için Brest Litofsk'ı ele geçir meğe çalışıyorlar. Fakat bu mahzur! istenirse Leh ordusunca bertaraf edile bilir. Netice şudur ki Leh ordusunun &on mukadderatı en nhayet bir hafta için - İde taayyün edecektir ve bu mukadderatı feci olmaktan kurtarabilecek olan yogâ- İne şey bir mucizedir. İhtikâr yapan eczaneler tesbit edilecek Keza fatlarında ihtikir yaj sım ilâçlarm piyasadan Kaldırdı bir ki Belediye mıştır. Belediye Sıhikiye Müdürlüğü müfet- tişleri ihtikâr yapan ve ecsaları ortadan kaj- dıran eczaneleri bulacak, tecziyeleri yoluna irin sahibi İ dm | tştirilmesine memur etmiş, gec Sayfa 8. (© Tarihten Sayfalar “J Sigifrid hattının adı nereden geliyor ? Milli Cerman destanının kahramanına aid hikâyenin hülâsası Bugünlerde gazetele- rimizde sık sik yazılan Zigtrld adının nereden geldiğini, bir milstah- kem askeri hatta niçin ba adın konulduğunu belki bilmiyenler, bil meyip te mersk eden- ler vardır diye düşün- düm, Zigirid, o «Nibetim- genler şarkısı» &dile a- nılan Cermenlerin mil- H destanlarının en bü- yüz kahramanının 4- dıdır. Mevzuun şudur: «Çok peki bir saman- da, Ren ırmağının da- w döküldüğü yerle- olan kru Sigmundun Zigirld a- çok güzel, baba- | bir şövalyesi ol- mak Için doğmuş bir oğlu vardı. Babası, o- nun doğuş kabiliyet- lerinin kendi kendi- sine inkişafı ile kan a5 etmemiş, ideli, en yeteri hölâsas Esi k, çok mü- kemmel iz : sı disi yapması için, onu en me demirci Mim'in demirhan i çırağı o- İhtiyar Mim, kuzin ocağın idin kalç dövmesini dikkat. e seyrediyordu. Çocuğun elinde, en katı de- düşen bir kıl parçasını ikiye bölen bir aptığı gün, Mim ona: «Artık babanın sana öğretecek bir şeyim kal- irci Mim'in yanaşmalar ri, Ren nehri üzerinde Burgondlar; Yoldu başından bir takım maseralar geç- t. Bir mağarada gizli duran ve on iki dev $a- rafından muhafaza edilen kral Nibelurgun hzinelerini fethetti. Sırta giyildiği z4man İn- sanı görünmez yapan, yahud istediğin nda - çirdi, Canavar Fafneri öldürdü; bu cannya- rın kanında yıkandı. Vücudü, pülâddan, ok ve kılıç işlemez oldu. Yalnız, canavarın ka nında yıkanırken, dalından kopan bir ıhla mur yaprağının gelip konduğu iki küreği a- Irasındaki küçücük bir yere, bu kan değmedi ve orasi ok ve kılıç işler kaldı. Kahraman Ziğfiri, Ren üzerinde Burgonü kralının oturduğu Vorman geldi. Şanlı mi — safir olarak karşılandı. Delikanlı, kral Gön- terden kız kardeşini isteği m kralı da, Brunhild adında aşıktı, bu kız kral, ok at - mada, kılıç kullanmada, ve güreşte erkek - lere meydan okuyordn. Beni ok atmada ve kılıç kullanmada yendikten sonra bileğimi kim bükebilirse onunla evleneceğim diye Hân etmişti. Kral Günter, Bwohfldi almak İçin yardım ettiği takdirde Krimhlidi vereceği- ni vüdetti, Zigfirid, krala Günter ve şövalyeleri e Brumhildin memleketine gitti. Sihirli kafta- ni giyerek Günterin şekline girdi. Kız krah mağlüh etti, Zifaf gecesi de, gene ayni sihirli kaftan ile Brumhildin bileğini büktü, bile - ğindeki bekârel bilesiğini kırıp çıkardı. Sön- Ta, karanlıkta, usulcacık sıvişarak mağlöb kız kralı, Güntere bıraktı. Kız kralı da alıp döndükleri Vormusta çifte bir düğün oldu. Fakat, Brumbhildln bileziği Ziğtiridde kal- mıştı. Bunu bir gün Krimhblld gördü. Ziğtirld, söz aldıktan sonra sihirli kaftan meselesini anlattı. Brumhlld İle Krimhi4 geşinemiyorlardı. Biri, ben bir büyük kralın karkısıyım, diğe- ri de ben eşsiz bir büyük kahramanın karı - sıyım diyorlardı, Bir gün Brumhlld, Krimhildda, eşsiz kah- raman dediği Ziğfiridin, nihayet kocası Gün terin uşağı olduğunu söyledi. Bu söz üzerine kendinden geçen Krimhild, sihirli kaftan sırrmı ortaya koydu. Brumhlld çok ağır bir