27 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

B Sayfa B uhrandan intıbalar * ederek Südetles hudud şehirle. yola Almanyaya — iltica orada silâhlanan Çekoslovakyanın ndaki veccihen mıntakala: yorlar Londrada «Hitleri durdurunuz!» avazele ri arasında yapılan son nümayişlerden bir intıba Pragda yapılan bir miting, duvarlara ası lan hükümet beyannamelerini okuyanlar ve sırtmda gaz maskesi torban bulun duğu halde sokakta gezen bir. kadın Sti SK AĞ ÖEKETİ L 5 a abdaki dalahesi sön vazivet üzerine elelder 4 mekteblerine SON POSTA Eynu e Yalanı ortaya çıkaran makine Amerika adliyesini altüst etti Nevyork mahkemesi bir davada bu makineyi kullandı ve makinenin kaydettiği neticeye göre hüküm verdi Bazı adliyeciler makinenin ınsanlardan daha iyi şahadet ettiğini söylüyor, diğerleri Amerikada (Nevyork) ağırceza mah - kemesi adalet tarihinin bir dönüm nok - tasına varmıştır. Buna çok karışık bir hırsızlık davası sebeb olmuştur. Fikirle- rinin liberalliği ile şöhret bulmuş olan Amerikanın en değerli hâkimlerinden Charles 8. Colden, hakikatin «fen> vası - tasile meydana çıkarılabileceğini kabul eylemiştir. Bu hâkim yalanı meydana çıkaran ma- kinenin şahadetinin bir davada — edelil» yerine pekâlâ kaim olabileceğini kabul eylemiştir. Davası görülmekte olan bir maznun sırf bu makine sayesinde kur - tulmuştur.. Davayı gören mahkemenin reisi bu - lunan hâkim Colden «yalanı meydana çÇı- karan» makinenin ceza ve cinayet mah « kemeleri kararlarını yüzde yüz sigorta ettiğini bildirmiştir. Hâkim Colden demiştir ki Mahkemelerimiz, yüzlerce senedir doğ- ruluğu hep şahidlerden meydana çıkar - mak yolunu tutmuştur. Fennin azim bir surette terakki etmiş olduğu bu asırda mrf tanımadığımız «insanların şahadet - lerine> istinad eylemek hiç te salim bir yol değildir.. «Yalanı meydana çıkaran» makinenin kanunt takibatta çok mühim bir rol oy » mnıyacağına kaniim...> Bu makine ile davasmı görülen maznu - nun ismi Raymond Kennydir. Mütekald bir zabıta âmirinin oğlu olan bu delikan- hının bir kasab mağazasına hırsızlar tara- fından yapılan hücuma iştirak ile 1000 dolar aldığı iddla edilmiştir. Maznunun avukatı makinenin şahada- tini kabul etmiştir. Makine tatbik edil - mezden evvel yapılan sorguda Kenny hü- cuma iştirak etmediğini ve sirkatin ya - pıldığı saatte evinde uyumakta olduğu- nu iddia edip durmuştur. Halbuki kasab Fray fle karısı; Kenny'yi kat'i surette teşhis eylemişlerdir. Hükim evvelemirde şahidlerin şaha - detlerini kabul ederek delikanlıyı sabı - kalarına binaen otüz sene hapse mah - küm eylemiştir. Bu arada mahkemeye iki şahid daha müracaat ederek hırsızı kaçarken gör - düklerini, maznun Kenny'den daha kısa boylu, daha şişman olduğunu kuvvetle iddia eylemişlerdir. Bunun üzerine müd- delumumt P. Dywer davanın yeniden gö- rülmesi icab eylediğini bildirmiştir. Mahkeme sıkışık vaziyette kalmıştır. İki şahid Kenny'nin maznun olduğunu, iki şahid maznun olmadığını ileri sür - mektedirler. Bu suretle hakikati mey - dana çıkarmak için başka bir yolun ta - kibi icab etmiştir. Bunun Üzerine Fordham üniversitesi paikoloji — enstitüsü — müdürü ra- hib W. G. Sümmersin — makine - &i ile tecrübe yapılması kararlaştırılmış - Makineye tam manasile itimad eden mahkeme reisi: Colden Makinenin şehadeti sayesinde kurtulan: Kenny sanın vücudündeki elektrik cereyanları- mı mükemmel bir surette kaydetmekte - Gir. 'Tecrübe yapılmadan bir kaç bafta ev- vel Kenny haplshaneden çıkarılarak Fordham üniversitesi lâboratuarına gö- türülmüştür. (Patometr) iki makineden ibarettir. Makinenin biri tıpka radyo makinesi gibi bir makinedir. Bir çok kadranları ve amplifikatör'leri, ve rektifikatör'leri var- dır. İkinci makine bir esas metabolizm ma- kinesine benzemektedir. Bir grafiği var- dır. Bir elektrik iğnesi tecrübeye tâbi tu- tulan adamım ampülsiyon Çiçten kopan hamleler) ini kaydeylemektedir. Kenny'nin her bir avucuna yerleştiri - len maden plâükları elektrik telleri vası - tasile makinelere raptedilmiştir. Kenny iskemleye oturtulmuş, yüzünde husule gelebilecek tagayyüratın salonda bulunanlar tarafından görülememesi zım- nanda yüzü duvara doğru çevrilmiştir... | Rahip Summers maznuna evvelâ ha - maksad Kenn ğunun meydan: Makine tam ây ceden tesbit edilmiş ol sorulmuştur. Mazı grafikin üzerinde tir. Bu hat grafikin üz hattı fasılın altı hattın ana hattan Mmaznunun beyanatır eti tedir. Maznun tam man mızı hat Rahip Sur suali irad etm — Hücum tur, Bu suretle Kenny'nin yalan söylem Şini makine isbat etmiştir. Mahkemenin toplandığı gün mü mumi Dywer hâkim Coldene mürac ederek makine vasıtasile elde ed neticenin kabul edilmesi lüzumur sürmüştür. Heyeti hâkime de mih muminin reyine iştirak etm me reisi jüri reisine müraca: tometr'in lâzım geldiğini; onun şahadetir halde her hangi bir adam den çak daha kıymetli olü mıştır. Hâki: k patometr şüphesiz mak - izle: Töntgen şuamndan; balistikten üstünc Jüri şahidleri birer bire lemiş, nihayet sıra maki rs'e gelmiştir. maznunun yalan iddia etmiştir. Bunun Shapiro ayağa kalkarak Kendine fevkalâde * dam hissiya mez mi?.. Rahip Summers şu cevabı vermişt — İmkânsızdır. Makine — ile ik edilen adam ne kadar ker kim olursa makinenin kıymeti o artar... İnsanın nefsli lerine hâkim olması makine kayıd ir etmez.. Nihayet hâkim jüri ederek onların kanaatlerii serbi olduklarımı, makinenin k: rına inanmakta muhtar — bulundu! bildirmiştir. Jüri Kenny' matine varı'n rakılmıştır. Çok kıymetli hâkimlerin bey ı na göre Kenny'nin makine vamtasile ser