SON POSTA DSMANLI SALTANATI GÖÇERKEN (Mütareke devrinin. lıı-llıl) Her hakkı mahfuzdur. Yazan: Ziye Şakir No 164 8 710/35 « < Olan Büyük Başı Bulmuştu (Mustafa Kemal), tarihin kaye | y kay- detmediği bu emsalsiz feragat edakârlığı Türk — tarihinin ebediyete kadar gidecek olan tekrim ve tazim sayfalarına kay- dettirirken; telgrafhanenin duva- madaki saat, gecenin tam, (10,50) rakaminı gösteriyordu. Koca Anafartalar kahramanı, srmak —kordonu ve muhteşem apuletlerile girdiği telgrafhaneden şimdi daha yüksek bir başmet ve vekar İle çıkıyor; Türk milletinin asil bır ferdi sıfatile mnofsinde en haklı bir gurur duyuyorudu. (Mustafa Kemal), Telgrafha- neden çıkınca doğruca Hükümet Konağının — karşısında, Belediye dalresine bitişik olan (Müdafaa! Hukpuk Merkezi) binasma gelmiş; ikametine tahsle edilen dalrede, derhal yazdığı telgraflarla bu bü- yük ve tarihi hâdiseyi her tarafa tebliğ etmişti. Artık o, ( yaveri fahrif hazreti şehriyari, üçüncü ordu müfettişi Mustafa Kemal Paşa ) afatile değil; (vesmi mfat ve salâhiyetten mücerret olarak, yalnız milletin şefkat ve cıval- mertliğine güvenerek, o büyük Türk milletinin bitmez tükenmez feyz ve kudret membaından ilham ve kuvvet alarak ), ancak büyük şahsiyetinin biç bir mıfat ve elkap Ile ölçülemiyecek kadar yüksek olan ( Mustafa Kemal ) ismile vicdant vazifesine devam edecekti. * (Mustafa Kemal )in gösterdiği bu yüksek necabet, Erzurumluları, fevkalüde mütehassiz etmişti. Er- tesi gün, bütün Erzurumluların kalbinde, büyük bir kanaat ve emniyetle şu sözler yer etmişti: — İşte, bunca felâkotten va- tanı kurtaracak halâskâr. Ve sonra; bu bhalâskârın lemi, hakikaten pok çok acı ve felâket- lere uğrayan fedakâr Erzurumun Östünde, en kıymettar bir taç gibi yükselmişti. Erzurumlular; bir gün Sonra, (Mustafa Kemal) e karşı olan his- lerini, gu tezkere iİle kendlsine arzetmişlerdi: No. 191 Ergurum 10 Temmuz 1385 Mücahidi muhterem Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine Vatam parçalanmaktan, Hu- kuku milliye ve saltanat ve hilâ- | feti çiğmenmekten — kurtârmak amelile açılan mücahedel milliye: yo bilistifa bir ferdi mücahit &- fatile iştirak buyurduklarına dalr desti tevkire alınan 9 Temmuz 335 tarih ve 346 mumaralı tezke- vel aliyyeleri, umuml! bir. vecdü Ihtiram ile alındı. Tarihimize kıymetli sayfalar ilâve eden ha- yatı askeriyenizden çekilmek yo- lundaki fedakârlığı, minnet ve şükranla karşıladık. Erzurumlula- rın zatıâğlli vatanperveranelerine karşı beslemekte olduğu itimat ve hörmeti, bu vesile ile de arzı bir vecibe addettik. Samimi ihtiramlarımızı sunar- ken, cemiyetimizin başıma geçe- rek vatanın temini selâmetine ve Hökuku millet ve saltanatın mu- hafazazıta matuf amali milliyenin tahakkukuna basrı bimmet bu- ynrmılınm, münnıuıınıın olan hamiyeti vataniyelerinden temenni eyleriz. Leffen takdim kılınan talk matta muharrer olduğu veçhile veza- 1f muhtelifel vataniye ile mükellef bulunan heyetifa'ale - riyasetinin, zatisamileri ve riyasetisaniyesinin * de muhterem Rauf Beyefendi Haz- retleri tarafından kabul buyurul- masinı vo heyetimaruzaya, heye- timirden de balAâda esamileri muharrer zatlerin tayin ve tefrik edildiğinin arzile, temennlimuvaf- fakıyat ve kesbişeref eyleriz, efendim hazretleri. Mühür Erzurum şübesi 1835 Vilâyatı : Şarkiyo Müdafani Hukuku - Milliye Cemiyeti İmza: Ralt Tezkerede ( balâda isimleri muharrer) diye bahsolunan zatlar da şunlardan ibaretti : Heyetlidare Reisi, Relf Efendi (sabık meb'uslardan ) Heyetüdare arasından, müte- kalt