9 Ağustos 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
li | | ı BÜ — YENARN., Ce d . » Her hakkı mahfuzdur. & OSMANLI SALTANATI GÖÇERKEN Mütareke devrinin tarihi ) Yazan: Ziga Şakir N.0109 9/8/85 Bekir Saminin Kumandanlığı Ordu Müfettişliğince Mustafa Kemal Paşa, İzmirden mubite doğru taşan istilâ facla- sının safahatını Öğrenmek ve bu faclaların önüne geçecek kuvvet- leri hazırlıyabilmek için derhal kolordu ve fırka kumandanlarile müuhaberata — girişmişii. — Lâkin, Izmir ve havalisi hakkında doğru dürüst malümat almak mümktün değildi. Istanbul — hükümeti, — İzmire teallük eden meseleler etrafında hiçbir malümat verdirmiyor; hatta bu yoldaki telğrafları, bir mer- kezden diğer merkeze çektirmi- yordu, Alınman malümat, ancak husust istihbarat ile telgrafhane- lerden — gızan - fakat, — birbirini tutmıyan - Haberlere — münhasır kalıyordu. Hattâ, Izmire niİspeten daha yakın ve İrmirin — askeri vaziyetile alâkadar olan (Ankara) daki (20 inal kolordu kumandanı Ali Fuat Paşa) bile (birçok ihti- mama rağmen İzmirden muntazam malümat alamıyor; oradaki ku- mandanla irtibat tesisine) muvaf- fak olamiyordu. Bu endişeli devrede, hususi istihbarat — vasıtasile ( Müustafa Kemal Paşa)ya bir haber gelmiş; muazzam işlera hazırlanan bu büyük kumandan — üzerinde mühim bir tesir husule getirmişti. Gelen bu haberde, (miralay Be- kir Sami Bey) isminde bir zatın, (Izmir) deki 17 inci kolordu ku- mandanlığına vekâleten ve 56 ıncı fırkaya da asaleten tayin edildi- ğgini bildirmekten ibaretti. (1) Miralay Bekir Sami, İstanbul da Mustafa Kemal Paşa iİle te- | masa gelen, ve vatan tehlikesi karşısında bu büyük kumandanın yegâne (halâskâr) olacağına iman edenlerdendi. Vaki olan temas- larda Mustafa Kemal Paşanın dehâsından ilham almış; onun açmak İstediği milli ve vatani çığırda yürümeyi kararlaştırmıştı. Mustafa Kemal Paşa buna emin- di. Onun için büyük bir mem- nuniyet hissetmişti. Asıl düşünülecek bir şey varsa İzmirin Istilâsı günü 17 incl kol- ordu karargâhı, - kumandan Nâ- dir (paşa) ile beraber - Inhilâl etmişti. 56 ıncı fırka karargâhile bazı kıt'aları ise aynı vaziİyette idi. Şu halde Bekir Sami; Izmire nasıl gidecekti? O perişan kıt'a- ları Nasıl toplıyabilecek ve nasıl İş görecekti? Mustafa Kemal Paşa; umumi sual karşısında, tamamile müsterihti. Çünkü Miralay Bekir Saminin kendisinden aldığı ilham ile hareket edeceğine emin ve mutmeindi. Bekir Sami hakikaten müşkül bir varzife deruhte etmişti. Ku- mandasını kabul ettiği 17 inci kolordu ve 56 1ncı fırka karar- gâhlarile kolordu kıt'aları ve 173 üncü piyade alayı İzmirde idi. Şimdi bunlar ne olmuştu?. Harbiya Nezareti bunu bilmiyor- du. Sonra 174 Üncü piyade alayı ( Urla ) da idi. Acaba bu alay, D Millt mücadelenin hitamından sonra tekali olan bu zat, (Akşehir) de velat etmiştir İyi Telâkki Edilmişti şu anda ne vaziyettedir. Bu da bilinmiyordu. Ancak, bu havalideki nekeri vaziyete dalr alınan müsbet malümat, şunlardan ibaretti : 1 — Sömcı fırkaya mensup 172 1nci alay Ayvalıktadır. Ku- mandanı, - Umumi harpte İrak cephesinde fedakârlık ve kahra- manlığile temaylüz eden - Kay- makem (Ali Bey) dir |I1). Bu alay vaziyetini muhafaza ediyor. Yalçın bir kaya gibi yerinde duruyor. 