SON POSTA vv re e veraNae ea esesereedAN DA KYY erSEKEKAERcERE n YeK En Niğde tahrirat kaleminde başlayıp İstanbulda * . darağacı altında biten memuriyet hayatı Devlet kapısında eli Yazan: Eski Dahiliye Nazırı ve eski meb'us Ebubekir Hâzım 2i /— Ben İzmir mektubculuğundan vali muavinl ğile Edirneye gittikten sonra Emrullah ve Tevfik Nevzad ile diğer birkaç genç İzmirlinin Avrupaya kaçtıklarını işittim. O sıralarda İzmirde hamise, hattâ rabia rütbeli kimse bulunmadığından Hâlid Ziya elinden tutularak: E — Şuraya buyurun, diye baş köşe - — ye oturtulacağı yerde, ayaklarından a- Şağıya çekilmiş gibi oldu! Delâletimden pek mahcub olarak, onu tebrik değil, teselli etmeğe mecbur kaldım. Kendi - Bine: - — Birader, dedim, kaş yapalım der- ken göz çıkardığımdan pek müteessi- rim. Fakat tesellisi olmıyan bir musi- bet değil, Çünkü hamise rütbesi rüt - belerin en küçüğü ise de ünvanı olan «hamiyyetlü» tabiri en büyük rütbe- lerden daha şereflidir, — İzmirden ayrıldıktan sonra bedbaht şair Şekibi bir daha görmek nasip ol- — madı. Buna pek müteessirim. Vâkıâ — Mektubla muhaberemiz eksik olmu - yordu. Hattâ son mektübunu, feci ir- — tihalinden beş on gün evvel almıştım. Ben İzmir mektubculuğundan vali muavinliğile Edirneye gittikten sonra — Emrullah ve Tevfik Nevzad ile diğer — bir kaç genç İzmirlinin Avrupaya kaç- © ıklarını işittim, Lâkin onların Avru - paya kaçmalarının, güya tarafımdan vukubulan tahrik ve muavenet eseri , Olduğuna dair Yıldız sarayına bir jur- nal gönderilmiş. 4 Keyfiyet Vali Hasan Fehmi paşadan — Borulmuş, paşa da, bu efendilerle benim biç bir münasebetim olmadığı yolunda cevab vermiş, Vaziyeli, müşarünileyhin — emrile mektubcu Ahmed Rıfat bey ba- na mahremane bildirmişti. Jurnalin Ge hased saikasile meclisi idare başkâ- tibi tarafından gönderildiği anlaşılmış idi. Emrullah efendi, İzmirden firar &- derken maarif sandığından (1000) Os- — manlı lirası almış. Meşrutiyetten son- — ra, bu paranın, meb'usan meclisinde u- — Züun müzakere ve münakaşalara sebeb olduğunu biliyorum. Fakat istirdad ka- — rarı verilip verilmediğini hatırlıyamı - yorüm. —39 — VALİ HASAN FEHMİ PAŞA Aydın vilâyeti valiliğinde Abdur - — rahman paşaya Hasan Fehmi paşa ha- — lef ölmüştü. Hasan Fehmi paşanın, yaşadığı za- manın hukukçuları arasında mümtaz bir mevkiüi bulunmakla beraber idare işlerinde tecrübesizliği, vukufsuzluğu derhal anlaşılırdı.. Ziyadete dalgınlığı da bazan gülünç oluyordu. Meselâ âşar müzayedelerine dair livalardan, kaza - — lardan gelen telgraflarda her köyün sabık, lâhik öşür bedelleri gösterildi - ği için bu rakkamları şifre zannederek halli için bana gönderdiği gibi, şifre telgrafları da vilâyet muhasebesine ha- vale ettiği daima vüki idi. Hasan Fehmi paşa «Türk Galib» 1â- kabile maruf ve bir çok livalarda