29 Temmuz 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

29 Temmuz SON POSTA İngilizler eski Alman müstemlekelerini niçin geri veremezler? Bir İngiliz gazetecisi “Bunların iadesi Ingiltere imparatorluğunu temelle- rinden sarsacak bir Demzigden sonra Hitler Almanyasının başka istekleri var. Eski Almanya müs- temlekeleri... Bahrimuhifte Avustralya ve Yeni Zelandın ilhak ettiği birkaç ada İ#tima edilirse, Almanyanın (Afrikada dört mwihim mübtemlekesi vardir. Bım- lar, Cenubi Afrika Birleşik hükümetinin elirkie olan Garbi Afrika, Fransız ve İn» Biliz mandası altımda Şarki Afrika, Tan- ganika, Cameroun, Togo müstemlekele- Fidir. Kısaca söylenmek lâzım gelirse, men müstemiekelerinin en zengin ve iy re variş olmuştur. Bu s# stemlekelerin Almanyaya | İadesi meselesi, yalnız Camerom'u rinde bulunduran Fransızlardan ziyade, İngiliz efkârı umümiyesini meşgul edi- Yor. Bu mevzu üzerinde İngilterede bir Ak len en mühimmi, ve mühim resmi Vesikalara müstenilen Yazılmış olanı; gwç İngiliz gazetecisi (M. G. 1, Sieer) in| Yazdığıdır. Bu zat deha evvel Habeşistan ve İs n ke 1 iha saldhiyetli lem ile yazabilmesine imkân vermi Turuyor, Muharrir eserine bu meselenin Sephesini. alarak başlıyor ve nasyonalist- n iş bur | ahlâki — Bizden çaldığınız kol mizi bi- 28 İade ediniz) sözlerine karşı: £ devletlerinin Versayda manda) Sistemini tesise saik olen sebeb, ahli endişe idi. Şimdi nasyonal sosyalistler bunu 5 & olarak kullanıyorlar» diyor ve dev “diyor; ara «Almanların eski kolonileri mami oldu 4 bugünkü sahiblerinin eline geçti? Şüp 1 kuwvetile,.. Franwz ve İngi- Kkıtaatı 1914 yılınm Ağusbtosu sonunda Tağoyu zaptetmişlerdi. Cemubugarbi AL Afrikam; 1915 Tommuzunda Batha)| VE Siret ismindeki generallere ieslim ol- ülr. Cameroun'u işgal eden. Alinan ataları İngiltere, Fransa ve Belçika afa'leınen, tazyikile 1916 Kânunusani- çe memleketi tahliye ederek İspanyol | #uindsine iltica efiler. Yalraz General © Sattaw Anvmıpa o Harbinin sonuna * Tanganikada tutunmuştu. Böylece Ay 1 Fransa ve Belçikaya kılıç çeken ha anya; kolonilerini de kılıç kurvetile kms oluyordu. â imi 27 Kânunusani 1938 da irad et- bir nutukta: Yaz ırka diğer ırklara hâkim ol- mukaddendir. İnsanları sulh emel NS ayikım olarak önüne durulmaz bir ha 9'le mücadeleye sevkeden kahra- nlık bu hayat! telâkkiden doğdu. Mil- işçi “bak kuvvetlinindir. kaidesine) eken koloni sahibi olmadılar mı? de: i Kuo, o 114 e mi meselesi hasyonal sosyalistler. i ola nız propesarda maksadile e bu; bir küwvet me 1.) diğer milletler < *ri Yaptılar, Fakat 2; Eski Alman müstemlekelerinden kı toprak ve hayvanlarından o mahrum) bıroliacak kadar ileri gitmediler. Biz; gerek yorgun düştüğümüz zaman, gerek viodanlarımızm sevk ve idbarile yerlile- re sufrarmaın artıkla ! ilmek nedir bilmiyen bir ve tazyik siyasetlerini son kadar tatbik ederler. 