1 Ağustos 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8

Cuma $ Muharriri 4 Her Hakkı Mahfuzdur Ha (Cuma selâmlığı|) — Abülha- çimit cülüsunun ilk senelerinde ekseriya (Mecidiye) camisine, ba- zan da (Teşvikiye), (Sinanpaşa), (Kılıcali) ve hattâ daha uzak cami lere selâmlık ederdi. Bir taraf- tan, müteaddit suikast ve taar- ruzlara uğrıyarak, diğer taraftan da etrafımı alan casus güruhunun telkinat ve tezviratına uyarak yıldız sarayma kapamıp kapısının karşısına — ( Hamidiye ) camisini yaptırdıktan sonra, artık her cuma selâmlığı bu küçük camiye münhasır kalmıştı. ( Hamidiye ) camisi, ince bir hesapla yapılmıştı. larla müzeyyen olan kubbenin altı, umumun namaz kılmasına mahsustu. Kıblenin karşısına ge- len cihette, yani caminin asıl cep- hesinde iki daire vardı. Sağ tarafta caddeye nmazır olan daire, (şehzadegân)a mahsustu. Sol ta- rafta, yani, bahçeye nazır olan daire de, hünkâra — mahsustu. Bu daire altın yaldızlı, sık parmaklıklı cehpesi camiin içine bakan büyücek bir salonla iki odadan — mürekkepli. — Camiin sathından yüksek olan her daireye de kavisvari — beyaz mermer merdivenlerden çıkılır, camlı kapılardan girilirdi. (1) (Hamidiye camisi) hergün ne- zaret —altında — bulundurulürdu. (Mahfeli humayun) denilen hün- kâra mahsus dairede bekçiler ve tüfekçiler otururdu. Cuma gün- leri şafak sökerken müthiş bir tekayyüt ve inzibat başlar, ar- tık camün civarında, alâkadar ve şayani itimat zevaltan maada kuş bile uçurulmazdı. Cuma günleri, Beşiktaş zabı- tası için en gaileli bir gündü. Sabah olur olmaz, bütün memur- lar Yıldıza müntehi olan yollara dağıtılır, her taraf şiddetli bir nezaret altına alınırdı. Esasen muayyen bir hudut vardı. O hu- dudu herkesin ve bahusus halkın geçmesi, imkânsızdı. Beşiktaşta ve Yıldız. civarın- da bu tertibat ve takayyudat icra edilirken, muhtelif — kışla- larda da bir hazırlık başlardı. Cuma selâmlığına iştirak edecek alayların efradı ( cumalık ) elbi- selerini giyer, emre intizar eder- di... İlk evvel harekete — gelen (Râmi ) ve ( Davutpaşa ) kışla- larındaki — süvarı alayları — idi, Bunlar, ( alaturka ) saat Üç bi- çukta — kışlalarından hareket e- derek — önlerinde, som sırma işlemeli davulları bulunan bandolarını çala çala büyük cad- delerden geçerler ve doğruca (Beyazıt) a gelerek (Babı seras- (i) Sultan Roşat tah iktıği za man bu zarif merdivenle çıktığı gn yıktırınış, düz ve kaba bir şekilde yaptırmıştır. Buna binaea - Hamidiyo gcamisinin cephesindoki eski zarafet, ,ugan mevcut değildir. Zarif nakış- | verirlerdi. Bu esnada, birinci fırkaya mensup - (nişancı alayının birinci Pilevne taburu) (2) ile o cuma nö- betçi olan diğer bir piyade ta- buru ve (itfaiye alayı) ndan ke- devrindeki uskort kezi İstanbulda , ( Hasaa ör- Pilevne ) har bulunan ( Bir addolunurdu. büyük bir geref kazanmış olan bdülhamit tarafınılan la- x edilmiş ve (hasaa Ör yunu Virinci fırka, birinci 1 birinel taburu ) Cunvam da mişti. Kur'a olradının en uzun boylu Türk neferleri eç bu tabu- ra verilirdi. Bütün tabur, levent gibi *Türk evlâtlarından mürekkepti. Müfettişler 19 Mesele Üze- rinde Tahkikat Yapıyor (Baş tarafı | inci sayfada ) eden birçok kanunsuz ve usulsüz muameleler meydanra çıkarılmış- tır. Muhtelif dairelerden birçok kimselerin bu yolsuz işlerle alâ- kadar oldukları tahmin edilmekter dir. lar ve fezlekeler Tahkikat tamarılanıp rapor- bazırlandıktan tebeyyün sonra — mes'üliyetleri edenler mahkemeye — verilecek, bu suretle de Ayaspaşs meselesi kökünden halledilmiş olacaktır. Ecnebi Parası Piyasada Ecnebi Parası Bollaşmıya Başladı Yaptığımız tahkikata göre son günlerde para piyasamızda ecne- bi parası bollaşmıştır. Bu paralar bir kısım ihracat mukabil hariçten gelen dövizler- den ibarettir. Yakında ihracaat mevsimi hararetli şekilde başlı- yacağı için piyasada ecnebi pa- | | mallarımıza rası ebhemmiyetli surette artacak- tır. Piyasanın — ihtiyacından arta- cak olan ecnebi dövizleri stok yapılmak üzere Devlet Bankası tarafından satın alınacaktır. keri) meydanında, yangın kule- | sinin dibinde attan iner ve mola | Pödan nakil, SÖON POSTA elâmlığı__Nasıl Yapılırdı . Daha Sabah Erkenden Bir Hazırlık Başlar, Her Taraf Zabıta Ve Muhafızların Haddei Tetkikinden Geçerdi Selâmlık resmine Iştirak eden Pilevne taburu çavuşlarından bir grup za diğer bir tabur kendi kovuş- ları önüne çıkar. Verilen emir üzerine ( mızıka — kovuşları ) nın önünde — bekliyen bando ile beraber hareket ederek süva- rilerin mola verdiği meydanın önüne gelir, orada durarak silâh çatarlardı. Bu suretle içtima tamam o- duktan sonra umumt bir ( Hazır ol ) borusu çalar, Silâh şakırtıları ve at kişnemeleri arasında hare- emri verilirdi. Pilevne taburu, Birinci fırkanın diğer taburu, İtfniye taburu, Süvari Ertuğrul alayı, . muzraklı , Hafif süvari alayı, ( Arkası var ) S RADVO I Ağustos Pazartesi rııınbul — (1200 motre ) 18 gra- 1 kısım alatürka sax ve Yosari Asım Beyi: hâberleri, & kısım rka sar Safiye Hanımin İştirakile, Orkostra, Bükreş — ( 804 metra ) 90 Salon orkostrası, 20,5 musahabe 20,45 vine salon orkestrası, Belgrat — ( 49 21,90 piyano orkestrası, kekier (AMH metrs) Y1 gramofon, Rom 21,45 hafif muajki. 89 mötre | 20 ( Hildanın ko motre | Prağ Viyana metra) 21,30 Dans ha- igan örkestrası, 22 tango. ÇIĞLI VZI Öperet ke 8 balif osar- mötrel 90,30 şarkı konseri, Viyanada Salzburg ki- Nsesinden nakil. 2 Ağustos Salı ( 1900 metre ) 18 Gra- m alaturka koöne veti tarafından, Bükreş Di metre) 20 Şen musi- ki, 20,5 konfora 2045 Doslir tas | rafından şarkı, konaer. Belgrat — ( 420 metre ) 21 Saksi- fon, 91,30 ( Agram ) dan nakil, Çigan orkestrası, —C HL metre ) 20,15 Tolsiz tolgraf dersleri, 21 gramolfon, 81,45 | Şu tertip ile | | yürüyüşe geçerlerdi : Ainıhıı 1 İktısadi Buhranın Okadar Garip Tecellileri Var Ki... Fazla Kahveler Denize Dokuluyor, Yangınlar Şarapla Sonduruluyor Dünyanın çek- tiği iktisadi sı- 5 kıntı itiraf et- mek İâzımdır ki, çok garip tesir- ler husule geti- riyor. Şurada ve , burada olup ''- ten — hâdiseler tetkik — edildiği zaman — görülen şeylerin buhra- - nin bir. neticesi * mi, yoksa sebep- İ lerinden bazıları *” * mı olduğu suali, kendiliğinden hz- tıra geliyor. Şurası muhak- kaktır ki, umu- ml hayat, her ta rafta yüksektir, pahalıdır. Buna rağmen — birçok