9 Ağustos 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
AĞUSTOS CUMA L. 1935 SAYISI 5 KURUŞ ISTA PARİSTE HABEŞ iŞiNi YOLA AK CARESi ARANACAK KOYM “Gok şey 1" — Orhan Se en'in fıkrası: “Su ve ha- | yat ” — Siz me dersiniz | — M — Fe | Aramızda Hüdai Akder “Bizde casus aâlık öğüdü — 5 ler, evlenmeler Son Dokti Me te TAN, Spor — Kültür, Dünya hâdiseleri karşısın. da gaze! Kazan Hanlığımın son gün- | leri — Hikâye — Faydalı bilgil Ekonomi, kad: 8 cia lek I incide ; 3 incide Yancuda ; İV üncada ite ve Habeşistanın hakem konsiyonundaki si Gaston Jöze Laval Pariste İngiliz elçisi ve İ - talyan elçisi ile konuşmuştur. Üç devlet konferansının 16 ağustosta Pariste toplanması iktims! dahilin- dedir. İtalyanın, evvelâ bu konferan- FANGi YÜZLE? “Dağ peygambere Küçük Ömer de Parise gidemediğ. için © Kurbet illerinde yaşayan Halide Edip te peygamber dağa gider derler buçuk yıldanberi stanbula gelmiştir. SON POSTA” gelmer Halide Edibin Istanbula geldiğini | dın peyda oluyor. Gene o! Cephane Yüzetelerde okuyunca hayretten do- İdem. Bu beklenmiyen dön Artik adını bile unutmağa başladığı. V2 romancı kadının otuz senelik Macera dolu hayatını, birden gözle- *İm önünde canlandırdı. Karışık, aca- YİD, korkunç hayat! Sanıyorum ie» yazdıkları değil, fakst kendisi, m Otuz sene üç devrin politika " İarıma musallat olarak râmede- bildiklerini kendi arabasma koşup Mivüseya karşıladığı insanların kimi Bi bu uçuruma, i o uçuruma yu- garlayıp mahvetmesidir kiasıl yazıla- ak ve hiç şüpbesiz kendisininkiler- Üen daha merakla okunacak roman. e alide Edip, Fransızların “La fem- tip, atale,, dedikleri tipin bizde ye- ais nadir örneğidir ki, anahatları, incak Schakespcare'in o kocasıdan teli, haris olduğu için onu feliketten ni, ete sürükleyen ve nihayet elle re Pakip vicdan “zabı içinde deli- Lady Macbr «inde görülebilir. “il olitika ihtirası bakımından erkek irin yerı yolda bırakacak kadar bu akteristik © bir yaradılış gösteren hayipin hayat krokisini, birkaç tablo inde, şöyle çizebiliriz: ı ban, bir inci perde : Sahne, Tamim idare- sidir. Üzeri kitap ve kâğıt dolu Kadının yüzünde, hare- #özünde, pohpohilandıkça şr- old, ve tavırlarında bir nevi ne di, em delisi olmağa başladığı belli- erken, başı kalpakir, kara sa- adam, Cemal Paşa, alkışlar olu, sahneye girer. Halide Edibi rü, ndan tutar, alır, Suriyeye götü- 2, vinci perde, kapanır. — perde: Zeytindağı. spin karargâhmdayız. Cemal Pa. etinde, dağ İç cage Edip Cemal Paşanın akal ho- Mal Halide Edibin geceleri Ce- va süne öğrettiklerini, Cemal Pa- Yalı, izleri Araplara tatbik eder. i niz PU İzah, kendi başına, Suriye. benli kaybettiğimizi bir kısım se- i anlatmağa kâfi gelir. Saba ye olmak sevdasına tutulmuş emen, arkasından itile kakıla eni > kadar ulaştığı siyasi merdi- m basamağına çıkmak için “mal Paşanın memlekete ki min de Cemal Paşaya tam Sarıp Yetidir. Fakat, evdeki pazar liğe Uymaz. Cemal Paşa yıkılır ve “© Edibin ümitleri de beraber! ptü perde: Mütareke, Istanbul, bi bayraklar içinde, Sokuklardı N askerler, Çeşit çeşit fs let kaç türlü gazeteler. Ricali dev. Yor; “15! Her kafadan bir ses çıkı, rilen, ara, bir kadın da, manda, ai Şanda itiyor! Derken, Ümiğ,,; Avaşı, falan, filâr, manda Meri yakılıyor ve * Halide Edibe iyim m mandası içinde herhangi olmak emelleri de beraber! Süne