30 Ağustos 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

BON PO,S'I.A TELGRAF HABERLERI Bt (Baş tarafı 1 inci sayfada) Aerini izhar etmektedirler. etit Parisien gazetesi diyor ki: Çinm açık . denizlerinde ticaret, ekse- ' et itibarile ecnebi bayrağı altında ya- * Bu vahim hâdiseler karşısında İn- tEre, Fransa ve Amerikanın hattı ha- ketleri her türlü iphamdan aridir. ç KRusyanın vaziyeti- ? Nouvelle diyor ki: | ı'aıîıoı'ılar tarafından Çin'de yapılan ve | Yet Rusyaya karşı doğrudan doğruya h. tehdit teşkil eden harekât karşısında Vyet Rusyanın göstermekte olduğu sü- ;'f" ve soğuk kanlılık Tokyo ile sulha &l milletlerin hattı hareketleri ara- ' " - dikkatle müşahede edilmesi lâzım len tezadların en ufaklarından biridir, j İngiliz notası “Tokyo, 29 (A:A.) — Bugün saat 14 , İhgiliz maslahatgüzarı Dodd, İngi - J sefirinin yaralanmasile neticelenen , dise hakkındaki İngiliz notasını Hi- | '; aya tevdi etmiştir. Mülâkat yirmi da ' ,_ sürmüştür. Hiota, sefirin sıhhi va- po*ti hakkında — malümat istemiş ve ghayda İngiliz makamlarile müşte- l'den yapılan tahkikatın neticesini bek iğini söylemiştir. Hıroto, hâdise hak hqdakı raporu alır almaz maslahatgü- t_davet ederek konuşacağını vâdet- el 'İi -Siyasi Japon mahfelteri, raporun 1 t_ukllîıda almacağım ümit etmekte ve bulacak bir gecikmenin vaziyetin Hıet kesbetmesine sebep olacağını in- etmektedirler. İngılız notasının muhteviyatı Londra 29 (AA.) — İngiliz hükü - şetinin Japon hükümetin2 verdiğ” pro to notası, evvelâ büyük Britanyarın| * Ğ büyük elçisinir. yaralandığı hâdi- ü anlatmakta ve büyük elçinin için- bulunup Japon tayyarelerinin hü - | Suna marüz kalan — otomobilin çok q; İz bir sürette İngiliz bayrağını hâ - hüusüsi bir araba olduğunu tebarüz 7 ı”l'ı'ıelı:te.»:hr Nota, büyük elçinin, oto- lhnın tavanını delip geçtikten son- Mmudu fıkarisin2 değen nikelli çe « % h bir kurşunla yaralanmış bulun - Unu tasrih eylemektedir, ; Enerjik bir protesta | , Vota, bu başlangıçtân sonra şöyle Cam etmektedir: 'Ingıhz hükümeti, bu hâldiseyi ener - bır sürette protesto etmek ve tam ti talep eylemek mecburiyetinde nmaktadır Filhakika bu, norma! hâ)lâ harekâttan doğmuş bir hâdise ir, Japon tayarecileri, karşıların- %iayrı muharip eşhasın bulunduğunu "&dwak surette ve sarahatle anlamiş ir. Otomobilin üzerindeki bayra - 1 % Börülmiyecek derecede küçük ol- Unu ifadeden ibaret olan itıraz, hiç hldklymetı haiz değildir. Zira, otomo - J kq € bayrak bulunmamış olsa dahi, bu W _ fum gene affolunamaz bir mahiyet- * Otomobilde butunanların yaban- ve hattâ diplomat olması, ehemmi - etı haiz değildir. Mühim nokta İ h.ASıl ehemmiyeti haiz bulunan nok- | “d bunların gayri muharip bir eşhas | %Eu ve ancak gayri muharip eşhas )m’llecegi keyfiyetidir. Japon tayyare- Muhakkak ki, İngiliz büyük elçi - hucı.ım etmek niyetinde değildi- Eaa Fakat herhalde gayri muharip eş - ı—l, hücum etmek istemekte idiler ve “ %âıu» hukuk ihlâli teşkil eftmek için î | hşu"asmı da kaydeyleme.