14 - Ağustos p Her hakkı mahfuzdur. < Yazan: Ziya Şakir OSMANLI SALTANATI GÖCERKENİ Ah (Mütareke devrinin tarihi ) Istiklâl Harbinin İlk Şerefli Müda- faası Gittikçe Şiddetlenmişti.. SON POSTA ( Baştarafı 1 Inci yüzde) bir saha bugün hiçbir rakkam ifa- de etmiyecek kadar kıymetsizdir. Bir vakıtlar Bizans imparator- larının benimsedikleri en güzel Aynı zemauda, artık mu- hitin -cereyanlarını da keşfeyle- mişlerdi. Netekim ertesi günü (Akhisa- ra) avdet ettikleri zaman artık son kararlarım vermişler; daha but olan hükümet memurlarının bulunduğu mıntakalardan ümitle- rini kesmişlerdi. Çünkü, miralay Kâzım Beyle Bekir Sami Beyin Akhisara avdetlerini haber alan Kaza kaymakamı ile diğer me- murlar, -bu zevat İle temasa ge- memek için hükümeti terketmiş- ler; birer köşeye çekilmişlerdi. Hattâ, hakikatin en acı ciheti şurasıdır ki, o geceyi Akhisarda geçirmeğe mecbur kalan bu vas tanperver zevata, otollerde bile yatacak birer yatak verdirme- mişlerdi. x4 Miralay Kâzım ve Bekir Saml beyler, (Manisa) cıvarında bir mukavemet esası kurmak için bü- tün bu müşkülât İle mücadele ederlerken, Yunan ordusu ağır uğır Manisa ve Aydın üzerine doğru ilerliyor; ( Ayvalık ) daki gizli Yunan hareketi de, hakikt şeklini gösteriyordu. Yunanlılar, mühim mikdarda bir asker kuvvetini gemilere bin- dirmişler, Ayvalığın karşısındaki (Midilli) adasının Hmanına getir- mişlerdi. Bunların ilk fırsatta (Ayvalık) a çıkarılacağı tabii idi. Vaziyetten haberdar olan (172 inci alay kumandamı Ali bey), derhal Ayvalıkta bulunan Ingiliz mümessli yüzbaşı Hadkeston'a baber göndermiş; şayet Yunan- hlar iİhraç hareketine teşebbis ederlerse, ateşle mukabele ede- €eğini bildirmişti, Ali bey ile Hadkeston arasın- da bu muhaberat cereyan eder- ken Ayvalık limanına bir Yunan « Salibiahmer gemisi girmiş; biraz sonra bunu - içinde Yunan kıtaatı bulunan - bir nakliye gemisi takip etmişti. Vaziyeti hisseden Ali bey, derhal harekete geçmiş; alayına (silâh başına! ) emri vermişti. Yunan Hilâlinhmer gemisinden evvelâ karaya bir zabit gönderil- Miİş, görüşülmek Üzere kaza kay- makamı gemiye davet edilmişti. Ali Bey, kaymakama lâzimgelen #mri vermekle beraber, refaka- tine bir xabit vermiş; gemlye göndermişti. — Yunanlılar, bazı ihtiyaçlarından bahsederek karaya çıkmak — istemişlerdi. Fakat, Ali Bey namına gemiye giden zabit; kumandanı namına, gu kisa ve kat'i kararı tebliğ etmişti: — Saliblahmer — heyetinden başka, — karaya hiçbir — silâhh Yunan askeri ayak basaımaz. Bastığı takdirde muharip addedi- lecek ve silâhla mukabele göre- cektir. Kumandanın emri, bu merkerdedir. Vali ve kumandanın yolsuz hareketleri — yüzünden — kolayca İzmire giren Yunanlılar, şimdi burada maruz kaldıkları bu müş- külât karşısında, birdenbire şaşır- mışlardı. O gün akşama kadar, hiçbir - harekötto — bulunmamış- lardı. Fakat gece, birdenbire hâlâ, İzmir