dani cü perde: Anadolu savaş mey- il, “Sita üzerine eğilmiş baş - h taşıyan kollar, cepheye binlerce insanlı tasmda, Halide onbaşı “Peret askerlerini andırır bir ka- iz, İ Yalnız, bir rolü var: | dolaşıp herkesi işinden alıkoyuyor Cemal | iariyenin Allahı gibi bir adam ve | mi taşıyor? Hayır, Silâh mı atıyor? Hayır. Hastalara mı bakıyor? Hayır. Oradan oraya ve... lâf atıyor! Zafer, Mudanya, sulh, falan, filân, derken, bakıyor, herkes bir vey ol- muş, Yalnız kendisi, hâlâ onbaşı! Et- rafı dinliyor: Görüyor ki çavuş olma- sına imkân yok! Halbaki, zaferi da- hi, belki kendisinin kazandığı kanaa- lik izzotinefis yarasını alınca, bu sefer kala tutuyor: bakıyor, aldıran yok! Tehdit ediyor: bakıyor, dinle yen yok! Tenkit ediyor: gene aldı « ran yok! Ve böylece, yani aldıran ve dinleyenle dinleyen ve aldıran olma: ymca, ruh aksülâmeli başlıyor: kızı yor ! Ne yapsin 7 İşte o zaman Halide onbaşının üni. forması içinden Lady Macbeth'in yüzü gözükmeğe başlıyor. Bu sefer €rkekler arasında entrikalarına giri şiyor, Kıskançlıklari okşuyor, kinleri bileyor, ihtirasları alevlendiriyor öyle bir ağ kuruyor ki, nihayet gün, kendi yaptığından kendisi de korkuyor ve kaçmaktan başka çare bulamıyor! Ve... Landraya gidiyor! Son perde: Memleketten uzaklaş- tıkça, mesafe büyüdükçe, aralık açıl. dıl ) a, bin bir herstan kabına sığır yan ruhunda gayız ve intikam yılan- ları biribirlerine çöreklenip oynaşma- ğa başlıyorlar. Düşünüyor: ne etsin Ve Londradan Amerikaya gidiyor! Ve Amerikada, yalnız skandal alım satrmile yaşayan Amerika mecmuala- rma, Tstiklâl Savaşı, Amerikalı olu yucuların alâkasını uyandıracak bir masal haline koymağı ve o savaşın kahramanlarını kariketürler şeklinde yazmağı teklif ediyor! Ve haremle kafes meraklısı Ameri- kalıları eğlendirmek için, onlara, mo- dası geçmiş haremle kafesten daha yeni, daha eğlenceli, daha ekzotik bir maddeyi, Türk kahramanlarının pres- tijini satıyor! Oyle yazıyor ki,“ onun Amerika gağçtelerinde Türkiye aleyhine kale- me aldıklarını, düşman hesabına sa- tinalınmış en aşağılık ecnebi muha- birler bile yazmak cüretini duyama- mmaşlardır. Ve sonra da kalkıyor, geliyor! . İşte “Son Posta” gazetesinin «Dağ peygambere gelmezse, | peygamber | dağa gider» diye ilâhileştirdiği kadı- nım hayat grafiği! Ancak, onu pey- gambere benzetirken, bilmek lâzımge lir ki, tarihte Mer; Anadan a rma le ekli yoktur ve Meryem Ana da, iki nedenberi, doğurduğu çocuğu kimden peydahladığını da henüz izah etmiş değildir. O halde, teşbih yerinde sa- yılmaz. Fakat biri çıkın ve deseki: — Maşşallah Hantmefendi! Ne Av rupası, ne Amerikası kalıkapı kapı dolaşır,yazmadık kepazelik brrakmaz- sınız. Sonra da, kalkar, elinizi kolu- nuzu sallaya sallaya, knrşımıza çıkar çk yağ dre İyi n zi suratla, ne yüzle ? Ali Naci KARACAN Istanbula | | İstanbulda bir sen derhal toplanmasına itiraz etti - imdi bunu kabul etmesi sonunçları o hakkında ümitleri kuvetlendirmektedir.Bu susta fazla tafsilât 10 uncu HABEŞİSTANDA Duçe Himaye istiyor Habeşistanın menfaati bu himayede imiş Paris - Soir gazetesinin bir mu - harriri İtalyan - Habeş ihtilâfıma dair Musolini İle bir mülâkat yap- mıştır. Bu mülâkatı aşağı aynen alı yoruz: Musolini doğrudan doğruya tel » grafla verdiği bir beyanatta, Uluş- İ ler Kerrememn. İtalyan « Habeş an | Jaşamamazlığı.