12 Mayıs 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

SON POSTA OSMANLI SALTANATI GOÇERKEN (Mütareke devrinin tarihi ) Her bukkı mahfızdur. Yazan: Ziya Şakir İspanyol Nezlesile Beraber Siyasi Buhran, Son Haddini Mustafa Kemal paşa, İzzet paşanın verdiği Izahatı dinledik- ten sonra vaziyeti tenkid etmiş ve bu tenkitleri başlıca şu nok- talar Üzerinde temerklz etmişti : 1 — Gerek padişah ve gerek muhalif matbuat tarafından vu- kubulan hücumlar, ne kadar kuv- vetli olursa olsun, kabine - istifa etmemeli idi. 2 — Tevfik paşa kabinesinin, bu şekilde teşekkülüne mani ol- mak elzemdi. Fakat, mademki İş bu hale gelmişti. Şimdi de yapılacak İş şundan ibaretti: - Yeni taşekküil eden Tevfik paşa kabinesi, henütz mebusan meclisine gitmemiş, ve beyannamesini okuyarak - (itimat) reyi istememişti. Şu halde, âcilen maebusları elde etmek ve kabineye (ademi itimat) reyi verdirmek.. Bu suretle kabineyl düşürerek yine İzzet paşanın riyaseti altında yeni bir kabine teşkil eylemek. Hattâ ; derhal bu kararı veren Mustafa Kemal paşa, tasavvur ettiği kabine erkânını da tesbit edivermişti. Mustafa Kemal paşanın şu andaki düşüncesi, gayet sarihti, Vakıa (resmt harp) tevakkuf at- miş, (Mondros) da bir. mütareke- name lmza edilmişti. Fakat - elim bir mecburiyet karşısında-tam ve mutlak bir teslimiyetle imza edi- len bu mütareke — şartnamesi, pek çok tehlikeli maddeleri ihtk- va etmekte Idi. Resmi harbe ni- hayet veren İtilâf devletlerile » bunların himayesinde bulunan müntakim unsurlar- bu mütare- kename mucibince Türk milletini silâhtan tamamen tecrit ettikten sonra yeni bir harbe, bir (imha harbi) ne girişebilirlerdi. Nitekim, Mütarekenin İmzasından bir gün wonra (Musul) ve (lskenderun) nun Çgal edilmek istenilmesi de bu »ahlikeyi açıkça göstermekte Idi. Aynl zamanda İngilizlerin takar- Tüp ettikleri mıntakalarda, Ermeni komitecileri de harekete geçmiş- lerdi. Antep, Maraş ve havalisinde bu komiteciler tarafından açıktan açığa Türklere karşı husumet eseri belirmişti. Eğer iktidar mev- kiinde kuvvetli bir kabine bulun- Mazsa, İtilâf devletleri mütareke- Rame ahkâmını günden güne ih- Mâl edecekler; Anadolunun baştan başa istilâsına sebep ve bahane- ler icat eyliyeceklerdi. Mütareke şarinamesini ilk - kuduğu anda bu hükmünü - veren Mustafa Kemal Paşa, yine o an- da kararını da vermişti. ( Halep) Rerilerinde İngiliz - Arap kuvvet- İerine som darbeyi — vurduktan Sonra işgal ettiği sahayı gözden Reçirmiş, — çelik — süngülerden Mürekkep olan bu battın, İstik- baldeki Türk dâvasına esas ola- Cağını tahmin ederek maiyetindeki hvvıüırıı — Düşman, bu hattın ilerisine Soçirilmiyecek. Emrini vermişti. Ve bu emir -© dakikadan — ltibaren ( Millt "İlllı)ın en mühim maddelerinden ni teşkil etmişti. P. Aynı zamanda Mustafa Kemal