15 Haziran 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

( Petrol ve benzin fiatlarının tenziline ON POSTA dair kanunlar çıktı Petrol ve benzinin ucuzlatılması için mühlet verilmedi, - kanunlar meriyete girer girmez ucuzluk tatbik edilecek Ankara, 14 (Hususi) — Meclisin bu ü topalntısında demiryolunun Di Jarbekirden Irak ve İran hudutlarına idi hakkındaki kanun lâyihası gö- Tüşülürken Hakkı Van söz alarak bu nun yarattığı hâdiseden dolayı Iyduğu sevinç ve heyecan: şükranla r etmiştir. Petrol ve benzin Bu kanunun kabulünden sonra pet- Tol ve benzinden alınmakta olan vergi kanunun derhal tatbikini istemenin fay | fırlamıştır. Zira fiat yüksekliği bir va- dalı olacağını anlatmıştır. kıadır. dedi, İnhisar meselesi Sami (Kastamonu): — Bu inemle - Raif Karadeniz (Trabzon) Hüsnü|kette ptrol ve benzin transit olarak de- Kitapçının teklifine ve itirazlarına büt|po edilir. Piyasanın ihtiyacı — oldukça çe encümeni namına cevap vermiş, pet|büyük kumpanyalar bu miktarı güm - rol ve benzin inhisarı kurulup kurul -|rüğünü vererek çıkarırlar. Kumpanya- mıyacağı hususunda ezcümle demiştir/lar kanunun ne zaman mer'iyete gire- ki: ceğini takdir edeemedikleri için piyasya — Hükümet bu hususta yeniden tetelaz mal çıkarmışlardır. Fiatlar bundan |kiklerde bulumacaktır. Hazırlık bitmiş| yükselmiştir. Şayet bu kanun neşri . Ve resimlerin indirilmesi hakk_'ndnki'değiîdır. Tetkiklerin neticesinde icap| tarihinden itibaren mer'iyete girerse - Seği için mahsullerin pazar daha basıl Ya ittm lâyihasının müzakeresine geçil- TMiştir. Lâyiha görüşülürken kanunun “iyete gireceği tarih esaslı münaka- ra mevzu teşkil etmiştir. Bu münasebetle söz alan Hüsnü Ki- fapçı (Muğla) demiştir ki: — «€Bir çok vatandaşlarımızın gazın BDahalılığından dolayı — karanlıklarda ldıklarını bilirim. İşte bu tenzil ile bu vatandaşların Bir kısmı olsun yuvalarını nurlandıra- Bileceklerdir. Ondan sonra da benzin fiatlarının tdluğu yüzünden nakil ücretleri ine- yerlerine Müsait şartlıla gelmesine imkân olacaktır.» Hüsnü Kitapçı vergi ve resim ten- Zlinden hazinenin kaybedeceği 5 mil- llra varidatın istihlâkin artması ile lâfi edilebileceği hususundaki hükü- tin kanaatine temas edetek bu zih- Yeli alkışlamış ve diğer — vergilerde xhböy le bir harekete geçilmes'nin mem eti vasi bir inkişafa mazhar edebi- ğini söylemiştir. Müstakil meb'us sözünü tamamla - ki —kanunların 15 t mevkiine girmesi ındaki hükümlere itiraz etmiş ve Bösteren ihtikârın önlenmesi için Baş | — Atatürke minnet Ve şükran (Baştarafı I inci sayfada) :li _derccc farkı olmıyaân - Hatây me- '.!Gınin geçirdiği safhaları kısaca an- Ümiştır, ba üne devam eden veki! davanın Ni ihde, Türk - Fransız dostiuğunun, kulîoniir Sandlerin ve bilhaszsa Baş ve- smet İnönünün Pariste yaptığı le- Tiın âmil olduğunu — söyledikten n eksperler komitesinde çalışan Me İlîunenduğmnu" kiymetli ve mühim tetlerinden sitayişle bahsetmiştir. Rüştü Aras bundan sonra İngiltere ha Ye nazırı Edenin Hatay meselesinde Ai ğ!rlır derecesinde gösterdiği fa boğ:hg Sovyet hariciye komiseri Litvi- 'llı.