5 ingi kısım çö es Na, 117 Her hakkı mahfuzdur. Ziya Şekir “Lüzitanya,, Gemisinin Batması Alman- larla Müttefiklerine Yeni Bir İş Açmıştı Sirkecideki Reşadiye oteline bir mermi isebet etmiş, bir binbaşının vefatına, bazı kim- selerin © mecruhiyetine ( sebebi- yet vermişti. Yine bugünlerde bir düşman tabtelbahiri, Saray- burnunun önüne kadar gelmiş, attiğı torpili, Topane rıhtımına ispbet ( ettirmiş, sahildeki ta rasşut © bataryalarından © atılan toplar, İstanbula büyük bir velve- le vermişti. Görülüyor ki düşman- ların denizden ( tahtelbahirlerle, havadanda tayyarelerle taarruzu artık Istanbulu da bir harp s# bas; haline getirmişti. Halk, bu helecanların ıstıra- bini çekerken memnuniyet ve ren bir haber, birdenbire yürek- lere bir su serpmişti Dahiliye nazırı Talât Bey, bizmat Buk garistana gitmiş.. itilâf Devletleri- nin oradaki nüfuz ve propagan- da şebekelerine galebe çalarak Bulgarların (itüfak zümresi ) ne girmesini temin elmişti. Talât Beyin bu muvaffakıyeti mabrem tutulmakla beraber, yine memle- ketin her tarafında memnuniyet saçan aklsler busvle getirmişti, Bu sirada, Almanya ve Avur turya ordularının Geliçyada bü- yük muvaffakıyetlar kazandığına dair de haberler geliyor; artık kuvvetlenen zafer ümitleri, bu- Balmış kalpler üzerinde tatlı bir rüzgâr gibi esiyordu... Yalnız kısa bir ajans havadisi, bu neş'eyi biraz “kırar gibi olmuştu. Alman tahtebahirleri tarafından (Lüzi- tanya ) isminde büyük bir Ame rika vapurunun batınlman üze rine, Amerika hükümetinin hid- dete gelerek Almanyaya ve müt- tefiklerine karş bir Ultimatom hazırlamakla meşgul olduğu haber veriliyordu. Yine bugünlerde, (padişah ( Beşinci Sultan Mehmet ) in ilti- habi mesaneden pek mustarip olduğu işitiliyor, bu da aynca bir dedikodu sermayesi teşkil ediyor- du. Sultan Mehmedin hastalığı oldukça mühim cereyanlar husule getirmişti. Saltanat meselesi etra- fnda bazı saray entrikaları çev- riliyor; bunda da ittihat ve Terakki Cemiyetinin gizlice tesir ve nüfuzu hissediliyordu. Cemiyet, hanedanı saltanatı sıkı bir kontrol altında bulundurmayı elzem görüyordu. Çünkü, şehzadelerden ekseris'nin, ittihatçılara karşı menfi hislerle mütehassis oldukları biliniyordu. Balkan harbinden evvel, ittihatçı- lar iktidar o mevliinden sukut ettikleri zaman, padişahın Gazi Muhtar Paşayı Htizam etmesine rağmen şehzadeler Kâmil Paşanın sâdarete gelmesini istemişler; bu arzularının husulü için bir hayli kuvvet sarfetmişlerdi. Babıâli baskın neticesinde ittihatçılar tekrar iktidar mevkiine geldikleri vakit, cemiyete muhalif olan şehzadeler bir hayli telâş göstermişlerdi. Hele Mahmut Şev- ket Paşanın katlile neticelenen ( taklibi hükümet ) meselesinde damat Salih Pasanm idam edilmesi üzerine cemiyete karşı olan hoş- Butsuzlıklarını, adeta nefret dere- cesine getirmişlerdi. Bu muhalif 23.11. 