şekilde tahkir edilmişti, Kocası Güntere, bu nun uncak Ziğfiridin öldürülmesi ile tamir edilebileceğini söyledi. pfhlâd vücudlü Ziğri- ridin mesini de, Günterin veziri fh - tiyar Hagen üzerine aldı. Bir sürgün arın- da, bir kaynaktan su İçerken, Ziğfiridin iki kürek kemiği ortasına ihlamur yaprağının konduğu yere bir mızrak sapladı. Ve kah - raman Ziğfiridi öldürdü, Bunun Üzerine Krimhilâ, dünyanin bâki- mi ve bülün Cermanyanım efendisi Hun im- paraloru Atânın yazına giti. Atâ fla ev. ellendi ve onu, Ziğfiridin intikamını almağa teşvik eti. AtIR Burgondların memleketine girdi. Kral Günter ve bütün şövalyeleri mah- yoldular, Krimhid de intikamının alındı - Mi. tarafından tarhit edilmiş, tahkikata başlan. | Nibelun İ lediyorum: ERİMBİLD'İN BÜY, Erim Hi Fiya gördü. Dalma bir şahini iki kartal parçalamış vi yaprak gibi ineoliyordu. Havadan ağır| mun şekline benzeten sihirli kaftanı ele gö-| karısından bu sırrı kimseye açmaması için| ki bir filme göre Sigirid lardı. Bu rüyayı anası kraliçe Uteye söyledi ba zen bundan başka tabiri olamazdı! Uçurduğun şahin yüksek bir soya mensub erleni in erkektir. Bğer Cenabihak onu maye etmezse, onu pek çabuk kaybedecek- sin. Krimhlld: «Sevgili anneciğim, dedi. Ba- na niçin kocadan bahsediyorsun. Şimdi ma“ sıl gözel isem, öleseğim güne kadar öyle kalmak İstiyorum. Bir erkeğin aşkını asla #stemiyorum. Aşk bir kadına elem ve keder- den başka bir şey getirmez» O zaman anası ona dedi ki: «Eğer kalbi- nin bu dünyada mas'nd olmasını istiyorsan, bu saadeti yalnız bir erkek aşkında bülabi- İlirsin. Allah sana gözel ve İyi bir şövalye bu- lursa güzel güzel bir karı olursun» R. Ekrem Ki Balıkesir köylüsüne tohumluk. dağıtıldı Balıkesir, (Hususi) — Ziraat banka - gı, nahiye ve köylerimizdeki zürrsa to humluk parasi tevzilne başlamıştır. Bu paralar bir senelik vâde ile veril « mektedir. Bigada ekim vaziyeti Biga (Hususi) — Tohumu Romanya. dan getirtilen ve burada Cümhuriyet buğdayı adı verilerek ekilen buğdaydan bu sene bir » kileye 25 (okile mahsu? alınmıştır. Bir buğday tarlada kardeşle « herek birkaç sep olmakta ve üç kile eki. lecek tarlaya iki Kilesi kâfi gelmektedir. Şefkat yurduna ald üç dönümlük tar. Jaya ekilen iki kile Cümhuriyet buğda. yından 50 kile mahsul alınmıştır. Bu bereketli buğdayın tohumundan bütün rencber edinmektedir. Bu yıl şeh. rimizde meyva da çok boldur. Şeftalinin kilosu dört, Çavuşüzümünün 5 inün 5 kuruştur. Ipsalada dikiş ve nakış kursu İpsala (Husust) — Bir buçuk ay ev. vel açılmış olan dlkiş ve nakış kursu fasliyetine son vermiş ve bu vesile ile müdavimlerinin vücuda getirdikleri el emeklerini bir salonda teşhir etmiştir. Halk bu sergiyi alâka ile gezmekte ive bu eserleri takdirle seyretmektedir. Mardinde akrep mücadelesi Mardin (Hususi) — Akreplerle mü . öadeleyie devam edilmektedir. Haziran iptidasmdan Ağustos sonuna kadar ak . rep imha öemiyeti tarafından 19,000 ak - rep para ile ahnarak yakılmıştır. Bu yıl Romanyadan gelecek göçmenlerin nakline başlanıyor Bu yl Romunyadan memleketimize geti rilesek olan göçmenlerin nakli işine birkaş gün sonra başlanacaktır. Göçmen nakline tahsis olunan Samsun vaparu ilk seferini Iyapmak üzere bu ayın 20 sinde Kösteneeye İ hareket edecektir. Romanyadan bu yl ancak (3500 kadar göçmen gelecek ve Samsun vapu- Tu bu göçmenleri üç seferde tamamen geti- recektir. Romanyadan gelecek göçmenlerin sıhhi muayeneleri Kavak'ta yapiscak ve Marmara Ereğiisinde karaya çikarlarak Trakya muhtelif yerlerine gönderileceklerdir. Romnyada bulunmakla olan 200 bine ya- kın irktaşımız aiyasi vaziyet dolaytsile bu yil içinde memleketimize gölmek istemektedir. les,