ı halledeceğini zan - etmediğini söylemiş, ve Habtşis - tanın savaşı bertaraf etmek İçin “İtalyanın himayesi, #ltma girmek- | ten başka çaresi olmadığını bildir- miştir. Duçe'nin suallerimize verdiği #a- tih cevaplar şunlardır? Sinan İçin Ayasofyaya Anıt Dikiliyor NBUL (Hususi: muhabiri bildiriyor) Ankara, 8 Büyük Türk sanatkâr Sinan için t yapılması kararlaş mıştır. Bu teşebbüs etrafında dün bu- rada İç Bakan Şükrü Kayanın başkan lığında toplanan bir komite bazı mi hi kararlara varmı Komitede ta mış mimar ve mühendisler bulun- , Komite Türk tarihi araştır- mu ile birlikte bu eserin mey dana gelmesine çalışacaktır. Yapıla - cak anıdın kurulacağı tayin edilecek ve şekli kararlaştırılarak, bunun için Arsrulusal bir konfor açılacaktır. Anı un Ayasofya danına kurulması ihtimali kuvvetlidir. Büylik Türk dâh lerinin hayranlarile b komitenin tabii üyesi sayılmaktadır. Komite bir yandan da para toplaya- cak, Arsrulusal konforu biri düşünüş, diğeri proje olmak üzere iki kısma a&- yıracaktır. Tik toplantıda Mimar Si- nan mühendislerden Ankarayı bayın- dırma direk Mehmet Galip, Abdürrahman Naci, Zühtü, Irfan, Fehmi, Kudret, Hurşit bulunmuşlardır. Trakya Genel Enspektörlüğü Trakya gerel enspektörlüğüne geçi- rilen İzmir İlbayı Kâzrm Dirik ara, 8 (Hususi bildiriyor) — Trakya törlüğüne ta an Gene - ral Kâzım Dirik'ten inhilâl eden İz. ği ğına kimin tayin edilece- muhabirimiz genel enspek- Gerek bu, gerekse bazı ilbay mu - avinliklerine yapılacak tayinler ö- nümüzdeki- günlerde kararlaşacak - tar, m Telefon şirketile MUSOLİNİ İtalya'nın Habeşistan üzerin- | de bir himaye tesisi hakkı 1889 Uc- İ ciali muaheyesile tanınmış mıdır? eciali muahedesi filhakika İtalya'ya Habeşi: üzerinde bima yeye muadil kaklar tanımıştır. Bunun | la beraber, Habeş hükümetinin, di ger uluslarla olan münasebatında takip ettiği metotları tebarüz ettirmek, Tipik bir misal olmak üzere fayda- hıdır. Bu muahedenin İtalyanca met ni tamamen vazih olduğu halde, Ha- beşçes £ bir şe- Negus Menelik'in (ki, antrparantez, İtalya'nın yardımile tahta geçmiştir) İtalya aleyhtarlığı hakkında beslediği fikirlere ilâve €- dilince -1895 - 1896 barbinin sebebi oluştur. 2 — Faşizm gelmeden evvel, İtal- ye, dahilde birlik tansmen temin e- dilmediğinden dolayı mi Habeşistan üzerinde dir hâk iddia edecek vazi- talya, Habe- şistan üzerindeki isteklerine ve hak- larına barışçıl vasıtalarla hütmet et | tirmeğe çalıştı. Buna Höbesliler mü temadiyen muhasama le mukabele ettiler. İtalya, Habesistanla beyhude yere dostluk ve teşriki mesai st sasr takip etmeğe çalışirken, onlar. bizim kolenilerimizin hududunu askeri tehdit altında bulundular ve | bu tehdit bazen çok tehkkeli oldü. İtalya, 1915 te Fransa ve İngilte- re ile beraber, Avrupa harbine gi - | rerken, Habeş kuvvetlerinin bizim | Eritre hududunda ehemmiyetli mik» | tarda tahşit edildiğini hatırlamak kâ- | fidir. Bu tahşidat, bizi Avrupa sah - nesinde müşterek menafi uğuruna Arkası $ üncüde) | gelen telefon şirketi del | devlete müracaat edebilecektir. Yeni konuşmalar Londradaki şirket hissedarlarm - dan $on talimatı alan ve şehrimize i lerinden Frenk Gill ve Bayau tekrar müza « kerelere başlamak üzere dün akşam Ankaraya gitmişlerdir. Şehrimizde bulunan Bayındırlık Ba kanı Ali Çetinkaya da € kadar Ankaraya dönece şirket