Sşa,delinde bulunan fazla silâh, cıphıuı ve asker mılıımoıluı ( Toros ) ların üst tarafına - Iç Anadoluya - geçirmişti. Bu ihti- yatkârane hareket de, — lstikbal bakkındaki — düşüncesini göster- mekte idi. Yine bu ihtiyatkârlık cümlesinden olmak üzere, (Antep) ve bavalisi ile alâkadar olan bazı xzevata o mıntakada gizlice milli bir kuvvet hazırlanmasını tavsiye etmişti. Bu suretle ilk tedbirleri alan Mustafa Kemal Paşa İstanbula gelip vaziyeti — yakından tetkik eder etmez, (Babıâlijde kuvvetli bir hükümetin bulunması lâzım geleceğini — teakdir. etmiş; artık bütün fikir ve kararını bu nokta Üzerinde teksif eylemişti. Mustafa Kemal paşanın İstan- bula gelişi, muhtelif zllmreler arasında, — muhtelif — telâkkilere sebebiyet vermişti. Vaziyet ve istikbalden — endişenâk — olanlar, onun gelişinde bir necat ve halâs ümidi sezmişlerdi. Fakat - devlet ve milletin zararıma bile olsa - yalnız kendi menfaatlerini düşü- menler ise, bu gelişten büyük bir hoşnutsuzluk hissetmişlerdi. * Bu esnada saray, telâş içinde idi... Istanbulu kırıp geçiren (İspanyol nezlesi), Padişahi da ih- mal etmemişti. Vahdeddin, dört gündenberi harem dairesinde ka- panarak kimseye görünmemekte; bütün işler, bilvasıta görülmekte idi. Bir sabah erkenden İstanbul muhafızı Ahmet Fevzi paşa ile erkânıharbiyelumumiye reisi Ce- vat paşa saraya getirtilmiş, ken- dilerine şu irade tebliğ edilmişti: — Şevketmeâp efendimiz, siz- leri alâmışahanelerile taltif buyuruyorlar. — Sizi, vazifenizi müdrik, vicdan sahibi ve kıymetli birer asker olarak tanıyor ve takdir - ediyorlar. Ceçirmekte olduğumuz Buhranın ehemmiyeti malümdur. Tarihimizde, misli gö- rülmemiş birşey değildir. Rumla- rın, bir takım çirkin nümayişlere kıyam etmeleri de muhtemeldir. Böyle bir hal zuhur ederse, itilâf devletleri tarafından bir müdahale vuku bulabilir. Şevketmeâp efem dimiz, kat't tedbirler alınarak bu hallere — meydan verilmemesini ferman buyuruyorlar. Sizi, huzur- larma kabul etmek ve iradelerini bizzat söylemek arzu ediyor- lardı. — Fakat, — hafif — surette nezleden rahatsız oldukları - için haremihümayunlarından — çıkamı- yorlar. Padişahın bu iradesi, büsbü- tün gizli bir mabhiyeti ihtiva et- mekte idi. Çünkü saray bende- gânı tarafından: — Bir iki güne kadar ecnebi zırblıları - Iİstanbula — gelecekmiş. Efendimiz bundan çok müteessir olarak hastalandılar. Yorgan dö- Beyoğlu Tahsil Topane Bayazıt mahallesinin Bulmuştu ıık yatıyorlar. Hattâ, hekim bile İstemiyorlar. Sözleri iİşaa edilmekte Idi. Şimdi, Ahmet Fevzi ve Cevat paşaların saraya çağırılarak bu iradenin tebliğ edilmesi de, bu propagandayı — teyitten Ibaretti. Halbuki hakikat, şundan ibaret- ti - Filhakika, bu iradenin tebli- ğinden üç gün sonra, (itilâf do- nanıması İstanbula girecekti. Bunu haber #lan Türkler, derin