2 — Merkezi — Tekirdağına nakledilen — 14 Üncü — kolordu- nun, Bahkesir civarındaki kıt- aları da Rumeliye nakledilmek- tedir. Bunlardan, 60 ıncı fir- ka karargâhı, (Tekirdağ) a git- miştir. Fırka kumandanı (miralay Köprülülü Kâzım Bey) (2) dir. ÂAncak, İzmirin Işgaline tekaddüm eden günlerde mezunen İzmire gitmiş olan kumandan Kâzım, gu anda nerededir?. Harbiye Ne- zareti, bunu da bilememektedir. Vazife ve mıntakası hakkında bu kadar malümat alabilen Bekir Sami Bey, yanında sadace yaveri yüzbaşı — Salâhattin — (Gülnihal) vapuruna binmiş; (Bandırma) ta- rikile Istanbuldan hareket etmişti. Fakat bu hareketten bir gün ev- vel, Erkânı harbiyel umumiye ikinci relsinin yaveri ( mülâxzım Taşlıcalı Hilmi Bey) (3|, Bekir (E) Şimdi Bayındırlık Bakanı olan (Ali Çetinkaya ). : (2) Şimdi ( Müdafaai Milliye ) Ba- kanı olan ( General Kârmım ÜÖzalp). (8) Şimdi (Yılmaz Ticaret Evi) nin müecssls ! ve aahiplerinden olan Bay (BHilmi Yılmaz ). Sami Beyin yaverı, yüzbaşı Salâ- hattine husust bir şifre müftahı vermiİş: — Hususi işleri, bu müftahla Erkânı harbiyel umumiyeye ya- zarsınız. Demişti. İzmirin işgallnden Üç gün sonra |Yani, 18/19 Mayıs 1335 akşamı| Miralay Bekir Sami ile yaverl Salâhaddin, epeyce İtina İle vapura girmişlerdi. Çünkü resmen vazife İle Anadoluya gi- den rzabitleri bile Ingilizler bile haylı tahkik ve tetkikten geçir- mektelerdi. Vapurda da kendi- lerinl kimsey& bildirmemişlerdi. Ancak, bir tek yolcu İle tanp mışlardı. Bu xat de, (Bergamalı İnce oğlu Hamdi Şevket Bey) (!| isminde bir avukattı. Şevket Bey, Izmirin İşgalinden ve cıvarına doğrü başlayan İsti« lâdan müteessirdi. O da bir müd- det evvel Mustafa Kemal Paşadan aldığı İlhamla yurduna gitmiye ve kendisini tanıyan (Ödemiş) muhitine — (istilâya karşı muka- vemet) telkinine karar vermişti. Bu üç xzat, ertesi sabah (Ban- dırma) lskelesine ayak bastıkları gsaman — şaşırmışlar; — gördülkderi manzara karşısında hayrette kal- mışlardi. — Çünkü, — Bandırmada bulunan yerli Yumlar evlerinl, dükkânlarını, mağazalarını Yunan bayraklarile donatmışlar; bekle- dikleri Yunan donanmasının şe- refine çılgın nümayişlere başla- mışlardı. — - ( Arkası var ) - T1) Şimdi saylav İnce oğlu Refik Şevketin kardeşi, Bu Da Bir Hesap! ( Baştarafı 1 inci yüzas” ) azdır. Fakat Tetanbul hastane- lerinde bir senede 120 bin haz- tanın tedavi gördüğü — gözönline getirilise İstanbulda bariz şekilde hastane ihtiyacının mevcut ol duğu kabul edilemez. Çünkü 120 bin kişi Istanbul nüfusunun altıda biridir.,, Belediye büyüklerinden olan bu zat, tedavi göreü bü 120 bin hastadan bir kısmının da ücretli hususi hastanelerde yatmış oldu: ğunu söyledikten sonra şunları ilâve etmektedir! “ — Hastane ihtiyacı hesap: lanırken şehirdeki husust ve pa- ralı hastaneleri de hesaba kat- mak Jâzımdır. Çünkü belediye her hastayı — bedava tedavi etmaye mecbur değildir. Fakir olmıyanlar mek vaziyetindedirler. Belediye hastanelerine fazla müracaat — yapılmasına gelince, bu iki şeyden doğuyor: olanların da hastalarını Belediye hastanelerinde meccanen veyahut ucuz bir tarife ile tedavi ettir- meye kalkışmaları, 2 — Bütün Anadoludan İstan- bula hasta gelmesi, Istanbul tanınmış doktorların tekâslf ÇSettiği bir yurt köşesl sayıldığına göre