mu- — tasarrıflık etmiş bulunan Galib paşa - nın kölesi veya evlâdlığı olduğu halde sonra ona damadlık mevkijine geçmiş- — tir. Kayınpederinin «Türk Galib» şöh- reti Kastamonu şivesile yazdığı şiirleri «Mudayebatı Türkiye» adlı bir kitabla neşretmesinden dolayı olsa gerektir. Bu Galib paşa, Antalyada bir, Niğde- de iki defa mutasarrıflık etmiş ve ba- — bam tahrirat müdürlüğile her iki liva- da da birlikte bulunmuş olduğundan — Onunla ve ailesile münasebetimiz ak- Tabalık derecesinde idi. Hasan Fehmi — paşanın bundan malümatı olmamakla beraber, uzaktan, yakından bir tanış- — Mamızda bulunmadığı halde, müşa - Tünileyh İzmire geldiği günden itiba - © ven hakkımda büyük bir emniyet eseri — göstermiş, kısa bir müddet sonra mü - nasebetimiz çok samimi bir şekil almış- ti. On sene kadar sonra «paşar rüsumat eminliği ile İstanbulda bulunduğu müddetce, Galatasaraya devam eden oğlum Celâlin mekteb velisi idi. Hasan Fehmi paşa Aydın vilâyetin- de bilhassa yol yaptırmak, ibtidaf mekteblerini çoğaltmak için çalıştığı | gibi; zeybeklerin kıyafetlerini de ıslâh edip baldır çıplaklığına nihayet vermek için hayli uğraşmıştır. Hasan Fehmi paşa, valilik bakımın- dan hakiki kıymetini en ziyade Selâ - nikte zuhur eden çetin ve vahim hâdi- seler esnasındaki metaneti ile göster- miş, bu hususta beliren ahlâki fazilet- leri ile umumi dikkat ve takdiri celb etmiştir. Kendisinden evvel ve sonra hiç bir vali, Selâniklilerin, Hasan Feh- mi paşa kadar hürmet ve muhabbetine mazhar olmamıştır. Paşa, Selânikte, hakiki bir baba gibi sevgi kazandığını bildiği için, trenlerin gece yarısından sonra hareket etmesi- lne mebni, mahaza o saatte şehir hal- kının kendisin! uğurlamak maksadile |rahatsız olmasını arzu etmemiş. Ücre- tini kesesinden vererek Sereze kadar hususi bir trenle gitmiş ve bir gün son- ra İstanbula giden katara binmiştir. Bizzat bana söylediğine göre, İstan- bula muvasalâtından bir kaç gün son- ra Abdülhamid II nin ikine; kâtibi meş bür Arab İzzet paşa tarafından Yıldız sarâyına davet olunmuş. Arab İzzet pa- şa şüyle söylemiş; Günün Bulmacası WEŞTET NYN 7 #(ETSEST a 1 — Harman yapılan yer. $ — Aldatlar - Arzu. 3 — Hâdise - Ekleme. 4 — Âbide - Bir nota. $ — Bir nota - Teessürü, 6 — Zıd giden - Rabıt edatı. 7 — Caka - «!> işareti. 8 — Tecessüs - Emmek masdarından emrihazır. 9 — Alevlemek masdarından emri ha- zır, 10 — Taş - İlâve - Köpek. YUKARDAN AŞAĞI: 1 — Havaya çıkmak. 2 — Budala. 3 — Bir içki - Çok büyük ev. 4 — Vâüâde - Yapmak (vazifede kulla- nıhır). 5 — Beygir - Yapmak (cürümde kul- lanılır). © — Süt veren bir hayvan - Bir keli- me sonuna getirilirse beraber ma- nasını verir. 7 — Rüzgâr - Bitmek (bilhassa yağ - mur için kullanılır). 8 — İşaret. 9 — Yaka - Mecnun. 