16 Şubat 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
16 Şubat eli e l Hergün Türkiye'de Serbest Sanayiün Neticesi —Ycoazanı Vedat Nedim —— Türkiyenin sanayileşme tarihi sistemsizliğin ve besapsızlığın bin bir acı ve ibretli misallerile do- ludur. Şimdiye kadar kurulmuş ve kapanm ş sanayi mücsseseleri- ne ve işlemekta olanlarının. da hesaplarına . ve işletme tarzlarına dair bir tetkik yapılsa, gayet düşündürücü — neticelerle karşı- laşocağımıza şüphe yoktur. Bir fabrika kurmak ve İşlet- mek, her şeyden Öönce gayet ince bir totkik ve gayet çeşitli bir ihtısas işidir. Halbuki bizde fabrika açmak çok kere bir piyango bileti ak mak gibi, bir talih ve fırsat İşi telâkki olunmaktadır. Memleketimizde sanaylin te- #ssüsünü himaye için a nan tep tiki sansyi kanunu, gümrük h- Mayesi, son zamanlarda kontenjan siyaseti gibi umum! mahiyetteki tedbirler, bu gelişigüzelliği ve sistemsizliği kuvvetlendirmekten başka —bir şeye yaramamıştır. Türkiyede hanagi sanayi şube lerinin nerelerde, hangi şartinr ve mikyaslar dahilinde kuruk- Masının miüllet iktısadiyaiı — ba- kımından kabil, faydalı ve lü- Kum'u olduğunu Öönceden teabit #tmeden, sanayiin alelitlâk hima- yesi ve teşviki, hiç şüpbesiz ki böyle bir netice verecekti. , Bugün, Türkiye'deki sanayi te- tebbüslerinin büyük bir ekserk yeti tufeyli müesseselerdir. Ham Maddesini yarı işlenmiş ve hatta çok kere tam işienmiş bir halde yabancıdan geliren ve bu yarı İşlenmiş malların şeklini basit bir Bmeliye ile değiştirerek ve tam İşlenmişleri ise ticarete sevkolu- habilir bir hale getirerek, “Sana- yici,lik vasfına hak kazandığını #anan ve bu yüzden devletten hi- Maye gören ve bunu da azımsaya- rak daima daha fazlasını istiyen bir zümrenin millet içinde İnki- Şafı, hiç şüphesiz ki milit sanayi Siyasetimizin ideali olamaz. Hiçbir kontrola tâbi tutul- Madan yapılan himaye, Türkiye'- de geri teknikli bir küçük esnaf Sanyünin türemesine sebep ok Muştur. Küçük, küçük dükkânlar Ve evler içine konulan birkaç Bakine ve birkaç işçi ile İşliyen Yüzlerce fabrikamız () vardır. Bunlar, aralarında amansız bir tekabetle boğuşurlar. Teknikleri İptidai, işletme tarzları bilgisiz Olduğu için, zaten pahalı imalât Yararlar, Bir de Üüstelik araya Tekabet mücadelesi karışınca hi- leli imalât kaideden olur. Halbuki Türkiye için İstenilen Ve yakışan sanayi, geri bir es- Dafça sanayi değil, ileri teknikli Ve memleketin ihtiyaçlarına uy- RBün Fasyonol ve sistemli bir Banayicir. Sonra, bunca himaye ve teş- Vika rağmen, Türkiye'de sınal _kî'ifııı pek ağır olduğu da SON POSTA —- - I Resimli Makale e Bir kısmımız her şeyden ken- dimizi rses'ul görürüz. Bu sebeple de korkar, çekinir, bedbin - olur ve iş yapmaktan korkarız. Diğer blr kusmumız her kabahati başkalarına yükleriz. Bunlar, mes'u- liyeti omuzlarından atan İâübali ve koyıtsız. kimselerdir. rını hiçbir zaman görmedikleri için daima yanlış yollara düşerler. W Kabahat Başkasının Ç Unutmıyalım ki başkaları hata ö Maedisi'lin. kakkı Vö değrü b lduğu gibi, kendi- başkalarının - haklı r da vardır. şeyden başkalarına kabahati yüklemeyiniz. Kendi hatala- "SON | TELGRAF HABERLERİ Hazırlık Tahkikatı Bitti Haâdise Maznunları Müstantiğe Verildi. Biga'da Üç Kişi Tevkif Olundu BURSA 16 (Hususi) — Müddeiumumilik bugün Bursa hâdisesi maznunları aleyhine hukuku âmme davası açarak 200 sahifeyi tecavüz eden tahlkikat evrakıni müöstantikliğe tevdi