Anadoludan bu- raya gifa aramıya — gelenlerin çokluğunu da tabil görmek lâ« kııılıtlıı'. Bu takdirde lş /— bütçe hususi hastanelerden istifade et- | 1 — Para vermeye muktedir | meselesine dayanır. Istanbul Be- lediyesi yalnız şehrin hastalarını tedavi etmeye mecburdur. Eğer Anadolu Belediyelerinin senede muayyen bir nisbet dahilinde Istanbul — hastanelerine — yardım etmeleri temin edilirse ortada şikâyet ödecek bir vaziyet kal- mıyacaktır. , Şimdi bu zate kısaca cevap vermek İçin şunları söyleyebiliriz: 1 — Belediyelerin sıhhat işine de fakir ve zengin diye şehirlileri iltkiye ayırmaları doğru değildir. Maamafih xengini, fakirin yatae ğında yatırmamak, yine Beledi- yenin elindedir. 2 — Belediyeler sıhhat işle- rini düşünürken Şşehir nüfasunu tek bir topluluk olarak ele almak ıochurly.glldgi'- 3— Çün bugüı zen olanın yarın fakir dllııbilıcf;: bugün mevcut olan husust hasta- nelerin — yarın llıpınıbllecıği düşünülebilir. 4 — Bolediye hastanoleri zengin hastaları da kabul ve te- davi mecburiyetindedir. Bu tak- dirde tedavli masrafları kendile- rine ödettirilebilir. M SATILIK OTOBÜSLER Suadiye —otöbüs şirketi tasfiye müömurluğundanı Yedi otobüs ve bir takım alât ve aşya ve hırdavatın 9 Ağustos 935 cuma günü saat 9 dan itibaren ikinci arrttırma İle Suadiye garajında satı- lacağı İlân olunur. Koşuyor PŞ ( Baştarafı 1 inel yüzde ) Habeşistanın — kendisini — Italya hlmayesi altına koymasının kendi menfaati İcabı olduğunu takdir etmiş. olsalardı, İtalya - Habeş İhtilâfı silâh kuvvetine müracaata lüzum kalmadan halledilebilirdi. Ben buna benzer mesalli, moeselâ Mançuku İhtilâfını hallet- mekten âciz kalan — Cenevrenin, Habeş mesölesini kökünden hal- ledeceğine hiçbir — suretle kani değilim. İtalya ile Habeşistanın yarım asırlık münasebatı, Habe- şistanla hemhudut bulunan Âv- | rupa müstemlekelerinden — hiçbi- rinin Habeş tahrikât ve tecavüz- lerinden masun kalmadığını, fa- kat bu bapta en ziyade İtalyanın mutazarrır olduğunu göstermiştir. Bundan sonra Muzsolini, takip ettiği müstemleke — siyasetinin, Ingiliz müstemleke siyasetini ken- disine misal olarak aldığını söy- lemiş ve: Korkarım ki Ingiltere halkı- nın kısmıazamı, — İtalyayı, Şarki Afrika meselesini kökünden hal- letmeye sevkeden mühim ve ha- yati sebepleri henüz anlayama- mışlardır. Buna rağmen İngilterenin ileri gelenleri arasın- | da İtalyanın müstemleke devlet- leri arasında kondisine düşen mevkli İşgal etmesindeki fayda- yı takdir. edenler de yok değlidir. Italyan milleti, Ingiltere hal- kının; İtalyanın şimdiki harekâtı- nın empiryalist maksatlara veyahut herhangi kolay bir aökerl xzafer latihsaline matüf olduğunu, fakat bunun tıipki - İngilterenin kendi müstemleke siyasetinin mülhem olduğu yayılma ihtiyacından doğ- duğunu — anlayacaklarını — hâlâ Ümit etmektedir,, demiştir. " Bundan sonra 1889 tarihinde İtalya İle Habeşistan arasında aktedilen Ucclali muahedesinden bahseden Musolini, bu muahede- nin İtalyaya bahşetmiş olduğu hakların — Habeşistan — üzerinde adata bir himaye tesisine muadil olduğunü ilâve etmiştir. Habeş Ordusunun Kuvvetl Adisababa 8 (A.A) — Havas ajansı muhabirinin — bildirdiğine göre, Habeş süel kuvvetleri 7 ordudan mürekkeptir. Her orduda, üçer bin