10 — Berabor - Bir yerde oturmak. ŞD AAA AM Evvelki bulmacanın halledilmiş şekli — BSelânikten niçin umumt trenle hareket etmeyip de Sereze kadar hu - susi bir trenle gelmiş olduğunuzu şev- ketpenah efendimiz soruyorlar! Hasan Fehmi paşa, fevkalâde bir hayret tavrı alarak: — Sarayı hümayuna çağrılınca, bütün büyük devletlere vekâleten Rusya ve Avuslurya tarafından Rumeliye ajan siviller gönderilerek memleketimizin dahili işlerine vâki olan ve encamının vahim görünen müdahaleye nazaran, oralardan henüz gelen ihtiyar bir hu- kukcu olduğum için bu ağır musibet hakkında fikir ve mütaleam sorulacak sanmıştım. Siz ise Sereze niçin husu- si trenle geldiğimi sual ediyorsunuz! Ne garib! Allah, Allah, Allah, Allah! Hasan Fehmi paşa belki on defa bu «Allah» illâllahlarını tekrar etmiş, baş- ka bir cevab vermemiş! Arab İzzet pa- şa da söyliyecek söz bulamayınca saki- tane, odadan çıkıp gitmiş, Hasan Fehmi paşa İzmirde bulun - duğu esnada mabeyn başkâtibinden şu şifreli telgrafı almıştır: isi hukuku düvel namında bir kütab telif ve neşretmiş olmanız nezdi hümayunu cenabı şehriyaride büyük e- sefi mucib olduğu ba iradel seniye teb- liğ olunur.» (Arkası var) Bugünkü program İSTANBUL £2 Ağustos 1938 Pazartesi ÖĞLE NEŞRİYATI: 12.30: Plâkla Türk musikisi, 1250: Havt- dis.13.05: Plâkla 'Türk musikisi, 13.30; Muh- telif plâk neşriyatı. AKŞAM NEŞRİYATI: 18.30: Plâkla dans musikisi. 19.15: Rıfat ve arkadaşları tatafından Türk müusikisi ve halk şarkcıları. 19.88: Borsa haberleri. 20: Sa- At Ayarı: Gronviç rasadhanesinden naklen. Nesihe Uyar ve arkadaşları tarafından Türk musikisi ve halk şarkıları. 2040: Hava rapo- ru. 2043: Ömer Rıza Doğrul tarafınan arab- ca söylev. 21: Baat âyarı: İsmall Hakkı Özer: Şan, kendi eserlerinden.. Stüdyo orkestrası refakatile, 21.30: Fasıl saz heyeti: İbrahim Uygun ve arkadaşları. 2210: Amalör man- delin orkestrası: Dömarini idarezinde. 22.50: Son haberler ve ertesi günün programı, 23: Saat âyarı, a ANKARA 22 Ağustos 1938 Pazartesi ÖĞLE NEŞRİYATI: 1420. Karışık plâk neşriyatı. 14.50: Plükla 'Türk muzikisi ve halk şarkıları. 15.15: Ajans haberleri. AKŞAM NEŞRİYATI: 1830: Plâk noşriyatı. 19.18: Türk musikisi (Makbule). 20: Saat üyarı ve araboa neşri- yat. 20.15: Türk musikisi ve halk şarkıları (Handan), 21: Şan plâkları. 21.15: Stüdyo ga. Jon örkestrası. 22: Ajans haberleri. GrescereeeseneraKermeNYERAA KKK AKAELA K AALEKAA KeReN ee lee eeenne Nöbetci eczaneler Aksarayda: (Sarım), Alemdarda: (Sırrı Asım), Beyazıdda: (Belkis), Samatya - da; (Rıdvan), Eminönünde: (Beşir Ke- mal), Eyübde: (Arif Beşir), Fenerde: (E- milyadi), Şehremininde: (Nazım), Şeh- zadebaşında: (Üniversite), Karagümrük- $e: (Kemal), Küçükpazarda: (Yorgi), Ba- kırköyünde: (İstepan). Beyoğlu cihetindekiler: Tünelbaşında: (Matkoviç), Yüksekkal « dırımda: (Vingopulo), Galatada: (Mer- ker), Taksimde: (Kemal, Ruhi), Şişlide: (Pertev), Beşiktaşta: (Nall Halid), Boğariçi, Kadıköy ve Adalardakiler: Üsküdarda: (Selimiye), Barıyerde: (Nu- ri), Kadıköyünde: (Sandet, Osman Hu- lüsi), Büyükadada; (Halk), Hoybelide: (Halk). Dr. BESİM RUŞEN Cerrahpaşa hastanesi dahiliyo mütehasssı ÇARŞIKAPI TRAMVAK DURAĞI bGA ğustos' tarihli bil- -| mecemizden kazananlar 6 ağustos tarihli bilmecemizde ka -| hallesi 141 numarada Muazzez, İstanbul Cu- zananları aşağıya yazıyoruz. İstanbuy da bulunan talihli küçük okuyucuaları - |mızın pazartesi, perşembe günleri öğ- leden sonra hediyelerini bizzat idare - hanemizden almaları lâzımdır. 'Taşra okuyucularımızın hediyeleri posta ile adreslerine gönderilir. Bir - futbol topu İstanbul Ebussuud caddesi No, 80 de Meh- med Bermek, Bir. kilo çikolata Üsküdar 1 inci orta mekteb 3/E den 228 Şehab Çalpur. MUHTIRA DEFTERİ (Son Posta hatıralı) İstanbul Beykoz Ayrılık sekak numara 1l de Muammer, İstanbul Kızıltoprak Hüseyin- paşa çıkmazı 26 numarada Bahtiyar, İstan- bul Beyazıd Tiyatro caddesi 11 numarada Emel, Eski Foça gümrük idare memuru Hü- seyin kızı Birsen, Afyon Uzunçarşıda berber Hâmld yanında Nurt, Kayserl kor ambar mü- dürü yüzbaşı Hulüsi kızı Meliha, MÜREKKEBLİ KALEM (Son Posta hatıralı) İzmir Karataş İhsaniye sokak 20 numa- rada Şevket, Alemdar caddesi No: 38 da Ne- suhet, İstanbul 27 inel mekteb 174 Fahri, Di- yarbakır GCazi caddesi 240 numarada Fehmi Arabacı, İstanbul Haydarpaşa ilsesinden 1761 Bahaeddin, Kadıköy Moda caddesi Çık- maz sokak 1 de Tarik. BİRER YAPI TAKIMIİ İstanbul Taksim orta okulu sınıf 1-B de 17 İhsan Bğeli, İstanbul Erenköy 4 üncü okul- dan 221 Melek, İstanbul Fatih kırtaşı apar - tunanında Aylen, İstanbul Kumkapı orta 6- kulundan 120 İbrahim, İstanbul Kadıköy or- ta okulundan 364 Halil İbrahim. EL İŞİ OYUNCAK İstanbul Şişli Mecidiyeköy Büyükdere cad- desi 38 numarada Hurşld, İstanbul kiz lise- ainden 1060 numaralı Muzaffer, İstanbul Üs- küdar İhsaniye Mustafapaşa sokak 18 nu « marada Yüksel, İstanbul Sultanahmad Ka- racehennem İbrahim sokağı 15 numarada Şahin, İstanbul Beyoğlu 29 uncu okuldan 164 Cemal. ALOMİNYOM BARDAK (Son Posta hatıralı) İstanbul Fatih Çalap sokak M& numarada 'Türkân Neş'e, İstanbul Unkapanı Kâtibçe - lebi caddesi 30 numarada Yusuf Açıksöz, İs- tanbul Samatya Ağaçkakan 17 numarada İhsan, İstanbul Hayriye lisesinden 198 Or - han, İstanbul Cağaloğlu orta okulundan 117 Doğan. DİŞ MACUNU İstanbul erkek llsesi sınıf 8 de Balih, İs - tanbul Beyoğlu 29 uncu lik okuldan 983 Ve- H, Söğüd kaymakam oğlu Haldun Gedik, İstanbul 44 üncü ilk okul sınıf $-A da Ay- sel, Kayseri irkân müdürü kım İlhan Kılış. ALBÜM (Son Posta balıralı) İstanbul Üsküdar orta okulu amıf 1-0 de 464 BSeyti, İstanbul Cağaloğlu orta okulun - dan 46 Raha, Konya Nakip oğlu mahallesi 6 numarada