-n iği alâkayı şükranla an- Niştir, lıv"k" Balkan müttefiklerimiz, dosi- * bu arada İtalyanın bu da a kar İzhaz ettiği sempaliyi tebarüz etlir- %IL HBrıı:ıye vekilimiz bu meyanda dün TMatbuatının bu milli davamız kay - inda gösterdiği «lâkadan da mem - ivetle bahsetmiş ve demiştir ki: Büyük Önderin her işte olduğu gibi l latıcı büyük direktif ve irşadı ve | ” de ) o!qukça direktiflerinin tatbikin- &, Ütüfkâr müdahaleleri' kat'? mües - ? Olmuştur. (Alkı hnı_ı'—”ı'lü Aras sözüne nihayet verir « %Hamy meselesinin — halli Türk - d 12 dostluğunun takviyesine de me oldağunu bildirmiştir. Hatiplerin hoyanatları eden şekilde hareket edilecektir. Vergi ve resimler yeni kanuna göre ö - Ahmet İhsan (Ordu) sormuştur:? denerek piyasaya istendiği kadar mal — Memlekette petrol ve benzin stak- | çıkabilecektir. larının çok olduğu hakkında bir ma -| — Zira stoklar transit depolarında mu- lümat ve kanaat mevcut mudur? hafaza edilmektedir.» Raif Karadeniz cevap vermiştir: (Çok doğru sözleri — Hükümetten verilen hesaplara gör Münakaşalar bu mütalealar etrafın- re bu gibi maddeler fazla miktarda ge- |da bir müddet daha devam etliklen son tirilip depo edilmektedir, Elde bulu -|ra İsmet (Çorum) mutedil bir formül nan movad bir aylık memleke: ihtiya-|olarak bu husüstaki kanunların tatbik cının da üstündedir. Fakaş biz hepsi -| müddetini 15 temmuz yerine | temmuz nin satılmasını temin maksadile müd- |olarak tesb, teklif etmiştir. Netice- deti geri bırakmayı teeviz etmedik. Sa- |de Hüsnü çının bu kanunlara neş- dece bir ay içinde ne kadar satarlarsâ ri tar n müuteber - olmasına dalr satsınlap dedik. verdiği takriri reye konarak büyük bir Mti vür n ekseriyetle ve alkışlarla kabu! edilmiş- Ür. Ahmet İhsan: — İstanbulda meveut . benzin ve petrol ihtikârınım önüne geç Kumpaııyaların tışıblüslırı mek için encümenin ne yapmakta o! — Ankara, 14 (Hususi) — Petrol ve duğunu anlamak istiyorum. diye sordu. (benzin kumpanyaları bu kanunların Râif Karadeniz: neşri tarihinden itibaren meriyete gir- — Bilâkis eğer bu bir ay içinde mem İmesi için meeliste verilmiş olan kara- leket ihtiyacına kifayet edecek mik -İrın kendileri için esaslı bir zarar teşkil tardan fazla stok varsa bunların hep-|edeceğini Anadolunun muhtelif mın - sinin elden çıkarılması icap edeceğin- | takalarında iki üç aylık stok bulündu - den ucuz satılması lâzım gelecektir. Bi-| ğunu iddia etmekledirler. naenaleyh ihtikârın mevcut olmaması| — Bu kumpanyaların mümessilleri ya- lâzım gelir. cevabınt verdi, tın hükümete müracaat ederek vaziye- Şükrü (Çanakkale):— Teklif edilen|ti izah edecekler ve kanunların neşri- kanuna göre Mmademki fiatın yüksel -İnin muayyen bir müddet | tehirini iste- memesi lâzımdı, şu halde fiatlar neden 'yeceklerdir. İzmirde 40 bin işçi yeni kanunu kutluladı Toplantıda bulunan Vali nutkunda: “ Türk inkılâbında hakların mücadelesiz verilmesi gayedir ,, dedi İzmir 14 (Husust) — İş kanununun (8i merasimde hazirdı. İşçilerden Rem- tatbik mevküne girmesi dolayısile bu- /ziye isminde bir kız bir nutukla işçile- gün kırk bine yakm Türk işçisi Cum-|rin sevinç ve heyecanlarına tercüman huriyet meydanında güzel bir miting|olmuştur. Çok alkışlanan nutku sanayi yaptılar ve sevinçlerini çok güzel ifade|birliği genel sekreteri Mehmet Alinin ettiler, Öğleden sonra fabrikalar ve iş|hitabesi takip etmiştir. Bunlara cevap veren müesseseler işçilerini mezun say | veren Valimiz dedi ki: mışlardır. «Başka memleketlerde hakları is - | — Saat ön beşten itibaren sokaklar el- |tihsal için didinmek lâzımdır. Türk in İlerinde bayraklaş olduğu halde Basma-| kılâbında hakların mücadelesiz veril - ne meydanında toplanan işçilerle dol -| mesi yayedir. Hedefimiz birdir. Müsta- muşlardı. Suat on yedide Basimane mey |kil Türk camlası hürriyet havası için- danından hareket edilerek Cumhuriyet | de yaşamaktadır.» meydanına gidilmiş yollarda milli şar-| — İşçiler mitingten sonra Atatürke şef. kılar söylenmiştir. Vali, Belediye Rei-İlere tazimat telgrafları gönderilmiştir. lerdir. — Hükümet Cemiyeti Akvama ina-| — Rasih Kaplan da şunları söylemiş. nıyor mu? Onun