25 Aralık 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
Sayfa SON POSTA Fransız ordusu Harb olursa Fransa nasıl ve ne kuvvette bir ordu çıkarabilir ? Yazan: Gener vrupada askeri emniyet eihetile, Fransa kadar tabiatın yardımına mazhar olmuş memleket azdır; coğrafi topluluğu ve kara hududlarının dağlar - la çevrilmiş bulunması o müdafaa işini son derece kolaylaştırır, geniş batı, At - las sahilleri ona deniz aşırı yolların açık olmasını temin eder. Fransa, Büyük Harbde bu sahiller sa- yesinde, bilhassa Amerikadan her türlü noksanlarını tamamlayabilmiş idi. Ak - deniz kıyıları da, Anavatanın bilhassa Şimali Afrika Fransasile muyasala pey- du etmesine yarar, Tunus, Cezayir ve Fastan, topu, yuvar- Yak hesab, 16 milyon nüfustan mürekkeb olan bu Şimali Afrika (o Fransası ile 50 iyon nüfus yayan diğer Afrika As emlekeleri hep birden Fransız paratorluğunu vücude getirir. tuk, yalnız Anavatan en - düstrisinin muhtaç olduğu ham madde - İlerle madenleri vermek ve bu endüsiri lâtinm büyük bir kısmına müşteri la kalmaz, nüfusu gittikçe azalan Fransa için, ayni zemende, çok kıymet li bir insan deposu teşkil eder, Bu temlekelerin bir çok iktisadi fayda ve hizmetlerinden aşka müstakbel bir harbte Fi emrine takriba bir milyonluk cengâver bir ordu çıkarıp ve- recekleri düşünülürse, bunların Fransa için, neden hayati «hemmiyetleri olduğu kolay anlaşılır; garibdir ki müstemleke, nüfusları kalabalık olan devletlere nüfus #azlalarını almak için yaradığı gibi, nü- fusları az olan memleketlere de adam ek- #ikliğini telâfiye hizmet edebikyorlar, Evet nüfus meselesi, Fransanın bu en mühim derdi hakkında Klemanso (Cle- anın Fransız harb gemilerinden birinin ön topları menceau) nun, Ji Birinciteşrin 1919 da, Fransiz âyanında, Versay muahedesi mü. nascbetile söylediği nutukta, dediklerini okuyan her insan derin derin düşünceye varır, Fransanın ihtiyar kaplanı şöyle diyordu: «Muahede metninde Fransanın çok çocuk sahibi olmakla mükellef ol - duğu yazılı değildir. Filvaki, buraya ya- zılması icab eden ilk şart bu idi. Çün - kü, Fransa çok çocufklu aileler kurama- dıktan sonra, muahedeye döşünebildiği- niz en güzel şartları istediğiniz kadar koyunuz, Almanyanın bütün toplarını e Dinden alınız ve daha ne yapmak isterse- niz yapınız, hepsi nafiledir; Fransa bir gün artık Fransız kalmıyacağı için ba- tacaktır.» Filhakfka, Büyük Harbin mülareke » sinde, galibler tarafından Almanyaya, iş- gali altında bulunan Belçika ile Fransız. topraklarını ve Alsas Loreni 15 günde tahliyeden bayka, 500 top, 25,000 maki - neli tüfek, 1700 uçak, 5000 lokomotif ve 150,000 vagonu teslim etmesi şart koşul- muş ve Versay barışı neticesinde bu mağ- 1öb devlete yükletilen mülki, mali, ikti - |kendine bir takım mütteficler temin et.) * Fransız sadi, siyasi ve askeri çok ağır şartlardan başka galiblerin kontrol komisyonlarının gözleri önünde, ona bizzat kendi elile 59,897 top ve namlusu, 130,558 makineli tüfek, 31,470 bomba topu ve namlusu, 6,007,000 tüfek ve filinta, 212,000 telefon makinesi, 8,982 telsiz istasyonu, 2,500 harb sanayii makinesi, 15,714 bombacı ve avcı uçak, 27,757 uçak motörü, 26 büyük harb gemisi, 4 sahil zırhlısı, 19 küçük kruvazör, 21 mekteb vesair gemi, 83 torpitobot, 315 denizaltı ve bir çok u - çak ve balon hal! ih... ih. tahrib ettir - mişlerdi. Fakat her şeye rağmen, Kle - mansonun dediği gibi bugün velüd Al manya tekrar dirilmiş ve kısır Fransa ge- ne alt duruma düşmüştür. Filvaki Fransa bu hsrbin neticesindeki emsalsiz