2 Ağustos 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

2 Sayfa SON POSTA Hergün Fransa neden bu kadar Endişe ediyor? Yazan: Muhittin Birgen Budapeşis, 29 Temmuz irkaç gündenberi rivayet hâlin- de Avrupa gazetelerini dolaşan bir haber, dündenberi teeyyüd etmiş bu- Mumuyar: Dün akşamki gazeteler, Fransa hükümetinin Fransız parlsmentosunun intihab devresi müddetini, iki sene müd- detle uzatmaya karar verdiğini yazdılar. Bu kararın ne dereceye kadar mühim ve manah olduğunu anlamak için aşağı- daki mülâhazaları zihinden geçirmek kâ- fidir: Fransada parlamento hukuku. bütün siyasi hakların temelidir. Bu hukuk, Fransız ihtilâlinin yarattığı ruha ve bu ruhun an'anelerine göre o kadar her şe- yin üstündedir ki üçüncü cünhuriyet Fransasının bütün tarihinde, parlamento her zamn ve her bakımdan hükümete hâ- kim olmuş, hükümet dalma - ve hattâ bazan da memleketin gayet bariz men faatlerine rağmen - onun nüluz ve tesiri altında kalmıştır. Bununla berâber, gö- rüyoruz ki, hükümet, bu defa alelâde bir karamame ile yeni intihabat taribini iki sene uzatmış, yani 194) da yapılacak in- #habatı 1942 tarihine atmıştır. Frans teşkilâtı esasiyesinde böyle bir bareketi meneden ahkâm yoksa da tasrib eden hükümler de yoktur. Ancak, bazı an'aneler, ezcümüs, Cihan Harbi es- nâsında hemen bütün memleketlerin tat- bik etmiş oldukları bir usul, esas itiba- rile, fevkalâde abvale mahsus olmak ü- #ere parlamentosarın devam müddetleri- ni uzatmanın caiz olacağını umumen ka- bul etmiştir. Fihakika. Cihan Harbi es- basında muharib memleketler, intihab milddetlerini, harbin devamı müddetince uzatmışlardı. Meselâ, o zaman beriim de içinde bulunduğum Osmanlı Meclisi Meb'usanı, &ört ssnelik müddetini harbin çinde bitirdiği için bu müddet o zaman uzatılmıştı. Ayni hal, Fransada da, İn- gilterede de vesair memleketlerde de ya- pıldı. Fukat, bu usul nerede tatbik edil- diyse daima parlamento tarafından ka bul edilmiş olan bir kanun ile yapıldı. Bu defa ise, Fransada intihabat müdde- tinin Iki sene sonraya tehir edilmesi, bir kanun (e değli, bir kararname ile, yani wileriden hükümetin verdiği bir karar e vukua geliyor. Malüm olduğu üzere, Daladier kabine- si, meclisten, muayyen bir zaman zarfm- da bir takım meli ve siyasi meseleler hakkında kararameler meşretmek ve bunları kanın hüküm ve kuvvetinde tat- bik eyliyebilmek üzere gayet geniş selâ- biyetler almıştı. İşte, bu karamame, o saldhiyetlere tevfikan neşrediliyor. Fran- sada hükümetin bu kadar salâhiyet sa- bibi olduğu, yahud aldığı salâhiyetleri bu kadar geniş bir hududa kadar istima- le gittiği şimdiye kadar hiç görülmemiş olduğu için bu hâdisenin ifade ettiği e- hemmiyeti izaha bile lüzum yoktur. * Daladier bükümetinin aldığı bu kara- gın ehemmiyeti bilhassa şuradadır Xi, bu- günkü hükümet ekseriyeti için, gelecek sene yapılacak bir iptihabalın neticesin- den endişeye hiç lüzum yoktur. Üçün Fransız Cümhuriyetinin hemen bütün tarihinde en büyük siyaset teşkil ünü oynamış bulunan radikal sosyslist- ler, bugün Fransada en kuvvetli devir- İerinden birini yaşıyorlar. Bunun için, yeni bir intihaba çıktıkları zaman, bun- Jar, çok iyi neticeler alacaklarından Şu dakikada tamamen emindirler. Demek oluyor ki Fransiz intihabatının iki sene sonraya tehiri, şu sırada Fransanın için- de bulunduğu harici ve dahili vaziyetten | istifade etmek gibi ırka menfaati en- dişesinin mahsulü değildir. Hattâ, bu- * günkü harici vaziyet zail olduğu zaman, belki de hükümet fırkası, intihabata ha- Yen sahib olduğu müfuz ve kuvvetle çıka- mıyacaktır. Böyle olduğuna göre, Fransa tinin bu kararı vermiş olması, şu dakika- da dünya vaziyetinden dolayı çok endişe- de bulunmasından başka bir sebeble izah edilemez. Şunu unutmıyalım; Fransanın aldığı tedbir, şimdiye