etmiştir. Müstantikli. ğin de kısa bir zamanda tahkikatını bitirip evrakı Ağiırceza — mahkemesine tevdi edecoği tahmin olunuyor. Maznunların muhakemesine şehrimiz Ağır Ceza Mahkemesinde başlanacaktır. Maznunlardan 16 sının hâdisede faili asli, T sinin cürme iştiraktan, birinin de türkçe ezan aleyhinde tehdit cürmünden Mus- tantıklığa verildikleri, bunlar arasında fabrikatör Gaffar zade ile evvelce Bursa Mahkemesiude beraet eden Hafız Tevfik'in de bulunduğu anlaşılıyor. Dün yeni Müftü Ali Efendi Ulucamide binlerce vatandaşa türkçe ezan bakkında çok ilmi bir valz vermiş ve halk: # — Hay Allah razı olsun! Bizi şimdiye kadar böyle aydınlatan olmadı! ,, Diye vazı alâka ile dinlenmiş ve çok memuun kalmıştır. Biga'da Tevkifler Biga 16 ( Hususi) — Arapça ezan okuyan — TT TSEŞ. Ç| Gazi Hz. İstanbu!, 15 (A-A.) — Reisicümhur Kaçakçılar Cenup Hududunda 33 Kişi Yakalandı müezzin Mahmut ve arapça ezan okumiya başka bir müezzini tahrik eden imam Hacı Mehmet Efendiler mevkufen adliyeye teslim edilmişlerdir. İzmir snikastinden istiklâl mahkemesince altı ay hapse ve Üç sene emniyeti umumiyenin nezareti altına alınımya mahküm eski polis memurlarından Hayri oğlu Saip isminde birisi Biganın Akbayrak köyünde arapça ezan okumak ve devletin emniye- tini ihlâl edecek mahiyette bazı tefevvühatta bulun- mak maddesinden adliyece tevkif edilmiştir. Ankara, 16 — Bursa hâdisesi münasebetile Başvekâlete her taraftan teessür telgrafları gek mektedir. Bu meyanda Birecik, Arga, Malarzgirt, Vatro ve Aksaraydan nefret telgrafları gelmişlir. Izmirdeki Tevkifler İZMİR 16 ( Husust) — Türkçe ezan münase- betile Evkaf Müdürüne tehdit mektubu göndermiş olan Salepçi camii imamı İlyas Tevfik tevkif edi- miştir. Evvelce tevkif edilen Rıhtım Şirketi memur- larından Mustafa, müezzin Hüseya ve Ömer Efen- diler serbest bırakılmışlardır. Gayri mevkuf - olarak muhakeme edileceklerdir. Muh&ârlık Kalkıyor Belediye Oîı: Yerlerde | — Muhtarlık Olmayacak Ankara, 15 — Bu ayın ikinci haftasında cenup hududumuzda beş kaçakçı vak'ası olmuş, 33 kaçakçı ve 748 kilo kaçak Güm- rük eşyası, 235 adet sigara kâ- gıdı ve kibrit, 5 hayvan, 56 kilo esrar, 150 kilo rakı ve bir imbik iki kazan yakalanmıştır. —— ——— şebbüs duraklıyor. Bu müşahede, bu sahada husüsi — teşebbüsün canlı aczinin ve kısırlığının en bir ifadesi değil midir? O halde şimdiye kadar husus! teşebbüs lehine yapılan himaye va teşvik tecrübelerinden lâzım ge_len dersi çıkararak diyebiliriz ki, Tür- kiye'nin sanayişleşmesi de ancak Hz. bugü » dalrelerinden bir tarafa çıkmamışlardır. Mahalli — memuriyetine — gidecek olan Birinci Unumi Müfettiş Hilmi bey bugün Dolmabahçeye giderek Reisicümhur Hz- tarafından kabul buyurulmuş, — #P tazimat ve veda eylemiştir. L —— ——— — İzmirde Yeni Bir Define Aranıyor İzmir, 15 (Bususi) — Yuna- nistandan buraya gelen Iiki kişi İzmir yangın yerinde bir define bulundoğunu ihbar ettiler, Bu ihbar Üzerine gösterilen yerde araştırmalara baş'anıldı. ANKARA, 16 (Hususi) — Be- lediye teşkilâtı bulunan şehir ve kasabalarda muhtar teş'cilâtının kaldırılması Dahiliye Vekâletince tasavvur edilmektedir. Yalnız köylerde muhtarlar kalacaktır. e kisi gibi Tıbbiyelilerin Maaşı Ankıra, 16 — Hazırlanan bir lâyihaya göre —askeri Tıbbiya mekteplerinin ihzari sınıf talebesi birinbi sınif maaşını, eczacı ve kimyager talebeler de bulunduk- Tarı sın flazın maaşlarını - alacak- lardır. | | Sözün Kısası Münderecatımızın