13 Eylül 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
e T EK Syife Siyaset Âlemi isviçre Kanunu Esasisi Değiştirilmedi Dünyanın en demokratik memle- keti olan İsviçrede de, bugünlerde demokrasi siki bir. imtihan geçirdi parlamentarizmle — idare eyen yegâne demokratik mem- ttir. Onun bu ferdiyetçi serbest rejimi, harp sonu devresinin meydana çıkardığı zorluklar rş sında, çok sıkıntili. bir durum yaratmışlır. Bu durumu, iki cereyan kendi hesabına latismar etmek- ixtiyor: Muhafazakârlık, sosyalistlik. Yukarıda kaydettiğimiz gibi harp socnu devrerinin çıkardığı finansal ve ekonomik sıkıntılar içinde bocalıyan bu demokratik memleket, nihayet müuhafazakârlık ve sosyalizmin bir çarpışma alanı olmuştur. Bu zıddiyetin bir neticesi olmak Üzere de, bugün- lerde mevzuubahs olan Kanunu Esasi- yi tadil fikri almış yürümüştür. Umumt âArâya en geniş çapta yer veren İsviçre Kanunu Esasisi, 1818 de meydana getirilmiş, 1874 ve 1891 de iki defa ehemmiyetli surette, 40 küsur defa da kısmi sürette tadile uğra- mıştır. Blanenaleyh, bu kadar zaman içinde bu derece tadil gören bir kenunun, her halde bugünkü ihtiyaç- | ları karşılayamıyacak kadar bir orta- çağ mahsulü olduğu kabul edilemez. Bu itibar ile İsviçrenin, Kanunu Esasisinde girişmeye karar verdiği tadil için baş vuracağı Arüyumu- miye, münhasıran siyi ebeplerden doğmuştu. Bundan istifade edecok ya muhafazakârlar veya yh, dünyanın en demokratik memleketi de bugün, harp sonu dünyasının modamı uydurarak siyasi rejimini d istiyordu. İsviçrelilerin selim düşü- nüşleri ve siyasal olgunlukları, bu tehlikeli tecrübeyi de zararsız atlata- bildi ve Kanunu Esaside yapılması düşünülen eszaslı değişiklikler, halkın umumi Arâslle geriye bırakıldı ve böyle bir varta atlatıldı. — Siüreyya gn errermene ee se ee sereee AA deeEAENnesenenaneEeReenneme Çerez Kabilinden Daha Bekliyecekmiş İngilterenin en büyün ozan ( şair ) lerinden biri olan Milton günün birinde gözlerini kaybetmiş, büse bütün görmez olmuştu. Dostları, onun bu vaziyelte bekâr ve bakimız kalmasına kail olmı- yarak, kendisini evlenmeye teşvik ediyorlardı. Bunların tsrarları karşısında, Miltonı — Boşuna uaraşıyorsunuz.. Dedi. Şimdiki kadınlarla hoş geçinebil. mek için kör olmak kâfi değildir. Ben de onun için, hem sağır, hem de dilsiz. olmayı baekleyeceğim. O vakit belki evlenir ve en makbul bir koca olurum | Tıflı Atinada Saylavlar|Dövüştü ( Baştarafı 1 inel yüzde ) Kondilis Razı Olmıyor Atina, 13 (Özel) — Kondllis« Panayotakos hâdisesi özerine iki tarafı da tatmin etmek içia uğ- raşan başbakanın çalışması bir sonunç verememiştir. Çaldar's General Panayotakosa başka bir ödev verilmesini ve bu Işin hallini istediği halde Kondi- lia kat'iyyen razı olmamıştır. Diğer taraftan Pirede bulunan General Panayotakosun hemşe- rileri Pire tiyatrosunda büyük bir gösteri yaptılar. Kondilis Bakanlar toplan- tısına Giriyor Atina, 13 ( Özel) — Ayrışık gazetelere göre Başbakan; ahali partisi — saylavlarının Kondi İsin kabineden çıkarılması hakkındaki tekliflerini kabul etmemektedir. Çaldaris Kondilisi çok kuvvetli görmekte