— Ucuza Gün gil 4 Eylül SON POSTA TELGRAF HABERLERİ İspanyada İki Taraftan Ölenlerin Sayısı 80 Bin Asilerin zırhlı otomobilleri İrun şehrine girdi, Madride yapılan bir taarruz püskürtüldü Londra, 3 (Hususi) — Ünited Press Muhabiri bildiriyor: Günlerce devam eden şiddetli muharebelerden sonra İ- Tun şehrine hâkim olan bütün tepeler îlikıin eline geçmiş, âsiler bugün zırh- otomobillerle şehre girmeğe başla - Mışlardır. ' - Dün İrun'dan çıkan muhacırlar, şeh- Tin sukutuna remak kaldığını söylü - Yorlardı. Âsiler diğer taraftan Bilbiya Şehrinin hududuna varmış bulunuyor- lar. Faslılarla yabancı lejyonlar ilk saf- ta hareket etmektedirler, Barselona hükümet kuvvetlerinin hragöuyı çok yakın olan Vekayı i- ta ettiğini haber veriyor. Madrid hü- kümetine göre garp tarafından Madri- de karşı vaku bulan bir taarruz püs - kürtülmüştür. Madrid, Guadrama tarafındaki âsi askerlerden bir çoğunun hükümet ta- "rafına iltihak ettiklerini haber vermek- tedir. General Mola'nın — 20,000 askerle Madridin üzerine yürüdüğü âsiler ta- rafından bildiriliyor. 80 bin ölü Paris, 8 (A.A.) — Figaro gazete - sinin neşreltiği bir Lizbon haberine gö- re, İspanya iç harbindeki zâyiatın bi - lânçosu şudur: Hükümet taraftarları : 34 bin ölü, 5000 yaralı, Âsiler : 46 bin ölü, 8000 yaralı. İtalyanlarla Siyasi Bir Hâdiso Londra, 3 (Hususi) — İspanyada — Türk - Sovyet Filistinde dostluğu Türk Pedagok heyeti şerefine ziyafet verildi, nutuklar söylendi x:;::kova, BÇAA) — Türkiye Bel Ükektörü Rüştünün başkanlı - &i alunda bulunan bir Türk Pedagog yeti 2 eylülde buraya gelmiştir. Kültür komiseri Bubnov Türk pe - n ları şerefine bir ziyafet vermiş- Ür. Bütün Türk heyeti, Türkiye bü - EÜ: elçiliği memurları, maslahatgüzar « Feruh, B. Karahan, Kerjentzev Kej- hank, Voka cemiyeti başkanı B. Arro- V ile dış işleri ve kültür komiserliği #ikânı bu ziyafette hazır bulunmuş - adır. B. Bubnov ile heyet başkanı Üştü nutuklar teali etmişlerdir. İzmitte toptan evlenen çiftler (Baştarafı 1 inci sayfada) ,, Simdi 10 genç bir araya gelerek bir Program hazırlamakla meşguldürler. getç seçeceği hayat arkadaşı ile önceden anlaşacak, Halkevi reisinin 'acağı bir heyet sağdıçlık vazifesini caktır, i Gençlerin evlenişleri kendilerine çok malolacaktır. Buna mukabil dü- bi şenliği şimdiye kadar görülmemiş T eşsizlik ve neş'e içinde yapılacaktır. iz komutanlık cazı ile Tümkomu- lik ve memleket bandoları Onlar b ivalinde bulunacağı gibi, Halkevi l:;ısil kolu müsamere verecek, ayrıca Çir balo da tertip edilecektir. Halkevi S?Iıxlna dahil bütün arkadaşlar, 10 Şiltin evlenmelerinde elden gelen yar- B ve hizmetleri yapacaklardır. On- ? festivali bir cumartesinden bir cu- Hartesiye kadar yedi gün, yodi gece Vevam edecektir. Düğünleri bu şekilde “üpılacak olan gençlerin gelinlik ve Büveylik elbiseleri de bir renk ve ör - & olacaktır. Onlar Yestivali daha şimdiden İzmit 3) havalisinde dehşetli bir alâka ile t*"“—.":—vııııı:_.* r. Bu toplu evleniş şe ilk bazı mahafil- eplik değil, İT vatan i tle karşılan- tar. .qunl..