29 Temmuz 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

1 ağustos salı akşamı Kadıköyünde Hamza Erkan idaresinde Bayan ve Kemanî S A D İ ' yi dinleyiniz İ NCİ Gazinosunda MUALLÂ Onaltıncı vıl savı • 5 4 6 4 umhuri ISTANBUL Byn A Y T E N aa Bu akşam Gala CADDEBOSTi OTEL GAZİNO CAÖALOGLU iktısadî kalkınmada kooperatifin rolü Bir kısım dünya iktısadiyatinın lâbirentleri içinde selâmetle ve muvaffakiyetle yürüyebilmek için bizim de ihracat mallarımızda teşkilâtlanmaklığımız lâzımdır. Yugoslav Başvekili ile Maçek arasında anlaşma Dün Zağreb civarında yapılan mülâkatta muallâkta kalan bütün meseleler hallediîdi Kabinede mühim uııuıııııuı j ı ı oajı . U T U T Telgraf vo mektub adresl: Cumnuriyfit, Istanbul • Posta Kutnsnr IstanouL No 248 Teiefon: Başmuharrlr ye evl: 22366 Tahrtı heyetl: 24298. İdare ve matbaa fcısmı 24299 . 24290 Cumartesi 29 Temmuz 1939 Mısır radyosu meşhur B A B E N Orkestrasî^ JŞj^itöz MERY GE ve Şant^Ve dansöz Espanyol işt^wâe Rumanya Kralı izmirde Majeste Karol, dün gece Şehir kazinosuna gitti, bugün Efez harabelerini ziyaret edecek İzmir 28 (Telefonla) Dün gece saat birde İstanbuldan ayrılan Rumanya Kralı Majeste Karol, bu akşam saat 20,20 de limanımıza gelmiştir. Rumanya Kralını hâmil bulunan Luceaforul yatı, refaka tinde bir Rumen toTpitosu olduğu halde Mendirek önünde demirle miştir. Ticaret muahedesinin feshinden sonra Amerika ile Japonya arasındaki siyasî vaziyet Hariciye Nazırı Hul, Tokyo nezdindeki son teşebbüslerden müspet bir netice ahnmadığını söyledi Vaşington 28 (a.a.) Gazetecilerî kabul eden Hull, Hariciye Nezaretinin Japon Amerikan muahedenamesinin feshine takaddüm etmesi icab eden evvelden ihbar müddetinin ikincikânunda' inkizasma kadar Uzakşarktaki vaziyeti dikkatle gözönünde tutacağmı ve ondan sonra ne gibi bir hareket icra etmesi lâ« zım olduğuna karar vereceğini beyan et« miştir. Japon Amerikan muahedenamesîi nin yerine başka bir muahedename ika^ mesi maksadile müzakerelere girişmeK niyetinde olup olmadığı suretinde bazî gazetecilerin sormuş olduklan suale cevaben Hull, Hariciye Nezaretinin aîtı ay müddetle intizar vaziyetini muhafaza e« decegini söylemiştir. Amerika Hariciye Nazırı Kord Hull Amerikan diplomasî mümessiliniıi [Arkası Sa. 7 sütun 3 tei erek istihsal, gerek istihlâk sadeğişiklikler olacağı halarında ayni ihtiyac sahiblehaber veriliyor rinin elbirliğı etmeleri demek olan kooperatiflerin iktısadî kalkınmada ve refahı artırcnada oynadıkları rol birinci ehemmiyet derecesini haizdir, ve şimdiye kadar bu usulün medenî âlemdcki tatbikatından hayret olunacak kadar büyük İzmir Valisile Müstahkem Mevneticeler alınmıştır. ki Kumandanı motörle yata giderek Müstahsiller, mahsulü elde etmek için dost ve müttefik Rumanya hükümve onu elde edincıye kadar birçok şeyledarını selâmlamışlar ve hükumet nare muhtacdırlar. Bunları kendi teşekkülmma «hoş geldiniz» demişlerdir. leri olan bir kooperatifle temin etmek onKral Karol, refakatinde Veliahd lar için ne büyük kclaylıktır. Ayni müsPrens Mişel olduğu halde, saat tahsiller mallarını satmak için gene ken22,30 da karaya çıkmış ve kendisine di'erinin alâkadar oldukları diğer bir tetahsis edilen otomobille Sehir kazişekkülden istifade ederler. Herkesin isnosuna gitmiştir. Majeste Kral, geç M. Zvetkoviç (sağda) ve M. Maçek (solda) bir görüşme esnasında tediği yere yapacağı perakende satışlar vakte kadar kazinoda kalmıştır. Hasıl olan anlaşma neticesinde bir yerine dahılî ve haricî piyasayı bilen ve Belgrad 28 (Hususî) Başvcicil Majeste Kral Karol, refakatin müstahsilin malını değer pahasile sata Tzvetkoviç ile Hırvatlar lideri Maçek kaç güne kadar Yuposlavyada mühim de Prens Mişel'le