18 Temmuz 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

KE” il Urfada kültür biraz daha inkişaf ediyor Ulus okullarından çok fayda temin ediliyor, fakat mekteb ihtiyacı henüz gedirilmiş değildir EREM a eya Urfa orta okul binasının ri A iii EKET TE e — ik EN Kandıra belediyesinden faydalı çalışmalar bekleniyor Kandıradan yazılıyor: Kandırada kadim bir belediye teş- #ilâta mevcuddur. Fakat Ber neden İse, koca kasabanın tek bekçi ile idare e - dildiği gibi, sağlık bakımından da ke- 3a tek çöpçü ile idaresine çalışılıyor. Binaenaleyh haftada bir defaya mah- sus olmak üzere bir çöpçü dolaşıyor. Bu sebebden herkesin çöp tenekeleri bahçelerde yığınlar halini alıyor. Pek tabildir ki bu yığınları teşkil eden mez belelerin sıhhat ve sağlık bakımından en korkunç bir tehlike teşkil ettiği ka- bul edilmelidir. 1 — Belediyenin çöpçüsü bir değli Aki olmalıdır. » 2 — Çöpçü arabasi hergün munta- zam dolaşarak bütün evlerden biri - &en çöpleri almalıdır. Burada beleli- yenin canlılığına dair hiçbir eser yok gibidir. Ne sokaklardrki tenşimia ve ne de temizliğe itina edilmiyor. Bu mühlen noktalar hususunda Ko- eaeli valisi Ziya Tokelinin alâkslarını bekleriz. hayatı her Yıl Bursa - Eskişehir arasında bir zehirlenme vak'ası cepheden görünüşü Bursa (Hususi) — Bursa-Eskişehir Urfa (Hususi) — Eski devirlerin mülmaarit Mtiyacı dörtte bir derecesinde arasında işliyen otobüslerden 77 Bursa bim bir kültür merkezi sayılan o Urfa,İdahi giderilmiş değildir. Yedi kaza. on |plâkalı araba evvelki gün Eskişehirden bu mevkiini tedricen kaybetmiş ve 923beşi mütecaviz nahiye ve muhtarlı, | yolcularını alarak Bursaya hareket et de bütün vilâyette okur yazar Parmakla gösterilecek orTadde: müştü. Maarif işlerini ön plâr alan Cümhuriyet hükümeti OUrfamızda da yeni bir hayat uyandırmış, hem mad - di, hem de manevi bakımlardan terak- ki ve inkişaflar kaydedilmiştir. Ulus okullarından bilhassa fayda gö rülmüştür. Bu sayede birçok vatandaş- lar okuyup yazma öğrenmişlerdir. Or- ta okula gösterilen rağbet mütemadi bir tezayüd arzediyor. Bu yıl mevcu - du geçin seneye nisbetle seksen fazla- sile 430 zu bulmuştur. Değerli maarif“ çi Cevdet Altanın idaresi altında ça- lışan orta: okul öğretmenleri talebeyi yetiştirmekte, tüm bir muvaffakiyet göstermektedir. Mevcudlerdan kırkını kız talebe teşkil etmekte olup birinci Sınıf dört. ikinci ve üçüncü sınıflar şer şubelidir. Orta okulun talebe ve öğ- retmenlerin (e istifadelerine arzedilen zengin bir Kitabsarayı, oldukça mü - kemmel bir binası, ders İevazimi ve bü- yük bir lâboratuvarı vardır. Okulun değerli öğretmenleri ve çalışkan öğre « ticileri tarafından Halkevi o salonunda tertib olunan konferanslar talebenin is- tifadesini mucib olduğu gibi muallim- leri ayni salonda halka ald olarak ter- tip eyledikleri devrimsel müsahabeler de çok faydalı neticeler vermiştir. Ders yılı sonu münasebetile açılan biçki ve dikiş sergisi umumi bir takdir topla - Mmiştır. “s1 İlk tahsil faaliyeti memnuniyete şa- |. yan bir inkişaf seyri tekib etmektedir. Hâlen Urfa merkez kazası ilk tahsil müesseselerinde okuyanların sayısı 1300, Birecik kazasında bin küsur, di- Zer kazalarda ise 1400 ze karibdir. Vilâyet tadil, tenzim ve tamiren gü- zel bir orta okul binasi vücude getirdiği gibi Hilvan