Soevim Süzen, Erenköy Altıntarla Hoş sokak 15 numarada Ülya, Çorlu Kumyolu 9 numarada tağmen Musta- fa kardeşi Hallde, AYNA (Son Posta hatıralı) İstanbul Vefa lisesinden 848 Ceydet, İs - tanbul ikinci ilk okuldan 640 Kâmtl, İstan bul Ayasofya Yerebatan caddesi 10 numa - rada Sabahaddin, İstanbul Cağaloğlu orta okul sınıf 2-0 de Balih, KİTAB İstanbul Şişli Halâskârgazi caddesi 366 nu- marada Salme, Giresun komiser muavini Hikmet oğlu Erol Yıldırım, Raki Foça ilk - kul talebesinden 310 Şahabeddin, Ceyhan dava vekili Tayyıp oğlu Kemal, İstanbul pos- ta telgraf memuru Osman Bösim kimi Me- ral, Ankara Öncebeci Ozanlar sokak 37 nu- |marada Günay, Bursa inhisarlar barut mü- |dürü oğlu Ayhan, Havza Jandarma komutanı kızı Ferbunde Aker, Elâzığ belediye komiseri 'Tahir Yılmaz oğlu Muhâin Yılmaz, Ban - dırma zahire şirketinde Şeyket Turhan oğlu Bervet. RESİMLİ EL İŞİ MODELİ Samsun Reşadiye mahallesi Bora —sokak 3 numaralı evde Cemil, Trabzon askerlik şu- be relsi kım Perihan, Çorum posta — telgraf müdürü kızı Türkân, İstanbul Tophane Ol - hangir yokuşu 1 numarada Tığral, İstanbul Çemberlitaş Şeref sokak Küçük apartıman 9 numarada Nezahet, Manlaa tümen ma - hâkim şubesinde hesab memüuru Sami oğlu Cahld, Tekirdağ Tavanbçeşme İzmirlibahçe sokak 4 numarada dihan, Ankara İsmetpaşa maballesi Ulucak sokak 40 numarada Ziya, İstanbul Lâleli Tayyare apartımanı 23 nu - marada Yüksel, Samsun Noter — Ziyaeddin kızı Bahriye, İstanbul Eyüb 36 nc ilkokul- dan 751 Ulvi, Kilis maliye varidat memuru Ahmed oğlu Mehmed, Eskişehir. Hoşnudiye Sökmen sokak 10 numarada Necdet, Gire - san maliye tahall kâtibi Cemil oğlu Puad, Ankara Cebeci AtlIlâ cnddesi Bakarya ma - lata Necatibey caddesi 533 numarada Vahip, İstanbul Sultanahmed İshakpaşa caddesi 13 numarada Rıfkı, İstanbul Fatih Çarşamba Mehmeddede sokak 10 numarada Cihan, İs- tanbul posta telgraf memuru Paik kıı Ham diye, İstanbul Armavudköy Birinci etdde 00 numarada Şake, İstanbul Eyüb 36 1mcı llk okul 4-C de 750 Bedin. KART İstanbul Çemberlitaş Medrese — sokak 15 numarada Nedime, İstanbul Şehremini Za - Barcıbaşı sokak 8 numarada Müşerref, An - kara Sıhhat Vekâületi Ayniyat muhasebesin- de Nall Can kızı Güzin, Afyonkaralisar 7 in ci şube müdürü Haşim oğlu Tunçay, İstanbul Fatih 11 inci ilk okuldan 20 Ali Koğan, İs - mir Karantina Şüküfe — sokak $ numarada Nazikter, İzmir memleket hastanesi arka - sında 1 numaralı dükkânda aşureci İsmall kızı Zişan, Ankara İsmetpaşa mahallesi A - tikler sokak 28 Zerrin, Ödemiş Belediye cad- desl 15 numarada Ramiz, Keskin orman me muru Kadri Türkmen kızı Perihan, İstanbul Yeniköy Taşocağı sokak 15 numarada Hüs . niye, İstanbul Kadirga Kaleci sokak 140 nu- mâarada Ayten, İstanbul Kadıköy Yeldeğir - meni Bayır sokak 41 numarada Tevfik, İs » tanbul Mahmudpaşa