Binbaşı Süleyman Bey (mer- bum ) Heyetlidare arasından, müte- kait Binbaşı Kâzım Bey ( küçük Kâzım. Mütekait ) Heyetlidare —azasindan, Al Bayrak gazetesi müdürü Necatl Bey (şimdi, Istanbul Kız lisesi muallimlerinden ) Heyeti idare azasından Dursun bey zade Cevat bey (şimdi; kül- tür bakanlığı müfettişlerinden) Görülüyor ki; milletin başsız vücudu, artık kendisine lâyık olan büyük başı buluyordu. O tarihte mudafaalhukuk Er« zurum şubesi; başta heyeti idare reisi Raif oefendi olduğu halde; Hacı Hafız efendi, Süleyman bey, Maksut bey, Mesut bey, Noecati bey, Ahmet bey, Küzım bey, *aza olmakla beraber kâtiplik vazifesi ifa eden - Cevat beyden mürekkep bulunuyordu. Cemiyet, Mustafa Kemal paşa e Rauf beyin kongreye iştirak- lerini temin ve teshil için, kong- reye Erzurum mümessili olarak intihap edilmiş olan mütekait binbaşı Kâzım ve Dursun bey za- Bu akşam MELEK Sinemasında de Cevat beyleri, mümessillikten İstifa ettirmişlerdi. Bu hâdiseyi de derhal haber alan Ingilizler, artık telâşlarından çıldırmak derecesine gelmişlerdi. Trabzon ve Samsun İskelelerine harekete Gmade olmak Üzere (Batum) da —bulunan bir İngiliz alayına hazırlık emri vermişler- di, (Trabzon) a çıkacak olan ta- burlar, Erzürum Üzerine yürü- yecek ve Samşuna çıkanlar da Sıvas — istikametine hareket e- decek; bu süretle de — Müs- tafa Kemal Paoşa arada sıkiş- tırılarak ele geçirllecek ve Istan- bula getirilecekti. Halbuki Tagilizler, bu İşte muvaffak — olup — olamıyacakları hakkında bin tereddüt içinde muhaberelerle vakit geçirirken, hüdisaat yürüyor; Türk milleti, arayıp bulduğu büyük halâskâr- nın bayrağı altında İlk tarihi kararını vermek için birleşiyordu. Nihayet, o büyük ve tarihi gün gelmişti. Türk terihinin, bü- yük bir minnet ve şükranla kay- dedeceği (1335 - 1919 senesi Temmuzunun 23 tincü Çarşamba) günü Erzurum; en büyük heye- canını hissetmişti. O gün daha erkenden halk akın akın (Tebriz kapısı) civarı- na dökülmüş, (Idadt mektebi) nin etrafını kuşatmıştı. Başta bando muzikaları olduğu halde asker kıt'aları, mektep talebeleri mevki almışlardı. Mektebin büyük salo- vu; bayraklar, hallar, şaliar, kıy- metli kumaşlarla donanmıştı. Sa- lonun ortasında büyük ve uzun bir maaa ile etrafında sıra sıra dizilmiş sandalyeler vardı. Bugün burada, Türk milletinin mukad- deratı hallolunacaktı. (C Arkası var ) —— Bir Adada Kanlı Hâdise- ler Oldu Atina, 2 (A. A.) — Lemcade adası ile telgraf muhaberelesi İnkıtaa uğ- ramıştır. Bu adanın durumu hakkında kosin malümat elde ed H:mımı.ıu_ Gazetelerin verdiği haberlere göre, çiftçiler bu adada karişıklıklar çıkare mışlardır. Bir — kişinin öldüğü, iki kişinin yaralandığı söylenmektedir. — L e FERNAND GRAVEY MARCEL CHANTAL Mavi Tunanm meşhür Çigan orkestrası ROD SANDOR Franızca sözlü büyük film MACAR ROMANSI Yerlerinizi evvelden aldırın Tel. 40868 Biribirine yakışan ü İKİ BÜYÜK ARTİST * Ayrıca: PARAMOUNT dünya haberleri Habeş İmpe- ratoru Fransızca olarak dünyaya hitüp ediyor. Ve Balkan oyunları SON YARIŞLAR mükâfatların dağılması #EAN CRAVFORD KLARK GABLE Bgüne kadar yarattıkları en güzel eser: ALTIN ZİNCİR Yarın akşam iPEK sinemasının ilk büyük zaferi olacaktır. Şehir 'l*lyatrosunda YeniMevsim Temsillerine Shakspeare İle Başlandı Milletin Başsız Vücudu; Kendine Lâyık Eser, Tercüme, Oyun Ve Artistler Hakkında Münekkidimizin Görüşleri Şehir Tiyatrosu — temsilleri , Shakspeare'nin (Ölçüye Ölçü) sü ile başladı. Trotaze ! olarak tiyat- romuza giren (Ölçüye Ölçü) ilk defa 1604 yılında oynanmıştı. 