ı festivaline dabi! gençler şim- endilerine birer hayat arkadaşı ara- t la meşgüldürler. Söylediklerine Ve bemen hepsinin gönlünde bir şev- K vi Bakanlığı mesleki tedrisat ge- | görülmüş |lâj Örfi idare İlân edilecek Londra, $ (A. A.) — Alman haber alma bürosu kabinenin dün bilhassa Filistin meselesiyle iştigal ettiğini öğrenmiştir. Sabah gazeteleri, kabinenin İrak Dış bakanmın Araplara bazı tavizler verilmesini derpiş eden sulh teklifini kabul etmemeye karar verdiğini yazıyorlar. Deyli Telgraf gazetesi, kabine- nin Yahudi muhaceretini tahdide karar vermediğini bildirmekte ve Filistinde örfi idare ilânının muh- etmel olduğunu yazmaktadır. Londra, 8 (A.A.) — Harbiye Ba - kanlığı mahafilinden öğrenildiğine gö- re, Essex eyâletinde cereyan etmekte olan manevralar yarıda bırakılmış ve kıt'alara kışlalarma dönmek emri ve- rilmiştir. Bunun sebebi, hükümetin Fi- listine yeni takviye kıtaatı göndermek niyetinde bulunmasıdır. Yeni iktısadi tedbirler alınıyor 100 bin liralık bir limited şirket kurulacak İzmir, 3 (Hususi muhabirimizden) — 'Türkofis Reisi Mecdet iktısadi faaliye- timiz etrafında bana şunları söylemiş- tir: — İzmir fuarı muhakkak beynelmi- lel bir mahiyet alacaktır. İktısat Vekâ- leti gelecek sene bütçesine İzmir fua- rı için geniş tahsisat koyacaktır. Gelecek sene Rusya, Mısır, Yuna- nistandan maada Yugoslavya ve Filis- tin de birer paviyonla funra iştirâk e- deceklerdir. Fransa da iştirâk edecek devletler arasında bulunmaktadır. Vekâlet fuar için ayrıca bir de zamname tanzim etmektedir. namede fuara iştirük edecekler kında ciddi kayıtlar bulunmaktadır i lere amba- nek maksadile mü- | 1miz Ege mintaka-| maktadırlar. ' Ziraat ve İş Bankalarının iştirâkile 100 bin lira sermayeli bir limited gi keti kurulması tekarrür etmiştii u şirket yaş meyva ve sebzelerimizi Su- ketlere ihraç edecektir. kopan dahili harp yüzünden vaziyeti siyasiye bugün de bir buhran geçirdi. Buhranın sebebi Barselon'da bir İtal- yanın dindarlığı yüzünden fatlolunma- sıdır. İtalya hükümeti hâdiseyi pro- testo etmiş ve İspanya sularına yoeni- den bir zırhlı daha göndermiştir. İtal- yanın Barselon könsolosu tahkikata memur edilmiştir. İtalyanlar Âsilere Tayyare Veriyorlar Londra 3 (Hususi) — Ünited Press muhabiri bildiriyor: Bugün İtalyan tayyarcleri tipinde 24 tayyarenin İs- panya âsilerine teslim olunduğu haber verilmektedir. İtalya, bir kaç gün ev- vel İspanyaya karşı silâah ambargosu tatbikına karar verdiği için bu haber bütün siyasi mahafilde derin bir hay- retle karşılanmıştır. Romanyanır: harici siyaseti Yeni Dış İşleri Bakanı Romanyanın siyasetini anlatıyor Bükreş, 3 — Matbuat erkânını ka- bul eden yeni Dış İşleri Bakanı B. Vic- tor Ant Onesko demiştir ki: «Romanyanın dış siyasası Şşimdiye kadar tatbik edilmiş olan prensipin ha- ricine çıkmıyacaktır. Bu siyasa, büyük harpte bize zafer temin eden ittifakla- rın bir devamı olup tabü budutları- mız dahilinde milli birliği kurmak im- kânmı vermiştir. Sulh —muahedeleri meşru dileklerimizi tamamile tatmin etmiştir. Bize düşen iş, tabii hudufla- rımız dahilinde ve bir sulh havazı için- de dahilt işlerimizi tanzime çalışmak- tır. Küçük Antant memleketlerile itti- fakımız dış siyasamızın başlıca unsu- runu teşkil etmektedir. Siyasal menfaatler ve ekonomik münasebetlerle biribirlerine bağlı bu- Tunan Bâlkan Antantı moemleketlerile olan döstane münasebetlerimiz, daha toplu ve daha emin bir hareket için in- kişaf edecektir. Müşterek bir menşe ve büyük harbin hatırası bizi İtalya'ya da bağlamakta - dır, Sovyet Rusya ile iyi komşuluk ve doatluk münasebetlerimizi idame ve in- kişaf ettireceğiz. Ayni zamanda, komşu- Jarımız ölan bütün devletlerle ve bil - hassa Almanya ile olan münasebetleri- mizin kuyvet bulmasına ehemmiyet vereceğiz.» Sefirimiz yeni nazırla görüştü Bükreş, 3 (A.A.) — Türkiye elçisi B. Süphi Tannöver, Dış İşleri Bakanı tarafından kabul olunmuştur. Norveç hükümetinin Troçki hakkındaki kanaati Londra 3 (Husus?!) — Ünited Press bildiriyor: Norveç hükümeti, Troçkiyi memle- ketinden çıkarmağa ait olan Rus talebi- ni, bugün