çoklu- gundan dercedilememiş- tir. İktısat Vekili Dün Oda Meciisinin İçti- maında Hazır Bulundu Şehrimiz Ticaret Odası Mec- lisi dün toplanmış, Odaya ait bazı meselelerle merhum Hamdi Bn’ydııı münhal kalan vazifelere yeni tayinler yapmıştır. Oda Meclisinin dünkü içtk mamnda İktısat Vekili Celâl B, de hazr bulunmuştur. Celâl B. dün Ticaret Odasında mühim tetkikat yapmıştır. Mumaileyh bugün An- karaya dönecektir. Celâl Beyin tetkikatı netice- sinde vereceği mühim kararlar da Ankaraya avdetinden sonra anlaşlabilecektir. Meclis Reisi - Meclis Reişi Kâzım Paşa bu sabah Ankaradan şehrimize gek miş, istasiyonda — Şehrimizdeki meb'uslarla vilâyoet erkânı ve sair zevat tarafından karşılanmıştır. Kâzım Pş. pazar günü Ankara'ya dönecektir. Fırtına Trabzon'da 8 Kişi . Boğuldu Trabzon, 15 (A.A.) — Dün çok ani bir fırtına çıkmıştır. Rüz- gârın sür'ati 25 senedenberi gö- rülmemiş bir şiddet arzediyordu. Trabzon - Sürmene arasında de- nizde olan Yunusbalığı avcıların dan sekixz kişi boğulmuştur. Ya- kındaki kayıklar güçlükle aahile düşebildiler. Dumlupınar, kapta- nının mahareti sayesinde kurtul- muştur. Dün gece saât sekizden sonra şehrimizde de bir fırtına olmuş ve sağanak halinde yağmur yağ- miştir. Yağmur bir aralık şiddete lenmiş, sax! on bire kadar devam etmiştir. Bu sabaha kadar yağan yağmurun miktarı 18 milimetredir. Palto Çalmış Beyoğlunda — oturan Mustafa isminde bir zat ayni evde oturan edime Hanımın — sandığından bir palto çaldığından yakalane mıştır. İstatistik Yıllığı Ankara, 16 (Hususi) — 932 senesine mahsus İstatistik yıli ği hazırlanmıştır. Bu yıllığa nazaran bu sene zarfında Ankarada 1493 kişi ölmüştür. Bir Kaçakçı Tutuldu Feriköy'de bakkal Yani'nin dükkânında kaçak rakı ve komw- yak bulunarak müsadere edilmiş, Yani * yakalanm ştır. Fransa Ticaret Muahedesi Türkiye ile Fransa arasında« ki ticaret muahadesi altı ay son- ra hükümden sakıt olacaktır. Devletin esari olacakt r. kkate çarpan bir noktadır. Kü Sük esnaf sanayüni bir tarafa Gebze'de 'Y'l'cırsak_ meselâ çok muhtaç 'lhnnduğumuı büyük pamuklu ©* Yünlü mensucat sanayli saha- Wisbbüsün' zöbnamani acabâ ve: *n ileri geliyor? kü Bizde hususi teşebbls, ancak N çük ve kolay esnaf sanayiine Anaşabiliyor. Yüksek sermaye, vi h!ıııik, ihtısaslı - bilgi, ince P istiyen işlerde, hususi te- Sında hemen, hemen hiçbir. yeni | Güzellik meselesindeki münakaşalar çığırından çık- tıktan sonra sütan muharrirleri de - biribirlerine döş- tüler. Bu muharrirlerden birinin diğerine verdiği ce vaptan birkaç cümle alıyoruzi « Bendenizin soğuk yazdığım — hakkındaki iltifatı- m'za da müteşekkirim. Fırın gibi de yarsam öteden- beri kulunuzu soğuk — telâkki edersiniz. Bendeniz a ee — f N İSTER İNANMA! | buna atfi #hemmiyet etmem. Çünkü sıcağı, soğuğu, tatlıyı, acıyı hissetmiyen battâ güzeli seçemeyen tallat alatları olduğuna İnanırım. Nitekim bülün İstanbu- mn gözel bulduğuna — siz güzel değil dediğiniz gibi bana da soğuk yazyor diyebilirsiniz. Yazınızın sonunda bendenize karşı makamı mer- hamette kullandığınız — ( zavallı ) tablrine ballerim'zi bilenler hangimizin müstahak olduğunu tayin ederler.., İSTER İNAN İSTER İNANMA! | Belediye Kasasını Açan Mahküm Oldu Gebze Belediye dairesinin ka- | sasını dışarı çıkarıp açan - Halil dün ağır ceza mahkemesinde 4 sene ağır hapse, hidematı amme- | den memnuiyete, 4 sene emniyeti umumiye nezareti altında bulun- miya mahküm olmuştur.
