26 Ağustos 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

26 Ağustos : Askeri hazırlıklar (Baştarafı 1 inci sayfada) son zamanlarda ittihaz edilmiş olan tedbirleri protesto etmiştir. Varşovada Varşova 25 (A.A.) — Polonyada hâ. #ıl olan umumi kansat harb vukuun - da Almanyanın mağlüb olacağı mer. Dün akşam şehirde fevkalâde o bir faaliyet göze çarpmakta idi, İhtiyat ef. radı mütemâdiyen istasyonlara ve kış lâlara doğru gitmekte idi. Halk silâh altına ahnanları selimlamakta ve on. lara teşçi edici sözler söylemekle idi. Polonyalıların yüzlerinde yalnız mem Jeket topraklarından bir karış bile yer vermemek değil, ayni zamanda devam eden «sinir harbi nden yılmamak â7- mi de okunmaktadır. Fransada Paris 25 (Hususi) — Fransada, harb sanayiine mahsus bütün hususi fab » rikalar, madenler ve antrepolar hükü. met kontrolü altına alınmıştır. Ayrıca, bütün bu müesseselerde, li. manlarda ve doklarda çalışan memur ve amelenin de mezuniyetleri iptal e dilmiştir. Bu sene diploma alacak olan askeri mekteb talebeleri, daha şimdiden mü- dizim rütbesini takmış ve muhtelif yer lere tayin edilmişlerdir. Bugün 200 otobüs ve kamyon dolu. su asker, muhtelif isiikametlere sev » kedilmişlerdir. Hükümet Pariste bulunmaları ken. dileri için hayati bir mecburiyet ol'« mıyanları şehri terketmeğe davet et - miştir. Paris bulvarlarının ve sokaklarının iâmba direklerine koyu mavi #enkte elektrik lâmbaları konmuştur. eserlerinin muhafazası ( için -ihtiyati tedbirler alınmıştır. İngfzler büyük kafilder halinde memleketi terketmektedirler. Londrada Londra 25 (A.A.) — Başvekil Çem- herlaym, Krala vaziyeti arzetmek üze- re saat 17,30 da Buckinghama gitmiş. tir. Tondra 25 (A.A.) — Başvekil Çem berlayn'in saat 18,25 te Buckingham. dan hareketinden sonra Kral hususi meclisini toplamıştır. Londra 25 (Hususi) — İngiltere ile Po. Tonya arasındaki mütekabil yardım an - Taşması, bugün Lord Halifaks Me Polon. ya sefiri tarafından resmen imzalanmış- tır. Berlinde Bell'in 25 (A.A.) — Almanyada oturan veya seyahat halinde bulunan ecnebilerden memleketlerine (o avdet edenlerin miktarı artmıştır. Garbe doğru hareket eden trenler, ağzına ka dar doludur. Londraya gidecek tayyarelerdeki mevkiler, Pazara kadar daha evvel - den tutulmuştur. İngilter konesoloshansinde vize is « tiyen ecnebilerin miktarı pek çok « tur. Romada Roma, 25 (A-A.) — (903 ve 1913 sınıflarının 3 Eylülde silâh altına da - vet edilecekleri bildirilmektedir. Bu yeni davet İle 6 sınıf silâh altına alın. mış olacaktır. Diğer cihetten deniz ve kara kadro- larının hemen kâmilen tamam oldu - Zu ve 35 faşist milis taburunun silâh #inda diduğu hatıklatılmaktadır. Louvre ve diğer müzelerdeki san'at Sulh için çalışma (Baştarafı 1 inci sayfada) Henderson, Londrada kısa bir müddet kaldıktan sonra, tekrar tayyare ile Ber - Mine dönecektir. Hitlerin, İngiliz ve Fransız sefirlerile mülâkatı 30 ar dakika sürmüştür. Havas ajansına göre öyle zannediliyor ki, Hitler, Polonyadaki Almanları hima. ye için harekete karar verdiğini, tahrikâ- tan artık her türlü hadleri aşdığını ve en küçük hâdisenin bardağı taşırabileceğini muhatablarına beyan etmiştir. Gene öyle anlaşılıyor ki, bu tehditlerin yanında, Polonya meselesini Alman me. talibatı mucibince halletmek için bir ne. vi konferans