Bezciler sokak 27 nu - marada Esad, İstanbul Emingân Boyacıköy 60 numaralı yalıda Hayri, İstanbul birinci ilk okul sınıf 5-B de 416 Ali Mahir, İstanbul Gelenbevi orta okulundan 352 Kadri Turna- oğlu, Çine ziraat memuru kızı Ayten, Söke süvari alayı binbaşı Behcet kızı Kevser, Ak- hisar ikinci zeytin fabrikası sokağı T numa- rada Nojlâ, Çubuk — manifataracı Mustafa Balcıoğlu Osman Balcı. — Holivutta 15 gün — (Baş tarafı 7 inci sayfada) Fakat .o bizi bu kılıkta görünce kahka « hayı bastı. Çünkü eski püskü elbiselere mukabil yüzümüz tertemiz, hal ve tav- rımız kibardı. Nihayet pişkinliğimizi ü - zerimize aldık amelebaşına vaziyeti an- lattık. Adamcağız merhamete geldi ve bi- ze lokomotifleri boyama İşini verdi. Bu iş bir ay sürdü. Bu bir ay içinde ben Hollywooda gitmeği aklıma koydum. | Mektebde iken bazı müsamerelerde çok güzel roller yapardım. Aktörlüğe tabit bir istidadım vardı. Nihayet Hollywood yolunu bulmak maksadile Nevyorka gel- dim. Caddo isimli bir petrol gemisinde bir iş buldum. Bu gemi Los Angelosa gi- diyordu. Hollywooda vardığım zaman bütün ümidlerim yok oldu. Çünkü arada yalnız benim gibi gençler değil, bir çok şöhretlerin bile sukut edip açlıktan kırıl- dıklarını gördüm. Bu vaziyet beni fena halde korkuttu. Bir başka vapurla tek - rar Nevyorka döndüm. Bu dönüş benim için çok mühim bir devre oldu. Orada Janney Steve isminde bir aktörle tanış- tım, onun yardımile tiyatroda küçük rol: ler almağa başladım. Ancak bu sayede aç kalmaktan kurtuldum. Fakat kısa bir za- man sonra çok mühim bir piyeste baş rolü almağa muvaffak oldum. Bu, bir yükselişimin başlangıcı oldu. Birinci sı. nıf aktörler sırasına geçtim. Nevyork sahnelerinde iki sene muhtelif oyunlarda hep baş rolü aldım, nihayet günün birin. de Metro Goldwin Mayer beni Hollywoo. da davet etti. Ve orada «So İhis is Col. lege» isimli iIk komedi filmimi çevirdim, Diyebilirim ki bu film hayatımın refah ve saadetini açmağa sebeb olmuştur, Çünkü M. G. M. beni angaje etti ve büyük, parlak yıldızlar arasına aldı. Robert Montgomery sözünü - bitirince ayoğa kalktı: — Bir şey içelim! dedi. Zile bastı, uşağı çağırdı ve emir verdi Biraz sonra karşılıklı 'Tom Collins içer- ken sordum: — Bugünkü şöhret, muvaffakiyet ve zenginliğinize ilâveten başka ne gibi lü- tüfler istersiniz? — Sihhat.. datma sıhhat.. bu sihhati muhafaza ederek ömrümün sonuna kadar yaşamak. Fakat fazla olarak san'atim için de ayni temenniyi yapabilirim. Bugün zihnimi en çok meşgul eden şey, yakın günlerde iyi bir sinema direktörü olabil- mektir. Bugün mümkün olduğu kadar bir san'at kabiliyetine malikim, Halbuki tekniğim noksandır. Film direktörlü ğü için de buna ihtiyaç vardır. Binsenaleyh böyle bir şeye de malik olmağı çok arzu ediyorum. İşte boş zamanlarımda hep bununla meşgul oluyorum.» 1. Safa