yerlerde, birçok eşyanın arzu ile kast — ile tahrip edildiği- © neo şahit oluyo- rur. K Diyorlar ki Fransanın Garp sahillerindeki ba- hıkçılar, müşteri- sizlik yüözünden, hergün, tuttuk- ları — balıkların bir. kısmını — tekrar deniza döküyorlar. Kanadada buğday okadar fazla oluyormuş ki, bitle- nip çürüyormuş. Arjantindeki et stokları kokmıya başlamış. Macariştanın susuz bir şehri, çıkan bir yangını, — satamadığı şaraplarla söndürmüş. — Brezilya ise, ağırlığımın altında bunalma- ya başladığı — kahve stoklarını denize döküyor. Bütün bu hâdiselere rağmen gene malümumuzdur ki birçok insanlar açlıktan ölüyorlar, bir- çokları, kazançlarım ancak ucu ucuna yetiştirebiliyor ve başka memleketlerde — kasten — tahrip edilen — eşyayı — güçlükle — te- darik eyliyebiliyorlar. Bu — ba- hisler, ciddi bir iktısatçı için tetkikine doyum olmaz mevzular- dır. Fakat bizim için bu mahdut satırlar arasında, bu vâsi hâdise- lerin tahlilni yapmak mümkün olmıyacağı — için muayyen — bir mevzu —üzerinde —duracak — ve meselâ — Brezilyadaki — muazzam kahve stoklarının nasıl imha edil- diğini gözden geçireceğiz. Bir müddet evvel Brezilyanın Sao Pavlo vilâyetinde mühim - bir isyan çıkmıştır. Mahallt hükümete vazıyet eden asiler, sağa sola akşam konseri, 22,30 küçük komedi, 29 könser. Prağ — ( 488 matre Hin konseri, 21 Trio, konsori. Viyana — (617 metre ) 20,35 Konfe- rans, 21 şoen musiki, 22,15 dünya üze- rinde 6D dakika soyahat. Peşte — (550 metre ) 20,15 Şen ha> valar, S1 konser, sonra Çigan örkestrası, Varşova — (1411 metre) 20,45 Mem- loket haborleri, 91 akşam konserl, Berlin — (1686 metre) 20 Lokanyrin oporası. Y20,20 Mando- 0 viyolonsel Denize dökülmiye mahküm bir kahva yığınının üzerinde öğle uykusu kol salmıya ve davalarına diğer bazı vilayetleri de teşrik etmiye muvaffak — olmuşlardır. Birçok- larının iddiasına göre, bu kıyam, kahve buhranından doğmuş bir harekettir. Brezilya senede 16 milyon çu- val kahve istihsal eder. Beher çuval 60 kilogram çeker. Son seneler zarlında memleketin bütün kahve istihsalâtını “ Milli Kahve Birliği,, satın almış ve bereketsiz seneler için elinde bir nevi ihtiyat bulun- durmayı düşünmüştür. Fakat aksi gibi, her gelen senenin kahve mâahsulü Mizumundan fazla olmuş- tur. Çünkü geçen sene 6 milyon çuval fazla istihsal edildiği gibi bu temmuz ayında başlıyan dev- şirme ile de müthiş bir fazlalık elde edilmiştir. Bunun üzerine evvelki senelere ait bu fazla kahve ihtiyatlarının imhasına karar ve- rilmiştir. Brezilyada kahve stoklarının imhası için şu usuller tatbik olunuyor : 1 — Denize dökmek, 2 — Katrana bulayarak ku- lanılmaz bir hale *getirmek. 3 — Kömür yerine lokomo- tiflerde yakmak, Bu hal, kahve fiatlerinin çık- masına sebep olmuştur. ve me- selâ Fransada bir fincan kahve 10 santim iken şimdi 50 santimi bulmuştur. Dünyanın dörtte üç kahvesini yetiştiren Brezilyada, şimdi, kah- venin imhası için binlerce insan çalışıyor. Yarın, vaziyet normal | bir hale gelecek olursa, bu adamlar iş bulamıyacaktır. Bun- dan dolayıdır ki, Sao Pavlo vi- lâyeti, kahve meselesini hallede- mediği için merkesi hükümete karşı isyan bayrağını açmıştır.