toplanması hususunda Al - manlar tarafından gayret gösterilmek » tedir, 2 — Diğer taraftan dün İtalya kralma bir mesaj yollamış olan Amerika cüm - burreisi Ruzvelt, bugün de Hitlere ve Leh cümhurreisi Moscicki'ye, sulhü mu. hafaza etmeleri için heyecanlı birer me. sajla müracaatta bulunmuştur. Amerika cümburreisi, muharib veya bitaraf bütün milletler için yeis ve iti. rab doğuracak olan umumi bir harbi in » taç edebilecek her türlü harekete Ame - rika halkımın muarız bulunduğu Keyfi - yetine Hitlerin nazarı dikkatini celbet » miştir. Hitlerin bu mesajı sabaha karşı saat 3 de aldığı tahmin edilmektedir. Mesajda bilhassa deniyor ki; «Almanya ve Polonya hükümetlerinin mâkul müddeti bizzat kendileri tarafın. dan tesbit edilecek bir devre zarfında her türlü muhasemattan içtinab ve araların- daki ihtilâfları sşağıdaki üç usulden bi - rine tevfikan halletmeleri için Polonya reisicümhuruna müracaat ettiğira gibi â- cil şekilde size de müracaat ediyorum: I — Doğrudan doğruya yapılacak mü. zakerat. TI — Bu ihtilâfların her iki tarafın iti- madını haiz bir hakem heyetine tevdii, HI — Berlin ve Varşova hükümetleri nin bu ihtilâfların bir telifi beyn usulü ie halledilmesini ve bunun uzlaştıncı veya «nâzım» sıfatile Avrupa İşlerile münasebatı ve bu işlerde bir güna iştira- ki olmıyan Amerika cümhuriyetlerinden birini intihab etmeği kabul etmeleri. Amerika halkı namına size müracaat ediyor ve bütün dünyada sulbü seven er- |nizle Polonya arasındaki ihtilâfları tek - Jif ettiğim metodlardan birile hallede » ceğinizi ümid ediyorum. Mezkür musli hane metodlarımdan birine müracaat et- mek suretile Alman ve Leh hükümetleri aralarındaki ihtilâfı halletmek istedikle- ri takdirde Amerika hükümetinin, 14 Nisan tarihli mesajımda bildirdiğim şe - kilde dünya sulhünü tehlikeye koyan me selelerin halline yardım etmeğe her zâ. man hazır bulunacağımı tekrar eylerim.» $ — Fransızların Havaş ajansı Roma - dan şunlar: bildiriyor: Roma mahfellerinde vaziyetin gergin. liğini muhafaza ettiği söylenmektedir. İtalyada ve bi''hassa Romada tam sü. künet hüküm sürmekte olmasına rağ - men harb ihtimaline karşı bütün tedbir- lerin alındığına şüphe yoktur. Bu husus. ta sarih malümat elde edilememiştir. «Danziz meselesi için Avrupada ihtilâf 'dün kabineye riyaset etti (Baştarafı 1 inci sayfada) Müteskiben Başvekil Refik Say - dam ve vekiller Dolmabahçe sara . yında Milli Şefin nezdlerinde bir top. lantı yapmışlardır. Toplantı geç vak. İ te kadar devam etmiştir. MUK Şef İ bu toplantıyı müteakib Dolmabahçe sarayından ayrılarak Florya deni? köşküne avdet buyurmuşlardı. Cümbhurreisi İsmet İnönü, Başve « kil ve Vekillerin bu akşam Ankaraya hareket etmeleri muhtemeldir. Hariciye Vekili Rus, Fransız, Yugoslav ve Yunan sefirlerile görüştü Hariciye Vekilimiz Şükrü Sarac oğlu, dün öğleden sonra Perapalaste tekrar Yunan ve Yugoslav sefirlerin! kabul etmiştir. Bu İk! sefir, daha evvel kendi ars larında bir görüşme yapmışlardır. Şükrü Saracoğlu müteakiben, İz - mirden tayyare ile dönmüş olan Frar sız büyük elçisi Massigiiyi ve daha sonra da Sovyet büyük elçisi Teren « tefi kabul etmiştir. j v e Yeni bir siyasi sürpriz mi? İliz Yirası almak için 89 liret vermek icab ediyordu, bugün ise bir İngiliz lirasını tedarik etmek için 84,50 liret