21 Kasım 1934 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
Ziya Şakir $ insi kısm Her hakkı mahfuzdur. İTTİHAT ve TERAKKİ Nasıl Doğdu?.. No. 1415 21-11- 984 Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Öldü? Cemal Paşa Bizzat Yaptığı İsticvap- larla Birçok Şeyler Ogrenmıştı.. Bbzat yine Cemal Paşanın ifadesile söyliyoruz ki: (Arapların Ahtilâl etmiyeceklerine.. Ve halkın ekseriyetinin, Arap ihtilâlcılarına yüz vermiyecekleri — hakkındaki kansate, bundan daha büyük bir delil) olamaz. Şu halde, Cemal Paşa tarafın- dan (Arap ihtilâli) namı verilen ve Suriyenin en maruüf şahsiyet- lerinden 34 kişinin idamile (400)e yakın nüfustan mürekkep yetmiş ailenin memleketlerinden sürülme- sinl intaç eden hâdisenin mahi- yeti nedir ?.. ğ Cemal! Paşa bunu, Şşu süretle hikâye ediyor: Ordu karargâhında ( Ordu müftici ) unvanile İstihdam olunan Es'adüşşefir ismindeki zat, bir gün * ©o esnada Kudüste bulunan - Ce- mal Paşaya geliyor. Suriyede (bazı fesat emmârâtı) olduğunu nu söylüyor. Paşa: ikrini açık söyle. Emrini veriyor. Bunun üzerine Es'adüşşefir de : — Memleketi olan Saydada oturan, Beyrut meb'usu (Kâmilük Esat) Beyi bir bahane ile Kudüse celbederseniz, bazı hakayıka vâkıf olacaksınız. Diyor.. Kâmil Beye, derbhal telgraf yazılıyor. Kudüse getirti- Hyor. Bizzat Cemal Paşa tarafın- dan malümatına müracaat olunu- yor. Bu zat ta: — Efendim !.. Zatiâliniz, bu ( Islahiyun ) a karşı pek büyük itlmat ibraz ediyor ve kendilerin! memlekette serbest bırakıyorsir nuz. Fakat ben korkuyorum ki bunlar, bu itimadı sulistimal edi- yorlar. Elyevm, sabık Beyrut meb'usu (Rıza Suluh) e (Abdül- kerim Halil), Sayda ve Sur taraf- larında — ihtilâl — hazırlıkları ile meşgul bulunuyorlar, Eğer der'a- kap tahkikat icrasına tevessül edecek olursanız, her hakikate vâkıf olursunuz. Cevabında bulunuyor... Cemal Paşa, düşünüyor. Sayda ve Sur haval zihninden — geçiriyor. Filhakika o civarda asker ve İn- zibat kuvvetleri az. Mubit, bir Ahtilâl sahnesi olmıya elverişli, şu halde, bu ihbar da, tam yerinde:.. Derhal tahkikat icrasını emredi- | yor, şüpheli adamlar yakalanıyor. Tahkikat başlıyor. Bu sırada Mısırdan gönderilmiş olnn (A.) imzalı bir mektup ta ele geçiyor. Maznunlar muhakeme — ediliyor. Abdülkerim ile rüfekasının idam edilmesine karar veriliyor. Ve, Cemal Paşanın bu kararı tasdik ettiğinin ertesi günü, Idam hük- mü Beyrutta tatbik ediliyor. 1915 senesi Ağustos ayı or- talarında vukua gelen bu hâdise, Suriye muhitinde çok büyük bir tesir yapıyor. Cemal Paşa bu meseleden bahsetlikten sonra di- yor ki: ( Ihtilâlciler hakkında en mer- hametsiz tarzda hareket ede- ceğimi filen ispat eden bu İcra- at, her tarafta hüsnü tesir hasıl etmiş, ve ihlilâlcileri cidden kor- kutmuştu.)