merkezinde 13.000 lira sar- file modern ir ilk okul kurağı inşa etmiş ve Urfa şehrinde temeli atılan ve türlü şartları ve konförü cami bulunan baş sınıflı mektebin inşaatı ilerlemiş" tir. Bütün bunlarla beraber Pezer “İdermiye muktedir olamıyor. Şu halde iyetin ! mektedir. imuhtarsız 1800 köye malik bulunan vi- | miştir. Poyraz köyünde yemek molasi lâyette yalnız 3! mekteb bulunduğunu | verilmiş. yolcular yemek yemiye ko - söylemek iddiamızı teyide kâfidir. Me- | yulmuşlardır. Yolcular arasından bir selâ Tarsus kazasının mekteb sayısı el- bayan şaför İbrahimle muavin Numa- liyi mütecavizken kodkoca Urfa vilâye-|racı Kemale börek ikram etmiş, öy tinde yalnız 3! okulun bulunması ne|kahvesinden getirttikleri çayla börek- büyük bir tezad teşkil ediyor?Binneti- İleri yemişler ve yollarına devam etmiş- ce okur yazar nisbeti de mahdud kal-İlerdir. Fakat bir müddet sonra böreği makta devam edip gidiyor. Hakikatin |ikram eden bayanla şoför İbrahim ve itirafı Jâzimgelirse Urfa köylülerinden | muavini Numaracı Kemelde bir takım vasatt yüzde doksan» cahildir. Kaza ve|sancılar başlamış, ker üçü de börekten nahiye merkezlerinde de nisbet yüzde | Zehirlendiklerini anlamışlar, (bilhassa kırkı aşmamıştır. otomobili idare eden şoför İbrahim bin Bunun başlıca sebebi şark maarifine | Müşkülâtla İnegöle kadar getirebil - lâyiki vechile ehemmiyet vermemiş ol. |DİSİr demi hastalar derhal hasta- maklığımızdır. Halbuki, ana ik va neye yatırılarak icab eden tedabir alın- kalkınmıya en muhtaç ile şark |9 ve hayatları kurtarılmıştır. vilâyetlerimizin bulunduğu £ havzadır. A : ncığı sel bastı Hususi idare büdçeleri bu noksanı gi - m — Yağan şiddetli ie yE yağmurlardan sonra Ayancığı sel bas- ehemmiyeti fevkalâde olan b mesele-| mıştır. Bu arada bir kişi boğulmuştur. ye devletin el koymasından başka ça-| Ayancık şirketi selden oldukça zarar re yoktur. görmüştür. Manisa Halkevi teftiş edildi soğa e Manisa Halkevini teftiş eden Müfet tiş Naşid Uluğ işini bitirmiştir. Resimde müfettişle şube komiteleri başkanları ve idare beyeti azaları bir arada görül- Ola Hasan Bev Diyor ki: Tâmetleri dir, .. Totaliter devletlerin a- ... Siyah renkli gömlek, hep siyah renkli. kapkara buyrakta olurmu İmiş Hasan Bey — Sonradan gi, yaha boyamak külfetinden kurtulmak için yapmış olsa. lar gerk. Maarif Şürası dün toplandı Maarif Vekili Şüra ta lâzım gelen işleri fBaştarajı 1 inci sayfada) Vekil nutkun: rif Şürasının niçin ve nasıl toplandığım. neler yapacağını anlatmakla başlamış, bünu müteskib de.| miştir ki: Şikâyet zenciri Muhterem arkadaşlar, Bu mühim noktaya dikkatinizi çekmek isterim, Kanaatimce bütün maarif teşk. lâtı tam ve mükemmel bir ünsiyet ola bilmek için her uzvunun birbirleriyle a. lâkalı, birbirile münasebetli bır şekilde işlemesi lâzımdır. Ben, maarifimizde a henk meselesini ana davalarımızdan biri biliyorum. Gerek Maarif Şürası dolayısı le aldığımız raporlar, gerek şabsi görüş ve duyuslarım ve nihayet tesadüf estiği miz vakrâlar bunun aksini ihsas edecek mahiyettedir. İlk öğretim mensublarımız, kendilerine gelen çocukların aile mu. hitlerinden şikâyet ediyorlar ve müvaf, takiyetlerindeki eksiği okul dışına ve öncesine atlediyorlar. Orta okul öğret. menleri ilk okullardan gelen çocukların zayıf olduklarını söylüyorlar. Lise