vermek kâfi gelmektedir. Diğer cihetten halis altının önce başı. na fiatı, 148,6 dan 150,6 şiline çıkmıştır. * Son Posta — An! bir harb tehlikesi karşısında bulunulduğu en sâlâhiyettar ağızlardan ilân edildiği bir sırada bu va. ziyetin kambiyo borsalarına tesir edece. Bi ve yaklaşan barbe iştiraki kuvvetle muhtemel görülen devletlerin parala - rında sukut kuydedileceği ve hattâ bu- İmun bütün esham ve tahvilât üzerine az çok tesir edeceği bekleniyordu. Böyle olduğu halde yukarıdaki tel - grafta da kaydedildiği gibi İtalyan lire. tinin sağlam olarak kalması bizim de dik kat nazarımızı çekti ve bunun sebebini araştırmağı Hizumlu bulduk. Memleketimizin salâhiyettar maliyeci ve iktisadcılarına müracaat ederek bu - nun tazammun edebileceği manayı öğ - renmek istedik. Bize verilen cevab: «İtal- yanın Mihverden ayrılacağı hakkındaki iddialara borsalarda kıymet verildiği ve (Rastarafı 8 inci sayfada) vurgun” zaman insan kafasından toprağı görmü bir tribün yapılmış. Arada askerin göçmesi içim 100 metrelik çimenli bir saha var. Sahanın diğer tarafında, tel- le ayrılan geniş kısım halka tahsis e- dilmiş-. Yarı İstanbul da buraya mi gelmiş? Otomobillerin çoğu İstanbulun... Kam yon, otobüs tutup, resmigeçidi seyre koşmuş tanıdık çehreler görüyorum. Yalnız yerler değil Otomobil, kam- yon, araba üzerleri de halkla dolu. Koca meydan doldu. taştı, HA da muhtelif kollardan gelen insan selleri İTayyare meydanında bir delta yapt » yor. Resmigeçidin azami derecede mü - kemmel olması, en küçük bir noksan bulunmaması için kıl kirk yaran bir dikka$ gösteriliyor. Resmiyeçid pro£- rammı tanzim eden General Salih O. murtak bütün hazırlıkları titiz bir tef- tişten geçiriyor. Umumi Müfettiş Kâ - zım Dirik sevimli çehresile, jaket a - tayının eteklerini havalandıra hava « landıra meydanda dolaşmakta! * Saat sekize on var. Mareşal Fevzi Çukmak yanında Orgeneral Fahrettin Alay olduğu halde resnigeçid saha. sına geliyor. Mareşal halkın sevgi te. zahüratına mukabele gerek tribüne İçıkarken, diğer generaller de yerlerini ahvor. Yabancı ataşemiMterlere dikkat edi yorum. Gözleri meydanı dolduran bin lerce halkm üzerinde hassas bir teces- süsle dolaşıyor. Biraz sonra bu teces- süs kahraman ordunun harikulâde ge- çisi, emmel ve son sistem eslihasi üzerine teveccüh ediyor. Saat 8... Edirnenin cenub istikametinden ge - len bir motör sesi bütün gözleri o İs - tikamete çeviriyor.. Çelik kartalları - mız gelivor... Kaç tane”. Bilir miyim.. Ben ancak 126 tanesini sayakiiidim. Türk gök - lerinin kahraman çetukları meydan üzerinde muvaffakiyetli bir uçuş ya- ar. Bombardıman tayyarelerini, ave: filoları takib ediyor. Saha şimdi alkıştan inliyor Motör seslerine ka - rışan halkım bu heyecanlı o tezahüratı meydandan muazzam bir velvele ha - Yinde çok uzaklara, hududlarnm çok gerilerine kadar aksetmekte.. İşte res migeçid de başladı. Mızıka bir yürüyüş marşı çalıyor. çıkmasının saçma bir hareket» olduğu tek |bunun bir esası bulunması icab ettiği» | En önde kor karargâh... At üstün - rar edilmektedir. Londra ve Pariste ol -| duğu kadar Varşovada da aklı selim ve şeklinde oldu. İlâve edildiğine göre, «gerek İtalyada de değerli kumandan Korgeneral Sa » ih Omurtağ, arkasında erkânıharbi - ihtiyatkârlığın galebe çalacağı ve neti -| yakın bir harbe hazırlık mahiyetini an -|yesi. cede bir sureti tesviye bulunacağı ümid edilmektedir. Jatmıyan sükünet ve gerekse bunu se - zerek Birleşik Amerika devlet reisinin Arkada Mehmed, Mehmedcik yü - rüyor. Alay kolunda, bir sırada 42 er Pariste çıkan Metin gazetesi de şunları | harbe mâni olmak için İtalyaya yapmış| olmak üzere. süngüleri paril parıl. yazıyor: Mussolininin Ruzveltin mesajının A - merika sefiri tarafından krala tevdiini tacil etmiş olması Düçenin bir müdaha - leye bahişker olduğumu göstermektedir. Böyle bir vaziyeti ihdas etmiş olması Ruzvelt için bir şereftir.» 4 — Berlinden Havas bildiriyor: Bu sabah Berlinde iyi haber alan mem balardaki kanaat, vaziyetin hemen der - hal kendini gösterecek bir tehlike arzet. meden vahimleşmiyeceği mezkezinde » dir. Ruzveltin fikri Diğer taraftan hugün Vaşingtonda 8- Kirklareli höyüklerinin araştırılması -İden.. zetecileri kabul etmiş olan Ruzvelt, bey. nelmilel vaziyed hakkında kendisine 80- rulan susllere cevaben, demiştir Xi: «— Avrüpada hüküm sürmekte olan buhranın, muhakkak surette herbe mün- cer olacağını zannetmiyorum.» Rüzveltin mesajı ve İtalya Kralı Roma 25 (A.A.) — Kral, Amerikanın Roma sefiri vasıtasile, göndermiş oldu - ğu mesajdan dolayı Amerika reisicümhu. ru Ruzvelte ihlâskârane tgyekkün et - miştir, N Kral bu mesajı hükümete tevdi et » kekler ve kadınlar hesabina hükümeti . | miştir. olduğu teklif gibi sebebler lireti tutmak. ta âmil olabilir.» Ve nihayet «Londsanın dahi İtalyan siyasetinin muhtemel inhirafını tuttu - ğu sarahatle anlaşılmaktadır.» Bu mütaleanın isabeti tahakkuk etti. ği takdirde yeni bir siyasi sürprizle kar- Şılaşmamız hiç te müstebad değildir. Trakya höyüklerinde hafriyat yapılıyor Edirne (Hususi) — Türk Tarih Ku. rumu tarafından (bu sene de Vize ve na varın başlanacaktır. Hafriyat hey - jeti Müzeler Müdür Muavini Arkeolog Arif Müfid Manselin O başkanlığında Topkapı Sarayı Müzesi Başkâtibi Şe - fik Güneşli, Edirne Müzesi oMüdürü Necmi İye ve İstanbul Üniversitesi Ar 'keoloji şubesi mezunlarından Baha - dır Alkımdan teşekkül etmiş ve heyet İstanbuldan Vizeye gelmiştir. Vizedeki höyüklerin (o kazılarından sonra Kırklareli civarında geçen sene kazılmış iki höyüğün yanında bulunan üçüncü bir höyüğün (araştırılmasına başlanılacaktır. Ya temiz çehresinde o apasil, terte - miz, fakat müsamahası? yiğitliğin i» #ndesi.. singüsünür göleesinde aslan gibi, Viyana kapısma dayanmış bir milletin çocuğu «larak yürüyor. Mehmed. Mehmedim 'benim!. Senin şu ileri çekik göğsün.. Arkandan gelen tanklardan daha sağlam. Çünkü o - nun İçinde insan, seninkinde ise iman var.. Törihin her çağında olduğu gibi senin göğsüne yaklaşmağa cesaret e « den küstah, kafasını kayalara çarpan mecnun gibi paramparça olacaktır. Alaylar, tümenler geçiyor önümüz - Bir safta 42 er demiştim. Bu en güç yürüyüştür. İntizamı, hizayı muhafaza etmek meseledir. Fakat bu Mehmed için mi?.. Koca kıt'alar süzülüyor ö. nümüzden.. Tek bozuk ayak, hende - senin müstakim hattını rencide ede - cek, bir kıvrım yok.. z Adımlar ne kadar sert. yer çimen. öyle olduğu halde bu ayakların se - sini duyuyoruz. Gafletin kafasına in - diriyor. — Yaşa varol, kahraman ordu! Yer, gök inliyor alkıştan.. Kahraman ordu dün dört saat süren muhteşem bir geçid resmi