siyasetine güveniyor | tir: mu? lardan beri Türktür. O milletin istiklâ- Zeki Mes'ut Alsan da Alatürke min |line tecavüz etmek isteyen'er kandan tikten sonra elde edilen | Böller, nehirler ve denizler;e karşılaşa- anla bahsetmiştir, caklardır.» Ruşeni Barkin de, Süriyenin Irak,| RE"?S Çım de Wm henüz Mısır gibi, diğer komşu deyleller gibi bitmediğ : Ve Hatayın Türk mevcu - dostluk gösterdikleri zaman Türkiye- | diyetinin bir parçası olduğunu söyle » den de ayni suretle dostluk görecekleri-| Mistir. ni söylemiştir. Refik İnce de PFransan'n Türkiyeye Benal Arman da Alalürk Türkiye- | Kârsı taki pettiği <iyasetin yen: bir vec sinin zaferlerinden birini teşkil eden|”e aldığını tebazöz etliresek | bumdan Hatay uzlaşmasını hararetli cümleler- | Fratısanın istifade edeceğini süylemiş- leasını serdettikten sonra demiştir ki: "7 ŞUTUATTA CU (Baş tarafı 1 inci sayfada) ki hayreti mucip olacaktır. Arkadaşım Rüştü Aras yakında Bağdadı, Tahranı ve Moskovayı ziyaret edecektir. En salâhiyettar İngiliz ricali İn- giltereden Türkiye hakkında bes- lediği samimi ve ciddi dostluk his- siyatını memleketime getirmem - den memnun olacaklarını bana iz- har etmişlerd'r. İtalya ile siyasi münasebetleri - miz çok iyi haldedir. Fransanın mes'ul ricalinde Tür- kiyeye karşı dostluk ve iyi mü - nasebet beslemek hususunda cid- di Bir arzu ve kanaat gördüğümü söylemekle bahtiyarım. rinde vaziyetlerinin hafif ve zayıf ölünğen' sarnaltü ğ Dahili siyaset (Baştarafı 1 tnci sayfada) tadır. Hükümet vaziyete tama - men hâkimdir. Kâfi derecede as- keri kuvvet orada hazırdır. Cum- programını süs olarak, heves ola- rak götürmedi, ne kadar müşkü- lâta uğrasa bu programı orada tatbik edecektir. Atatürk dün şehirde Bir gezinli yaptılar (Baştarafı 1 önci sayfada) |© efendinin aszu ve iradesi altında sene - lerdenberi çalışmış olan bir hâdimim. Şimdi beni çok heyecana getiren hâdise, 'Türk köylüsüne nüçizane olsa da ufak bir vazife yapmış olduğumdur. Milletin yüksek mümess'Tler heyeti bunu iyi gör- müş ve kabul etmişler ise benim 1çin ne Unutulmaz bir saadet hatırasını bana vermişlerdir. Bundan dolayı çok yüksek zevkle mil- let, memleket ve cumhuriyet hükümeti- ne yapmağa mecbur olduğum vazifeler- den en basiti karşısında gösterilmiş oları teveccühten, taktirden ne kadar müte - hassis olduğumu ifadeye muktedir de - Eilim. Mevzuü bahsolan hediye yüksek Türk milletine benim ası! vermeği dü - şündüğüm hediye karşısında hiç bir kıy- meti haiz değildir. Ben icabettiği zaman en büyük hediyem olmak üzere Türk milletine canırm vereceğim. K. Atatürk Yugoslavyada © Alman Nazırları Yazan: Selim Ragıp Emeç lman har urath'ın Belgradı ziyareti, u - mümi bir dikkat ve alâka uyandırdı. Bu ziyareti müteakıp neşrolunan yazı- Tar ve tebliğ, bu alâkanın ne derece ye rinde olduğunu ispat etmiştir. İntişar eden tebliğe göre, bu ziyaret, Yugos -« lavyanızı dış siyasetinde herhangi bir değişiklik vükuunüu — kaydetmemekte ise de harbi müteakıp hasıl olan şari « lar içinde Alman ve Yugoslav mil - ketlerinin, karşılıklı olarak - birbirleri- ni daha iyi anlamaya imkân bulduk - larına işaret etmektedir. Bu cümlenin mânası, basit bir nezaket ifadesi olmak tan uzaktır. Yugoslavya, bugün, muhtelif taah- hütler ve vazifelerle bağlı bulundu « üze-İğu ne Küçük İtilâftan ayrılmıştır, ne de Balkan Birliği ile alâkasını kesme- si mevzuu bahistir. Fakat bugünkü hava içinde, bu dev- letin, şimdiye kadar bağlı bulunduğu re halel getirmemek şartile â geçenlerde Belçikanın ileri sürdüğü şekilde müstakil bir iyasa takiD etmek istediği anlasılıyor. Yani dostunun dostlarile