kişilik 30 alay vardır. Bu hesap ile Ha- beş ordularının bütünü 630.000 kişiye çıkmaktadır. - Bühnların ancak 250.000'1 hü- kümet tarafından verilen tüfek ve cephane iİle mücehhezdir. Habeşistan'ın —aşağı yukarı türlü tiplerde 200 topa sahip olduğu sanılmaktadır. Bu topların bazıları 1860 da imal edilmiştir. Habeşistan bundan başka 400 kadar makineli tüfek, bir o ka- dar da otomatik tüfeğe ve 8 uçağa sahiptir. Bu uçakların an- cak 6 sı havalanabilmektedir. Habeş kuvvetlerinin — kuzey illerde toplanması, hükümetin bir emri icabı. olmadığı söylenmek- tedir. “ Bu toplanma, Habeş muha- riplerinin tehdide en fazla maruz bildikleri — bölgelerdeki — şeflerin emri altına girmek hususundaki temâyülleri şeklinde İzah edil- mektedir. Yeni İtalyan Sevkıyatı Napoli 8 (AZA.) — Napoli ile Masavra arasında muntazam posta yapan — Mazzini vapuru, askerleri ve harp İevazımı - İle, doğu Afrikasına gitmek üzerea buradan kalkmıştır. Zabitler arasında, Napoll faş at partisi assekreteri, Fernando Bela ile, Kültür Bakanının oğla Giorgio de Vecchi bulunmaktadır. İtalya Pamuk ÂAliyor Vaşıngton, 8 (A. A.) — Nev- york Sun — gazetesi — İtalyanın 250000 ile 500000 balye Ame: » kan pamuğu almak üzere Nevs york borsasile pzarlığa ğirişmiştir. Bazı Amerikan pamuk ihracatın& para yatırilması için kısa vadeli krediler istemişlerdir. Banka bu pamuğun mühim- mat İmalinde kullanılmıyacağını tetkik ettikten sonra İstenen kre- dilerin verilebileceğini söylemiştir. Bu pamuk harp malzemesi yapmakta — kullanılırsa krediler kesilecektir. Bir İtalyan Uçağı Kayıp Tokyo, 8 (A.A.) — Romadarn Masoua'ya gitmekte olan ve dün saat ö te Kahireden hareket eden bir Italyan süel uçağı hakkınde hiçbir haber alınamamıştır. İçinde 7 kişi bulunan buuçak, iki İngilix sücl uçagı tarafından aranmaks tadır. K Adisababa'da Basın Sosyetesi — Adisababa, 8 (A.A)— Burada 22 üyelik bir yabancı basın soz- yetesi kurulmuştur. Tanklar Roma, 8 (A.A) — Hızlı giden tankların beşinci gurupu, bu sa- bah halkın alkışları arasında Nas poliye hareket etmiştir. rVehlp Paşanın Vaziyeti | Ankara, 8 (A.A.) — Vehip | Paşanın bügünkü Türkiye Cu- | muriyeti Hükümeti ile hiçbir | münasebeti olmadığına bu hu- susta Anadolu Ajansının evvelce neşrettiği malümat da delildir. —| Habeşistanda bir vazife ka- bul etmesi için Ankaradan Ve- hip Paşaya emir verildiği etra- rafında çıkan —haberler doğru değildir. ib ( Toplantılar, Davetler ) ı Giresun Müddelumumisini Davet L Cümhuriyet Müddelumu- miliğinden: İstanbulda olduğu at:la« şılan — Girasun Ü. — Müddeiumun isl Sedat'ın haemen memurlyetimize m Ü racaatı. ı' a M akanas O vmmmanma V Tebliğler Mısır Konsoloshanesi Be')»a- ğe Taşınıyor 'N Istanbul Misir — Konsolosluğu, 18 —— Ağustostan başlayarak Bebek saray aa — — naklederek orada çalışacağını İş sal: .p« lerine bildirmekle kesbişeret eyler. —- - Baylar; Teksayt prezarvatifleri her ecxar-de (1) (9) ve (6) hkk portakal renkli xarfi rla TAKVİM Gün CUMA Hızır S$1 9 AĞUSTOS 935 96 Arabi 1354 Rumi 1351 B Cem.evval Tammuz 27 Yakit ıl'îlııî |Vanattj Vakit |Ezant |Vıı. Güneş | 9 45 | 5 Üç |/ Akşam li2 — | 19 18 Öğle | s 09 | 13 19| Yatsa |1 45 Dzl o4 l — Hdadi. (|8 58 |16 12zj İmaük |7 4813 o9i bugün bazı zabitan, müstemleke |