bir tecssür içindelerdi. Bu teessürle birçok hâdisatım zuhur etmesi muhtemeldi. Buna binaen padlşah, ihtiyatlı bulunmayı tercih etmiş, bir taraftan birkaç gün görün- miyerek teessürürden hastalığını İşaa ettirirken, diğer taraftan da hem sarayın muhafaza kuvvetle- rini takviye ettirmiş, hem de inzibatın teşdidi — için — emirler vermişti. Istanbul, hakikaten heyecan içinde Idi. Köhne Bizansın İstan- bul ciheti, için için kan ağlarken Karşıyakada bir bayram hazırlığı görülmekte idi, ( Arkam var ) Yeni Neşriyat: Felsofe — Büyük — mütefekkir Dideronun felsefi fikirleri toplu bir halde basılmış, dilimize Haydar Rifat taralından muvatfakiyetle çevrilmiştir. Fransızcayı çabuk veğ kolay öğretirim — Tecrübeli bir fansızca mualli minin numara altında kitap kıtap tertip ettiği bu eserin Üçüncü kitabı gıkmıştır. Cüzel, istifadeli ve öğretici bir kitaptır. Türk tıp tarihl arkivi — Dr. A. Süheyl Ünver ve Dr. Feridun Nafiz ftarafından — yılda dört defa çıkanl- mak Üzere yazılan bu kıiymetli tip ta- rihi eserinin 1 inci sayısı çıkmıştır. Şansınızı Denemek için Gün kaldıi acele ediniz T AYA EŞYA PiYANGOSU Biletler her gişede ve Ziraat Bankalarında 1 Liraya satılmaktadır Müdürlüğünden : Kemeraltı sokağında 74, 76 nu- maralı 3000 lira kıymetinde maa dükkân hane vergi borcundan dolayı bilmüzayede satılacaktır. Isteklilerin * 7,5 depozito akçeleri ile 30/54935 tarihine müsa- dif Perşembe günü 9,30 dan 10,30 xa kadar Beyoğlu Kaymakam- bğında müteşekkil Idare Heyetine müracaatları. “2549,, 35 Mdam Eleni 1looco Sayfa 9 Müflis Hristaki Hacı Musif ve İlya Mak- roplo Kolektif şirketine ait Alacaklılar Sıra Cedvelidir. K. No, Alasaklılar T. Olunan K. Olunaa No, ö 1 Artin Aşikyan 1187 86 1187 86 £ Sıtkı, 43300 — 39230 86 3 Banka Kamer- 8828 60 17278 60 çiyale İtalyana 4 Nikolaki Kana- kis. $ Andan Koruna 181 25 817 90 — 317 90 186 25 6 Mihal Kara- mihalidis. 7 Hirlsto Milanidis 2267 83 1900 38 1681 338 8 Filipos yuvan — 18300 — 183500 Oğlu. 9 Ananya Pana« yot oğlu. 10 Koço Paska- Hdla, V1 Avram Avra- midis, 12 Hariton Ha- risanto. 13 Yorgi Tüy- süz oğlu. 4600 — 4600 4550 — 4180 2857 81 8857 81 739 728 1287 — 1287 Sırası Ret Olunaa — Bebabi ret (537 93 Mümtazen (637 93 Gancı Sır: (17969 93 Mümtazen 4060 — verildiğindemi (21269 93 Gincı sira 14 Memaliki Şarkiye 3147 78 2895 98 Framnuz Bankası 15 Doyçe Oryant Bank. 16 Holantse Bank — 4450 20 3603 Uni, 17 Anastas Yu- yanidis 18 Mihal Korz- midis 19 Bodos Hacı HFtim oğlu 20 Adapazar Em- 6536 97 niyet Ba. 21 Adapazar Türk 2508 87 ticaret Ban. 25 İşB. Adapazar 2008 377 877 1840 16840 rbuı istavri Mihal Liminidia 28 Dimitri Ma- 331 20 denli oğ'u 29 Madam Efrusnl 9311 60 n 110 10 8o Fatıma hamım 2500 81 Yorgi Hiriatidi 713 62 82 Halit ve Şaı. — 2642 88 Vasil Keşiş oğlu 34 Madam Fotika 