resmen reddetmişlir. Nor- veç hükümecü, Troçki'nin Rusyadaki st hareketi ile alâkası olmadığı- irdiğini de bildirmiştir. Bulgar krali Musolini ile görüştü Belgrad, 3 (Radyo) — Raomada bu- lunmakta Bulgar kralı Boris bu- gün M. M iyi ziyaret etmiştir. Macar Baş Vekili Almanyada Peşte, 3 (ALA.) — Gömböş, bera- SŞARK DÜNYAS Habeşistana muhaceret on günlerde Habeşistanın gar» bındaki Gore hükümetinden bah- seden bir kaç telgraf intişar etti. Bu telgraflara göre Gore hükümeti Ha- beşistanın dörtte birini idare etmekte- dir. İkide bir İtalyan kuvvetleri ile Gore hükümetinin kabileleri arasında bir. takım vukubuluyor. Çünkü Gore hükümetinin hududu A- ddısa' baba'nın yakınlarına dayanmakta- ır. İtalyanın yağmur mevsimi geçtik- ten sonra Habeşistanın henüx işgal o- lunmayan bu kısmı ile meşgul olacağı, bunun için Habeşistanda 250,000 İtal- yan askerinin tutulduğu, yağmur mev- simi geçtikten sonra bu askörlerin Go- rteye doğru yürüyecekleri anlaşılıyor. Hâlihazırda İtalyan kuvvetleri, Go- re tarafından yapılan akınlara — karşı gelmekle iktifa ederek işgal altındaki yerlerde yol yapmakta, ve siyil idare teşkilâtını sağlamlamaktadırlar. Çünkü ancak bu yollar yapıldıktan ve bu teşkilât kurulduktan sonra talyanların Habeşistana akın akın hic- ret etmeleri bekleniyor. Muhaceretin önümüzdeki sonteşrinde başlaması i- çin tedbirler alınmakta ve bunun için Adisababa, Gondar, Harrar ve Gimma gehirlerinin imarına ve meskenler inşasına ehemmiyet — verilmektedir. Çünkü bilhassa bu şehirlerin Muhacir- lerle dolması, muhacirlerin sayısı — ile askeri işgalin sağlamlanması — istihdaf ediliyor. İtalyanlar, daha önce ele geçirdik- leri müstemlekelere çok az hicret et- miş, imara muhtaç yerlere gidip yer- leşmektense mamür yurdlarda - çalış- mayı ve maişetlerini kazanmayı mü- raccah görmüşlerdir. Bu yüzden Erit- re ile Samalide yerleşen İtalyanlar bir kaç yüz aileyi geçmedikleri gibi Trab- lusgarpta yerleşenler de büyük bir ye- kün teşkil etmemektedirler. Buna mu- kabil İtalyanlar — Fransa ye İngiltere, Amerika, Mısır ve Tunus gibi memle- ketlerde pek büyük koloniler vücude getirmişlerdir. Fakat İtalyanların Habeşistana mu- hacereti yepyeni şerait içinde vukubu- lacak, bu muhaceret hükümet tarafın- dan azami ciddiyetle teşvik edilecek, hükümet bilhassa kendisine candan merbut olan Faşist teşkilâtmın kuvve- tinden istifade edecek ve muhaceret hareketini kamçılayacak — ve hızlandı- racaktır. İtalya Habeşistana hicreti, âdeta vafani bir hizmet ve bir mecburiyet sayacağı için muhaceretin geniş ölçü- de vukubulacağından şüphe edilmeye- bilir. Bununla beraber muhaceretin son teşrinde başlayacağı, bu eylül a- yında yağmur mevsiminin son bularak Gore hükümetine karşı tenkil harekâ- tına girişileceği nazarı itibara alınırsa, muhaceretin askeri harekât neticesine bağlandığı göze çarpmaktan hâli kal- maz, Ö, R. Doğrul Bugünkü sanayileşme hareketinin siyasi manası — aktile Golç paşa, müstakbel harp- lerde bir milletin bütün kuvvet- lerini mücadeleye sokabilmesi ve kısa bir zamanda muvaffakiyete erişebil. — mesi için o milletin «müsellâh bir mil- let» haline gelmesi icap ettiği mütale- asını ileri sürmüştü. a Asrıhazır harp fenninin büyük er- — kânı, bu nazariyeye bir başka ad tak- mışlar. Bunu «Totaliter» diye vasıf- landırıyorlar, Yani bir milletin maddi ve mâanevi kuvvetlerinin hey'eti umu- — miyesile çanpışması demek istiyorlar, evvel mevcut bulunan ve sanayiü, harp — ve sivil sanayi diye ikjye ayıran düşü- nüşten eser kalmamıştır. Bugünkü sa- — nayi tesis edilirken yarınım ihtiyaçla- rı