valisi İzzet Beya mer- l iş — değişmişti. Midilli'den ge- len ve llman haricinde bekle- yen diğer nakliye gemileri de, Iki torpitonun himayesinde ola- rak İlmana girmiş ve kasabanın açığında demirlemişti. Artık vaziyet, pek açık bir şekil almıştı. Müsademe başlıya- caktı. Ali Bey, kasabada kapanıp kalmamak ve düşmanla İstediği gibi çarpışmak için Ayvalığın ya- nında -Cenubuşarki tarafında- ki sırtlara çekilmiş, ihraç hareketini beklemişti. Gece, önde Yunan Salibiabmer heyeti olduğu halde Yunanlılar ihraç hareketine baş- lamış ve o zaman da İlk silâh patlamıştı. lstiklâl harbinin Ük gerefli müdafaasını teşkil eden bu harp, birdenbire şiddet kespetmişti. Pek falk kuvvetlere malik olan Yu- nanlılar, bir hayli zayiat verdik- ten sonra, kasabayı işgal etmiş- lerdi. Böyle olmakla boraber, gör- dükleri mukabele karşısında, ar- tık ileri harekete devam edemi- yeceklerini hisseylemişlerdi. Bu esnada Ayvalığa Istanbul- dan ikl telgraf gelmişti. Bunun biri Dahiliye Nazırı Ali Kemal tarafından kaza kaymakamına, diğeri de Harbiye Nazırı Şakir Paşa tarafından ( 172 alay ku- mandaplığına ) olup her ikisi de aynı kelime ve cümlelerle şu emri ihtiva etmekte idi: ( Ayvalıkta bulunan kataatın Soma ve Balıkesire kadar gerl çekilmeleri, Meclisi Hâsı Vüke- lâca tekarrür etmiş — olmakla hemen o suretle hareket edilmesi ve neticenin derhal bildirilmesi -— Iki Mehmetler Karşı Karşıya ( Baştarafı 1 inci yüzde ) bir oyuna onu bırakamayız. — Beynelmilel Fedarasyondan izin meselesi ? — Evet izin lârım. Bunu yazarak isteyeceğiz. Ve müsbet cevap geleceği de şüphesizdir. — Bu güreş ne kadar zaman #onra yapılabilir ? — Bir ay içinde her muamele biter. Çoban Mehmet Neler Anlatıyor? Bu İiddialı; güreş hakkında Çoban Mahmetle konuşmayı da faydalı bularak dün bir yazıcımızı pehlivanla görüşmeğe gönderdik. Muharririmiz- Çoban — Mehmedi bularak kendisile şöyle konuştu: — Dinarlı Mehmet pehlivan kendisile boy ölçüşecek bir peh- livan arıyormuş; siz onun bu i- teğine ne diyorsunuz? — Kaçıncı oldu kardeşim! Her gün bağırıp duruyoruz. Güreşmek istiyen varsa pehlivan hazırl. — Fakat Dinarlı kendisine çok güveniyor. “Ben beynelmilel bir pehlivanım. Kolumu bükecek ere rastlayamıyorum,, diyor. — Ne çabuk unuttu canıml, Sırtımı yere getirdiğimiz. günleri hatırlayıversin. Hem Hoalep orada ise arşın burada.. İşte moydan!.. — Fakat ©o serbest —güreş istiyor. î ! noktası diye önem verdikleri bu saha bugün bir zulmet, bir hara- biyet halindedir. Şehrin burnunu ilk dolaşan seyyalr gemileri bura- dakl ahırları ve bamya tarlalarını görerek ilk hayal sukutuna uğru- yorlar. Halbuki bu arazi o kadar yüksek bir kımettirki... — Baen bu fikrde değilim, Bir karış toprağa binlerce lira vere- rek apartıman kurduranlar eğer bir kıymet olsaydı bu boş araziyi bugün bir Neyork şehri haline getirirlerdi. — Sen benim dediğime iİnan. Orası bir kıymettir. Fakat bugün mezbeleye düşmüş bir inci vazi- yetindedir. Bu arazinin bugünkü sahibi (Maliyedir, fakat burası ne sahibi olan Maliyeye, ne de Bele- diyeye hiçbir gelir temin etmez. Şehrin sıhhati ve güzelliği namına Maliye burayı Belediyeye bıraka- bilir ve bu böyle olmalıdır Burası Belediyeye geçince buraya biri- ehemmiyetle beyan olunur.