maiyeti erkânı olbilmek için muktazi bütün vasıf ve me arasmda bir müddettenberi devam etmek değişiklikler yapılacağı, bu meyanda kaduğu halde yarın sabah Efez haraziyetleri haiz olan bir teşekkülün temin te olan müzakereler tam bir anlaşma iie belerini ziyaret edecektir. Kral Kabinenin baştan tadil edileceği temin edilcdeceği menfaatlere son yoktur denilse neticelenmiştir. Başvekilin dün Zagreb rol öğleden sonra Yunanistana mühata olmaz. civarında Maçek'le yaptığı mülâkatta mektedir. teveccihen limanımızdan ayrılacakSiyasî mehafilde, anlaşmaya büyük Dünya ekonomisinin aldığı karmakarı muallâkta kalan bütün rneseleler halle tır. bir ehemmiyet atfldilmektedir. $ık cereyanlar içinde Türkiyemiz gibi dilmiştİT. memleketler için bilhassa satış koopera tifleri ve bunların birlikleri pek yakın bir gelecekte pek lüzumlu, hatta en lüzumlu teşekküller olacaktır diye tahmin edebiliriz. Millî teşkilâtlarla idare olunan bir kısım dünya iktısadiyatının lâbirentleri içinde selâmetle ve muvaffakiyetle yü.'iiyebilmek için bizim de başlıca ihracat mallarımızda teşkilâtlanmaklığımız lâz:mdtr ki bunun da en sağlam çare ve usuŞehrimizde bulunan Başvekil Doktor lünü bilhassa kooperatiflerde bulacağız. Reflk Saydam dün de ziyaret ve tetkik' Türkiyede kooperatifçilik hareketlerilerine devam etmiştir. ne başlanmıştır. Bizzat Ebedî Şef AtaBaşvekilimiz, dün beraberinde Vali türk vaktile lzmirde bu harekete önemli ve Belediye Reisi Doktor Lutfi Kırdar hız veren irşadlarda bulunmuştu. Kıybulunduğu halde saat 10 da Floryaya gitmiş ve Floryada Reisicumhurumuzun metli Ticaret Vekilimiz Cezmi Erçin birikametlerine mahsus deniz köşkünden kaç ay evvel Türkiye Büyük Mıllet baslıyarak diğer tesisatı gezmiştir. Meclisinde umumî vazıyet üzerinde izahlar verdiği sırada kooperatif hareketleriLutfi Kırdar, Başvekile Floryanın müstakbel şekli ve inkişaf sahası üzerinmizi bilhassa anlatmağa itina etmış ve de de etraflı izahat vermiştir.* onlar üzerinde ehemmiyetlerile mütena sib olarak durmuştu. Sevinilecek bir iş Başvekil saat yanmda Floryadan şehre dönmüş ve yolda da şehrin imarına olarak o izahlarda da görmüştük ki hüaid Vali ve Belediye Reisinden bazı izakumet kooperatifçilik fikrini kuvvetle luthat almıştır. makta ve onun istilzam ettiği ihtimamları lArkası Sa. 7 sütun 4 tei göstermeğe azmetmiş bulunmaktadır. Hakikati halde esas ve neticeleri çok mühim olan kooperatiflerin herhangi bir memlekette tutunup inkişaf etmesi halkm şuurlu itiyadma girecek surette yürüyecek v e yürütülecek bir terbiye meselesi olduYeniden alınacak motörlü vasıtalarla takviye edilecek ğundan bu usulün memlekette teessüs ve olan itfaiye gruplanmızdan biri taammüm edebilmesi için hiç usanmak Valı ve Belediye Reisi Lutfi Kırda dün bir arkadaşımızı makammda Icabul bılmiyen mütemadi ve ciddî çalışmalara nn teşebbüsile İstanbul itfaiye teşkilâtınm ederek bu mesele etrafında aşağıdaki beihtiyac vardır. takviyesi takarrür etmiştir. Bir kısırn it yanatta bulunmuştur: Ve bu çalışmalar yapılıyor. Ticaret faiye vasıtalarınm zamanla bozulması ve « İtfaiye vesaitinin noksanlığı göze Vekilimizin izahlarından öğrendik ki koo işe yaramaz bir haLe gelmesi, itfaiye ele çarpıyordu. Sonra, âletlerden bir kısmı peratifçiliği teşvik ve himaye eden hüku manlarınm azlığı gibi sebebler, bu kara da eskimişti. Bazı yangmlarda kendini met kooperatif teşekkullerini yakmdan rın almmasını zarurî kılmıştır. hissettirmeye başlıyan bu noksanlığı lclâfı teftişle takib ederek bunların doğru yüetmeye karar verdik. Ancak, yalnız moValinin beyanatt rümelerini de temin etmek karanndadır. [Arkası Sa. 7 sütun 4 fe] Vali ve Belediye Reisi Lutfi Kırdar, 1 1 IIIIIIMIIIIIIIII1III 