7 Aralık 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7
“| AT Birimcikânen SON POSTA Sayin 7 Denizcilikte kanalların |((EDEBiYATI v "nicin bünüktür? Namık Kemalin resimleri ehemmiy eti niçin büy üktür? ve resimlerdeki kıt'alar Bugün elinde kuvvetli donanması olan memleketler gemilerinden başka bir de geçidleri göz önünde bulunduruyorlar. Amerika Panamayı, ingiltere Süveyşi, Almanya Kil kanalını düşünüyor | “ Son Posta ,, nın denizcilik işleri mütehassısı yazıyor | imleketerın varlığı denize verdik- miyet nisbetinde arta Süveyş kanalının havadan görünüşü hür Rus - Japon harbinin ilk yılında, U- » Biz de-| zakşarktaki Rus gemileri imha edilmiş) olmuştur. Fakat bugün, hattı harb gemi- Salar ehemmiyeti iktsad ve harb ve Baltık denizindeki Rus donanmasının |leri cesametinin (35, 42) bine çıktığı za k ayırıyoruz. Esasen bu iki çü-| Uzskşarka gönderilmesine lüzum kâsıl|man da, Amerikadan Panamayı genişlet- Mebirinin lâzmı gayri mülarikidir.| olmuştur. Haritaya ufacık bir nazar at -| mek beklenir. a tülürse, diğeri o kendiliğinden| fetmekle yüzlere baliğ olan gemilerile 9 « Dünyada evvelâ ticaret #-| bir filonun bu mesafeyi katetmelerinin | marıdır. Bundan dolayı Panama &analı - Vaşıngton romreransında arzusuns aj) Bugün Penama Amerikanın can da - ve sonradan harb bahriyeri| ye derecede mühim bir iş olduğu teslim|nın hava ve deniz taarruzlarına karşı emilim ez olduğu gibi evvelden edilir. İşte bu talihsizliğe Süveyş kana - müdafaası Amerikada hayat! bir mesele OE 1 hazırlamış ve badehu ti - Yanın darlığı da inzimam etmiştir. Böy - halini almıştır. Dünyanın en müâzzam . u yapmış milletler de var - Neticede her fki şekil de muvaffak ney daha geniş düşünmek in İki şubeyi bir varlık etrafında ia di hükümetimizin de deniz kalkın. 7 tir, * büğün hemen hemen vitün, doarma sahibi, hükümetleri €h bir nokta vardır. Kanallar... ür ki coğrafyada ismi geşen üç an Süveyş (1859) da, Pa » De) de ve Kil kanalı da (1914) #4 Lİ 4 vr k LE Ziyel dan Süveyşin yapılmasından bu- e. Bu aşağı yukarı, (90) sene geç- doksan senenin, fen âleminde Olduğu, terakkiyat gözönünde Balm harb gemileri seyrüse- İ Jelikle Amıral Rajensveski ufak gemile- rini Süveyş yolundan, büyük gemilerini de Afrikanın cenubundan O dolaştırmağa karar vermiştir. Bu vak'a bize kanalların inşa edildik - yanusta ayrı ayrı birer donanma yapmak « , SİDİ sağlam esaslara istinağ et-| mecburiyetinde kalacaktır. Panama ka - tiye enin nazarlarla bakmamızı | 2aU ise, yapılacak tek donanmanın, harb jsahasına göre, Atlantik veya Okyanus - larda kullanılmasını temin etmektedir. Yalnız bu geçiş zannedildiği kadar ko- lay olmamakta, ve Amerikanın yüzlere baliğ olan gemileri bir kaç gün zarfında Okyanus değiştirmektedir. Amerika de- niz kurmay başkanlığı bir taraftan bu müddeti azaltmağa uğraşırken, diğer yan- dan da hattı harb gemileri cesametini büyütmemeğe uğraşmaktadır. Malüm ol- duğu üzere Amerika eski ve yeni tahdidi teslihat konferanslarında hep ufak ge - mi (25,000 ton) tezini muhafaza etmiştir. İşte bunun başlıca sebebini Panama ka- malında aramalıdır. Panama kanalının Sika eecede engel olduğu mey -| genişletilmesi için büyük masraflardan #tekim 1905 senesindeki meş-| kaçan Amerika 1922 senesinde toplanan » müstahkem mevkii Panamadadır. Bu - günkü deniz silâhlarının bü cesamet ar- tımı karşısında Panamayı ihmal etmek i Amerikayı inkıraza götürür. Panamanın genişliği, gemi enleri arttıkça datma bü- tahliye etmek zaruretindedirler,. Ancak bu suretle gemilerin su kesimleri azal - makta ve Kil kanalından geçebilmekte - dirler. Bereket versin ki Baltıkta görü » len gemilerin hayal olduğu meydana çık» tı ve verilen emir geri alındı. Yoksa Al man donanması Baltığa girinciye kadar İngilizler yapacaklarını çoktan yapar ve o civardan kaçarlardı. İşte bugün Alman erkâmharbiyesinin