kadar ancak harb zaman- larında müracaat edilmiş tedbirlerden- dir; ortada bir harb vaziyeti bulunma-| dikça 'böyle bir tedbiri mazür görmek imkân olmadığına güre, demektir ki, Fransa hükümeti, kendisini bizzat bir Birinci Napolyon bundan 139 sene evvel yeni hir mauha - rebe ur.fesinde dostlarından birine yazdığı mektubds — Bugün Avrupada «hukuku düvel» yokt:. sadece sive tokat yekdiğerini mahvetmiye çalışan Insimıar vardı , de mişti. Bugün de 19 gene farkla eyni cümleleri ayri kuvvetle tekrar edebiliriz. ferdlerde, gerek | a eseri se yaaa ŞA Hergün bir fıkra Niçin düğümlemiş Dalgın, ayni zamanda da çok pis olan bir adem cebinden bir mendil çıkarmıştı. Mendilin ucunda bir dü- ğüm vardı. Dalgın adam düğüme bakin; Bu güzel bebek sizi De meftun Eiti mi? — Ben bumu bir hafta evvel bir şey hanrlamak için düğümlemiştim. Fa- kat bir türlü haurlamıyorum. Mendile bakanlardan biri: — Sakın, dedi, mendili yıkamak zamanı geldiğini unutmamak için dü- ğümlemiş olmıyazın! N Hapishanede baron olan delikanlı İngilterede küçük kardeşile birlikte, gantaj ve hursızlıktan dört seneye mah- küm 34 yeşlarında bir İngiliz delikanlısı bulunduğu Brisbane hapishanesinde bü- İyük bir müjdeye kuvuşmuş ve 83 yaşla- rındaki babasının ölümile barorluk ün- vanma tevariis ettiği kendisine bildir!i- miştir. Yeni baron, gripten muztarib olduğu için, censzede hazır bulunmak Özere hâ- pishaneden ayrılamamıştır. onesasssanaus sasasansonana saa sanan ans sasuyuna0aaukanas ua) Bu harikulüde güzel bebeğe siz de bi- sim gibi hayran oldunuz. değil mi? Ne yumak, ne şeker gey... Bu küçük Londrada yapılan gürbüz çocuk müsebeakasnda birinciliği kazan- Çok garib bir boşanma Amerikalı bir kadn Şikagoda msjke- miştir. Geçenlerde gene bu sütunlarda | meye müracaat ederek şöyle demiştir: bu bebeğin birincilik kupesından süt i- çerken alınmış bir resmini koymuştuk. «— Aramszda ayrılık veki olmadan iki sy önce, kocam bir dargınlık çıkar) 4 sabrettim. Yalnız geçenlerde beni tayya- haklarına karşı çok kıskanç olan Frangız|r© © bir gezinti yapmak üzere heveya milletinin de bu görüşe ıştirak ettiğinden | S.s zaman mitemadiyen taklak gt tamamen kani bulunuyor. Şu halde, Av.| sys kalkıştığını, üstelik oturduğum ye- rin yan tarafına isabet eden küçük | yı kapamadığını görünce, artık onunla yaşıyanmyacığımı anladım. boşanmak istiyorum! Mahkeme kadının talebini rupayı ve hattâ bütün dünyayı, silâh kullanmıyan bir muharebe görenlere hak vermek zaruridir. D nın her köşesinde göze çarpan göre de, milletlerin kendilerini sulh için- de hissetmelerine imkân yoktur, yogi Belki harb olmıyacak, belki de bugünldar fevkalâde kârşı karşıya kılıçlarını çekmiş, birbir) rine hamle etmeğe hazir gibi duran mi İletler arasında nihayet bir anlaşma hu- isule gelecek; fakat, buna intizaren, her milletin kendisini harb halinde hisset- yalnız içinde ai ye kabul et- almaya sevkelti ve gene bü sebeblerdir ki - bütün milletle- ik durmalarını ve nüdofaa tedbirine mü- tmeletini icab eyliyecektir. Daima kuvvetli olunuz Ss «Hak mukaddestir; deriz, hakka dokunulmaması Mizu - mundan bahsederiz. Nasihatler veririz, ne çare ki geek |lardı. Her halde çalacak (bir genç kızdı. mâk için elinden geleni yaplı. Fakat ben | Dünyanın en büyük tablo Onun için.! - ortadan bun-| mesi için bütün sebebler mevcuddur. Bu İsebeblerdir ki Fransa hükümetini bu ka- Muhittin B gen İSTER İNAN, Geşerlerde bir-gazete Bulgaristanın yaz mevsimi başın- da he kadar çilek ihraç ettiğini yazmıştı. Dün de bir baş ka gezete gene ayni memleketin dış piyasaya ce karlar do- mates satmış olduğunu anlattı, miktar Türk parası ile 780 liradan başlamış. dört yıl içnde 250,040 liraya vükselmiş. İSTER İNAN, İSTER bizim de ayni yolu zanmakta oldukiarı ISTER Bu, insanı düşünmeye