16 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

16 wııA sırlar SÖON POSTA Aşan Adam, Avrupa gazeteleri Atatürk için müteaddid sayfalar ayırmağa devam ederek: “Dünya büyük ölünün nâşı huzurunda derin minnettarlık ve teessür hissile eğil l Yunan gazeteleri | Atina 15 (ALA.) — Atina ajansın - : Gazeteler, Atatürk'ün cenaze mera- SBimine aid hazırlıklar hakkında mu - fassal malümat vermekte berdevam - dırlar. Gazeteler, Büyük Ölünün Ya - Vuz zırhiwsile İzmite ve oradan Anka - taya nakledileceğini — yazmaktadırlar. Ayni gazeteler, yeni Türkiyenin yara- fartsı olan Büyük Ölünün nâşını ken « Gsme lâyik bir anıt yapılıncıya kadar Muvakkaten Etnoğrafya müzesine def- nedileceği hakkında Anadolu ajansının Vermiş olduğu haberi neşretmektedir - ler. Gazetelor, Türkiye hariciye vekili B. Şükrü Saraçoğlunun Yunan Başve - kili B. Metaksasa göndermiş — olduğu tolgrafı da neşretmektedirler. Nath'naika Mea gazetesinin husust Mukabiri, telefonla vermiş olduğu üç Sütunluk bir haberde Türk milletinin Pek derin olan matemini tasvir etmek- feclr, Muhabir, bu matemin bilhassa derin bir süküt ve kederle ifade edil - Mekte olduğunu bildirmektedir. Ethnos gazetesinin hususi muhabi - Ti B. Dastkalakis — de üç sütunluk bir Makalesinde intibaat ve hissiyatını yaz Maktadır. Esti, Vradini ve Typos gazetelerinin telefonia almış oldukları haberlerde de Ayni tafsilât vardır. Yunan gazeteleri- hin haberleri, 'Fürk milletinin hisset - Mekte olduğu derin keder hakkında sa- Tih bir fikir vermektedir. Bu gazete - ker n tezahüratının, A- İstürk'ün miras bırakmış — ölduğu ve kendizinin Jiyakatli halefi ve ilk saat - lerde mesal arkadaşı olan ö fatbik etmeğe devam ede Te gençliğin yapmış olduğu — sadak: Mdint tasvir etmektedirler. Gazetelet, Ba'kan — memleketlerile Yrupanın diğer memleketlerinin ce - haze merasimine iştirakleri, İngiliz bah Tiyolilerinin gönderileceği vesaire hak- da da tafsilât vermektedirler. Arnavud gazeteleri | H.T"fm. 15 (ALA.) — Alba ajansı teb- ım_'_fnrkiyp.vın yeni Reisicümhurunun Mabı hakkırda mütaleslar yürüten TitA gazetesi şöyle diyo: h_w"l."üfkiyenm yeni Reisicümhuru İs- ) hönü, ziyar Arnavudlukta — şid - m': a01 Uyandırmış olan yeni Türkiye s'nin eserine devam edecektir.> ö Yeni Türk Reisicümhurunun yük - 5e Meziyetlerini hatırlatan bu gazete, W Wle devam ediyor: | lm;înııvmı milleti, Türkiye — Büyük n ©t M nin kerarını büyük bir| ,'"“hun., le karşılamıştır. — Burada | geet İnönüne Türk siyasetini idame| Bir Ingiliz mecmuasının Büyük Millt Kahromana ayırdığı sayfalar çarünileyhin bilhassa harficf siyaset sa- hasındaki meziye'lerine işaret etmek - tedir. 4 Bu gazete, ezcümle şöyle demekte- dir: «Dahilt vaziyeti tarsin etmiş olan Benç Cümhuriyet, mümtaz relisinin ida resi altında siyasetini bütlün memle - ketlerle anlaşma yoluna doğru sevket- miştir. Çok basirı rane olan bu si: sefin semeresi, Ti iyenin komşul le ve bütün devli le olan münase - batının salâh bulması olmuştur. Ata - türkün ve mesal arkadaşlarının birer rika olan eserlerini hayranlıkla ta - kib eden Bulgaristan, 18 Birinciteşrin 1925 de Türkiye ile bir daim! dostluk, 6 Mart 1929 da bir bitaraflık, uzlaşma, adit müzaheret ve hakemlik munhede- st akdetmiştir. memleket -arasındaki r bir şekilde in |kanların teşriki mesa münasebetler. saf etmiştir. Bat fikrine azim - kârane merbut Kemal Atatürk, Türkiye ile B: stan — arasındaki dos'luğun takviyesine kuvvetle yardım etmiştir. Filvaki Atatürk, — Türklerle Bulgarların yapacakları mesaj birliği- nin Balkan yarım adasında sulh için en iyi zımanlardan biri olduğu —mütalea - sında idi. Bundan dolayı Bulgar mil - leti, şöhretşiar ölünün mâşı huzurunda ŞAT ÇAA AT — K Mümtaz ve ki; d n ymetli bir şef na- Batile bakılacaktır. Ürki Bazelesi, yazısmın — sonunda Ler d.'"'“" refahı hakkında temenni - x İsmet İnönünün in- Teit hakkındaki haberleri neşret - Ulklar € birinci sayfasında büyük baş Gümk altında Türkiyenin yeni Reisi - Ve yağTünun tercümelhalini yazmakta ae eteleri | Bulyar gaz fya 15 (AA) — Bulgar telgraf i So: İansı tebliğ ediyor: m"*"f“!'î'— Atatürk'ün ölümüne ve Bi tistcümhur İsmet İnönünün in - ı.ı MA uzun makaleler ve - haberler _l €İmekte berdevamdırlar. Mı;lnmz lisanile intişar etmekte olan MüyK «La Parole Bulgare» gazetesi, Kteveff; fevkalâde " Ca Reisiclimhurun “Yetlerini tadad ettikten sonra mü- O zamandanberi iki| derin minnettarlik ve teessür hissi ile eğilir. Zora gazetesi, İsmet İnönünün şah- siyeti hakkında yazmış olduğu bir ma- kalede müşarünileyhin insani, askeri ve siyasi meziyetlerinden bahsetmek - tedir. IDanimarka gazateleril Kopenhag 15 (ALA.) — Danimarka ajansı bildiriyor: Bu sabah çıkan gazetelerin — hepsi Atatürk'ün ölümünden bahsetmekte - dirler: Berlinske Tidende diyor ki: «Atatürk, ömrünün en mi İçağında ve başında iken ölm |kat onun hayatındaki eseri, ta: çift destanı olarak yaşaya - adamı olarak meydana — gelir - Kılıç sayesinde iktidar mevkit- ni kuranların bir çoğundan tamami:e farklı olarak, 0, zaferi ktan sonra kılıcını çekmiştir. Atatü kerlik eserini iyice anlayabilmek — için cihan harbinden sonraki — Türkiyenin vaziyetini hatırlamak lâzımdır: İzmih- lâl etmiş bir deviet, inhizama uğramış bir ordu, bitkin ve yeis içinde olan bir millet... 1 İlitikasının en sağlam mesnedi olmuş - a|tur. sserini o, bir muharib ve bir de | j -| cinl Demokraten gazetesi, yazdığı bir Buna rağmen Atatürk, karşısına çı- karılmış olan bütün orduları ezdikten sonra, Lozanda 1923 haziranında mağ- lüplara milli Türkiye devletini dikte etmiştir. Atatürk, hududlarını çizmiş olduğu Türkiyenin ona, öncekinden da ha büyük vazifeler yükliyeceğini müd- tTikdi. O, arkasında garblilaşmış “ mo - dern bir detlet bıtakmıştır. Şapka giymek, Arab harflerini atıp bizzat ha ını yaptığı — yeni Türk harfierini kabul etmek gibi tamamile zevahirden sanılan yenilikler Türkler- de ezelden beri mevcut olan muharib rubu bugün de yaşamakta — olmasına rağmen, kurulan yeni devlet sulh po - Atatürk, Musul ve Hatay meselele- halletmiş, memleket içinde en k bir surette is'#hat yapmış, endi ve demiryolları kurmüuştur. enhag 15 (A.A.) — Danimarka diriyor: Atatürkün ölüm haberi üzerine, So- yazıda diyor ki: «Türkiyenin şefi Atatürk, bütün dev- letlerin hiç beklemedikleri bir şeyi ger çokleştirmiş ve hasta adam diye an'lan 'Türkiyeden güç'ü, kuvvetli bir mem - leket yaratmıştır.» Börsen gazetesi de, Kemal Atatürk Sevr Porselen diktasını kırarak, vata« nini İ8 yıl içinde