| Aynı zamanda alay kumandanı Ali Beye; (17 inci Kolordu Ku- mandan — vekili, Miralay Bekir Sami Bay ) den gelen emirde de; (| Daha büyük işlere girişmek için mümkün mertebe zayisttan içtinap edilmesi) tavsiye edilmişti. Kumandan Ali Bey; Meelisl Vükelâ karariyle Harbiye Nazırı- nın tebliğ ettiği emri, reddetmişti. Fakat 17 nci Kolordu Kumanda- ninin tavsiyesindeki ehemmiyeti nazarıdikkate alarak ©o tavsiyeye riayat etmiş; derhal orada düş- mana karşı kuvvetli bir cephe vöücude getirmek için Ayvalığın cenubuşarki sırtlarına yerleşmişti. Ayvalıkta gösterilen bu mu- kavemet, çarçabuk her tarafa yayılmış, çok büyük bir takdir ile karşılanmıştı. Hattâ Ali Beyin » (meclisi vükelâ ) nın kararile lstihza eder gibl - harbiye neza- retine çektiği telgraftan haberdar olan dahiliye nazıri Ali Kemal | birine müvazi — geniş caddeler bile: ve — demiryoluna — müvazi bir — Aşkolsun, yeğitlere!.. bulvar — açılır, Bundan — sonra Demek mecburiyetinde kal- binlerce yeni — bina, modern yepyeni bir şehir parçası kurul- mıya başlanır. Burada arazi öyle bir vaziyet gösteriyor ki yapılacak her ev denizin ve Marmara ile Boğazın bütün güzelliklerini doya doya seyredebilecek — görüme — malik olacaktır. Dediğim gibi buradaki arazi iyi bir plân Üzerine ifraz edildiği gün istekliler tarafından peşin para ile kapışıla kapışıla alınacak bir mata olacaktır ve azizim bu toprağın metro karası en azdan 15 liraya satılabilecektir. 3- 4 büyük mahalleyi istiap edecek ve adeta küçük bir şehir kurul- masına yetecek kadar çok olan bu toprak hazinesinin getireceği milyonları var sen hesap et. Bu para ile ne yapılmaz ki dostum, düşün bir kere. Şehri tiyatrosu da kurulur, Yenicamlin etrafı da — istimlâk edilir, yeni yollarda açılır, su, kanalizasyon velhasıl... — Dur üstat, telâş etme, bir mıştı. Millt mücadelenin (lk zafer müjdesini veren - 1721laci alay kumandam - kaymakam — Ali Beyin bu telgrafı kasaca şundan ibaretti : Harbiye Nerzaretine: ( Mütecaviz Yunan ordu ve donanmasına kargı — müsellehan harekete iptidar olunup, Allahın inayeti ile, düşman hareketi ve istilâsının tevkif ve burada bir cephe teşkil edildiği arz olunur. | ( Arkası var ) — Güreş şeklini fedarasiyon tesbit edecek. Fakat ben her istediği güreşe hazırım, — Amma onun bu yeni gü- reşi bir az sert ve kırıcı imiş, — Içi boksörlüğe çevirdiyse ona da peki, Onun el!'eri de bir pamuk çuvalına dokunacak de- engel var. ğil yal, Sert bir uzuv, daha sert — Ne engeli? — Muhafazal âsürı atika en- eümeni. O, senin