olduğundan kabineden çıkarı'masını tehlikeli saymakta- dır. Bakanlar kuruluna - çağırılan Kondilis, Başbakana red cevabı vererek toplantıya gelmiyeceğini ildi rmişlir. ç- & Fransa İngiltereden Mühim SON POSTA Menfaat Herşeyin Üstünde ! SON DAKİKA —ı İllerden—î TELGRAF, TELEFON, TELSİZ HABERLERİİ) Kayseri Kombinası Tavizat isteyor İngiltere Alman T—ehlikesini Kaldırmaya Razı Olursa Fransa İtalyayı Yalnız Başına Bırakacak Cenevre, 13 (Özel) — Ingi- tere İle Fransa arasında bir e- birliği temin edildiği, bu du- rum — neticesinde — bütün Ulus- lar Kurumunun - Iİtalyayaya kar- şı cephe alacağı haberi, bu dakikada mevsimsiz ve mübalâ- ğalıdır. Son vaziyet şudur: laglliz murahhasının bütün ar- sıulusal işlerde Uluslar kurumu nizamnamesinin tatbikini İsteyen nutkundan Fransa hükümeti ken- di hesabına büyük — Istifadeler temin — edebileceğini düşünmüş ve derhal Ingiltere ile yarı resmi bir müzakere — kapısı açmıştır. Sorduğu şudur: İngiltere Habeş Işi münasebe- tile ileri sürdüğü bu fikri Avrupa işlerinde de aynen müdafaayl taahhüt edecek midir? Yanl AL- manya cenup hudutlarını değiş- tirmeğe ve Avusturyayı ilhak et- miyo kalkışırsa, yahut tâ Ver- say muahedesinin henüz yerinde duran diğer maddelerini değiştir- moye teşebbüs ederse İngiltere bütün dünyayı Almanyanın başına musallat ederek bu- teşebbüsün- den vazgeçirmeyli üzerine alır mı?, Ingiltere bu suale müsbet ce- vap verdiği takdirde Fransa İn- gilterenin safına geçmeyi menfa- atine daha uygun bularak İtâk- yayı derhal yalnız başına bırakacak ve küçük devletleri de yanında sürükleyerek Uluslar Kurumunun Italya aleyhinde tek cephe olarak karar vermesini temin edecektir. Görülüyor ki mesele büsbütün başka safhaya girmiştir. Beşler Komitesinde Cenevre, 13 (Özel) — Beşler komitesi Fransa ile Ingiltere ara- sında başlıyan husust müzakerenin neticelenmesini bekliyerek Italya aleyhinde zecri tedbir Ittihazını tavsiye eden râaporunu konseye vermeyi talik ve zevahiri muha- faza için yeni bir formül etra- fında tetkikat yapmıya hukuk- çulardan mürekkep olan tâli ko- misyonu memur etmiştir. Bugün Anlaşılacak Conevre, 13 (Özel) — Fran- sız delegesi Laval uluslar kuru- munda söyliyeceği nutuk — için Ingiliz murahhası ile yaptığı müza- kerenin #sonunu beklemektedir. Bu sonu bügün öğleye kadar alacağı umulmaktadır. Bu takdir- de nutuk öğleden sorakl celsede söylenecektirr. * Cenevre, 13 (Özel) — Italyan mahafili Fransa daha kuvvetli menfaatler görerek İngiltere İle birleşe> ve bütün Uluslar kuru: munu İtalya aleyhine çevirse dahi Italyanın kararını değiştirmeyeceği fikrindedir. Bununla beraber bitaraf ve derin görüşlü diplomatlar Italyanın bu takdirde ric'at edeceğini, sa- dece haysiyetinin korunması için kennis'ni xahiren memnun #decek formüller bulunmasını isteyeceğini Fransız Elçisinin Bir Sorgusu ! Lonra, 12 ( ALA.) — Tayms gazetesinin haber aldığına göre, Fransız elçisi, İngiltere hükümetin- ce Cenevrede takımlan - celâdetli dürumun, Avrüpa için de vo bilhassa Avusturyaya karşı bir tecavüz vu- kuunda da muhafaza edilip edilme- yeceğini Dış Bakanlığından