1892 ile 1906 tarih arasında Alman: ların Cerutangarbi Afrika müstemleke- lerinde Hittentots ve Hererosları terki? için yaptıkları kanlı muharebeler Avru- palılarım hâlâ halırındadır. Harbi idare eden Alman kumandam © General Von Trotha yeriilere şu emri vermişti: «Herero halkın memleketi bırakıp çıkenalıdırlar. Çıkmazlarsa zorla ben çi- karacağım. Alman hududu içinde lecek silâhlı veya silâhsez, har hayvansız her yerli kunşuna dizilecektir. Kadm ve çocukların bırakılmalarını da! istemiyorum. Bırakıldığı takdirde onla zi ya gittiğiniz yere göndereceğim veya kurşuna dizdireceğim.> Bu &mir tamamen tatbik edil dan sonra hakikaten ele geçi: kadın. erkek ve çocuk öldürü kat but k ve katliâm üze: birbirine düşman geçinen Hotantotlilz Hereratlular barıştılar ve müşterek düş: manla daima mücidele etmek için içtiler. Bunun üzerine 1904 Teşrinievvel ayındaki büyük isyan parladı. Almanya- Ya para ve insanca çok pahalıya maloldu. Alman müverrihi Lentwein bu hâdi- seyi şu acıkh satırlarla anlatıyor: «Himayemizdeki yerlerin maden, zi- raat mahsulâh, yerli halkın elişleri gibi üç büyük servetinden ikincisi tamamile, üçüncüsünün - hiç değilse - üçte ikisi mahvoldu, Bu; bize yüz milyonlarca mar- kâ ve binlerce Alman askerinin hayatına maboldhz.» | | * Eski Alman müstemlekelerinin sevkülceyş vaziyetleri Alman müstemlekelerinin kendilerine iadesi sevkulceyş bakımından İngilizler içim pek çok tehlikelidir. İngiltere Süveyş kanalının herhangi bir iesirle kapalılmaşı #atimalini düşü- nerek (Kap) tan göçen deniz yolunu tahkime başlamak üzere bulursayor. Kap -İ şehrinin yakınında Hind denizine bakan 10 milyon | # Simons Town deniz üssünü lira sarfederek genişletti. Bu üs şimdi Cenubi Afrika Bi ik hükümeitne nid- dir. Bir harb çıkarsa İngiltere bu liman- dan istifade edecektir. hâdiseo harb pat lur,, diyor Camerounda yerli kalk Bu işlerden kâfi derece malümatı ol- muyanlarm zanni hilâfna umumi bir verirse Cenubi Afrika birle- i bitaraf kalacak Afr şik hükü değildir. Binacnal ndeki mandasından vözgeçtiği £ sdilse, bu müstemleke conuben birleşik devletile, şimalen de Kenya İn- giliz müstemlekesi ve İtalyan Oimpara- #orluk wüstemlekesile bitişiktir. Tanga nika bugün Büyük Britanyayı Kap ile birleştiren hava yollarının - eihrakı ol mak mühim | Tangan bi Afrika bi fm kuvvetliye teslim olması kaldesine uyarak Cenubi Afrii nin Almanyanın id ne geçmesi bir Avrupa har ilse bitarat kaldığı mülihaza edilirse, İ: Simons Town üssünde etmesine imkân katmıyacaktır. Binnetice hem Atlantikte m de Hind Ol sumdan geç hatları #ehdide ma- ruz kalacaktır. Tehlike bu kadarla da kalmıyor. Tan- ganikadaki beş yüz bin Alman Belçika Kongosundaki dünyanm en zengin bakır madenlerini ve Transvaldaki meşhur a)- tan madenlerini ele geçireceklendir. İtalyanlara gelince: Onlar da mihver dostları Almanlara Kenyadan el uzattık: ları gidi Habeşistandan da Nil vadisi yo- lile Hartuma hücum ederek hem cenub- dan, hem Lösyadaki kuvvetleri ile şi- malden İnip Misırı istilâ edecekleri Tangonikaya Almanyamın yerleşmesi- hin yukarıda sayılan sevkulbeyşi zarat- Jarı bu kadarla da bitmiyor. Hartum ile Lindi arasındaki iki millik meswfeyi de çok milessir şekilde tehdid ediyor. Hâsı) deniz sh denilebilir ki: Bu müstemlekenin bekrar yaya geçmesi - Hindistan ve 5 âlömine de şamil olmak üzere - İn- giltere