14 Şubat 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

RRAAR : we * D1 R ek sl S ın Büyük Şaüi A andr. T Şiıîkiıf Yazan ; H. H;î;nda hükümeti Puşkin hakkındaki gizli vesikaları neşrediyor Baron Hekkern yazdığı bir mektupta Puşkini öldürdüğünü âdeta itiraf ediyordu Bu konuşma, imparatorun iddia et - Viği gibi tesadüfi de değildi. Çünkü ko- lişmanın tarihi imparatorun kafasına | Sivi gibi mıhlanmıştı: «Üç gün sonra da Snun şon düellosu vukua - gelmişti.» ikin 28 kânunusanide düello ettiği- Be nazaran Puşkinin imparatorla olan TMülükatı 25 kânunusani 1837 de vu - 4 gelmiş demektir. Halbuki Puşkinin rön Hekkerne yazdığı o meşhur ha- Tetli mektup, 26 kânunusani 1837 »a Yani mülâkattan yirmi dört saat son k Bönderilmişti. Demek Puşkin impa - Gtorla konuştuktan sonradır ki düel- hakkında kat't kararını vermişti. â Şairle — imparatorun mülâkatında İkkatimizi celbeden bir nokta daha '&r. Mülükat, âdeta bitmemiş bir mu- âvere hissini vermektedir. Puşkinin Phelerini izhar edişine karşılık im- ::"üot $aire ne cevab verdiğini - her 'dlniı » Baron Korf'a söylemiyor. t?hî bu cevabın şairi tatmin etmedi- Müuhakkaktır. Akıi takdirde düello- Ya lüzum görmiyecekti. Puşkin imparatoru düelloya davet © n ü. İmparatora bir paravan vazi- ni gören Dantesi çağırdı. Fakat v tesi de kendine muhatab telâkki lemediği için, Baron Herkkerne hitab Etmeği münasib gördü. Bu hareket, 4kine hâs bir incelikti.> daki hükümeti Puşkin hakkım - Kizli vesikaları neşrediyor: Mi en n öldürülmesi hâdisesine is- manla; karışanlardan biri de, o za- 'nlar Holandanın Petresburg sefir- kîııı,: yapan Baron Hekkern'dir. Puş- &R ölümü dolayısile Hekkerne kar- 'Usyada uyanan umumi hoşnudsuz - _R_hrııımm sefirini geri çekmek ml!’mnmdı kalan- Holanda hükü- kummm arşivlerinde bu mesele hak - 'Nıl. bir çok vesikaların bulunduğu 'Müımdu Fakat Hefanda hükümeti “Ndiye kadar har nedense bu sevikâa- ":k"lyıp bulmak zahmetine katlan- Tüm İstememişti. Nihayet Puşkinin Ö- Ho_'mun yüzüncü yılr münasebelile & “anda hükümetinin de bu vesika - hi" Neşretmeğe karar verdiğini öğre- Yoruz, Paris'de intişar etmekte olan «Re - İ des etudes Slaves> mecmuası, pek inda — Holanda — profesörlerinden u’“ Baak ile Van - Pan hayzenin mıs;k etrafındaki tetkiklerini nı inâ bildiriyor. Kopyesi rusça 'îîuâıır Edebiyat» mecmuasına gön - trilen bu vesikaların bir kısmı bu :;ıoçfa Mecmuada çıkmağa baş'adı İki l_.ğfm" tetkikatı «Puşkinin Dan - lEkern ile yaptığı düello hakkın- ”? serlevhasını taşımaktadır. Holan- "ıâimfnörlerlnm İlk yazıları, iki kıy- tir A Vesikanın tahliline hasredilmiş- d Pt vesikalardan bir tanesi, Holan: l ";hri Baron Kekkern'in, 1837 sene- Martında, yani Puşkinin ölümün- &ye buçuk ay sonra Holanda hari- ı.mullrm. gönderdiği rapordur. Hek k!ndj.bu raporunu yazdığı dakikalarda, Ribi inin de raporunda itiraf ettiği , '”lğ sefir değildir. Vazifesini dev- zere yerine Jecek adamı ı’*lnnek:eau_” - , Taporunun İlk kısımlarında o :'::nhr Rusyada birbirile mücadele Üa h':: partiden, imparatora tarafdar tedir. la muhaliflerinden bahsetmek- * Bu mukaddimeden sonra bahsi |ki'dir..... | Puşkinin karısı lâkki edilen Puşkine hiç de acımamak- tadır.. ... Partinin