Bor- muştur. Son Hal Şekli Bulunmak Ürere?. Cenevre, 12 (A.A.) — Reutor: Beşler komitesinin mutavassıt tarzılal hakkında tâll komiteden katediği rapor iki tarafa tebliğ edile- cek ve son uzlaşma teklifini teşkil edecektir. Bu raporun esasını 1930 tarihli İrak mukavelesinin teşkil edeceği ve İtalyan milmessilinin teklili münakaşaya hazr olacağı zannedilmektedir. Avusturya'nın İstiklâli!.. Paris, 12 (A.A.) — Paris Soir gazetesinin Londra'dan aldığı bir habere göre, Laval Sir Hoar. İle, uluslar sosyetesi haricindeki ulcs- ları ihtiva eden bir Avrupa at laşmazlığı vukuu halinde Ingilte- renin hatti hareketi hakkında görüşmüştür. Laval ve Sir Hoare Avusturyanın istiklâli meselesine temas etmişlerdir. Bu görüş taatl- leri, iki memleket diplomasisi meselesinin teknik kısınını şimdi- den tetkik edecek kadar İleri tmiştir. Fransız büyün olçisinin ün İngiltere Dış Bakanlığı dalmi sekreterine yaplığı ziyaretin se- bebi de budur. Beynelmilel Arkeoloji Kongresi Moskova, 12 (A.A) — Lenin- gradda üçüncü arsıulusal arkeo- loji kongresi açılmıştır. Italya - Habeş Anlaşmazlığı Ve Sovyet Rusya'nın Görüşü Moskova, 12 (A.A.) — Radek İzvestin gazetesinde İtalyan-Ha- beş — anlaşmazlığını — İncalayerek diyor ki: Sovyet Rusya şu fikirdedir ki, uluslar Sosyetesinde kalmış olan devletler barış İçin savaş- mak istiyorlarsa #sosyete onlara geniş imkânlar — verebilecektir. Dünya kamoyu, barışın elbirliğile korunması sisteminden yana İngi- lizlerin - yaptığı Beyana büyük bir önem vermektedir. Sovyet Rusya ile Fransa ara- sında yapılmiş — olan — karşılıklı yardım paktına karşı İngiliz idare çevenlerinin müsait * hattı hare- kati, — barışın' - uluslar — sosyetesi çerçevesi İçinde ” ve onun — yardı- mile - berkitilebileceği - ümitlerini uyandırmıştı. Fakat deniz silâları yakkındaki Tagiliz-Alman uzlaş- ması bu kanaati çok- hafifletti. Çünkü Almanya bunun İngiltere- yüzde doksan — dokuz olarak görüyorlar. Türk tebaası Adisababayı ihtimal Habeşistandan gelen haber- lere göre Adisababadaki Türk tebaası — maslahatgüzarımız — Ni- zameddinin — tavsiyesi — üzerine hükümet merkezini terkederek Cimma şehrine gitmişlerdir. Türk tebeasının yerleştiği Cim- ma şehri Adisababadan sekiz gün uzaktadır. Ahalisi de hep zencl- dir. Tebaamızın emlâk ve eşayları- nn — İisteleri — maslahatgüzarımız tarafından tasdik edilmiştir. Geribaldi De Gidiyor Roma, 13 ( A. A.) — Savaş gönüllüleri başkanı Ezio garibaldi, Doğu Afrikâmı için kaydedilmiştir. nin Baltık denizinden ve dolayı- sile Baltık devletleri yani doğu Avrupası — işlerinden el - çektiği anlamına aldı. Bazı avrupa gaze- telerinin Ingiltere tarafından Ak- denizin doğu bölgesinde harbe karşı — yapılan savaşın — İngiliz çıkarlarını korumak prensipinden doğduğunu yazmaları İngilterenin barışı tutmak yolundaki eğlimle- rine karşı ileri sürülebilecek bir delil olamaz. Bunun böyle olması İbgiliz barış savaşının ciddiliğini Isbat eder. İngilterenin bu barış siyasası sebebi her ne olursa olsun barışın korunması ile ilgili bütün devletlerin yardımına de- ğer, Ancak Ingilterenin böyle bir yardıma güvenebilmesi