( icap eder ki % elçi, Çin askerlerinin bulunma- n Ve herhangi bir muhasamatın ya - Vahamet tı381112 hükümeti, bu hâdisenin hu- u" Vahametini tebarüz ettirmek iste - s“tedir. Bu, fark gözetmeden yapı - bir hava hücumunun gayet tabii İarAk intaç edeceği vahim neticeler ü nda çok bariz bir misaldir. Bu gi | cilik mektebinin temel ıtma merasımı— | ibaret bulunan ve gayri insani olduğu kadar gayri kanuni olan t.hyattan noa- maktadır; : Bu hâdisede herhangı bir taraf ta- rafından ilân edilmiş ve yahut tanın- mış bir hali harp bulunması keyfiyeti de, beynelmilel hukuk kaidelerine mu halif olarak cereyan eden vak'anın ai- folunmaz özür götürmez mahiyetini da ha ziyade tebarüz ettirmektedir. İngilterenin istedikleri İngiltere hükümetı, kendisini aşağı: daki husüsatı talep etmek mecbüriye - tinde görmektedir: | — Japon hükümetinin İngiliz hü kümetine tam tarziye vermesi. 2 — Hâdise mes'ullerinin adilâne bir surette cezalandırılması. 3 — Japon makamlarının, bu gibi h&- diselerin tekerrür efmesinin önüne geç- mek üzere lâzım gelen tedbirlerin alın- dığına dair teminat vermesi. Çin - Sovyet misakı meselesi Şanghay, 29 (A.A.) — Resmi Çin mah- felleri, Çin ile Sovyetler Birliği arasında bir ademi tecavüz misakı imza edildiği- ne dair bir Japon menbamdan - verilen haberleri tekzib etmekte fakat Japonya tarafından yapılan tecavüzün iki memle- ket arasındaki dostluk bağlarını tabiatile sağlamlaştıracağını saklamamaktadırlar. Bıoyterm ısrarı : Şanghay, 29 (A.A.) — Röyter ajansı- nin muhabiri bildiriyor: Çin ile Sovyetler Birliği arasındaki a- demi tecavüz paktının 21 ağustosta imza- landığı ifşa edilmiştir. Beş sene için akto. lunan bu pakt mucibince, âkidlerden bi- rine karşı vaki olan bir tecavüz takdi- rınde diğer âkit, mütecavize hiç bir yar- Dumlupınarda merasim Afyon 29 (A.A.) — Yarın Dumlu - pınarda yapılacak olan törene iştirak etmek ve şehit asker âbidesine çelenk koymak üzere C, H. P. namına B. Cev- det Kerim — İncedayı ile Başbakanlık, Bakanlıklar, Ankara vilâyet ve beledi- ye reisi namlarına birer zat bu sabah - ki trenle şehrimize gelmişlerdir. Vilâ - yetlerden de hey'etler ve izciler gel « mektedir. . Rusya, iki Japon Konsoloshanesinin Kapatılmasını istedi Moskova 29 (A.A.) — Sovyet hükü - meti Odesa ve Novosibirsk'deki konso - loshanelerini 15 eylüle kadar kapama - sını Japon hükümetinden talep etmiş - tir. Sovyet hükümetinin, yakınlarda, Ja- pon - Mançuko makamlarının tuttukla- rı hattı hareketten şikâyet ederek Pog- raniçnaya ve Sakalian'daki könsolosha- nelerini kapadığı hatırlardadır. Her iki hükümet, Japonya ve Sovyetler Birliği- nin birbirlerinin memleketlerinde aynı miktarda konsoloshane — bulundurmayı prensip olarak kabul etmiş oldukların - dan şimdi Japonyanın Odesa ve Novo - 'sibirsk'deki konsoloshanelerini kapaması icap eylemektedir. İngiliz donanması Yunan limanlarında. Atina 29 (Hususi) — İngiliz donan. masınin Akdeniz filosunun bir kısmı dün Argortalion limanına - gelmiştir. Bu gemiler Repuls Hunt, dritnotu ile on kruvazör, yirmi torpido, dört deniz- altı gemisi ve bir de hastane gemısm - den ibarettirler. Filo pazartesi günü diğer Yunan 1li- manlarına gidecektir. Yunanistanda tayyarecilik mektebi Atina 29 (A.A.) — Başvekil B. Me - taksas, dün Eleusis civarındaki geniş ovada inşa edilecek olan yeni tayyare- Yarın harbiye mektebini İngiltere Japonyadan - tam tarziye istiyor dımda bulunmamağı sarih surette teah- hüt etmektedir. ; Japon tebliği Tökyo, 29 (A.A.) — Tebliğ: Şanghay'ın şimalinde karaya çikarılan Japon ordusunun sol cenahı 27 ağustos- ta şiddetli bir muharebe neticesinde Şanghay'in 8 kilometre şimalinde Wnag- pöo sahilinde kâin Yin-Hsing ismindeki: küçük bir kasabayı işgal etmiştir. Japon sol cenahı 28 ağustos günü ilerlemeğe de- vam etmiştir. Japon ordusunun diğer kı- sımları düşmanı geri püskürterek Şang- haya. ilerlemektedirler. Büyük Japön bombardıman tayyarele- ri 28 ağustosta öğleden sonra Şanghayın cenup istasyonunu bombardıman etmiş- lerdir. İstasyonda içi asker dolu trenler bulunmakta idi. Bombardıman netice- sinde 300 kişi ölmüş ve 200 kişi yaralan- mıştır. Şimali Çinde Japon orduları Çahar'da ilerlemeğe devam etmektedirler. - Çinliler suları zehirliyorlarmış Tokyo, 29 (A.Â.) — Kore ordusu u- mumi karargâhı, bu ayın 27 sinde Japon kıtaatına teslim olmuş, Çinli efradın toc- hizatının muayenesi neticesinde askeri Çin makamatının suları ve iaşe mevadi- nı basillerle telvis ederek Japon kıtaatı- nı imha etmek tasavvurunda buülunmak- ta oldukalrı meydana çıkarılmıştır. Japonlar ilerliyor Tokyo, 29 (A.A.) — Pekmden bıldnı- liyor: Pekin-Hankeu hattı boyunca ilerle- mekte olan Japonlar dün Luilihis nehri- nin bütün sol sahilini işgal etmişler ve Çinlileri karşı sahile kadar geri püskürt- müşlerdir. Efgan generali Ankarada Ankara, 29 (Hususi) — Trakya ma- nevralarında bulunan Efgan generaii bugün mihmandarı ile şehrimize gel - miş, Ankarapalasa inmiştir. Misafir general Efgan sefirini ziya - ret ettikten ve şehri gezdikten sonra öğleden sonra Ankarada tahsilde bu - lunan Efganlı talebeyi kabul etmiştir, gezecek ve akşam şehrimizden ayrılacaktır. Iran askeri Hey'eti Izmirde İzmir, 29 (Hususi) — İran askeri hey'eti akşam saat dörtte İzmir vapu - rile şehrimize gelmiştir. Vılayet ku « mandanlık erkânı taraf'ndan karşıla - nan müttefik devlet askeri hey’eti İz - mirpalasta misafir edilmişlerdir. Hey - et fuarı ziyaret etmiş ve gece şerefle - rine verilen ziyafette bulunmuştur. Hey'et reisi, kendilerine karşı gösteri- len hüsnü kabulden mütehassis kal - dıklarını, Ankarayı da ziyaret edecek- lerini, İzmirin güzel bir şehir olduğu- nu söylemiştir. Hey'et, çarşamba günü İzmirden Ankaraya gidecek, oradan Trabzon yo- lile İrana dönecektir. Fuar bu gece çok kalabalıktı. Sovyet gemileri Bir Japon vapurunu Tevkif ettiler Tökyo 29 (A.A.) — Yuki « Kore - den bildirildiğine göre, Kasuga - Ma - ru ismindeki Japon vapuru, Sovyetle- rin 3 torpidosu ile bir denizaltı gemisi tarafından yarım saat tevkif edilmiş - tir. Bu gemilerin manevra yapmakta ©- lan gemiler olduğu tahmin edilmekte- dir. Yunan Talbatilleri İzmir, 29 (Hususi) — Yunanistan - dan gelen mübadillerden mürel:kep bir hey'et festivali görmek üzere yarın ı ne nyaset etmîştı.. Üai Jiİstanbula gideceklerdir. İ üslübile yazılmış olan şeyler, bugünün Küğ:iı'k ıtılaf Konferansı Toplanıyor Bükreş, 29 (A.A.) — Matbuat, dik -| katini yarın Sinaia'da toplanacak olan' Küçük İtilâf konferansına — temerküz ettirmektedir. Universul gazetesi, konferansın Kü- çük İtilâfın vahdet ve kuvvetini yeni- den teyit edeceğini yazmaktadır. Bükreş 29 — Gazeteler, 30 Ağustos tarihinde Sinaia'da toplanacak olan kü çük antant konferansı hakkında uzuün