hakiki şefi, Jukofs- Bu adam da Puşkin kadar sevilen bir şair olmakla beraber Puş * kinden daha az popülerdir.» Sefir, raporunun sonunda kendisinin niçin çekilmek zorunda kaldığını şu "İsuretle anlatıyor: «......Baron hazretleri; sizin gayet iyi anlıyacağınız üzere ben istifamı vermek mecburiyetinde idim. Çünkü istedikleripi açıkca ortaya koymaktan çekinmiyecek kadar kuyvetl olan bir parti ile mücadele edemezdim... ilh..» Hekkern mektubunda kendisini mâ- zür-ve kabahatsiz gösterecek bir çok geyler söylüyor. Fakat yukarıya nak - lettiğimiz pasajlardan da anlaşılacağı üzere Puşkinin, tam manasile Çarlığın kurbanı olduğunu da gizliyemiyor. Holanda profesörlerinin tetkik mev- zuu ittihaz ettikleri ikinci vesika da, Holandanın o zamanki Petresburg se- fareti kâtibi Hevers'in 1837 senesi 2 mayısında Holanda hariciye nazırı Ba- ron Verstolk'a yazdığı rapordur. He- vers rapoörunda ezcümle şunları söy- lüyor: «..Hemen daima z muharrir! ğ âmirime yazıp düel sebeb teşkil eden, mektubundan anlamak müşkül - dür. Hiddetin doğurduğu en taşkın i- fadeleri taşıyan bu mektub, Puşkinin ne derin bir teessür içinde bulundu - ğunu, ve ateşli krakterine ne kadar ka- pıldığını çok iyi gösterir.. «Bu müessif dü! Puşkini gülünç vaziyete düşüren ve a- |fif karısına hücum eden fransızca ya - zılmış mektuplar, şairin bütün tanıdık- larına, bazan posla ile bazan da meç- hul adamlar vasıtasile gönderiliyor - du. Jakofski, bu mektuplara lüzumun - n fazla ehemmiyet vermesinin doğru olmadığını ve herkesin, karısının mâ- sumiyetine emin bulunduğunu Puşki- ne söylediği zaman, şair şu cevabı ver- mi «Karımın müsümiyet veya müc- rimiyeli hakkında şu prensesin veya bu kontesin kanaatleri bana vız gelir, Benim kıymet verdiğim yegâne kana- at, bugünkü günde hakiki Rusluğu tem- sil eden aşağı sınıfın Puşkinin karısı- nı itham eden kanaatidir.. yeti hakkında taplıyabildiği mat budur. Ümid ederim ki bu malü - mata, şairin şöhretinin, ve mezara gö- türdüğü edebt istidadının, efkârı u - mumiyede onun ölümü sebebleri hak- :'ı'şkuinı intikal ettiren sefir, şair ve _Mh_ıı_ıkma. şunları yazıyor: " ikinin ölümü dolayısile bu par- z—mum ııı’:ım.mm dikkatinizi ti parator bütün kalbile :"_k'::l kabahatin Puşkine aid olduğu- Net hidir. Hattâ şunu da ilâve edehi- M ki, İmparator kendisini ric'at et- yen, müsaadekârlıklarda bulunmağa kuvvetlerin bir bayrağı te- BEVİ kındaki hassasiyeti ne kadar keskinleş tirdiğini zâtı dev lerine anlatmağa ki- fayet eder. Şairin gerek hürmetkârları gerekse düşmanları, onun fenalık yüzünden ol- duğu kadar en anlâşılmaz ve en ihti- yatsız bir düşüncesizlik yüzünden talihsizliğe kurban olduğuna mü'tefi- kan teessüf etmektedirler.» 1 Müfettiş kardeşinin mühim bir kaza geçirdiğini haber ver- mek ve Süzanı yukarıya çağırmak üzere, muavinini aşağıya gönderdik- ten sonra cesedi yatak odasına geti- rip üzerine bir çarşaf örttü. Çarşafın ucundan ölü kızın yalnız yeni per- manant yapılmış olan saçları gözü- küyordv Mis Suzan Davsona mektup: Müteveffa Benjamen Ganter'in — varis olarak yalnız sizi gösterdiğini ve 200,000 İngilla Uramı miktarında bir varvete te- yarüs etmiş olduğunuzu tebliğ etmekle kesbi