vaptı L.K.Y.C'T.B. sade tümenlerini bin. Mehmedcik, millet sana ne kadar|dirilmiş A. M. T. alayı takib ediyon Koca kamyonlar içinde binlerce a5 « ker, İstihkâm, muhabere, topçu bir « Resmigeçid sahasında kalabalık birllikleri alkışlar arasında geçiyorlar. deniz sanki; dalga dalga. Baktığımız| Zırhlı tuğay ve motörlü topçu tu « gayları bilhassa alâkayı çekiyor. He. le 500 ü mütecaviz motosikletin ge miş resmigeçid sahası üzerine yayılışı halk: fevkalâde © heyecunlandırıyor. "Tamamen motörize bir hale gelen Türk ordusu kahramanlığını bu suretle tak. viye etmiş oluyor. Tayyare dâfi batar yaları, zırhlı otomobiller, tanklar, tank Tar tarafından çekilen ağır motörlü toplar uzun uzun alkışlanıyor.. Süva. ğ riler dörtnala geçerken halkın heye « canı son haddi bulmuştu. Orta Asya « den kalkarak yalminlıç Avrupa kapı. ik İarına gelen, Türk akıncılarının çocu ları... Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şen « dik, Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yen dik. Diyebilen binlei bir milletin çocuk. Şahlanan atlar, üzerinde hepsi bi » ter şecaat &bidesi. Resmigeçid 4 saat bilâfasıla sürdükten sonra İZ de nl» hayete erdi, Şimdi, on binlerce insan, hiçbir ta» rife ve ölçüye sığmıyan, bir iftiharla dolu göğüslerini boşaltarak, duyduk « arı heyecanı, takdiri ifade ederek şeki Te dönüyor. Ben bütün bunları şe formülde toplıyabilirim: "Türk ordusu sana har zaman olduğu gibi bütün kalbimizle inanıyor ve gü. VENİyoruz. Nusret Safa Coşkun ziyafeti i Edirne, 25 (Hususi) — Resmigeçidi müteakıb, manevra hareket müdürü, birinci ordu müfettişi Orgeneral Fah. rettin Altay tarafmdan Vilâyet Nümu. ne fidanlığında bir öğle yemeği ziya » feti verildi. Ziyafette Mareşal, ku » mandarar, ataşemiğterler, meb'us « lar hazır bulundular. Almanlar, Rus - Alman o paktı ile alay ediyorlar ? (Baştarafı 1 inci sayfada) nezzüh seyahatleri tertib etmektedirler, Bu dostluğun hikmetini bir türlü anla” mıyan Alman halkı ise, işin İtife tara » fına kaçarak, mutadlari olan «Hayli M& ler» selâmı yerine şimdi «Hayl Mosko ya» diye birbirini selimlemakta ve gü « lüşmektedirler. : j Berlin 25 — Resmi tebliğe göre vazi « yetin gerginliği dolayısile Tannenberg muharebesinin yıldönümü münasebetile 27 Ağustosta yapılması icab eden şenlik» lerden vazgeçilmiştir. Maahaza, askeri geçid resmi yapılacak. tır. , “ Hitler de, evvelce söyliyeceği bildiri, Jen nutuktan vazgeçmiştir. Bu nutkun nerede ve ne vakit irad edileceği bei değildir. Bazı mahfellerde söylendiğine' göre, Tannenberg şenliklerinin tehir edilme « sine sebeb, Sovyetlerin milli hissiyatını rencide etmemek endişesidir, Ür Türkiyedeki Amerikalılara da memleketlerine dönmeleri tavsiye edildi Şehrimizdeki Amerika Konsolosha nesi, beynelmilel buhran dolayısile bir ihtiyat tedbiri olarak, muvakkaten Tür. kiyede bulunan Amerikalı seyyah ve tü- ristlere, mümkün mertebe kısa bir za - man içinde memleketlerine dönmelerini tavsiye eylemiştir. N Bu tavsiye, alikâder konsoleshaneler tarafından Avrupa memleketlerinde bu. Yunan bütün Amerika tebaalarına yapık mıştır. Hattâ, Almanya ve Lehistanda bulunan Amerikalılara derhal hareket İzmir fuarını 114,566 kişi ziyaret etti ğ İzmir 25 (A.A.) —Dört gün içinde fuarı ziyaret edenlerin sayım 114568 ki şiye baliğ olmuştur.