mutlak — suüretle döst olmak mecburiyetini yükletmek istemediği gibi dostlarımın düşmanlari- le de behemehal düşmanlık yapmak zaruretinde kalmamak azminde oldu « ğunu ilân etmek istiyor, Bu hal, ittifaklar sistemine ilk dar- beyi indiren Lehistandan sonra üçün- €cü bir tozahür oluyor. Birincilik Le - histanda idi. İkinci olarak Belçika or « taya başka bir tez attı. Şimdi Yugos « lavyayı bu vadide yürür görmekteyiz. Şu hale nazaran Yugoslavya, iklısa- di zarüretler yüzünden siyasi nattı ha- reketini müstakilleştirmek istemekte - dir. Bu zaruret anlaşılmaz bir şey de- ğildir. ve bundan ötürüdür ki onun Al- manyaya iktısaden yaklaşması, dostla- rını kuşkulandıran bir hareket halinde tecelli etmiyor. — Selim Ragıp Emeç Sıcaklar başladı Dün hararet gölgede 30 derece idi İstanbul dün mevsimin en s.cak gün lerinden birini yaşamıştır. Rüzgâr gar- bı cenubiden saniyede 4 metre sür'at- le esmiştir. E naz sıcaklık göigede 6 santigrad, en çok sıcaklık gölgede 30 santigrad olarak tesbit edilmiştır. Yeşilköy meteeroloji enstitüsünün verdiği malümata göre sıcak bugün de ayni şiddetle devam edecektir. Vasati Avrupa ve Rusyadaki hava tazyik'leri ayni seviyededir. Bü istikrar devâm e- derse sıcakların bir müddet daha ayni vaziyette sürüp gitmesi ve vakit vakit ziyadeleşmesi muhtemeldir. Hükümet çiftçinin ve küçük sanat petrol ve benzin üzerindeki muame hesabına büyük bir fedakârlıktır. artması ve köylü ile küçük sanat sahi, ile karşılıyacaktır. Fakat hükümetin bu hem iklısadi baları hariçte olan bu maddelerin derhal başbaşa verip hükümetin hal! di kasalarına akıtmak için tertibat rilmesi hakkındaki lâyiha Meclise g zin birdenbire (480) ve (500) e çıktı. Herkest muamele vergisi indi, ben. ken bu maddelerin Türkiyede yegline anlaşıp fiatları yükselttiler, Ve buna müdahale etmedi, daha doğrusu ede: ya kadar dört kumpanya bütün iktı. ve kasalarını doldurdular. Sık sik karşılaştığımız bu elim va Petrol ve benzini devlet monopoluna darla çalışan fakat menfaatleri karşı: Bazirgânlar sahiblerinin kazancını arttırmak fikrile le vergisini yarıya indirdi. Bu hükümet Hazine, muamele vergisini indirmekle kaybettiği gelirini belki de istihlâkin plerinin daha verimli çalışmaları ihtimali hem viodani hareketi karşısında mem- memleketimizdeki —muayyen salıcıları ka fade etmiye hazırlandığı mikdarı ken- aldılar. Muamele vergisinin yarıya indi- elmeden tenekesini 460 a aldığımız ben zin ve petrol ucuzlıyacak diye bekler- depoziteri olan dört mücssese derhal belediye, vilâyetin Iktısat komisyonu medi. Tetkik edip raporunu hazırlayıncı- sadi hâkimiyetlerile meydan okudular ziyeti ortadan kaldıracak bir çare vardır. almak.. Ve memlekette muhtelif nam- sında halk aleyhtne derhal birleşen kum- le kutlualmıştır, Bundan sonra Doktor Sadi Konuk, Muhittin Baha, Berçtürk Tayfur Türk Te Hiriciye vekilinin izahatından son- î"“hl_elif hatipler söz almışlardır. — len £ töz alan Hikmet Bayur elde edi- y BEŞRT ğ “,hetiemin büyük birzafer olduğunt | YEN Memnuniyetlerini izhar ettikten Ml:'*fkten Sonra intihabat meselesi et|ronra Hataylı kardeşlerimize Atatürk ida bazı noktalar hakkında müt, -| yolunu takip etmelerini, tavsiye etmiş- tir. Bundan sonra Hariciye Vekili hatiplere cevap vermiş ve Meclis ikinci Teşrinin birinci Pazartesi toplanmak üzere. içtima ini bitirmişti devi panyaların teşkilâtına nihayet vermek. Tabiiyetleri, firmaları başka başka olduğu halde menfaatleri daima birleş- meyi emreden bu kumpanyalarım halk aleyhine keyfi hareketlerine raporla, komisyonla, tetkikatla karşı durmağa imkân yoktur. Bürhan Cahit Morkaya :