yeniden kurmuş ve yeni Türkiyeyi yaratmıştır, demekte, Mustafa Kemalin «Askerler ilk hede - finiz Akdenizdir» etarini ve ondan son- ra da büyük bir enerji ile Cümhuriyet rejimini kurmuş olduğunu — hatırlat - makladır.. Kristeliğ Dağbiat gazetesi — şunları yazmaktadır: «Atatürk, Türkiyeyi bir harika gibi yaratmış, milleti için hiç bir fedakâr - lıktan çekinmemiştir. — O, hazırlanan her komployu da amansız bir surette ezmesini b.lmiştir. «Kılıç kullanan kol ancak hâkimi « yet âsasını elinde tutmağa liyakat kes- bedere dövizi Bozkurdun şiarı olmuş - tur.» National Tidence gazetesi diyor ki: «Atatürk, şahsiyet — ve kabiliyetin dev gibi bir timsali idi. O, yirminci as- rın er muazzam vüklasını yaratan a « damdır. Filhakika vücude getirmiş ol - duğu eser, yarı şarklı olan ve halifenin şahsile, dini yegâne kuvvet olarak ta- nıyan bir milleti, lâyik ve milli bir dev let haline getirmesidir. Hakikatte, şar- kın ruhuna kök salmış sembollerin a - tılmasını ve yeni bir hayat için radikal bir değişmeyi ifade ediyordu. Atatürkün dış politikası, tarihte, bir imtisal nümunesi olarak — kalacaktır. Dostça anlaşmalarla harici borçlar me- selesini düzeltmiş, — boğazları tekrar tahkim etmiş, kan dökmeden Hatay da- vasını halletmiştir. Bir çok ıslâhat arasında işciye yeni bir hayat standardı temin etmiş a'an Atatürk, arkasında, manen ve madde- ten kendi izi üzerimnde — yürüyebilecek kudrette techiz edilmiş bir Türkiye bı- iyor,, diyorlar | Letonya gazeteleri I Riga 15 (A.A.) — Letonya ajansı bil- diriyor: Atatürkün ölümü — münasebetile Cümhurreisi Ulmanis, Büyük — Millet Meeclisi başkanı B. Rendaya telgrafla elerini bildirmiş, Dış Bakanı B, Türkiye Dış Bakanlığına ta- afı göndermiştir. Yarı resmi Briva Zeme gazetesi, bü- tün bir sahifeyi Atatürke tahsis etmiş- tir. <Asırları aşan adam» başlığı altın« da çıkan bu uzun yazıda, deniliyor ki: Atatürk, zamanımızdaki devlet a * damlarının en büyüğü ve modern şef- lik prensipinin en dikkate şayan mü - messili İdi. O, tasvirine bile imkân o mıyan bir inkılâbla millet ve devlet hayatında kuvvetli ve durendiş bir şahsiyet yaratilabileceğini isbat et - miştir. O, Avrupadan ayrı kalmış olan Türkiyeyi, Avrupa medeniyet seviye- sine yükseltmiş ve ona modern bir dev- let şekli vermiştir. Bunların hepsi | o kadar kısa bir zaman zarfında olmüş- tur. ki, bunu, evolüsyondan ziyade sıç- rayış diye ifade etmek daha doğrudur. Memleketin en yüksek trajlı gazetesi Solao Junakas Binas «Ankaranın bü- " Viu Önder dost Balkan devletleri başvekil ve harici ye nazırlarile (Yük kurucusu» başlığı altında Atatiire vkün biografyasını neşretmektedir. Bü- yük ölünün fotoğrafını matem çerçe- vesi içinde neşreden Rits, Atatürkün leserînin ebedileşmiş olduğunu kayıd İve bırakmış olduğu şeylerin, Türkiye !Cümhuriyetine her devirde millete; gittikçe daha güzel ve daha mes'ud bir istikbaltn kutu'masına imkân verecek olan en emin bir temel olacağına işa- ret etmektedir. Rits, bundan başka, Türkiyede son of beş yıl içinde yabı- llan ilerilelikleri izah ve tebarüz ettir- mekte, Ataftürkün eseri <fan gencddik Fmbî esine işaret ederek, yeni Cüm - ıhu.—ıvette. gençlife tahayyül edilmesi- İne imkân olmıyan bir hayat bahşedildi- ığiui yazmaktadır. î î