—. — . —m . G B M we MT e e A n e * Haa SON POSTA Roman Sanılan Bir Tarihjşytası Tahakkuk Etti Müthiş Bir * Muhasara Romalılar Filistinde Masada kalesini kuşatmışlardı. Kale içindeki Yahudi askerler evvelâ kadın ve çocuklarını, sonra da biribirlerini öldürdüler. Kale düştüğü zaman içinde canlı kimse Yoktu Masada muhasarasının sonunu gösterir eski bir resim ;, Eski tarihçilerin en tanınmışların - 9dan biri de Jozefüs'tür, Milâdın ilk as- YTında yetişen bu muharririn belli başlı eserleri «Yahudi harpleri» adını taşır. eden beri Jozefüs'ün bu eserini ya- Zarken tarihi biraz da romanlaştırdığı Zannedilirdi. Arkenologların — son za- Manlarda yaptıkları hafriyat, Jozefü - Sün anlattığı en mühim vak'alarından birinin hakikat olduğunu meydana çı- armıştı. Vak'a, Filistinin (Masada) adım taşıyan kalesinde vukubulmuş, burası- hi Romalılara karşı müdafaa eden Mu- beviler karılarını ve çocuklarını kendi elleriyle öldürerek düşman eline düş- Memelerini temin ettikten sonra kanla- finın son damlasına kadar dövüşmüş- ler ve kale bu hâdiseden sonra düş- TMan eline geçmişti. Masada kalesi Kral Herod tarafın- dan inşa olunmuştu. O zaman bütün dünyada bundan daha muhkem bir ka- le yoktu. Kral Herad, tebaası olan Mu- seviler tarafından sevilmediği ve isten- Mediği için icabında emniyetli bir. ye- Te sığınmak için bu kaleyi yaptırmıştı. Romalılar ancak mühendislikteki hü- herleri sayesinde bu kalenin hakından Belmeğe imkân bulmuşlardı. Milâdın birinci asrı, Yahudilerin is- fiklâl ve hürriyetlerini kazanmak için Romalılarla sürekli savaşlara giriştikle- Ti devirdir. Romalılar Kudüse girerek Şehri yağma edip yıkıp yaktıktan son- Ta ellerine düşen Yahudi vatanperver- lerin? birer birer imha ediyorlardı. 3u sırada Romalılara karşı kiyam tden Yahudilerden biri Eleozar namın da cesur bir liderdi. Romalılarla bir ya çekilmeğe ve sonuna kadar muka- vemete karar vermişti. Eleozar'a karşı harekete geçen Rç- ma generalı Silva'nın kumandası altın- da, hasmının kuvvetlerine kat kat fa- ik kuvvetler bulunuyordu. Fakat kale kolay kolay ele geçirilecek bir mevki değildi. Bu mevkie karşı ondan daha yüksek bir mevki inşa etmek lâzım ge- liyordu. Bu sayede Masadayı taş, ateş, kaynar zift bombardımanına ve ok sa- müdafaa ederek Romalılara karşı koy- muşlardı. Masadanın izleri 1900 seneden be- ri unutulmuş bulunuyordu. Geçenlerde Alman âlimlerinden profesör — Adolf Sehulten bunları meydana çıkardı: Bu keşfe göre Masadanın 2080 ka- dem yüksekliğinde 1050 kadem geniş- liğinde bir ova olduğu anlaşıldı. Bu mevkiin şimali garbında ve cenubi şar- kında Hassus ve Seyal vadileri çarpar. Alman profesörü, bu ovanın en yüksek noktasında Herodun sarayına ait temelleri, sarayın bahçe izlerini, su yollarını, anbar yerlerini, müdafaa merkezlerini birer birer bulmuştur. Da- ha sonra mevkiin surları, sıra sıra gö- rünmektedir. Duvarların — üzerindeki kulelerin yerlerini tayin — etmeğe im- kân hasıl olmuştur. Şimal, cenup ve garp taraflarında surlar, derin uçurum- lar üzerinden geçerek mevkiin tepesi- ne doğru yükselmektedir. Romalıların bu mevkii düşürmek için, üzerine mukabil bir kale inşa et- tikleri tepe Masadanın garp tarafında yükselmektedir. Romalılar, bu kaleyi, muvakkat bir iş için yaptıkları halde duvarları bu güne kadar sağlam dura- bilmiştir. Bu keşifler neticesinde — Jozefüs tarafından anlatılan vak'anın hakika- te mutabık olduğu anlaşılmıştır. Çün- kü bu eski tarihçinin yazıları, ve tarif- leri son keşiflere uygun düşmekte ve onun vaziyeti tetkik ederek ve vak'a hakkında tahkikat yaparak yazı yazdı- ğı anlaşılmıştır. göze Jozefüs bu vak'ayı Romalılara kar- şı mağlüp eden Eleazar ile arkadaş - larının mağlüp olacaklarını anladıkları zaman ne yaptıklarını şu şekilde anla- tıri «Bütün askerler, esir yaşamaktan- sa dövüşe dövüşe ölmeyi göze almış- lardı. Bunların hepsi