için ken- di Ta yalmız. Süveyş — kanalı ile değil fakat barış eserinin tehli- kede olduğu herhangi bir nokta ile de uğraşacağının açık olarak bilinmesi lâzımdır. Beş ingiliz Destroyeri Adende!. Aden, 12 (A.AJ — Beş Ingiliz destroyerl buraya gelmiştir. Bir Şölen Cenevre, 12 |A.A|— B. Laval, B. Hoare ve Eden'e öğle yemeği vermiştir. B. Hoare, B. Laval'in söylevini dinlemek için hareketini öbür güne bırakmıştır. Savaşa Mân! Olmak için Cenevre, 12 (A.A)— Senatör Lope, Habeş savaşının önüne geçmek üzere Briyan-Kellog pak- tımı iİmza etmiş olan devletler arasında arsıulusal bir konferan- sın toplanmaya çağrılmasımı tele- fenla B. Hull'e teklif etmiştir. İngiltere Maltaya As- ker Gönderiyor Londra, 12 JA.A)— Sü bakan- Eylöl 13 el | Senede 5 Milyon kKilo Pamuk Sarfedecek Ankara, 12 (A,A) — Eylülün 161ncı günü büyük törenle açıla- cak olan Kayseri pamuklu kom- binası, beş senelik sanayi prog- ramı mucibince kurulacak dört pamuklu fabrikasının biriacisi ve en büyüğüdür. Fabrikanın 33 bin Iği ve bin seksen tezgâhı vardır. Senelik imalât yektinu 50 milyon metre kaba köylü bezi olacaktır. Fabrikanın senede sarfedeceğl pamuk miktarı beş milyon kilo- dur. Fabrikada çalışacak amele miktarı ise İki ekip Üzerinde ge- celi ve gündüzlü İki bin altıyüz kişidir. Fabrikanın İşgal ettiği saha müteferrik binalarla beraber elli bin metre murabbaldır. Fabrikanın kalifiye amelesini yetiştirmek Için bir dokuma ihti- sas mektebi vardır. Bu mektep aynı zamanda kurulacak — diğer fabrikalara da mutahassıs doku- macı yetiştirecektir. Fabrikanın memurin evleri, ayrıca mektebi ve spor teşkilâtı da vardır. Bir Sovyet heyeti de açılma törenin- de bulunacaktır. i Türk Tarihi Kurumu- nun Tetkik Gezisi Istanbul, 12 (A.A)— Türk ta- ribl kurumu üyeleri kurum asbaş- kam Bayan Âfet'in başkanlığı altında ve Trakya genel enspektö- rü Kâzım Dirik'in refakatiyle bu gün 18 de Truva ve Ege havza- sında bir tetkik seyahati yapmak üzere Ertuğrul yatiyle şehrimizden ayrılmışlardır. Tarım Bakanı Trabzonda Trabzon, 12 (A.A.) — Tarım Bakanı Muhlis Erkmen, berabe- rindekilerle bugün Gümüşhane« den şehrimize ::ldl. Uray Baka- nin onuruna bir şölen verdi. Erkmen, dört gün Trabzonda kalacaktır. Türkiye Hava Turu 'Türkiye hava turunun ikinci nü le miştir. g Dn':’hıv:tı:n ı.fuoıı olmasına rağmen gene uçaşlar — fasılasız olarak devam etmiş ve dün sabah Diyarbekir grubuna mun- sup bir filo Sivas'tan hareketle Istanbul'a gelerek yere inmiş ve . biraz sonra tekrar yoluna devam , etmiştir. * Tura giren ve İstanbula ge- len her bölük Topçu atış mekse, tebi üzerinden geçerken bombalar atmışlardır. Uçaklarımızın attık- ları bömbaların hemen hemen hepal alanın ortasında bulunan hedefe isabet etmiştir. Uçaklarımız turlarına muvaf- fakıyetla devam etmektedirler. Fırtınalar yüzünden 20 dakika- dan fazla geciken uçak olma- mıştır. omeman çLH îğ-ımiın bildlıildlğî.ne göre arsıu- lusal durüm dolayısile Maltaya üç piyade taburu gönderilecektir. Cibutide Fransız Askerleri Marsilya, 12 (A.A)— Müstem: leke kıtaatına mensup 170 kişl vapurla Cibutiye hareket etmiştir.