müştemleke imparatorluğunu te- ndüğü kadar basit de- 1933 senesine kadar Almanyanın es Airika müstemlekelerinde hayat tal bir şekilde devam ediyordu. Halka ken-| (Devamı 12 imci sayfada) Belli ki yalan — Dün gece uyumadım, hep seni dü- ekte haklı değil İ miyim.. başıma neler geldi bir bil İ sen. terzi faturasını göndermiş. Yirmi lira istiyor. Bunu senden başka kime söy- liyebilirim ki. — Buna da peki. vereyin rayı ne vakit gönderdi? — Bu sabah. Tavsiyeye r'ayet Ayyaşlar konuşuyorlardı: : — Doktor bana, i içici senin için çok bir ka erzi fatu- : — Sen ne yap tın — Doktorların tavsiyelerine riayet et tim, — Artık içmiyorsun demek, — İçiyorum amma, kadehle rum, Şişe ile başıma dikiyorum. İşine gelmeyince İki eski urkadaştılar. sokakta birbirle- rine © rasladılar, biri sordu: — Sana yazdı ğım mektubu ak din mu? Öteki içmiyo- sevab ver di — Hangi mektubu, benden elli lirş borç para istiyordun o ma? — Evet! 4 r moktubları muntazam göndermi- dikkatli , genç kız gör hali genç hoşuna giti Siz Beni de görmüştüm. z halde yanıma gelmiştiniz.. ş, konuşmuştu beni gö Şimdi mezliğe — Bütün söyledikleriniz doğru amma, n ki dün yağmur yağ b şemsiyem yuletu, sizin var Ne yapayım Kiz babası, kızını istiyen gence: Gırtöağına i kadar borun var. namzedi cevab ver idi. — Ne yapayım, aramızda hiç bir mü. iğssgbet teessüs emeden alacaklılarımı ) size gönderemem Tercih Geveze, yolda rastladığı karı kocayı lifa tutmuştu. U. zun uzun anl& tıktan sonra: — Nasıl, dedi, beni raman okur gibi; dinlyebilirsi. İ niz. Kadın cevab verdi; — Öyle amma, bız tefrika romanla Si muıya tercih ederiz. a > — Henüz almadım.. malüm ya. pas! okumayı, bütün bir romanı birden oku .| A İ el 408 | EN İL 7 Kızı - Anası Yirmi yaşındaki genç kız, sokaktan gelmişti. Kırk beş yaşındaki annesinin odasına girdi — Anne &nne! Dedi, annesi, kızma baktı: — Ne var? — Anne bu sene bütün komşular, her sabah plâja gidiyorlar. - Olabilir ya.. giderler?.. — Ben de gitmek istiyordum da. Annesi cevab vermedi, — Anne, hani karşımızdaki Selma var ya. — Evet kızım, — O bir plâj elbisesi yaptırmış, çok gözel, — Nasılmış!.. yukarı. — Hani benim arkadaşım Jale var onun da mayosunu çek beğendim. amen renginde. arkası bele kadat | r. Göğsü üzerinde bir kotra Jişlenn | — Fena olmamıştır. — Ha, az kalsın unutuyordum. Geçen gün bana gelen Medihayı bilmem gördün mü; bni mektebde beraber okumuştuk. nış. Ancak bir çift rini de tarif etti, TER İ — Anne ben de Selmanın plâj elbise- İsi gibi bir plâj elbisesi, Jalenin mayosu gibi bir mayo, Medihanın da pabuçları gibi pabuçlar istiyorum. Ben de plâja gi- deceğ Anne kaşlarını çattı: — İşle bu münessbetsizlik.. kimden Be görürsen onu,yapmak istersin. yirmi yaşına geldin, böyle hoppalıklar sana yakışmıyor. Yirmi yaşındaki genç kız,” annesinin odasından çıktı. Bir hafta sönra yirmi yaşındaki genç ızın kırk beş yaşındaki annesi, gördüler. arkasında Selmanın Sonra kâbineye girdi. Mayosunu ve Ji tik pabuçlarmı giydi Mayo. Neclânın mayosumun, pabuçlar Medihânın pabuç- larının eşi — Belki ben sizden gencimdir, ev- velâ siz duyuru TE İ e İd —