9 Eylül 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9

© Eylül SON POSTA Her hakkı mahfuzdur, OSMANLI SALTANATI GÖÇERKEN (Mütareke devrinin tarihi ) » Yazan: Zigya Şakir l Anadolu Harekâtını Duyan Vahdettin Mukabil Faaliyete Hazırlanıyordu Mustafa Kemal Paşa, bir gün bu misafirlerinden Rauf ve Refet Beylerle hasbihal ederken; - yakın bir istikbalda Türk milletinin halâs ve Istiklâlini temin edeceğine kanaat getirdiği - o dört maddelik müsveddeyi göstermiş, tarihi bir hatıra olarak onlara da iİmza ettirmek — istemişti. Rauf Bey; | misafir olduğundan, bu müsved- deyi imzalamak için kendinde bir alâka ve salâhiyet görmediğini nezaketen ifade etmişti. Refet Bey ise İmza etmemiş; ve böyle bir koöngre aktindeki maksat ve faydayı anlıyamadığını söylemişti. Mustafa Kemal Paşa, diğer odada bulunan Fuat Paşayı çağırtmış, noktainazarını Paşaya anlatmış: Fuat Paşa o anda müs- veddeyi Imzalamıştı, Bunun üze- rine Refet Bey de, oradaki Imza- ların altına. kendine mahsus bir İşaret yapmıştı. Mustafa Kemal Paşa, kararını verdikten ve bu kararı da ertesi günü bütün vilâyet ve kumandan- lara tamim ettikten sonra, artık bu müsveddenin Imza edilip edi- memesi, ehemmiyetle telâkkiye şayan değildi. Ancak bu hâdise vatan ve milletin halâs ve istik- Iâli için her fedakârlığı göze ala- rak ortaya atılanlar arasında, lik fikir ihtilâfinı göstermiş; ve bu itibar ile de tarihi bir. vak'a şeklini iktişap etmişti. Mustafa Kemal Paşa, artık faaliyetine kuvvet vermişti. Bir taraftan Amasya'da ( Topçu zade Şükrü Bey ) vesair zevat tarafın- dan Müdafaal Hukuk - teşkilâtına evel altından halkı silâhlandıra- rak milli bir kudret yaratmıya çalışırken, — diğer taraftan da tuhaberata girişmişti. Kongreye daveti mutazamının olan kararın her tarafa tamim edildiği gün, Istanbulda bulunan nüfuzlu ve münevver şahsiyetlere de birer mektup göndermiş; dü- Şündüklerini — çu suretle — izah etmiştli 1 — Yalmız mitingler ve te- zahürat, büyük gayeleri, hiçbir Vakit kurtaramaz. 2 — Bunlar, ancak milletin sinesindan fi'len doğan müşterek kudretlere istinat ederse, rehâkâr olur. 3 — Zaten acı olan vaziyeti mühlik şekle koyan en mücesir ümil, Istanbuldaki muahalif cere- yanlar, ve milit emelleri muzir , bir şekilde infirada uğratan si- yasi ve gayri millt propaganda- lardır. Bunun mücazatımı, vatanr mız aleyhinde, pek mebzul M.ı Surette görmekteyiz. 4 — Artık Istanbul Anadolu- Ya (hakim) değil; (tâbi) olmak Mecbariyetindedir. 5 — Size teveccüh eden fe- dakârlık, pek büyüktür. Mustafa Kemal Paşamın, şu Maddeleri izah eden mektupları, Aynı zamanda: (.. Vaziyet; bugün, ser? ve Smuml bir milli kongrenin İnika- dini İcap ettirmektedir. Bu davet tarafa tamim ve İfa kılınmış- fır. Devletin inkısamı mevzunbahs Olduğu bir sırada, İngiliz propa- Yandasile baş. veren Kürdistan İstiklâll gibi cereyanlar — dahi, bilmuhabere taraftaranını celp.... suretile — lehimize — dönmüş ve » taraftaranı - kongreye — davet olunmuştur. | Satırlarını da ıhtıvı ediyor, ver (Bu gayel salâh ve milli lstihsal edilinciye kadar, Anado- ludan ve sinci milletten ayrıla- mıyacağım. Ve bu noktada niha- yetine kadar, bir ferdi millet gibi çalışacağımı, millete karşı mukaddesatım namına söz ver- dim. Hiçbir. kuvvet, bu armi milliye mani olamıyacaktır. Bu kararım, umum Anadoluda re's- kârda bulunan mes'ul ve kıymet- tar umum arkadaşlarımın içtihat ve kanaati müşterekesine İstinat etmekte olduğunu da ilâve eyle- rim...) Diyen, tarihi sözlerle hitame erlyordu. * Saray, Mustafa Kemal Paşa- nın bu mektuplarından haberdar olmakta — gecikmemişti. Padişah Vahdettin, telâş içinde idi. Mus- tafa Kemal Paşanın bir an evvel Istanbula celbi için Harbiye Na- zırı Şevket Turgut Paşaya müte- addit defalar (irade) ettiği halde, bu iradelerin hükmü, yerine getirilememişti. Şevket Turgut Paşa, acziçindeydi. Anadoludaki asker kuvvetlerinin ruh ve hisleri, tamamen Mustafa Kemal Paşanın mefküresi etra- fında birleşmişti. Bu itibarla har- biye nezaretl makamı, artık pek mahdut bir sahaya inhisar etmiş- &. Harbiye nezaretini işgal eden bir zat için ancak iki ihtimal mevcut İdi. Ya, Anadoluda hü- kümferma olan millt ve vatani melküreye İştirak etmek; veya- hut, istifa eylemekten ibaretti. Şevket Turgut Paşa, bu his- ler arasında bocalayıp durürken ; dahiliye nazırı Al Komal Bey de sinir bubranları geçirmekte idi. Evvelâ Istanbul ; müthiş bir anarşi içindeydi. Hükümeti tesir ve nü- fuzları altına alan — ecnebilerle Rum ve — Ermenl'er - dahiliye nazareti makamını zelil bir icra vasıtası bükmüne indirmişlerdi. Hükümetin istioat ettiği fırka- nın kodamanları ise, şimdi açık- tan açığa (post va kemik kavgası) derdine düşmüşlerdi. Aynizaman- da meçbul bir kuvvet, Istanbulun zühir! sükün — ve asayişini tebdit ediyordu. Her gün şurada, burada » hatta resmi dairelerin merdiven ve kapılarında « küçük el bomba- ları bulunuyor; bilhassa Babıâlinin bir anda berhavâ edileceğine dair mektuplar alınıyordu. Her tarafa polislerden ve ( Hürriyet « ltilâf fırkası)nın hefiyelerinden gözcüler konmuştu. Fakat bütün bu taras- sut ve takiplere rağmen hiç bir şey elde edilemiyordu. Bombalar yine öomeçhul ellerle konuluyor, arada sırada bunların infilâkından yaralananlar olduğu işitiliyordu. >(Arkası var) — ktisat Vekâleti istanbul Deniz Ticaret Müdürlüyünden : Denizcilere İlân Türk Anonim Elektrik Şirketinin Rumelihisar mezarlığı ile Kandilli burnu arasında konulmuş olan denizalttı kablosunun tamir edilmek üzere kaldırılacağı alâkadarlara bildirilir. 10 Eylülde başlayacak ve 15 gün kadar sürecek olan tamir işi için kullanılacak dubada arsıulusal mutat işaretler gece ve gün- düz bulunacaktır. Bu yerden geçecek gemilerin dubanın yakınından geçmemeleri denizcilere İlân olunur. ( HAS Ağrıları dindirir. Fakat ne kelbi ne de mideyi yorar. Satış deposu t İstanbul, Atabek Han No, 35 İlk MEKTEPLERDE TALEBE KAYDINA EYLÜLÜN BIRINDE BAŞLANACAKTIR. Birinci SINIFLA- RA BU SENE 928 DOĞUMLU- LARLA daha evvelki doğumlulardan arta kalanlar alınacak- t.. KÜLTÜR DIREKTÖRÜ 10 EY- LÜLE kadar bulundukları yere en yakın okula, çocuklarını kayıt ettirmelerini velilerden rica eder. | | | Kültür Direktörlüğünden: “S015,, Yalova kaplıcaları Büyük Oteli Fiatlarında: Mühim Tenzilât: Pansiyon komple Pansiyon komp'e Pansiyon komple Pansiyon komple Pansiyon komple Pansiyon komple Dr. ETEM VASSA Cağa oğlu Orhan B. apartımanı Tek.22103) Sümer Bank Genel Direktörlüğünden: Bu sene talebenin Bankamız tahsil için ecnebi memleketlere gönderilecek seçim İmtihanları görülen lüzum üzerine talik edilmiştir. Bir kişi için Bir kişi için Bir kişi için Iki kişi için Iki kişi için Iki kişl için 400 kuruş 450 kuruş 550 kuruş 680 kuruş 775 kuruş 950 kuruş Sinir ve akıl hastalıklari mütehassısı Ev. Kadıküy Bahariye Öeri sokak Tel 3079 nam ve hesabına DEMİi iKTiDAR Bel gevşekliğine HORMOBiN Tafasilât : Galata Posta kutusu 1255 KİIRALIK EV Arnavutköyündeki iskolaye yarım dakikalık ede ve tramvay dürağındaki (87) No.lı ev kiralıktır. Yanındaki (83) No.lu #ve müracaat. TİCARET MEKTEPLERİ İÇİN Müderrle K. Kömürcüyanın mübim dere kitapları Yeni harflerle: » tenzilli bedeli — Kr. Ameli ve tatbiki kambiye 35 Yeni muhasebe usulü 122 Ticarl! malümat ve bankacılık — 105 iktısat ilmi 81,; Ahtisas muhasebeleri 176 ( Şirket, sanayi, ziraat ve banka) Ticari ve mali hesap 70 Lügaritma cetvelleri (yeni rak- kamlarla ) 56 Başlıca satış yeri* Ikbal kütüphancsi »Dr. ibrahim Zati <a> » Belediye cad. Hergün ö kabul eder.