994 şebzadelerin en başında (Vahdet- tin Efendi) bulunuyordu. O zaman ikinci velihat olan bu şehzade, meşrutiyetin Oilk O günündenberi itibatçılara © aleyktardı. & Onun içindir o ki © muhitine sokulan muhaliflere fazlaca yöz veriyor, ve (Hürriyet Itilâf fırkası)na bü yük bir meyil ve teveccüh gös- teriyordu. En çok münasebette bulunduğu şahıs ayan azasıdan damat Ferit Paşa idi. Garip fi- kirleri, hoşa gitmeyen tavurlarile ittihatçılardan yüz bulsmayan bu zat ise, artık muhaliflerin ara- sında epeyce sivrilmiş, kendisine busus! bir lider süsü vermişti. Yahdettin Efendi, damat Salih Paşayı idam cerasındaan kur tarmak için gizlice birçek teşeb- büslere girişmişti. Hatta bu te şebbüsten baberdar olan (Mep rutiyet devrinin bazı jurnalcıları), Vahdettin Etendinin de ibtilâlei- lerle el altında münasebatı oldu- ğuna dair Cemal Paşaya müte- addit jursallar vermişlerdi. Bunun üzerine Cemal Paşa, Vehdettin Efendiyi sıkı bir tarassnt altına almak mecburiyetini bissetmişti. Vahdettin, bundan müteesir ola- amaaan Nasıl Doğdu? Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldü? rak padişaha gitmiş şikâyet ey- lemişti, Fakat padişab, bu İşlere karışacak vaziyette “değildi. Bu- na binaen, ikinci veliabtın yü zlüne mahzurane ve mütevekki- lâne bakarak © ellerini (o açmış, omuzlarını oyukarnı Okeldırmakla cevap vermişti. Saray erkAnından Beyoğlunun yüksek © mahafiline sizan bu hâdise, Serkli Dor- yan) da ecnebilern arasında bip dedikodu husule getirmişti. Cemal Paşa bir akşam bu dedi- koduları duyar duymaz salonda yöksek sesle hanedanı saltanat aleybinde bir çok sözler söylemiş ve Vahdeddin hakkında takibatı arttırmak istemişti. Lâkin bu me- seleden haberdar olan Talât Bey, Cemal Paşanın bu hareketinden müteessir olarak derhal kabineye müracaat elmiş; vükelâ meclisi kararile Vahdettine tatbik edilen terassudatı refettirmişti. Vahdettin, bu meseleden dolayı Talât Beye ve cemiyetin dürüst hareket eden erkânina karşı kal binde bir memuwniyet ve minnet beslemek lâzımgelirken, bilakis bu duyguyu b sseimemiş, esk'sin- den daha şiddetli bir kin besle- mişti... (Arkası var) 201 pa BIRİK TREN RAHAT-EDER Kurtuluş Savaşımız Bir Leh Zabiti Bir Tetkik Yazısı Yazdı Varşova, 22 (A.A.) — Asiatle Rivlev mecmuasının son sayısın da Leh muharrirlerinden mümtaz yözbaşı M. Hinterholun yazdığı “Ankaraya doğru taarruz ve Varşova muharebesi, başlıklı bir tetkik yazısı çıkmışlır. Muharrir, evvelâ silâhlı müca- deleye esas teşkil eden siyasal durumu anlatıyor ve büyük dev- letlerin o Anadoluda biribirlerile karşılsşan Oo menfaatlerini (tahlil eyledikten sonra dörtler meclisi- nin kararile Yunan kıtalarının inişini, oCenevrede ve < başlıca Avrupa merkezlerinde (yapılan mühim siyasal bazırlıklardan sonra başlıyan 1919 ve 1921 Yunan taarruzlarını ve nihayet Yunanlı ların Sakarya nehri kıyılarına gelişni, bu mebrin kıyılarında yapılan ve birkaç hafta süren kanlı bir savaştan sonra Yunanlır ların çekilmeye mecbur kalışlarinı tasvir ediyor ve diyor ki: “Şahsen Gazi Mustafa Kamal Hz. tarafından idare edilen bu mukabil taarruz, bir kaç gün içinde Yunan ordusunun tam bir hezimeti ile neticelendi, Bundan sonraki merhaleyi İse, Mudanya mütarekesi, ve 1923 de imza edi- len şerefli