| EBu ieraalın muhite verdiği bu | korku ile iktifa etmek lâzım gü- lirmiydi, gelmez miydi?.. Biz, bu- na cevap vermiyoruz, Sadece hâ- disatın seyrini takipde devam ediyoruz. İdam edilen Abdükerimin mu- hakemesinden kendi aleybine de bir hisse çıkacağını zannederek çöle firar eden ( Abdülganiyyük- ârisi ) İsminde bir adam ele ge- çiriliyor. İsticvap — ediliyor. Bu adamın isticvabı neticesinde (bir- çok hakayikı eltmeye agüh) olu- nuyor. Cemal Paşa, bu (hakayıkı elt- me) nin ne olduğunu mesküt ge- çiyor. Ancak Cemal Paşanın o tarihte (Txıııı watbaası) nda neş- rettirdiği (Âli,, divamıharbı örfi- sinde rü'ye: olunun mes'elel siya- siye hakkınd: izahat) adlı ve kır- mızı kapi kitabındr bu adamın cürmü, p <atırlarla izah ediliyor! Abdlligeviyyülârisi İlk — muhakemede giyaben Idama mahküm edilmiştir. Bil- ahara derdest olunmuştur. El-lâ | Mmerkeziye ve teşkilâtı hafiyesine dabil idi. Suriyede ihtilâl tertiba- tına da memur olmuştur. Mu'teme- rin, Mu'temerden evvelki ve son- raki muzir cereyanların — âmille- rindendir. Arap istiklâlinin temi- nine bütün kuvvetile çalışıyordu. Urbamı ihtilâle teşvik ettiği dahi sübat bulmuştur. Abdülganinin isticvap — ve iti- rafatından müteessir olan Cemal Paşa, o esnadaki haleti ruhiyesini bizzat şu kelimelerle anlatıyor: ( Artk harbin bidayetinde Şam Fransız konsoloshanesinden elde edilmiş olan vesaikin, mevkil icraya vaz'ı zamanının gelmiş olduğuna hükmettim. Ve bu hır susta bana müsaade olunmasını Harbiye ve Dahiliye Nazırlarından | rica ettim. ÜUzun uzadıya devam eden mühaberatımız neticesinde istihsali müsaade ettim. Istanbulun | bu tereddüdü. — vesaikin — taalluk 1 — Suryoe valisi Tahsin Bey, 8 — Beyrut valisi Azmi Bey, 8 — İttihat ve Terakki cemiyeti kâtibi umumisi Mithat Şükrü Bey, 4 — Halep valisi Kâzım Bey ettiği eşhasın pek yüksek mevki- de bulunmalarından ileri geliyordu. " ÇArkam var) Galatasaray Reisi Ateş - Güneşle Birleşme Taraftarıdır Telafonla bildirilmiştir : “ Evvelki günkü gazetelerde in- tişar eden beyanatın yalnış tefslclere yol açtığımı görerek bazı noktaların tavzihine mecburiyet hesıl oldu. AteşeGüneş — kulükü soİkhiyettar arasından bir zat ile aramızda görü- gülmüş hususi mabhiyette baz anlaş- ma esasları vardır. Ancak bu esasatın iki kulübün biribirine karşı resmi mahiyette taahhütlerini mutazammın olmad ğından görüşmelerin fikir teati eylemek için bunların umuümi meclislmize arzına — tevessül eylemek Gzere istihzaratin —bulum du« Spor Kullbü Reisi ik Cevdet Bu Haftaki Maçlar İstanbul Futbol Heyetindem: 93-11- 1934 cuma günü yapılacık resmi Hik mı çları. Taksim sahasında: Galaltı- sar: y-Beykor B. T., Topkapı - Ana- dolu L T., Gelatasaray-Beykor L T. Hakem Basri Bey, Boşiktaş ( Şeret ) sahasın- da: Beşikteş - Süleymaniye Genç T., Beşiktaş - Sü'eymaniye B. T., Eyüp- Kasımpaşa L T., Beşiktaş-Süleymemi- ye L T. Hakem Sadi Boy. Fenerbahçe sahasında: A — Büyük sahada; Vefa - İstan- bulepor B. T., Hilâl.Beylerbeyi W T., Vefa-İstanbulspor L T. Hakem Suphi Bey. B — Küçük sahadaı Vefa-lstanbul. apor Genç T. saat 12 Hakem İzzet Dr. KEMAL NURi Cilt ve Zührevi hastalıklar mülehbassısı Beyoğlu: Rumoli han 16 Tel: 40153 üzerinde | Soy Adı_ İsim Nasıl Alınacak, Bu İş Nasıl Yapılgcak, Yşagruz (Baştarafı 1 inci yüzde ) Söy adlarıniı nüfus kötüğüne | ve doğum kâğıtlarına yazme İşle- rinde ihmali görülen memurlar hakkında kaymakamlar bir hafta ve valiler on beş güne kadar maaş kesme cezası verebilecekler ve bu kat'? karar da ilk maaşla- rından