1935 — 1604 — 331. Buhesapla Shakpeare'nin esert üç defadan fazla bir zamandan arta kalmış oluyor. Ne mutlu o etere, ne mutlu o eterin yazıcısı na. Yalnız şunu da söyliyeyim ki 1935 yılında “ Ölçüye Ölçü ,, yü seyretmek, tiyatro sevenler içiz biç mutlu birşey değil | Tiyatro san'ati asırlar evvel bir deha yaratmış olabilir; fakat © deha, asrinin dehasıdır. Onu, o asrın gözile görür, kulağile dinlersek önünde eğiliriz. Amme bugünün ihtiyacını gidermez o; Tiyatro, eğer bugün yaşıyorsa, yarın yaşaması gerekse o da devre uymak mecburiyetindedir. Sinema — tiyatroyu — öldürdü diyenler, sesli sinema çıktıktan sonra — tiyatronun yeri yoktur, iddiasında bulunanlar yanılmışlar- dır. Fakat yakın bir ileride tiyatro ortadan kalkacak olursa, sebebini me şunda, ne de bun- da aramalıdır? Tiyatroyu ortadan | kaldıracak yine tiyatro olacaktır. Çünkü yeni meyvalarını yiyemi- yoruz. Shakspeare'yi — seyretmiyelim ( mi ? Bunu demiyorum. Spakspea- re'den bir Hamlet görelim ; güzell Fakat bir çığır açıp bütün Spaks- pearo'leri, iyisini kötüsünü ayır- madan arka arkaya seyretmiye- lim buna tahammü! edilmez: Umumi görüşü bırakıp - bize geçelim : Bir tek tiyatromuz var. Bu bir tek tiyatroda oynanacak eserlerin seçiminde en küçük bir hata bile bulunmamalıdır. Trajedi yi oynuyan © tiyatro, komediyi oymuyan yine o, opereti oymyan yine ©. 'Tek tiyatroya çok yük yükle- tilmiş, yükünü taşıyor amma; yük- ler biçimsiz istif edilirse, yükü ta- şıyan boşuna yorulmuş olur, Geçen yıl Hamleti seyrettik, bu yıl * Ölçüye ölçü,, yü seyret- meme liydik ! * * Ölçüye olçll » hün mevzuu şudur : Viyana dulnıı seyahate çıka- cağını söyliyerek hükümet idare- sini yeğeni Anjelâya bırakır. Am- jelâ idareyi eline alır, Dük seya- hate çıkmamıştır. Bir papas kıya- fetine g rerek halk arasında dolaşır. Bir genç kızla münusebette bulunan bir erkek vardır. Avjelâ, bu erkeğin idamına hüküm verir. Erkeğla kız. kardeşi Anjelâdan Rolünü çok iyi başaran kıymetll artist | Gelip kardeşinin affını ister. Anjelâ kı- za bir teklifte bulunur. Kız An« jelâya teslim olursa kardeşi kur- tulacaktır. Papas - kıyafetindeki Dük olanı biteni Gğrenir. Kızın yerine Anjelâya, Anjelânun terk etmiş olduğu eski nişanlıaını gös- terir. Anjelâ, karanlıkta kendisi- ne gelenin kim olduğunu farkede« mez; idam edilecek erkeğin kar- deşi sanır; böyle olmakla beraber yine idam kararını bozmaz. Fa- kat Dük işe el koyar; erkeğiua idamı geri kalır, herşey — yoluna girer. * Terclüme fena değildi. Dük ro- lünü yapan Galip! Çok iyidi. Sami, Anjelâ da muvaffak oldu. Nirenir Güç rolünü kendisine has usta- hiğıyle başardı. Operet ve tiya'- ronun birleşmiş olması İyi netic » verdi; en basit roller bile - tecrt - beli artistlere verilmişti, bu yüz- den sahnede, güzel bir ansambi görülebiliyordu. İsmet Hulüsü'. Oaaaaa F aa aa ee y aa e| TAKVİM Gün — PERŞEMBE Hur 31 3 1 cITEŞRİN 9385 151 Arabt 1354 | — Rumf 1351 Evkat CEs sant (Vaan Güneş Jizv7 (6 58 Öğie 1 (12 03 Ddi |ç 20 | 1s 20 Vaklt ılı.ııı |V Alşame 19 — (17 80 Yatsa | HS0 |19 22 gatük |10 27 ( 04 16 Niçin Berlitzde DİRİK DİLLERİ Öğreniyorsunuz? Çünkü 1 — Motodu esaslı ve pratiktir. 2 — Berlitz okulası, öğrettiği dil Için bir diploma verebilir. 3 — Türkiyedeki Berlitz okulala: rı her sene bir. müsabaka açacak. Kazanan talebeyi Pariste okutturacak; bütün masraflar Berliti - okulaları heyeti — idaresi tarafından verilecektir. Bu firsattan istifado ediniz. Berlitz okulalarına yazılınız. Kayidler açıktır, Istanbul, — İstiklâl — caddesi 373. Ankara, Konya cad- desi.