karşısında bulunduğu mühim mesele, a- şağı yukarı, Amerikalıların aynidir. Ger. çi bu kanal olmasaydı, Alman donanma- 8, Amerikalılar gibi binlerce mil dolaş- mazlardı. Lâkin ne de olsa Danimarka, Norveç gibi bitaraf boğazlardan geçerek harbetmektense bizzat kendi toprakla » rından gemi geçirmek daha faydah olur. Bahusus Rus - İngiliz ittifakına karşı ko- “Devamı 10 uncu sayfada) Yazın bir gün Sahaflar içinden geçer - ken kitabcı Nazmiye uğramıştım. Bana daha kapıdan girer girmez, gevincimin derecesini ölçmek için yüzüme dikkatle bakarak Namık Kemalin çok şirin bır res- mini uzattı. Bu sevgili dostum, eline ge- çen küçücük kâğıdları, mektubları, re - simleri benim için saklar. Onları bana vermekten zevk alır, elime taze bir ve - sika geçirmekten doğan sevinç ve heye- canlarımın ortağı olur, Bugünlerde, vatanperver şairin ölü - münün ellinci yılı kadir bilen Türk genç- liği tarafından hürmetle anılırken, ben de bu güzel resmi edebiyat tarihimizin değerli vesikalarından biri olarak neşre- diyorum. Namık Kemal (6X9) eb'adında olan bu resmi oğlu merhum Ali Ekrem ile be- raber «Arab biraderler» fotografhane - sinde aldırtmıştır, Resmin arkasında şai- rin el yazısı ve imzasile babası Mustafa Asım Beye hitaben bir satır yazı, bir ta- rih ve bir imza vardır: «Pederim beye - Namık Kemalin oğlu ile birlikte çektiriş fendi hazretlerine takaddüme, 25 çovval 85. Kemal. Namık Kemalin 39 yaşında iken 1295) de on bir, on fki yaşlarında olan küçük Ekremi ile berâber çıkartıp imzalıyarak babas'na verdiği resim, altmış yıldanberi acaba kimlerin elinde kaldı? Resmin diki | olsa da söylese... l İhtiyarlığında neslimizin hocalarından biri olan Al: Ekrem, büyük muharrir - şairin bu resimdeki sevimli küçücük oğlu, bilâhare babasının tercümei halini yaz - müştı, Fakat, Namık Kemal hakkında bi- ze ilk etraflı ve kiymetli etüdü veren, «Namık Kemal, Hayalı ve eserleri» a -' dındaki eseri ile aziz arkadaşım Sadeddin Nüzhet olmuştur. Namık Kemsl, bazı resimlerinin altı. na kıt'alar yazardı. Hattâ son şiiri de, son resminin altına yazılmış bir kıt'a ol- muştu. Buraya, bu resim vesilesile Sâa- deddin Nüzhetin eserinden bu kıt'aları b naklediyorum. Gençliğinde çıkarttığı bir resmi oğluna verirken yazdığı kıt'a: Ben bu sinnimde esir olmuş idim mil- letime, Fikri Hürriyetü milliyet idi maksüdum, babasına verdiği resim. Resmin altındakı yazı Bir Ziyâdır hâke düştü, arşa etti in'itâf, Mazhar bu hâk olan bin nüri ulviyyet gibi Nüri hakka ütihak etti Kemâli zörmt, Tek bıraktı yer yüzünde sevdiği mik ler gibi, Damadı Rifat Beye verdiği resme yaz“ ğı kıt'a: Ömre tercih ederim rüyamı, Dârı dünyada bulundukça tenim, Seni çeşmimle gören aksimdir. Seyreden küsnünü rüyada benim, Ziya Paşa ile beraber çıkartıp Mene - Umarım seni de şiretine vâris eder, (| menlizade Tahir Beye verdikleri resme Güneşi süretime hâdim eden mâbü «| yazdığı kıta: dum. Ziya Paşa ile çıkarttığı bir resme Zi - ya Paşanın ölümünde yazdığı kıt'a: sasmmaseesa Adres: Bursa Kayan Çarşısında 1 No. 4 dükkânda tornccı Ahmed Özendi * # Postalardan iki ayrı şikâyet Dün biri İstanbuldan, diğeri Filyos - tan Iki mektub aldık. Her ikisinin de mevzuu posta işleridir. Birinci mektub- da deniliyor ki; — Ankaradan meselâ ayn | inde veri- len bir havale İstanbula ancak bir haf- ta, on gün sonra geliyor. Bunun sebe- bini her iki taraf havale dairesinde ara- mak lizm gelirse de mes'uliyet daha ziyade İstanbyia alddir. Çünkü ayın bi- rinde verllen para, ikisinde yola çıktı - Rina göre nihayet nihayet 4 finde İstan- bula gelmiş bulunuyor. Burada muhtelif &&bebler tahtında bu havale bekletilir, ancak ayın dokuzunda, onunda ihbar - name çıkartılır. Bu suretle benim gibi birçok kimseler müşkül vaziyette kal « maktadırlar.» KemâVi kalbü Ziyây zekây cem edes mez, (Devamı 10 uncu sayfada) nün dikkat nazarını çekerim. * Çanakkalelilerin derdleri Çanakkaleden Hasan “Tunçer İmzasi- le yazılıyor: «— Çanakkalede hâlâ umumi bir ha- lâ yoktur. Elektrik de şehri gayrimunta- sam bir şekilde aydıntatmaktadır. Ma- kine bir gece çalışır, Üç gece Inkıtan uğ- rar bir haldedir. Diğer taraftan yiyecek ve giyecek fi- âtlarında da ihtikâr göze çarpmaktadır. Halk, belediyenin bu hususlar üzerinde alâkasıni bekliyor.» * Okuyucularımızın sorgularına cevablar Adanada İzmiri Şeban AM Özgöneşe: — Mektubunuzu baştan sona kadar okuduk. Hüdisenin neden ileri geldiği- ni kat'i şekilde anlıyamadık. Maamafih bir istida ie Asliyeye müracaat ederek mevzuu bahsettiğiniz şahısları dava ©- diniz. ii i - dır. (Deniz varlığı) diyebilece-İ yı tarihte mükemmel iş gördüklerr hal) yüyecektir... H > Eli. Şa halde her ee yp nde zamanla kıymetten masıl düştükleri- Kil kanalı “ , denizlerde kevvetiyin) gp Ji gösterir. Biz bu hususu Panama ve Kil) imal denizini Baltığa bağlıyan kana! *i İçin yalnız on tane yırhlım, kanallarında daha vazıh göreceğiz. Almanyaya Büyük Harbde bir çok men- P N tp rpitom var demesi kâfi değil- Panama kanalı faatler temin ettir Lâkin kanal, & etin denizlerde kuvveti ol-İ 1904 ile 1914 arasında yapılan kanal he-| 291m4 kadar ehemmiyet verilmemiş ol- i PO) 1 N esaslara tâbidir: men hemen (75,000,000) İngiliz lirasına | 195! bir çok müşkülât m > d Diğer mektub da gu sabırları ihtira i ii 2. donanma. malalmuştur. 67 kilometre uzunluğu bu- e kame ge id d ek Bursada resmi tatil diyor: i ğ 1. Tbaret filosu, İan kanalın hususiyeti gemilerin bir ta -| hA7MASInın geçmesine müssid değildi) | gey e ge çalışan — <-8-538 tarihinde Çankın pontano- 1 > Ma) Bu kanalın Büyük Harbde canlı bir vak'a- # lik oldı ri kontrol e.| kım kayıd ve şartlarla geçmekte olmasın- sinden 149 mürsile numarasile ve telgraf izi uğu geçidler sı vardır: Bir fabrika havalesi olatak 4 4 dadır. Her halde bu hususu ansiklopedi - Eğ 2 arak namıma gönderilen 5 ii Me Don, lerde takib etmek faydasız değildir. Büyük Harbin hemen başlarında Al - Bursadan Ahmed Özenei isimli oku. | Jirayı İslahiye postanesinden beş İire 4 v, , sarmasına yatak olacak lman- > iy İman ajanları İngilis filosunun Baltık de.| İ yocumuz yazıyor: Dokaan, elli Hira olarak aldım. Ve bunun f Mİ 9 “tamir yerlerinin korunması, Panama kanalınm askeri ehemmiyeti| «girdiği haberini vermişlerdir. O İş kanununun resmi ve mecburt tat (Kin de öç ay evvel bir dilekçe ile nok- Kı; pe ıradadır: Amerika Atlantikte İngiliz ğ günlerini hâr fabrikada dahili talimatna- O Saü Verilen beş liranın yedime itası $- Yılarındaki nazik noktaların) #“ | kem hale lere, Büyük Okyanusta da Japcnlara| Zamanlar Alman donanması da şimal de-| Ü zeterle tasrih ettiği halde Bursanın Za. O Sin Çankırı posta müdürlüğüne müra l KN Mag > bulunmaktadır. Tekmil faat- | nizindedir. Düşman hakkında alınan ha -| Ü fer meydanında bir fabrikanın tesmen ((©9at eltim. Oraca bana beş lira noksan j gi delerin her biri büyük masraf. ap ala ba Ki sa a ber üzerine donanmanın derhal Paltık tatil olmasına rağmen hergünkü gii £ VOTÜMİĞ! tahakkuk etti Üç aydanberi, ek- W yiYdana gelebilen ve bununla be. |leri denizlere bağlı > Si kara bi, | denizine geçmesi emredilmiştir. muntazam famliyeti mazarı dikkatimi © pia me mete eren eeorum. Pakat i , yi, Eselmeğe azmetmiş ve tarihte e-| i Zatinde İngiliz ve Japon! eşi pi , celbetti. Acaba bu fabrika hususl bir eee gikameiki.: Orted, İ > ” z e çare ki emrin yapılması için gemi- il ta varsa Islahiye veya Çangıri postane- N NY Si Mevki kazanmak istiyen millet. | donanma yapmak zorundadır. Eğer Pa nr Bir emi Bini ata) o hielerii m mi ye Alâkadar makam - je, şi Umum Müdürlüğü. k | Rmeden yaptıkları osaslardır. | nama olmasa Amerika Atlantik ve Ok - , arın nazarı dikkatini celbediyorum. alddir. Posta