kesilmek — suretile tatbik edilecektir. k Kanun bir Kânunisaniden iti- baren meriyete geçeceği için ls- tanbulda henüz nüfus dairelerine hiçbir müracaat vaki olmamıştır. Kanunun tatbik şeklini gösteren nizamnaâme de henüz — Devlet Şürasından çıkmamıştır. Yol Kazal;rı Arttı (Beatarafı 1 inci sayfada) dereye — yuvarlanmıştır. İçindeki yolculardan Üüçü acıklı şekilde hoğulup ölmüşler, üç kişi de ağır sürette — yaralanmıştır. Mehmet kurtulmuş, fakat garip bir şekilde ortadan kaybolmuştur. Yine kilisli Mehmet Ağaya alt başka bir kamyon ayni günde Elâzizden Diyarıbekire gelirken Ergani bakır madenine iki kilo- metrede Deveboynu denilen yol dönemecinde devrilmiş, şoför ve içindeki bir yolcu, mucize kabi- linden kurtulmuştur. Yine o gün Diyarıbekirden Sivereğe giden Urfalı Çavuş isminde birinin idare ettiği yolcu kamyonu buraya otuz sekiz kilometrede sarp bir yerden inerken devrilmiş, bir kişl ölmüş, iki kişi de ağır olarak yaralan- mışlardır. Sık sık — biribirini kovalayan bu facialar, yolların ve bilhassa vırajların bozuk olması yüzünden | ileri gelmektedir. Yarış, Ha Bre Hlerliyor ( Baştarafı 1 inel yüzdâ ) toplıyabilir. Sınırların sağlamca tutulması, için kurulan — gönüllü birlikleri bundan ayrıdır. Raporda Almanyanın yetişmiş dört bin kadar pilotu bulunduğu ve pek çok ta uçakları (tayyare- leri ) olduğu yazılıdır. Kurup fabrikaları top yapılarını artırdığı gibi barut fabrikaları da yapıla- rını çoğaltmışlardır. Raporun sonunda deniliyor ki; | “Anlaşmalara, ve silâhların bıra- | kılması için verllen bunca emek- lere rağmen Fransanın komşuları döğüşe hazırlanıyorlar. — Barışın bozulmaması isteniyorsa Fransanın güçlü bir ordu elde bulundurması gerektir.,, ı Kanuna göre soy adları pulsuz müracaatlarla yapılacaktır. Ka- nunün tatbik şekli için iki usul düşünülmektedir. — Birincisi her mahalle kendi — mıntakasındaki kimselerin bir soy adı defterini yaparak nüfuz dairesine verecektir. İkincisi de her aile reisinin pulsuz istida ile soy adım mensup olduğu nüfus memurluğuna vermesidir. Bu şekillerden hangisinin tat- bik edileceği ancak nizamname çıktıktan — sonra — anlaşılabile- cektir. Baş bakanlığın memurlara yaptığı bir tamimde bu işte me- murların — halka rehperlik ye - ması tavsiye ednmııtır Macar İstıklal Mücadelesi Yıldönümünde Şenlikler Yapıldı Amiral Horthy Budapeşte, (Hususi) — Ma« caristanın istiklâl mücadelelerin- de, bütün Macar milletinin sev- gisini kazanmış bulunan Amiral Horthy Milloş'un Budapeşteye ayak basışının 15 inci yıldönümü, burada büyük bir sevinç içinde kutlulanmıştır. Halk istikiâl uğruna mücadele eden - kıral naibi Amiral Horhy'yi, çılgın bir suürette elkışlamiş- ve büyük tezahurat yapılmışlır. — » Otomobilda Yaralananlar Şaför Mehmedin idaresindeki 1888 numaralı otumobil Mezbe- haya gitmekte iken Huriyet tepe- sinde devrilmiş, İçinde bulunan kasap Husnü ve,.İhsan Efendiler muhtelif yerlerinden — yaralanmış: lardır. - eee GİLLETTE biçaklarının imalinde en son fenni tekemmü (âtırın semeresi olan MAVİ JİLET tıraş lııçalılınnı tecrüibe ediniz. Ve her yerde MAV: JİLET f> xkaılde tıraş bıçaklarını arayınız.