Lozan sulh muahedesi ile tetevvlüç eden ilerleme teşkil eder.,, Muharrir bu yazısında Sovyet Rusya - Lehistan muhare- besile (o Türk istiklâl (o savaşını mukayese etmektedir. —— 2 Yakalandı Memurlar Kahveye Renç- ber Kıyafetinde Girmişlerdi Gümrtik muhafaza memurları ve zalntamız, dün Kasımpaşada uzun müddettenberi (| işlemekte olan birgizli esrar kahvesini mey- dana çıkarmışlar ve 6 esrarkaşi cürmü meşhut halinde yakalaya- rak adiiyeye teslim etmişlerdir. Memurlar, bu kahveye rençper kıyafetinde (o girerek kendilerine esrar o getirilmesini ( istemişler, diğer esrarkeşlerle bir müddet oturduktan semra, cürmümeşbut yapmışlardır. Yakalanan esrar- keşler şunlardır: Abdurrahman, kıptı Hüseyin, Kadri, Osman, Gülizar ve kahveci Ali Kahvede yapılan araştırmada birçek esrar nargileleri, esruru tömbaküler bulunmuştur. * Gümrük muhafaza memur ları Küçükçekmecenin Mimarsinan köyünde Gazanfer Ağa isminde birinin evinde araştırma yaparak beş fıçı kaçak şarap ve iki fiçı da cibre meydana çıkarmış ve suç: luyu adliyeye teslim etmişlerdir. Yeni Hariciye Tayinleri Dış işleri Bakanlığında yeniden şu tayinler yapılmıştır: Paris konsolosu Fuat İzzet B. 7 nci derece, Paris büyük elçiliği başkâtibi: o Faik Zihni, (o Selânik konsolosu Selim Feyzi, konsolos Ismail Hakkı Beyler 8 inci derece © ile, Kâbil elçiliği başkâtibi Sadul lah, Varna konsolosu Mustafa | Hayri, o Lâhey (omaslahatgüzari © ikinci kâtibi Ahmet Fethi, Bera elçiliği üçüncü kâtibi Abdullah Zeki, Tahran elçiliği üçüncü kâtibi Ahmet Ragip, Viyana konsolos luğu kançiları Niyazi Kemal B.ler derecelerile, Gümülcine kançiları - Nejat Bey 11 inci derece İle mer- keze nakledilmişlerdir. Merkezde büylük elçilik müs. teşarı İnayetullah Cemal (Bey Marsilya konsolosluğuna, muavin - konsolos Reşat Bey Selânik kon solosluğuna, Halil Âli Bey konso- losluğa, muavin konsolos Ahmet - i Ömer Bey Kudüs konsoloslukla- rına tayin edilmişlerdir. Elçilik üçüncü kâtibi Abdül menan Bey Lâhey maslahatgü- zarlığına, Celâlettin Bey Bern z elçiliği, Salih Behçet Bey Varşova büyük elçiliği, Ahmet Muhtar Bey — üçüncü © kâtipliklerine, Arif Bey Gümülek Tahran büyük elçiliği ne kançilarlığına tayin edilmişler- dir. “Ragıp Rauf Bey Moskova bü yük elçiliği konsolosluk şubesi müdürlüğüne, Nedim Mami z Cenevrede ( heyeti o murabi işlerine bakmak üzere Bern elçik © liği üçüncü kâtipliklerine derece» lerle tayin olunmuşlardır. Fiibe konsolosu Sami zade | Süreysa Bey Varna, Moskova büyük elçiliği konsolosluk şubesi © müdürü İsmail Hakkı Bey Filibe, Triyeste konsolosu İzzettin Tuğrul © Bey Odesaya, Kudüs konsolosu Tuât Kaya Alp Bey Triyeste, © Marsi'ya konsolesu o Firuz (Bey Paris konsolosluklarına, Kalasta muavin konsolos Emin Vefa Bey Filibe omuavin (konsolosluğuna derecelerile nakledilmişlerdir. ilaç Narhı Komisyonu Ecza fintlerine narh koyacak komis' on yarın Ankarada topla mac kır. Komisyona şehrimiz €ez cları namına iştirak eden Necp, Hasav, Hüseyin Hüsmü, Nizamettin ve C:vat Be;ler dün İ ekşemki trenle Awkaraya gitmiş lerdir. j :