mual. limleri ayni şikâyeti, orta okula yükleti. yorlar. Üniversire ve yüksek mekteblet ile liseden gelen çocuklarımızın bu nok. talardaki kuvvetsizliğinde ısrar ediyor. lar. İlk okula giren çocuğun içinde yaşa. dığı dar muhitte başlıyan bu şikâyet gal lesi, burada kapanmış gibi görüi ir. Fa kat aldanmamalıdır. Çünkü Aniversite. nin ve yüksek mektebin verdiği TOEZUN, dan da bizzat hayat şikâyet ediyor ve devre, bu şikâyetin ancak ama hayat ebiş muhite dayanmasile kapanıyor. Bu an batıl bir devir midir, değil mi. dir? Onu burada münakaşa etmiyeveğim. Yalnız böyle bir şikâyet halkasının mev. cudiyetini ve onun manasını belirtece. ğim. Bence bu şikâyetlerin sebebi her tahsil kademesinin münferid ve mücer. red bir halde bulunuşu ve kendinden ön. ceki ve sonrski kademelerde olan müna, sebetin teessüs etmeyişidir. Yedi aydan. beri İstanbulda ve Üniversite öğretim heyetinden is ederek baz arkadaşları teftiş ve mürakabeye memur etmekliğim. bu münasebetlerin teessüsü. ne ne kadar ihtiyaç olduğunu ve bundan ne büyük faydalar umulduğunu ortaya koymuştur. Bu tecrübeyi tamim etmekte bir sonraki kademe mensublarının bir önceki kademeden gelecek elâmanları seçmelerinde isabet olacağını tahmin e diyorum. Bu mesele hem maarif teşkilâ, tını, hem imtihan sistemimizi alâkadar! etmektedir. Mevcud öğretim bünyesini nasıl kurmalıyız ki her parçası birbirin. den haberli olarak işliyebilsin. Yüksek Şüranın bu mevzuda düşüncelerini öğ. renmek, Vekilliğimiz için pek mühimdir. Maarif programı Arkadaşlar, Şüraya hazırlık olmak üzere neşredi. len ve muhterem azaya sunulan küçük broşürler içinde Vekiliikçe hazırlanmış olan bir tanesi vâr ki mütaleasından da anlaşıldığı üzere dört, tahsil derecesinin, «diik, orta, yüksek, teknik» memlekette, ki bugünkü durumunu ve yarın alması düşünülen şekillerini ihtiva ediyor. Bu, bu öğretim meselesinde adı söylenip bir | türlü yazıya geçilemiyen cümhuriyet maarif plânının iptidai olmakla beraber, | toplu bir taslağı sayılabilir. Plân haline| gelebilmesi için çok emek ve düşünce 'sarfı lâzım geldiğini bilmez değilim. He.| yetinizin bir kısım mesaisini bu noktayı tercih etmesini yerinde olacağına İnana. cağının kabul etmekle yanılmamış old. | ğumu sanıyorum. l İlk öğretimin köylere girmesi n rafından halledilmesi bir nutukla anlattı talebelerinin etlerini anlattıktan sonra: — Orta üğrelim müesseselerine &id meselelerimizin en oehemmiyetlisi bu üesseselerin sayısı İle talebesi miktar. gi ipin muhtelif bakımlardan memleket ih. tiyacı ile mütenasip bir şekilde ayarlan- masıdır» demiştir. Vekil Şüradan bundan sonra açılacak örta okullar için mevcud ihtiyaca ve ta leblere göre bir liste yapılmasını da iste, miştir, Liseler Vekil liselerden bahsederken söylemiştir: — Dersanelerde talebe miktarının ma, kul bir hadde tutulması ilmi ve mesleki kabiliyeti yüksek öğretmenlerle öğretim heyetimizin kuvvetlendirilmesi mevcud öğretmenlerin ilmi ve mesleki kudretle. rihin arttırılması, programların maksada ve ihtiyaca uygun surette tertibi, okul kitablarının taleben'n istifadesine en ya. rayacak bir şekle getirilmesi, okulda gös. terilen ders gruplarının ve bilhassa her derste muvaffakiyetin en birinci &mili olan ana dilimizin, talebenin hakkile is. tifadesini temin edecek yolda tedrisi