mütalealarda bulünmaktadır. " Curentul diyor ki: Küçük antant, esas kuruluşundaki prensipleri idame — ettirecektir. Fakat devamlı bir surette mevcüt — bulunan beynelmilel buhranlar dolayısile yeni bir umumi tetkik icap eylemektedir. Avcılar bayramı Ankara, 29 (Hususi) — Avcılar bay ramı bugün burada parlak bir surette kutlulanmıştır. : İşte 30 Ağustos (Baştarafı 2 inci sayfada) lardan gelen siyasi ezâ ve cefalara sab- rederek ve kâh bir köşeye çekilip plânını hazırlıyarak, üç buçuk sene çalıştı. Mu- harebenin askerisini, siyasisini, ruhisini, fikrisini hep bir arada yapmıya mecbul- du. Bütün bu mecburiyetlerin hepsini ka- bul etti ve her şeye göğüs verip adım a- dım, tarlayı sürerek onun her tarafına avuç avuç tohum attı. Sabır, cesaret, ü- mid, itimad ve cür'et gibi kuvvetlerin to- hümlarını Anadolunun yanık göğsü, ©- nun elinden aldı. Malikânesinde küçük köylüleri çalıştırıp mahsul alan bir top- rak derebeyi gibi değil, fakir tarlasında kendi kollarile- çalışan bir Türk çificisi gıbı, kendi ışmi kendi gordu_ İ DO0 Ağüstes * ( şı Turkiyemn fikir ve edebiyat âlemine mensub insanlar tarafından 30 Ağustos için şimdiye kadar bir hayli şeyler yazıl- mıştır. Fakat, bence, Türk tarihinin bu parlak sayfası henüz işlenmemiş, hiç iş- lenmemiş bir mevzü olarak düruyor. Parlak kelimelerle ve yalnız bir kasitte büyük manasını anlatmıya kâfi değildir. Onun Türk tarihi içinde nasıl hazırlandı- ğını gösteren tahlilci bir tasvir ve tahki- yeye ihtiyaç vardır. Bu iş, henüz bütün kalem sahiblerinin omuzlarında ağır ve mutlaka ödenmesi icab eden bir yük ola- rak duruyor. Hiç şüphe yok ki 30 Ağus- tos, Türk ruhunun yarattığı bir tarihtir; o, bütün bir milletin, millet olarak taşı- dığı bir ruhun mahsulüdür. Fakat, bu. mahsulün meydana getirilişinde — Ata- türkün öyle heybetli bir müdahalesi var- dır ki bunun tasvir ve tahlili tam yapıl- madıkca Türk tarihinin bu dönüm nok- tasındaki büyüklük ve derinlik bir tür- lü anlaşılamaz. Hiç mübalâğa etmiyorum; Türk ede- biyatının da bir 30 Ağustosa ihtiyacı var- dır. Otuz Ağustosun büyüklüğünü ve de- rinliğini ifade edebilecek edebi bir 30 Ağustosa. Acaba, bu büyük zafer, hangi kahramana nasib olacak? © Mısırda ecnebi âlimlere hücum ediliyor © Filistinin müstakbel _ı'daresi ne olacak? —— Yazan: Selim Ragıp Emeç [__'23 ir müddettenberi Mısırda, ecne«- : —) bi âsârı atika mütehassıslarına karşı çok şiddetli hücumlar yapılıyor. Mısır, çok eski bir medeniyetin beşiği ol- duğu için, burada, eski eser taharriyatı « nın ardı arkası kesilmiş değildir. Bir za- manlar gayri muntazam bir surette ya « pılan ve çok defa ecnebilerin şahsi te « şebbüsleri ile idare edilen bu araştır « malar, memlekete âit servetlerin hari- ce kaçırılmamasını teminen inzibat al: tına alınmış ve Mısır teşkilâtına bağlı bit ecnebi mütehassıslar heyeti vücuda ge- tirilmiştir. Bütün âsârı atika araştırma- ları, bu heyet tarafından yapılmakta ve bu heyetin başında, beynelmilel şöhreti haiz mühim simalar bulunmaktadır. Mısır matbuatının hücumuna vesile teşkil eden şey siyasi istiklâline kavuşan "memleketin bu hürriyeti her sahada el- de etmesi lüzumunun müdafaasıdır. Bu matbuat, yabancı mütehassısların iş başından uzaklaştırılarak yerlerine memleket