anlattığın yerde bir uzva çarparsa acıyı kendisi çeker. Gövdesi gibl çetin bir sesle konuşan Çobanın her hareketinde kendi kuvvet ve maharetine inan getiriş bir hal var. Çukur birer oyuk İçinde mütemadiyen kımıl danan küçük fakat ışıklı gözleri sıvanınış kollarının her hareketile çelikleşen pazularına #ık gık ta- kılıyor. Anlaşılıyor ki Çoban Mehe met kendine çok güveniyor ve bu çetin maçta muhakkak bir zafer umuyor. TAKVİM Gün ÇARŞAMBA — Hızır dH 14 AĞUSTOS 9385 101 Arabi 1354 Rumi 1351 13 Cem.evyel Ağustos | Vakit |isani (Vasatlf Vakit (Esanl |Vası Güneş ( 937 |5 09 Aı..ıııîiı’“ Öğle ııoı 1318) Yatsı | 1 43 (20 55 idadi |8 58 |1609) izeâk |8 02(3 13 tesbit edip, görüyorsunuz. Lise Direktörleri Toplandılar v törlüğünde toplanarak, umumt bütünleme mümeyyizlerini seçmişlerdir. sön Şşekline göre yapılacaktır. Resimde direktörleri bir arada Sayfa 9 Belediye Milyonlar Kazanabilir ırkapı Sahillerini Kıy- metlendirmek Mümkün Fatihin yaptırdığı bir kale dıvarı varki... a “Dişleri düşmüş sırıtan kafi'ei sur ,, değilmi? Işittim ki vaktile Viyana şehrinin de bizim Istanbul gibi —etrafımı kuşatan surları varmış. Bugün bunlardan eser ve bu yokluğa hayıflanan tek bir Viyanalı yok. Kat'i bir mecburiyet olmamakla beraber bu “sırıtan kafilei sur,,& birkaç kazma vurmak lâzımgelirse bunu elde edilecek hudutsuz İstis fadelere —karşılık tutmak — güç birşey değildir. Yarın buraya üç, dört mahalle vüs'atinde yeni bir şehir kurulduğu zaman belediyenin, vergi şeklinde devletin, modern bir sahaya yer« leşeceği için halkın elde edeceği İstifadeyi kolayca ölçebilirsin.,, Birkaç su sarnıcını yer altına almakla çok yüksek kıymetli bir arsa elde eden Galip Bingöl ma- &a Üzerinde çizilecek bir plânlâ da bugün bir toprak yığını ok maktan başka bir kıymet ifade etmeyen geniş bir sahayı kıy- metlendirip milyonlar buluyor. Bu buluşu şebircilikten anlayan, bu işlere aklı erenler de beyeniyor ve bu İşin sadece bir düşünüş, sadece bir lâf olmadığını söylü- yorlar. Salt Kosler Garip Şey! Yozgatta Şiddetli Bir So« ğuk Hüküm Sürüyor Yozgat (Özel) — Burada iki gündenberi şiddetli bir soğuk hü- küm sürmektedir. Bu mevsimsiz soğuk — herkesi şaşırtmıştır. ve şimdiye kadar Ağustos ayında soğuğa rastlanmamıştır. Yumurta Navlunları Ucuzlayacak Ankara, 13 (Özel) — Yumurta sandık fiatlarından sonra navlun- ların da ucuzlatılması İçin tetkike lere başlanmışlır. Hac Parası İle Köprü Ladik ( Özel ) — Biriktirdiği Hac parasile köprü yapdırdığını bildirilen havza müfettişi Jemalil bu köprü İçin 1400 değil, iki bin lira harcamıştır. ve bu parayı ikinci defa hacca gitmek icin biriktirmiştir. Fakat köprü yıp» manın da hacca gitmek kadar sevap olduğunu düşünmüş — ve parasını bu İşe tahsis etmiştir. Dün, şehrimizdeki Ortamektep ve Lise Dirktörleri Kültür Direk- imtihanlarının — günlerini mtihanlar - talimatacmenin 94