ve müessesenin muvaffakiyetle işlemesinin ve hayatta başarının ilk şartı olan disip. lin ruhunun bütün okullarımızda hâkim olması, okullarımızın verimini arttıracak başlıca âmillerdir. Yüksek tasdikinize arzolunan prog. ramlarla talimatnamelerin bu maksad. ları temin edecek noktaları Üzerine dik. katinizi celbetmeği bir vazife bilirim. Mekteblerde ders saati meselesi Arkadaşlarım, Bu vesile ile kendimce önemli buldu.” Hum bir meseleden bahsedeceğim. Diğer ileri memleketlerle mukayese (edildiği zaman bizim hir hafta içinde orta ve lise islebesine verdiğimiz ders saatlerinin çokluğu, buna mukabil bir sene içinde, ki okuma günlerinin azlığı derhal dikka. te çarpıyor. Biz haftada 29 seat ders o. kutuyoruz. Mek çok memleketlerde bu rakamı pek güç bulabiliriz. Onlar fazla olarak ikinci bir yabancı dil, lâtince ve yunanca gibi dersier âe gösteriyorlar ki bunların hiçbiri bizde yoktur. Böyle oL duğu halde bizim ders saatlerimzi faz. ladır. Bunun neticesi şu oluyor: Öğretmen ders saatini tekrirle talebe de kafasını kıtabda vaya notundaki yazılarla doldu. ruyor. Ekseriyetle öğretmen konferans çı ve talebe de ezbercidir. Talebe sabah. tan skşama kadar ders olarak kendisine anlatılan şeyleri dinliyor. Bunlar üzerin. de zihin yoracak, çalışacak vakit bula. mıyor. Dersler hazmedilmeden dimağın. şunları i Idadır. Çahışkansa vazifelerini, tamamen yapabilmek için saatinden kaybediyor. Öğretmeni konferanstan, talebeyi ezber. den kurtarmak için öğretim usullerimizi ıslah etmek şartile bütün dersleri öğle. den evvele atmak. nihayet bir de tedri, satı bitirmek, öğleden sonralari dersleri, ni hazırlamak için müsaid mekteblerde etüd saatleri koymak muvafık bir tedbir olarak hatıra gelmektedir. Bununla $u faydaları elde edeceği * mizi zannediyorum: Birincisi. mekteb binası müsaid ol « mıyan talebesi çok olan yerlerde yâp- tığımız çift öğretimi ayni vahidi kıya- siye irca etmiş olmak, İkincisi, gene muallimlerinin nezai reti altında çocuklarımıza derslerine ça lışma, vazifelerini yapma, ve okutulan maddeleri hazmetmek imkânını ver - mek, Bir yıl içindeki devam günlerimiz «- meselesi de göze çarpacak kadar azdır demiştir. Maarif VekiM bundan sonra memle, |Filbakika bu böyledir. Belçikada 230 kette okuma yazma bilmiyen tek ferdin Almanyada 280, İtalyada 216 gün - kalmamasi için alınınası lâzım gelen ted. birleri, ilk öğretimin köylere girmesi i çin yapılacak işleri anlatmış, açılmış ve açılacak köy okullarını beş sınıf esası &. zerine kurmak lâzım geldiğini söylemiş, ilk öğretim masraflarının o vilâyetlerin hususi bütçelerine yükletilmesinin mah. zarldtımı saymış, Ankarada bir komüsyo. nun bü işi tetkik etmekte olduğunu bil. dirmiştir. Orta okullar meselesi Maarif Vekili bundan sonra orta okul. lar meselesine geçmiş, bu okulların ve dür. Teşrinievvelde açılan orta oku) Jiselerimizde tedrisat, bayram ve ikmal imtihanları sarsıntısı sile tam randımanla ancak fi o - larak Teşrinisânide başlıyabiliyor. Bu başlangıcı Eylüle çekmek bence bir za rurettir. Bu sayede hiç değilse bir bu- çuk ay kazan, z ki 6 yılda bu nun tutarı 9 ay eder. Liselerimize bir sımf ilâvesi teklifinde bulunacakları - mızı da bu suretle karşılamış, ne öğ - retmen kadrosunda, ne de diğer husus (Devamı 11 inci sayfada) ve hazırlığı dolayı -