da gözönünde bulunduruluyor ve kı- sa zamanda harp sanayii haline ifrağ edilebilmesi esası gözetiliyor. Bu zamanda, sanayiin en çok — inki- şaf ettiği memleketler Almanya ile A- merikadır. İkinci derecede gelen sana- yi ise Sovyet Rusyanınki ve Juponya- — ya ait bulunanlardır, ; Maamafi Sovyet Rusyanın bilhassa — çelik ve kimya sanayiindeki ileri ham- — lesi o derece fazladır ki Rusyaya nis- betle Japonya bir hayli geride kalmış sayılabilir. Bütün memleketlerde, her — sahaya şâmil ileri hareketlerinin bir — ifadesi olmak üzere sanayilerinin va- ziyeti nazarı dikkate alınıyor. Bu ara- da, askeri kudretleri dahi bu sanayiin — vasıl olduğu mertebeye nisbet edili- yor. Nitekim bir memleketin siyasi va- ziyetinin sağlam veya zayıflığı da o memleket sanayiinin ifade — eylediği kudretin derecesile ölçülüyor. Şu hale göre, hiç bir memleketin sa- nayii sulh sanayii addedilemez, sulh sa- — payli demek, geriliyen sanayi demek o- lur ve askeri seferberlik bir tin bütün kuvvetlerinin seferber edil- mesi demek olduğuna göre, bu hareket, bu bakımdan o memleketin istikbali ü- zerinde son derece müessir olabilir. Çün — kü seferberlikle beraber sivil sanayi birdenbire duracak ve bütüş bu âlem, tam bir askeri mahiyet ve istikamet alacaktır. Hepimiz biliyoruz ki yalnız bir memleketin muazzam sanayiini değil, kafamızın işleme istikametini dahi bir — veçheden öbürüne geçirmek ve o yol> da işletmek kolay değildir. Bir - hayli güçtür. - Devletlerin birbirlerine karşı hazır- lıklı davranmakla beraber daima harp- ten kaçar görünen vaziyetleri de, işte bundan ileri geliyor ve herkes biliyor ki, böyle bir seferberlik, binnetice mu- harebeye dayanmasa bile, onu ilân e- den memleketin en zinde kuvvet ve- servet kaynaklarını tahrip edecektir. Bir taraftan mütemadiyen sanayi- leşmenin ifade ettiği manâ bu olduğu gibi, diğer taraftan da sanayileşen memleketlerin silâhlı bir ihtilâftan mü! Şeker sanayiimiz Tetkik ediliyor Turhel, 3 (A-A.) — Beynelmilel şeker sanayiinde tanınmış mütehas - sıslardan profesör Spengler'le doktor Mayer şeker sanayüimizdeki tekâmülü tetkik etmek üzere Turhala gelmiş ve fabrikadaki — incelemelerine başlamış- lardır. : Gandi hasta Wardhas, 3 (A.A.) — Hindistanın | merkezi — eyaletlerinde — Nlalaryadan mustarip olan Gandi, hastaneye kaldı- Ek rılmıştır. Bir tayyare 18 saatle Nevyorktan İngiltereye vardı Londra 3 (Hususi) — İki Amerika- lının bindikleri bir tayyare Nevyork- tan İngiltereye 18 saatte muvasalat et- mekle rekor kırmıştır. Tayyare saatte 300 kilometre sür'atle hareket etmiş- tir. Tayyareleri idare edenler Henri riye ve Filistin gibi komşü memle-|berinde refikası olduğu halde bu sa -|Rişman ile Şarl Mero işminde iki genç- bah Müniche hareket etmiştir. tir. temadiyen kaçınmaları da Fene yuka-ı rıda izah olunan sebeplerden ileri ge- liyor. — Selim Ragıp B M. Edenin hastalığı Londra, 3 (A.A.) — B. Eden, hali- hazırda hafif bir su çiçeğine tutulmuş- tur. Bu yüzden, vazifesine bir müddet devam edemiyecektir. Kendisi, neza- — retile telefonla temasta bulunacaktır. Necaşi Habeşistana dönmüyor Londra, 3 (Hususi) — Habeş İme paratoru Hâile Selâsiye bugün -Deyli spres gazetesine beyanatta bulunak rak lâzım olan vesâiti tedarik etmedik. çe Habeşistana dönmiyeceğini söyle - miş, daha sonra kendisine dostluk gös- terenlerden acı acı şikâyet etmiştir. Samusl Hor Kıhrısıîı Londra, 3 (Hususi) — Akdeniz -. — deki İngiliz üslerini teftiş etmekte o- lan Bahriye Naziri Sir Samuel Hor bu — akşam Hayfaya muvasalat etti, ve da- ha sonra Kıbrısa hareket etti. Ş