şeref ve sürur eylerim. İmza Yalnız kalınca çömelerek kı- zın odaya girerken düşürdüğü çantayı yerden aldı. İçinde bir mek- tup ve bir de bir berberin permanant ücretinin alındığını bildiren makbu- zu vardı. Makbuzun tarihi yeni ok duğu gibi mektubun tarihi de 6 & 4 ğgüst 7 Müfettiş el çantasının muhte- viyatını tetkik ederken mua- vini kapıdan başın! uzatarak Süza- nın sorulacak suallere cevap — vere- cek kadar kendine geldiğini haber verdi Muavin kâğıt parçasını içine 1 koyarak avucunu — uzattı. A- caba şimdiye kadar kendini göster- miyen ip ucu nihayet meydana çıkı- yor muydu? faya bakınız! Bildir. İmkân muız) bütün vesikalarla gayret edeceğiz!. Düelle: Şimdi n nasil cereyan ettiğini tetkik edeli: Puşkinin Hekkerne yatığı teklifini Dantes kabul etti. Holanda profesörlerinin neşredeceği | hat bir nofes almıştı. vesikalar, hiç şüphe yok bu kadar de- nisbetinde okuyucuları- tanıştırmağa de şairin düellosunun düello Puşkin bunu baber aldığı zaman ra- Banyodaki ölü ( İkinci Kısım | 2 Birdenbire kapı açıldı. Ani bir tevakkuf oldu. Sonra Süzan (Aylin) diye haykırarak içeri atıldı. Kendisini kardeşinin cesedi üzerine attı. Müfettiş iki kardeş arasındaki şayanı hayret benzeyişi görünce şax şakaldı. 5 Müfettiş can — sıkıntisi içinde bunda bir delil yok.. diye söy- lendi. Vakığ kızlardan yalnız birisi zengin olmuştu amma ölen o değildi ki diğerinden şüphelensin. 8 Süzan müfettişe son defa kar- 9 deşini yemeğe giderken gör- düğünü söyledi, O zaman, Aylin banyoya giriyordu. Müfettiş çanta- sını ona geri verdi ve geçirdiği asabi buhran içinde mütemadiyen düz ve kısa kesilmiş saçlarını çekiştiren k» zı geri yolladı. 11 Müfettiş ihtiyatla — tabletlere den birini taddı. Ve «aspirint» diye mırıldandı. Yeni bir hayal in- kisarı daha! n pek erken u - ferahtı. Ü Çayını içti. Her günkü yazılarını yaz - mağa başladı. Bu arada Dan es'in dü- ella D,Arşiyak Puşkin'den düello şart nı tesbit €anek üzere kendi şahidini göndermesini — rica ediyordu. Puşkin şahid aramağa çıktı. - Yolda, eski bir ri- *| kendisine şahil şahidi d'Arşiyak'dan mektup aldı.| di Dantes'in şahidinden ge —— K 5 1& 3 Muamma gittikçe karışıyordu. Müfettiş muavinine ağlamak- ta olan kızı koridorun karşısındaki boş odaya götürmesini işaretle an- lattı. Yalnız kalmaya ihtiyacı vardi. 6 Müfettiş, facianın cereyan ettiği banyo odasına gitti. tekrar yatak odasına dönerek tuvalet masasının — üzerinde duran A. D. markalı siyah de- fiden bir el çantasını aldı. Bu ölen kızın çantası idi. Ve için- de şayanı dikkat hiç bir şey yoktu. Müfettiş, muavinini dikkatle bir ufak kâğıt parçasını mua- yene ederken gördü. Bunu evvelce gördüğünü hatırladı ve sordu: «Ne- dür o elindeki?..n — Müfettiş muavinine «Mis Sü- zana git. Aspirini var mı? Bo- ruver» dedi. Muavin çabucak geldi ve müfetlişe bir küçük tüp verdi. e Müfettiş odaya —bir daha göz gezdirdi. Mesele gün gibi meydana çıkmıştı. Meselenin nasıl meydana çıktığını, ıençlıuılıiuı'ıöuüdifünllhmyu musunuz? Bilemezseniz 11 inci say- mekteb Arkadaşı * nu, het Dantes' ello — şartlarını bildiren m tupları okumadı bile... Gene masası başına geçti. Çıkardığı mecmua ile meşgül ol- mağa başladı (Arkas. var)