sevkedecek bir rakanıdır. Fakat hâ- dişe yeni sayılamaz. Bizim hatırlıyab'ldiğimiz kadar eski zamaniardanber! söylenir, yazılır, gelesek mevsim için her şey unutulup gider. Bu vaziyette komşularımızın ka - INANMA! Sözün kısası Piyano - Radyo | ii) olum Sandal Bedestenine düş- müştü. Ev eşyası satılan Kıs - İma uğradım. Bir yanda bir piyano duru - yordu. Piyano alıcısı olmadığım halde o- nun bulunduğu tarafa gittim, hiç bir şey düşünmeden kapağını açtım ve parmak- larımla tuşlara dokundum. Yanımda iyi giyinmiş bir adam peyda l İ ! — Piyanoya meraklısınız galiba? Dedi, cevab vermedim.. o devam etti: — Gayet iyi bir markadır. 'Temiz kuk lanıldığı da esasen belli.. bizimdi, sata - cağız.. ez kiymet koydular.. fakat zararı yok. İçimde sebebini bilmediğim bir üzüntü peyda olmuştu. Ben bu piyanoyu elden “| çıkaranlar hesabına üzülüyordum. Heves etmişler, aramığlar, beğenmişler, almış - milletlerde mukaddes tanınan bek | Piyano eve geldiği zaman en büyük e - kuvvete dayanmadıkça sözden Waret kalır. Hayat ezen ile |meline kavuşmuş kâdar kendini mes'ud özilen arasında, daimi bir mücadeleden ibarettir. muadeles: de ezilmemektir, daima kuvvetii olmıya bakınız. | mişti. Evlenecek çağda iken, talib olan - SOZ ARASINDA Hayat | hissetmişti, ders almıştı, çalmayı öğren « ara genç kızı piyano bilir diye methet - mişlerdi ve efhazı içinde en değerli eşya olarak piyanoyu getirmişti. Ve şimdi kim bilir ne büyük bir zaruret yüzünden bu piyano burada satılacaktı, Karısından Yanımdaki sdam mütemadiyen söylü- yordu. Ben düşünürk, söyledi n mürken neler söylediği- meğer. GORME darcnn dayan yanak eri öl, ni gâyet iyi duymuştum. Eskiden zevcem çalardı. Son zaman - Yarda pek meşgul olduğu yok. Esasen, bir radyoya şiddetle ihtiyacımız var.. Bunu satıp parasile ufak bir radyo tedarik ede- ceğiz, Hiç bir şey söylemeden yürüdüm. Biraz evvel acı şeyler düşünmüş, üzül - müştüm.. Fakat hakikat benim düşün - düklerimden deha acı imiş! > *k* Bir amele toprak altında kaldı Lüleburgaz, 1 (Hususi) — Babaes- ki kum ocaklarında çalışan Osmaniye köyünden amele Şerif kum çıkarırken bir çöküntü neticesinde toprak altın- da kalmış ve muhtelif yerlerinden a - ğır surette yaralanmıştır. Ölüm halin- de bulunan yaralı Edirne Memleket hastanesine Kaldırılmıştır. Doğuda bir betonarme köprü daha yapıldı Elâziğ | (A.A.) — Elâzığ ile Keban İngiliz ordusu yüzbaşılarından Tony Lovaine, tayyareci olan karısından ders alarek tayyarecilik öğrenmiş, ve devlet| yasında yeni yapılan betonarme Çıp hava yolları şubesine faal pilot seçii- miştir, Resmimiz, yeni pilotu karısı ile birlikte göstermektedir. köprüsü Dördüncü Umumi Müfettiş General Alpdoğan tarafından dün a - çılmıştır. Açılma töreninde Elâzığ - dan, Keban'dan ve köylerden geen koleksiyoncusu bir kaza binlerce halk bulunmuştur, Bu müna- : 5 ye sebatle söylenen nutuklarda, köprüle. neticesinde öldü rin ve yolların memleketimizin ikti - Degas, Cezanne ve Renolr gibi meş- sadi ve umumi hayatında yaptığı iyi Mur rem Fn idi ia İtesirler tebarüz ettirilmiştir. eden, alı evinin, bir: airelerinde Be al izni ği vi ükü bovabu kadar yağ böp6 ESkiSMLE4ekal | 400 SAL GE EM lam, Tag Fransız: olinrtlerinden Gku- meti tarafından. etrafı Murad ve Biret leksiyon meraklısı ve san'at dünyasının nehirlerile çevrili olan Elâzığ Vilâye- esrarengiz adamı Ambroise Vollard bir|tinde beş ve Tunceli Vilâyetinde on otomobil kazası neticesinde ölmüştür. betonarme köprü yaptırılmış bulun - Koleksiyon meraklısı zat çocukluğunda | maktadır. kırık tabekler toplamaktan büyük bir)“ p zevk duyardı. Büyüdükçe bu iptilâs arte TAKVİM mış, zevki değişmiş, ilkönce şimşir üze- rine hk işleri, sonraları da tablolar top- INANMA! takib edeceğimiz temin edilir, nihayet muvaffakiyetlerden ders aldığımıza: