7 Temmuz 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Esasına Dönülebilir Mi? Liberalizmin çok fazla emek ve savaşla vücude getirmiş olduğu para sistemi bugün büyük bir tehlike içindedir. Bunun sebebini büyük harbin ortaya çıkarmış olduğu siyasi ve içtimal vaziyette aramalıyız. Yeni devletlerle, yeni içtimal prensiplerin tesis ve teşkili ve harp borçlarının insafsızca | yalnız bir tarafa yükletilmiş ol- ması bugünkü buhranların - baş- hlca kaynaklarındandır. Bu kaynaklardan akan felâket selleri milletleri - birlikte değil, | ayrı ayrı korunmaya sevk ve icbar- | etti. “Her koyun kendi bacağın- dan asılır ,, siyaseti hâkim oldu. İktısadi ve beynelmilel münase- betlere bu yüzden tabil büyük bir durgunluk arız oldu. Müstah- sil ve bilhassa sanayi ve ticareti nisbeten müterakki olmıyan dev- letlerin hemen hepsi ithalâtını santralize ve ihraçatını da tanzim etmek mecburiyetinde kaldı, yani memlekete ithal edilen mallara karşı mali ve hami gümrük tari- feleri gibi çok kuvvetli manialar ve — köntenjan üsülleri — ikame edildi. Bu suretle serbest iktısat | yerine, bağlı ve muayyen - bir plân ile bizzat devletler veya onun sevk ve idare ettiği organ- lar kaim oldu. Para ve bilhassa altın akın- ları hususi teşebbüslerden ziyade devlet ve memleket düşünce ve mülahazalarına — bel - bağlamıya | mecbur oldular. Bidayette îirlqik Amerika ve bilahara da Fransa dünya altın mevcudunun yarısın- dan fazlasını milli bankalarının mahzenlerine hapsetmiye muvaf- fak oldu. Frank bu suretle ister- lin ve hatta dolara “ İstabilizas- yon ; ütibarile galebe çalmış bu- lunuyor. İngîlkere “Goldstandard,, altın esası usulüne dönmek niye- tile altın idhal ve idharında hum- malı bir faaliyet göstermektedir, Fakat diğer ;taraftan * Gold-Ex- change standard ,, dan vazgeçil- mektedir. Bu iki tezat arasında Fransa- nın hararetle müdafaa edip de | bir türlü muvaffak olamadığı altın | esasına dönmek tezi -bugünkü- | medeni hayat şeraitini tatmin edebilecekmidir? Biz buna ihti- mal vermiyoruz. Bu belki müs- temlikeci ve halen altım çok olan memleketler ve devletler için bir tesviye sureti folabilir, fakat ci- hanım medeni ihtiyaçlarını hakiki bir müsavat esasına dayanan dev- letler hürriyeti noktainararından asla! ; Altın artık ticari ve iktısadi ir vasıta olmaktan çıkmıştır. O, bugün daha ziyade siyasi bir alet olmuştur. Bu itibarladır ki altın da gümüşün uğradığı aki- Detle — karşılaşacak — ve yerini * Devlet kredisine ,, dayanan beynelmilel bir say ölçüsüne, dev- ler arasında mütekabil bir mal mübadelesine terkedecektir. Bu günkü altın esassızlığı buhranım- dan en ziyade şikâyet edenler, altıncı ve sermaye harekâtıncan Zeçinen devletlerdir. Müstahsil VE maddeci memleketler :’*" koyun kendi bacağınden ası- UT siyasetlerile yakın bir atide eııı.h'm istikrazların » k;riunç etinden — kurtulı taklardır. imuş — buluna- Si İşte memleketimiz - bu parlak m'y' d“İ_HI yürümekte olduğumu- Österir çok canlı bir misaldir. İ tice: Altın esasına bugün- M şerait altında dönmiye imkân ı?gt:vr— “Devlet kredisi, ve sayin Kİ deş “ayni,, ölçüsü hâkim :l:;:._khr.mıhı::dı: ":knııdl ide- » altın es; dönmek olmıyacaktır. Süğke Köel Ka Kakter Üakari tin bugünkü ilerlemiş hal daha Pragmatik esaslara muhtaçtır. Ha “ Tunalı : MW. Mıu'l sinde Eroin kaçakçılı; Bir insanın kıyafeti, elbisesi, dış görünüşü iyi ve gözel olmalıdır. Şüp- he yok.buna — ihtiyaç vardır. İnsanlar kıyafetlerine göre büküm alırlar, azaaaa ae a Fukat elbisenin, bilhassa şapkanın altındaki içimiz elbiseden ve kıya- fetten daha mühimdir. Boş bir kafada güzel bir şapka hiç birşey temin elmez. B Zaf Ve Mazruf ı C acn e n Bu sene mekteplerden şahadetna- me alarak bayata atılan çocukların şahadetnameleri de — mühim — olabilir. Fukat hayat şahadetnameden — ziyade dimağımızın işlemesine ehemmiyet verir. Kalaniz işe hazırmıdır? SON TELGRAF HABERLERİ — İktısat Konferansında Şid- “detli Çarpışmalar Oluyor Kati Bir Karar Verilemedi! Londra, 7 (Hususi) — Cihan iktısat konferansı-- | ni ölümden kuürtarmak çok müşkül oldu. Denilebi- !ir.ki diplomatlar, konferansın akıbetini tayin etmek için yaptıkları dünkü toplantıda olduğu kadar müş- külât çekmemişlerdir. fında — toplanan — altın mikyası — taraftarlarına | miştir. Tarafeyn iddialarında musir göründüklerin- k el ü Hice meşküktür. a ea Öllgülme, O Ükgonya, ireç | aa aaa aa aai e D b eç metlerile gilterenin — domin konferansın mesaisine devam etmesini kararlaştır- y_nııl_ııındıı ç lııürekhîp bir partiye vücut ve- mıştır. Ancak altın esasına bağlı bulunan memleketler rilmiş olduğu görüldü, Bu iki parti arasında para komitesinin mesaisine iştirak etmiyeceklerdir. şiddetli mücadeleler, fikir ve menfaat çarpışmaları Facialar Yıldırımlar Üç Kişinin Ölümüne Sebep Oldu P Adapazarı (Hususi) — Hen- değin 'Iı;î:erlek Süleymaniye kö- yünde yumurta — büyüklüğünde dolu yağmış, tütün ve mısır mah- sulleri harap olmuştur. Çarka köyünden iki kişi ka- sabaya koza getirirlerken birbiri arkasına iki yıldırım — düşmüş, biri bir kadına, diğeri bir erke- ğe isabet ederek öldürmüştür. Şludıırnudaıı Adapazarına gelen bir adam da yıldırım isabetile ölmüştür. Yağmurlar devam et- mektedir. * Çarşamba günü yağan yağ- murlardan ıonr'ı lluıyreş dere:âl birdenbire düşmüştür. Dün hava soğuk yaptı, bu sabah ta insanı üşüten bir ayaz vardı. —— Rasathane müdürü Fatin Bey 20 senedenberi böyle gayri tabii bir vaziyet görülmediğini söyle- miştir. Tevkif Edildiler Dün Adliye İhtısas mahkeme- işi tevkif edilmiştir.. Bunla :rtı::lmdı kadınlar da vardır. gn Umumi harbin son senesine, okuyabilirsiniz : .* , hrimize gelmiştir. İ '_ı'. İstanbul e lümat almak üzere gö'ml_ırdifiuıı zade Hamdi Bey demiştir: Dünkü müzakereler esnasında Fransamn etra- maznun| 37 kaç I;TER İNAN on beş sene evveline ait hâdiselerden birkaçımı şurada Bern Sefiri Fuat Selim Bey dün Balkan trenile konferansının teehhürü hakkında ma- bulunmamıştır. Gazi H azı FDiz. Gazi Hz. Dün adalara kadar bir tenezzüh iera buyurmuşlar, akşam saraya dönmüşlerdir. Reisicümhur Hz. Milli Hakimiyet Bayramını kutlulayan zevata teşok- kürlerinin iletilmösine — Anadolu ajansını tavsit buyurmuşlardır. Gazi Hz. nin Yüksek Alâkaları Ankara, 6 — Gazi Hz.nin mek- tepler — imtibanlarına — gösterdikleri yüksek alâka dolayısile Maarif Vekil Reşit Galip Bey bir şükran telgrafı çekmiş, Gazi Hz. Şşu cevapla mu- kabelede bulunmuşlardır: Tel yazısını aldın, memnun ol- dum. Teşekkür ederim. Reisicümhur Gazi M. Kemal Yakalanan Kaçakçılar Ankara, 7 (Hususi) — Tem- muzun birinci haftası içinde cenup hududunda biri ölü olmak üzere akçı, 1200 kilo gümrük, 1100 kilo inhisar kaçağı tutu- müştur. İSTER yani bundan tamam .. '« müharririmize Resül vermiştir. İSTER İNAN İSTER İNANMA! vukubulmuş, her iki taraf en küçük fedakârlıkta Loudra 6 — Konferansın talili teklifini tetkik için toplanan büroda altın blokuna karşı Ame- rika, İngi ltere, Japonya, İskandinavya memleketleri, dominyonların cephe alması hasebile karar verilme- ( Konferansa ait diğer malümat beşinci sayfadadır) N Ticaret Yasak! — İstanbal konferansı şimdilik teehhür - etmiştir. Konferansın tekrar toplanacağı zaman hükümet tara- fından bildirilecektir. İstikrarı dahiliye işlirak etmek Üzere Bolu vilâyetinden gönderilen meblâğ 185 bin liraya baliğ olmuştur. Bu miktarın çoğunu — hamiyetli köylüler Doktor Müderrisler Mua- yenehane Açamıyacak Maarif Vakâletinin Darülfü- nuna gönderdiği yeni bir tamime göre bundan sonra müderrisler her sene nihayetinde, bir senede yaptıkları işe dair Maarif Vekâ- letine bir rapor göndereceklerdir. Müderris doktorlar muayene- hane ve hastahane açamıyacaklar ancak mühim ve fevkalâde kon- sültasyonlara iştirak edebilecek- lerdir. Diğer taraftan Darülfünunun | yeni kadrosunda altmış yaşımı mütecaviz müderris bulunmıya- cağı, yaşlı müderrislerin tekaüt edileceği söylenmektedir, Ankarayı Ziyaretler Ankaradan bildirildiğine göre Cümhuriyet bayramının — onuncu yıldönümü münasebetile komşu ve dost devletler ricali Ankarayı ziyaret edeceklerdir. Bunlar arasında Rus Sovyet hükümeti Başvekili M. Molotof, Hariciye Komiseri M. Litvinof ve M. Stalin vardır. İNANMA! || Erkekleri Memnun Sözün Kısası Eden Bir Karar N. $. Kadınların başlarına gelen son dert erkeklere bir nimet oldu. Bilmem haberi duydunuz. mu: Bir aya yakın zamandanberi mo- da mecmuaları kontenjana tâbi tutuldu!.. Moda bizde bir hastalık ha- lindedir.. O kadar ki, mem- lekete — getirilen — mütehassıslar içinde bu hastalığın şifasına çare bulacak bir zatin bulundurulma- masına hayret edeceğim geliyor. Kadın şapkaları, dııf elbise- leri, kadın kunduraları, kadın çorapları ve kadın çantaları, fi- renleri tütmiyan bir. lokomotif sibi “ moda ,, istasyonlarından lurmadan geçer.. Bugün revaçta olan bir elbise henüz ütüsü bozulmadan, tekne- lerde çitilene çitilene solmuş bas- ma entarilerden fazla — gözden d.ü_şerse yalnız bu “moda deği- şişi,, — ve “modası iş,, faslı buhrandan azadedir. Bittabi mo- da mecmuaları - kontenjana tabi tutulmadan evvel memlekete gü miş olanlardaki yenilikler şimıâly: kadar modası geçmişlere rışıp gitti. Şimdi terzilerde, moda mec- muaları satan mağazalarda harıl harıl aradıklarını bulamiyan ka- dınları bir telâştır. aldı. Ve aile- lerinin moda yeniliklerini takip- lerine kese yetiştiremiyen zevcler bu kontenjanı koyanlara durma- dan dualar ederek biraz rahat nefes aldılar. Bu kontenjan devan ederse yakın zamanda İstanbulda kadın yüzlerinin, büyük matemlerin ya- sını tutanlar gibi istırap bulut- larile karardığını göreceğiz de- mektir. Artık memlekette güler yüzlü kadın : buhranı ve abus — simalı erkek kıtlığı başlıyacaktır. Şimdiye kadar kadınlar, tüc- car kocalarının kontejanın işlerine vurduğu darbeden şikâyet eden ağlamaklı seslerine dudak bükü- yorlardı. Şimdiden sonra onlar şikâyet edecekler ve kocalarının dudak büktüğünü göreceklerdir. Kadınlara büyük dertlerinden dolayı beyanı taziyet eden hem- cinslerime, ele güç geçen bu fırsattan mümkün mertebe isti- fade etmelerini öğütlerim. Maarifte Reşat Bey İlk Tedrisat Müdürü Oldu ka- Ankara, 7 (Hususi) — Maarif i Vekâleti İlk Tedrisat Umum Mü- — dürlüğüne Müfettiş Mş"" settin Bey tayin edilmiştir. Sabık Müsteşar Salih Zeki almıştır. Müs- teşarlık — vazifesini nukhı. talim ve terbiye ıfııııdıı Avni Bey idare Yunanistanda Yüksek Memurlar Toptan Azledilecekler Atina, 7 — Hükü- met muhaliflere karşı şiddetli bir şekilde hareket etmiye karar vermiştir. Yüksek idare ve maliye me- murlarının da toptan azledileceği söylenmektedir. Atina, 7 (Hususi) — Londrada Yunan istikraz hâmillerile müza- kerede bulunan Maliye ve Hari- | ciye nazırları muvaffakıyetli bir — netice alamadıkları için dönmek — ııechı[ğiydbdtkılıııılıdı. !“5