1IIIIIIIIIIIII llllllllllllllllllllllll II Memlekette hususî bir teşekkül olan IIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIırill lllllllllllll Kooperatifçiliği Tetkik ve Tamim cemiyeti de bu yıla aid kongresini akdetmeğe hazırlanıyor. Evkaf Umum Müdürünün beyanatı Evkaf ve Belediye Şehir itfaiyesinin yeniden | BAŞVEKIL | elele vermiş bulunuyor Refik Saydam, dün takviyesi takarrür etti Florya deniz köşkü ile Fahri Kiper, Evkafın içtimaî muavenet Vali: «Motörlü vesait için 80 bin, müteferrik masraflar için de 50 bin lira ayırdık» diyor diğer tesisatı gezdi teşkilâtının genişletileceğini ve tarihî abidelerin tamirîne devam oîunacağını söylüyor Doğuşlu maç tahkikatı KI1 Umum Müdürü Fahri Kiper bürosunda i Kaleci Necdet tahliye için her çareye baş vurdu, muvaffak olamadı EvTcaf Umum Müdürü Fahri Kiper ha aşağılarda yabani zeytin, harup, ve sa* bir arkadaşımıza muhtelif Evkaf işleri ü kız ağacları onjarın yerini ahrlar. Murad» zerinde mülıim beyanatta bulunmuştur. paşa arazisi, Karaman Beylerbeyi Mu * Fahri Kiper, ilk olarak geçende Baş radpaşanın vakfıdır. Kendisinin Antal « vekil namına Ziraat Vekili tarafından tö yada güzel bir camii ve daha bazı hayrenle açılan Antalyadaki Muradpaşa ka ratı vardır. nahnın ehemmiyetine işaretle demişlir ki: Bu arazi, ötedenberi metruktü. TaşlıK Muradpaşa arazisi, Antalya şehri bir yer olduğu için, ziraate elverişli olmanin hemen yanıbaşmdadır. Lâtif çam a dığı sanıhyordu. Halbuki, sonradan ya « ğaclarile örtülü olan bu arazi, tatlı bir pılan tetkiklerden bu taşlann sathı kal • meyille denize doğru iner. Sehre yaklaş ker tabakasmdan ibaret bulunduğu anla« tıkça, çamlar seyrekleşmeğe başlar ve da[Arkası Sa. 9 sütun 5 te\ Bu cemıyet bundan dokuz yıl önce o zaman adı Darülfünun olan Universitemizde birçok hocaların da iştirakile ve kooperatifçilik fikrini memreketimize göre tetkik ve tamim etmek üzere kurulmuştu. Dünya yüzünde kooperatifçiliğin türlü şekilleri gibi türlü temayülleri de vardır. Milliyetçi ve devletçi Türkiyede kurulacak kooperatiflerin elbette bu memlekete göre titiz bir dikkatle gözönünde tutulacak bazı hususiyetleri olmak Iâzımdı. O günden bugüne kadar cemiyet programma sadık olarak kooperatifçilik üzerinde çalışmakta, bilhassa kooperatif fikrini yaymaya en büyük ehemmiyeti vermektedir. (Karmca) adlı bir kooperatif mecmuası çıkaran cemiyet (Kooperatifçilik) adını taşıyan dergisini de tekrar neşretmeğe başlamıştır. Cemiyet memleketimizin en başlı ihtiyacına cevab vermek üzere ziraî kredi kooperatiflerine ehemmiyet vermekle beraber kooperatifçiliğin diğer şubelerini de ihmal etmiyor. Ankarada meydan alan ve ortaya eserler koyan Ev ve Yapı kooperatiflerini cemiyetin bu Kayserinin ve Niğdenin tüccarları Hatayda Butüccarlar halis Türk ipliklerini iki misli fiata alarak Haleb malı diye memleketlerine yolladılar Bu pazar Moda koyunda Türk Rumen yelken müsabakaları yapılacak İki memleket denizcilik kulübleri arasmda icra edilecek yarışlar, Hariciye Vekilimizin himayesi altmda yapılıyor llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllllinillllllllllllllllllltlllllllllllllllMIIIIIMIIIIIIIIIIIİIIIIIIIIIII i Necdet hastaneye gilraek üzere tevkifhaneden çıkarken Galatasary Demirspor maçında hakem Tarıkı yumruklamak ve yüzünden yaralamaktan suçlu Demirspor kalecisi Necdet, bir müddet kaçak gezip de yakalandıktan sonra, Kadıköyündeki nöbetçi sulh ceza mahkemesi kararile tevkif edilmişti. Birkaç lArkası Sa. 6 sütun 4 iel YUNUS NADİ [Arkası Sa. 3 sütun 3 de] «Antakyada 23 temmuz geçid resminden sonra halkm tezahüratı (Yazısı Z Mİ sahifemizde) Geçen seneki kotra yarışlarından bir intiba (Yazısı 6 ncı sahifemizde)