delegeleri ile sor başlıyacaktır. Burada kabe altında komisyon heyeti İşine devam etmektedi Şirket hükümete geçer geçmez mütehassıs olarak çalısan on ecnebi mem el çektirilecek leri rk memurlar yerle: cektir. Bundan başka tn fazla masraf y birçok noktalarda pılacaktır, Duyduğumuza göre Anka Uiyacak olan yeni mü kümet eskiden ve tirmiyecektir. Çünkü bu incelemelerden sonra bir heyet ta * rafından kararlaştırılan bütün şir - ket tesisatını tam fiatıdır. Şayet yine bu fiat şirket tarafın- dan kabul edilmiyecek olursa hükü met mukavele mucibince şirketi ken di idaresine alacak ve bu suretle de şirket arzu ettiği takdirde şürayi Şirketin teslimi için yapılmakta olan hazırlıklar tamamlanmıştır. Bu na göre şirket hükümet. idaresine geçer geçmez posta ve telgraf idare- lerine bağlanacaktır. Bu yoldan ol- mak Üzere hükümetin yaptığı tele. fon kanunu mucibince fiatlarda bir- çok tenzilâtlar yapılacağı gibi kad- HER ŞEYDEN ÖNC SAVAŞ OLMAMA SINA SAVAŞWORUZ TELEFON |/ Müdür £ 24318. i On Birinci YIL SAHIP ve BAŞMUHARRİRİ | SOYDAN | iz Mak sa) e 109 —3412 | azı işleri : 24319, 24310, İdare ve Matbaa : BAŞBAKAN GELDİ inönü Atatürk'e izahat İsmet İnönü Güneysu ile geldi, sarayına Şark vilâyetlerinde tetkik seyaha tinde bulunan Başbakan İsmet İnö- nü refakatlerinde Dış Bakanı Tev- fik Rüştü Aras olduğu halde dün Güneysu vapurile İstanbula dönmüş Güneysu, Boğazdan girdikten on iki buçukta Tarabya da durmuş ve Başbakan va pura yanaşan Sakarya motörüne ge gerek motörle Dolmabahçe sarayma gitmişlerdir. Başbakanı Galata rıhtımında bek - liyen Sü Bakanı O General OKâzim ip, o Bayındırlık Bakanı Ali Çı Finans Bakanı Fuat Ağralı Verdi Sukârya motörile doğru Dolmabahçe gitti. | ile Generaller ve birçok saylavlar Başbakanın Tasabyada vapurdan çık tığından haberdar olmadıkları için vapur gelinciye kadar rihtimdâ muşlar, bilâhara saraya gitmişlerdir. | Bu suretle Başbakan için bir karşı Yama ni yapmak mümkün ola - 4 mamıştır İsmet İnönü Dölmabahçeye mu - vaşaletini müteakip © Cumurbaşkanı Atatürk tarafmdan kabul edilmişler ve tetkik seyahati etrafında kendi - sinden izahat almışlardır. Başbakan, sarayda bir müddet kal TArkası 3 üncüde) Vergilerde Değişiklikler Ve Azaltmalar Olacak Finans TAN'a Şelirimizde bulunan Pinaris Ba - kan: Fuat Ağrab vergi: kanunların l layısiler İs - Bu yoldan olmak üzere yapılan toplantılarda Finans müfettişlerinin gi kanunlarında yapılacak ıslahat hakkında verdikleri raporlar ve ha- zırladıkları projelerde tetkik olun - maktadır. Bu tetkikler metiçesinde'alnacak sonuçlara göre vergilerde yapılacak ıslahat ve değişiklikler. kararlaştır lacak ve derhal tatbikine geçilecek » tir. Finans Bakanı' Füat-Ağrab dün | kendisile görüşen bir muhar roda da bazı değişiklikler olması mükarcerdir. Bakanının Diyevi... ze şu beyanatta bulunmuştur: Vergi kanunlarının tahakkuk ve tahsilinde yapılacak ıslahat dolıyı- sile-elde mevcut bütün kan bu meyanda kazanç kanununu da tet kik etmekteyiz. Bütün çalışmaları hakkuk veya tahsilinde halkın kar- şılaştığı zorlukların önüne geçmek- tir, Bu suretle tetkiklerimiz neticesin dö) alacağımız çlara göre vergi müamelelerini daha kısaltıp ve da « ha da kolaylaştırdıktan sonra bazı cihetlerde de tenzilât yapmağı dü - ginmekteyiz, İlk b yapacağı - mz bu tenzilâtlarla umumi gelişimi lArkasi 4 üncüdel