evlâtlarının getirilmesini mü- dafaa etmekle kâalmıyor, geçmiş devre :« lere ait olup toprak altında kalan esk servetlerin bu mütehassıslar tarafından fırsat düştükçe harice kaçırıldıklarını da iddia ediyorlar ki asıl heyecan uyandı - ran da neşriyatın bu kısmı oluyor. Mı « sırlılar, kavuştukları istiklâllerini kayıt- sız ve şartsız olarak kullanmak istiyor - lar. Uzun zaman hürriyetten —mahrum kalmanin doğurduğu bu ihtiyacı takdir etmek ve bu yüzden yapılmış nahoş ha- reketler olursâ, onları da mazur görmek zaruridir. Her heyecanin bir sonu oldu « ğu gibi hürriyet mütehassiri Misırlılar da bir gün gelecek durulacaklardır. * Filistinde tesis edilmesi düşünülen re « jim hakkında hiç bir karar verilemedi İngiltere, bu mın- Filistinin n takayı, üç ayrı ku ::llı.lığl:'ı.l ma ayırmak - isti- :IL cak? yor. ÂArazinin gay: rı mamur parçala: rını Araplara, mamurlarını musevilere tahsis etmek, kendisi de mükaddes ma : kamların himayesini deruhte etmek ta - savvurundadır. Fakat bu taksimi yapar ken keyfiyet itibarile mağdur düşeni kemmiyyet itibarile kazandırmak mu - vafık görülmüştür. Ve bu suretle Filisti« nin üçte ikisi Araplara, üçte biri muse « vilere verilecektir. Fakat, bilhassa Arap âleminde uyan - tatbik etmek mümkün olamadığı gibi Fi« listin mandasının hakiki sahibi sıfatile bu davaya bir karar vermiye davet edilen Milletler Meclisi de işin içinden çıkama.: Muhittin Birgen (Devamı 11 inci sayfada) —- : - Sabahtan Sabaha : - * pilıyor. Dünyayı er geç cehenneme çevire nizm öyle garip bir şekilde mücadel de olduğu gibi handiyse iki taraf f mesini bekliyecek! Davuda karşı çıkarılan Calüt gibi de olduğu gibi bir tarafın küçük bir düğün bayram oluyor. Frankonun zaferi Romada alkışla Geçen gün bir Fransız gazetesinin tiften mülhem olarak şöyle bir tehli lıklar* çıkarılmasına Fransa müsaade kimlerin suratına indi bilmem. Faka millet kalmıyacak! Perde arkası Asıl kahramanları ikinci plânda çalışan bir cihan harbinin provasi ya teği muhakkak olan faşizm ile komü - e ediyorlar ki aşiret muharebelerin- edailerini teker teker ileri sürecek ve asıl kuvveti kızıştırıp yertinden kaldırmak için onların birbirlerini tepele- bugün meselâ İspanyada komünistlere karşı bir Franko, Uzakşarkta faşistlere karşı bir Şang-Kay-Şek çıkarılıyor, Arkada bekliyenler mütemadiyen onları teşvik ediyorlar. Arap gazvelerin- sarsıntısı, kapaklanışı karşı taraf için nıyor, Çin ordüsünun muvaffakiyeti U- zakşarkta iktısadi ve siyasi ilişikleri pek fazla olan devletleri sevindıriyor. siyasi muharriri her halde aldığı direk - ke işareti gösterdi: — Komünizmi söndürmek bahanesile Akdenizde ve başka yerlerda karışık- edemez.» t Uzakşarkta, yakınşarkta, Paristen kalkan bu şamar hattâ Fran- sayı Afrika sahillerine bağlıyan deniz yolları üzerinde hâdiseler o0 kadar arttı ve kızıştı ki öyle kuru tehditlerle biteceğe benzemiyor. Herkesin ağzın- | da bir meçhul tayyare, meçhul tahtelbahir muamması dolaşıyor. Öyle görü- nüyor ki bu meçhüller malüm oluncıya kadar Avrupada bouğazlaşmamış Fiğüranlar artık yoruldular. Perde arkasındakiler endamlarmı arzetmeli- ler ki bu kanlı sahneye biraz hareğet gelsin! dırdığı aksülâmelden dolayı bu kararı- , h AĞ Ad sLir 'i —iti di Dü e y Şd zi