galibiyeti ancak Rusya, İngilte. Te ve İtalyanın. ve bilhassa yarı dünyayı Almanya üzerine harbe sürükliyen İn - giliz siyasi faaliyetinin yardımile kaza - nabilmiş idi. Bu harbde Almanya ile müt. tefiklerinin yami 4 devli 25 milyon âskenine karşı Fransa ile müttefiklerinin, yani 29 devletin 44 milyon askeri dünva- nın hemen ber yerinde dövüsmüslerdi. Bu büyük şavaş derinden derine incele- nirse, onu yapan ve kazanan mühim un- surların başında, bütün dünya denizle - rine hâkim İngiliz armadasının geldiği görülür; çünkü, ancak bu donanma save» sinde, Fransa ve İngiltere, harb müdde- tince, deniz aşırı yerlerden yalnız yiye. cek ve giyecek değil, Amerikadan da her türlü silâh ve harb malzemesi tedarik e- debilmişler ve nihavet şimali Amerika devletler birliğini de kendi saflarında harbe sokarak Atlas Okyanusunun öte tarafından Fransaya 40 fırkalık taxe bir ordu celbine muvaffak olmuşlardı. Şüp- hesiz, bu Amerikan ordusu gelmese idi, harbin İtilâf devletlerince (kazanılması pek şüpheli olurdu. Çönkü her şeyden levvel, Fransa İle müttefiklerinin tükenen manevi kuvvetlerini yerine getiren ve Almanlarla müttef'klerine, artık bu harbde galib gelmek ümidlerini kaybet. tiren Amerikanın Fransa tarafında harbe irmesi olmuştu. Büyük Harb neticesi Fransanın zsferi ve harb kazançları ne kadar büyük ol - duysa, Almanyanın yediği darbe de o ka- dar şiddetli ve adeta bir ölüm darbesi ol- muştu. Bununla beraber Fransa, harb- den az sarra, emniyeti için yeniden en » dişe duymıya başlamış ve. mağlüb Al - manya henüz yerde Yaralı yatarken bile, al H. Emir Erkilet askerleri İmekle beraber teslihatı da elden birak- mamıştı, Bu suretle Fransiz ordusu, harb den sonreki ilk on sene zarfında harbiye nazırlarının sık sık değişmesi ve iç iç - timaf durumundaki Yetilâf ve istikrarsız. lıklar sebebile, bir tereddüd ve intikal devresi geçirdikten sonra, harb tecrü - belerine göre yeri ve kat'i teşkilâtı 1927/28 senelerinde tesbit etmişti Bu yeni teşkilâtın mühim bir esası or- dunun barış zamanı bir talim ve terbiye ve seferberlik çerçevesi, yani bir kadro halinde olması ve bir harbde milletin bü- tün eli silâh tutarlarının bu kadro içine en seri surette girerek milli bir ordu vü- cude getirilmesidir. Bu esasın tabii bir neticesi olarak barış zamanı ordunun ya» sati kuvvetini ve muvazzaf askeri hizmet müddetlerini makul asgari hadlere in - dirmek daima kabil olur. Bu suretle mes- lek ordusuna nihayet verilerek yerine silâhlanmış millet ikame olunuyordu. Yeni teşkilâta göre kara, hava ve de- niz kuvvetleri, kendi dahili ve hususi teknik işleri dolayısile avrı ayrı bir neza- rete, harb, hava ve deniz nezaretlerine bağlı ve bu suretle müstakildirler, İçin. İldeki kit'alar harb nezaretine bağlı bulu- nan şimali Afrika Fransssı, yani Tunus, Cezayir ve Fas müstesna, diğer koloni ve manda memleketlerindeki askeri kıt'a - İlar da müstemleke nezaretine tâbidirler. İ Fakat harbiye nazırı olan zat ayni za - manda milli müdafaa nazırı sıfat ve sa- lâhiyetini de haiz bulunduğu için, mili müdafaa işlerinde hava ve deniz nazır Yarının üstü sayılıyor ve bu sayede ayrı ayrı müstakil olan kara, hava ve deniz kuvvetlerinin teşkilât, teslihat ve işbir- liği temin edilmiş bulunuyor. Fransada mecburi askeri hizmet 21 in- İci yaştan 48 inci yaşa kadardır. Bunun, ariş zamanı 2 senesi muvazzaf hizmet, 2 senesi hazır ihtiyat, 16 senesi birinci ve İ8 senesi ikinci ihtiyattır ki bu suretle | mecmuu 28 yıldır Şimali Afrika ile kolonilerde askerlik