de karılarını ve çocuklarını- kucakladılar — ve öptüler, Sonra düşman eline düşmemelerini te- min için kendi elleriyle bu aziz sevgi- lilerini öldürdüler bunu müteakip ya- şamak istemedikleri için ellerinde ka- lan bütün zahireleri ve erzakı topla - syarak yaktılar. En nihayet içlerinden —on kişi - yi seçtiler ve içlerinde hayatta kalan bulunursa bunlar tarafından öldürül- mesini kabul ettiler. Kalenin sukut ede- ceği sırada hayatta kalanlar, bu on kişi- ye boyunlarını yzattılar ve onlar da bu şekilde ölyüler. Geride kalan — on kişi de içlerinden birini kur'a ile seçtiler ve kendilerini öldürmeği ona bıraktılar. O da bu işi yaptı ve nihayet kralın |tepedeki sarayına koşarak — orasını tu- — tuşturdu. | — «Masada kalesinde ancak bu adam- ş flı beş çocukla birlikte yeraltında giz- ğanağına tutmak, yine bu sayede ka- lenin duvarlarını yıkmak ve Ramalıla- rın eline düşürmek mümkün olacaktı. Jozefüsün anlatışına göre Romalı lenen bir tek kadın kalmıştı.» Kalenin içindeki Museviler kendi- |lerini böylece öldürdükten sonra bura- İsmi istilâ eden Romalılar bu müthiş sahne ile karşılaşmışlar ve düşmanları- hayli uğraşıp didiştikten sonra © da| general bu kararı verdikten sonra tat-|na boyun eğmek istemeyen askerlerin başında bulunan 960 askerle ve asker- | bik etmiş ve Yahudiler, yukarıda an-|ölüleri önünde hürmetle'eğildikten son- lerinin karıları ve çocuklariyle Masada- İ "lattığımız şekilde sonuna kadar mevki|ra zafer şenlikleri yapmışlardı, Eski Bir Yu Sayfa ©7 nan Mabedi Tekı:şr Yerine Konmak Üzere Yıkılıyor! Mabet Temellerinin ÇürüdüğürAnlaşıldı Ve Temeller Sağlamlaştırılmak Üzere İşe Girişildi a ÇAA > YN ĞK aet ee MAĞ Re Mabedin yıkılmadan evvelki hali Atina Akropolünün en güzel âbi -| delerinden biri Atena Nike adını - ta - şır. Milâttan önce 450 senesinde in - şasına başlanan bu mabet, ağlebi ihti- mal Mora harbi sırasında nihayet bul-! muştu. | Mabedin en belli başlı — süsü ilâhe Atena'nın muhteşem bir heykeli Âbide 1687 senesinde yıkılmış v an- cak 1835 senesinde tamir — olunmuş - ti Alinan Arkeoloğlarından — bir heyet, âbidenin yığınlarını toplayarak eT * | yeniden üstüste koydurdu ve bu su - retle âbide tekrar eski halini aldı. Âbidenin bütün kenarları, Yunan - hılarla İraniler arasında vuku bulan Plataca muharebesinin manzaralari - le süslenmiştir. Eski Yunanlıların bu muharebeye bu derece ehemmiyet vermelerinin sebebi, İranilere karşı galip gelmeleri, ve İzan ordularını memleketlerinden çıkarıp — atmağa muvaffak olmaları idi. Muharebenin son bulması üzerine Yunanlılar ilâhe Atena namına bu â- bideyi yaptılar ve muharebe resimle - riyle tezyin ettiler. Bilhasaa, ön taraf- taki siper üzerinde, görülen Fidyas taklidi resimler, birer san'at şaheseri - dir. Yunanlılar son zamanlarda kıymet-| | meliyesi nihayet bulmuştur. İkeoloğ olduğu için bu işde li âbidenin tekrar tehlikeye maruz bu- lunduğunu * anlamışlardır. Nikolas Balanos — âbidenin vaziyetini tetkik ettikten sonra yıkılmak üzere olduğunu söylemiş ve derhal kurtarıl- ması lâzım geldiğini anlatmıştır. Teh- like, temellerin zamanla metanetini Arkeoloğ . |kaybetmesinden gelmektedir. Yunan hükümeti bu haber üzerine &bidenin sökülmesi temellerinin yeniden yapılması, taşlardan her biri - nin yerli yerine konması için Arkco - loğ Balanoös ile anlaşmış, bu hususta lâzım gelen bütün masrafları vermeyi kabul etmiştir. Bunun üzerine Atkeoloğ Sbidenin etrafına bir iskele koydurmuş ve taş- ları ayrı ayrı söktürmüştür. Sökme a- Her taş parçasına ayrı bir işaret konmuştur. Bu suretle temel tamiratı nihayet bul- duktan sonra her taşı eski yerine koy- mağa imkân hasıl olacağıdır. Bundan sonra direklerin dayandığı kısımlar sökülecek ve temellerin ta « mirine sıra gelecektir. ve Balanos tecrübeli bir mimar ve ar- muvaffak olması beklenmektedir. TAKVIM Arabi sene 1355 Mart u Resmf sene|