800 400 868 736 10000 86 Yuvanaki 1504 80 — 504 80 87 Yorgi 2000 88 Vasil Kostan- 2620 2570 tinla 39 Yorgi İftimidi 645 86 — 645 86 40 Yorgi Kalın — 2490 75 2296 75 oğlu 41 Yorgi Melan- 17688 77 16388 77 yadis 42 Arlstidi Kasap oğlu 183 188 43 İstelyanos Kö- 40000 — 33085 mürcü oğlu Mükerrer 25000 — 20489 41 48 Kostantin Zono 1320 1320 46 Kadri 1567 47 İş Bankası — 4200 4200 48 Arhange'os 2827 2777 49 Eytam ve Em- 17645 67 8375 maafniz mümtaz ipotekli gayrimenkul bedelinden Jâk Bankası Mükerrer 35995 65 28552 50 Yakof Yerkan 350 350 oğlu S1 İzzet Fettah — 2590 69 2590 69 52 Ton oğlu Mus- 564 38 — 554 86 tafa Vebbi 53 Espasya 787 70 — 787 Te 54 Ethem — zade 2629 2629 Mustafa 2671 $1 985 6o ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( Soc0 ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( (8114 30 Mümtazen 1050 (9163 90 G ancı sira (158 0S Mümtazen (58 05 Gancı sira (38 62 Mümtazen (B0 62 6G anci sıra 1900 3överildiğinden verildiğindes 55 verildiğindea (547 41 Mümtazen 586 Süyerildiğinden | (1133 91 6 incı sıra (87785 Mümt (95325 6 1nc (00 Müm (2500 6 incı (2005 Mümtazen (2425 6 1ncı sıra (1478 9o Mümtazen (1478 90 6 imcı sıra (329 Mümtazen 4339 Binci sira (598 05 Mümtazen (693 0$ Gineı sira (1322 09 Mümtazen?51 Süverildindem (1573 89 Gıncı sira (449 95 Mümtazen 1685 Havale ve (535 65 6 ıncı a 120 - verildiğinden 11 verildiğinderi diğinden (1648 Mümtazen &47 Tediye ve (1955 Gıncı sıra Ücret ııldıı[ııdıl' 420 Mümtazen $00 6 c mra 185 05 Mümtazen 183 05 6 cı sıra 840 Mümtazen 1000 6 cısıra 2222 56 Mümtazen 1045 99 verildiğin. 8265 48 6 cısıra dün 853 — Mümtazen 401 44 verildiğin. 1254 48 6 cı sıra dün 256 81 Mümtâzen 100 verildiğinden 356 81 6 cımra 1104 64 Mümtazen 1921 168 9o0 336 400 5000 216 36 verildiğin den Mümtazen — 82 verildiğinden — 6 ci sıra İ Mümtazen 6 cı sıra Mümtazen 1000 faiz olduğun- 6 c ara dan 252 40 Mümtazen 1000 ı—ıllılı ada 252 40 6 cı sıra 64 varlldiğindön 2000 uııüeıln iüldes sinden 1210 — Mümtazen — 50 verildiğindeğ 1860 — G ci mira 322 93 Mümtazen 8322 93 6 ci sira 1048 37 Mümtazen S00 varildiğinden 1248 376 cı sıra 7494 38 Mümtazen 1350 verildiğinden 8844 38 6 ci sıra (91 05 Mümtazen (PL V5 G c sıra 6915 Mmümtaren Ipotok kaydına müstenit olmakla beraber merhun Ürerinden mümtazen kaydına (8542 20 mümtazan 4510 59 borç ol (11947 20 6 cı sıra madığındam (660 mümtazen (660 — 6 c wra 1567 tediye ve temlik edildiğinden mümtazen 6 ci sıra İ mümtazen 50 verildiğinden Ge mra (2100 (2100 (1227 (1550 9270 o7 verll. (13526 mümtazen 7448 So verildik (15026 6 cı wra ginden (175 mümtazen (178 — Gc mra (1182 07 mümtazen (1407 98 6 « sıra (253 od mümtaxan Bol 32 6cı sıra (293 85 mümtazen (4983 8S G cı sıra (1202 0S mümtazen (1426 06 6 cı sira ( Devamı 10 uncu yüzde ) diğindesi — ”