hizmeti her tarafta ayni usul ve şekfi altında tanzim edilmiş değildir. Maama- fih buralarda umumiyetle 15 senelik bir kerlik mecburiyeti vardır ve bunun senesi muvazzaf hizmet içindir. Şimdi- lik bunların yalnız bir kısmı silâh altına celbolünüyorsü da bu mikdar senebesene artmakta ve anavatandaki şimali Afrika müstemleke kıt'aları o nisbette fazla - laşmaktadır. (Devamı 10 uncu sayfada) 7 Danyel Daryö Güzel sinema san'atkârı Danyel Daryö geçenlerde Pariste Cbopin salonunda bir toplantıya riyaset etmiştir. Toplantı «o nunda bine yakın sinema meraklısı gü- zel yıldızın etrafını sarmış ve kendisin- den fotograf ve imza almak için ısrarlar. aa bulunmuşlardır. Bir aralık Danyel Daryö o kadar siki; Prens Starhemberg'in karısı bir film çevirecek Bir vakitler Avusturya siyasi haya - tında büyük bir rol oynamış olan Prens Starhemberg Nora Gregor adında bir aktris ve dansöz ile evlenmişti. Avus - turyanın Almanyaya ilhakınden sonra Viyanayı terkeyley şimdilik Fransada yerleşmişlerdir. A - İnan son haberlere göre Prenses Star- hemberg pek yakında Pariste çevril - meğe başlanacak olan büyük bir film- de baş rolü alacaktır. Filmin şimdiki ismi (Rappel İmm&- diat) dır, Mevzuu geçen Eylülde Pa - tiste cereyan eden hâdiselere temas €y- lemektedir. Prenses bu filmde bir Amerikan yıl dızını temsil eyliyecektir. İ Filmde rol alacak erkek san'stkârlar şunlardır: Erich von Siroheim, ucret. Eski bir san'atkâr ve çok güzel bir kedin olan Nora Gregor'un bu filmde büyük bir muvaffakiyet göstereceği tahmin edilmektedir. Bernard La » Françiska Gaal Avruraya dönüyor... Bir müddettenberi Hollywoodda bu- Junmakta olan ve son olarak meşhur san'atkâr Franchot ile birlikte «Kathe- rine the last» adında bir film çevirmiş o- lan güzel Macar sinema yıldızı Françiska Gaal Noel yortularımı geçirmek üzere Avrupaya gelmektedir. Françiska Maca- İristanda bulunan ailesi nezdine gidecek- tir. Söylendiğine göre de bir müddet son- ra büsbütün yerleşmek üzere Hollywoo- da dönecektir, Mikinin yeni bir kardeşi oldu Walt Disney'in kurmuş olduğu (Miki) silesi yeni bir azâ kazanmıştır. Yeni do- Ran bu azanın ismi (Boğa Ferdinand) dır. (Boğa Ferdinand) ım provalarında pek büyük muvaffakiyetler elde edilmiştir. (Boğa) nın yeni filmleri gelecek Şubat- tan itibaren piyasaya çıkacaktır. Danyel Daryönün başına gelneler Parislilerin besledikleri sevgi ve takdir güzel yıldı" az kalsın ölümüne sebeb olacaktı yeni dada çığarmak ihtiyacı hâsrl oi Polisler hemen gelmişler ve intizai min eylemişlerdir. Fakat güzel #4 yıldızı bu sefer de polislerin resi yg imze talebi ile karşılaşmıştır. Sap # kendisini izdihamdan kurtarmış yi 2e yakın polis ve komisere birer fi mi ye eylemek mecburiyetinde #8 e” sana aasamssarsesassas01"" isa Miranda, Marlen Dietrich'in “resmi rakibesi ,, Bir müddettenberi Haliyocdi met etmekte olan büyük İtalyan A yıldızı İsa Miranda «günün yalla mak üzeredir. Son alınan mev ag lere nazaran Paramount film #' e” yası İsa Mirandayı Marlene Die” yerine koymağa karar vermiştir. gf İsa Miranda pek yakında (HO gi perial) adında büyük bir film bee başlıyacaktır. Bu film vaktile Pola tara çevrilmişti. 3 Bü film İtalyan yıldızının koreli çevirecek olduğu ilk «Amerika? (olacaktır. Hotel İmperial muvaffakiyet yasi H: takdirde kumpanya İsa Mird (Yanik Kalbler) filminin yeni bi” yasını şevirtecektir. pi hedi; tır? sonra da Merlene Dietrich Malüm olduğu üzere (Yanık Marlene'nin Amerikada çevirmi$ İİ Columbiyanın yeni ve güzel ys” Rita Hayworth
