18 Ocak 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Hergün Dünya Buhranı Ve Biz M. Vehbi aç di Ticarct Odası Umum? Kâtibi Vehbi Beyin, Ticaret Odamı Mecmuasinda | dünya buhrani hakkında çok dikkate | şayan bir tetkiki İntişar etmiştir. Vehbi Bey dünya buhranını nt bir şekilde izah etmektedir. Şimdiye ka> dar Avrapa milellif ve muharrirleri de dahil olduğu balde, hiçbir. yerde bu- şümullü ve len bi yazı inıştır, dersok müballğa suyil- | mamalıdır. Bu sebeple bu makaleyi | makledi yoruz : Nasıl vücudu beşeri mütalea eden bir tabip önünde bulunduğu bir hastalığı teşhis edebilmek için o hastalığın sebep ve amilleri ile hastalığın eser ve neticelerini yekdiğerinden ayırmıya mecbur ise, millet ve cemiyetlerin içtimal maraz ve buhranını -tetkik ve tetebbü etmek istiyen bir kimse gerek bu tetkiki sadece ilmi ve mücerret olarak yapmak istesin, ve gerek bu tetkikini bir rolet adamı sıfatile ve ameli ve tetbiki noktai nazarlardan yapmak arzu etsin İcap eder ki o kimse tetkik ve teşhisinde hastalığın sebep ve Amilleri ile eser ve neticelerini biribirine karıştırmamalıdır. Halbuki bugüne kadar içinde bulunduğumuz — içtimalt buhran hakkında söylenilen birçok söz- Yerde çok defa buhranın sebep- leri değil, belki daha ziyade bul- ranın netice ve eserleri nazarı dikkate alınmış ve bu netice ve eserler buhrana sebep olarak gösterilmek istenilmiştir. Halbuki bu çok hatalı ve yanlış bir yol- dur. Çünki buhrana karşı alına- cak tedbirler o zaman buhrani tevlit eden âmil ve sebeplere karşı değil, belki sadece buhran- dan — tevellüt eden — neticelere karşı ve ancak palyatif ve tam sürette — gayrimüessir — kalırlar. Binaenaleyh — bugünktü — dünya buhranı ( İçtimal ve iktısadi bir teknik buhranı ) olarak - telâkki ve izzh edebilmek için arzlar ve neticelerden evvel buhranın asıl menşei, mahiyeti ve sebepleri üzerinde — tevakkuf —etmek lâ- zımdır. Milletlerin iktısadi hayattaki (Hali hazır tekniği ) servetin istihsalinden başlıyarak tedavü- löne, inkisam ve tevziine ve ni- hayet |istihlâkine kadar devam eden safhalarda kayitler ve tat- bik edilmekte olan usul ve sis- temlerin heyeti umumiyesinden mürekkeptir. Ve bu usul ve sis- temlerin heyeti umumiyesi bu- günkü birçok milletlerde liberal İktısat nizamının bir ifadesidir. Ve zaten bir milletin (İktısadi bünyesi ) denildiği zaman o mil- letin Iktısadi usul ve sistemlerin- den ibaret olan tekniği anlaşılı- yor. Ve o teknik te muayyen mebdelere ve prensiplere istinat eden muayyen bir nizamı içtimal ve iktısadinin zarur! bir neticesi olur. (Arkam var ) Pazar Maçları Fenerbahçe, İtalyan Ta- kımını Mağlüp Etti Dün Taksim — stadyomunda Pazar liki futbol müsabakalarına devam edildi ve Fenerbahçe ile İtalyan takımları çarpıştılar. Mü- sabaka çok sert ve favüllü cere- yan etti. Oyunda —umumiyet itibarile Fenerliler bâkim görünüyorlardı. Fakat muhacim bhattı gol kabi- liyetini kaybetmiş gibiydi. Netice- de (1-2) Fenerliler galip geldiler. | _——_—_—'——-—-_—ı I_Son Postanın Resimli Makalesi — * Ramazan Vecizeleri x I SON POSTA | | M. MUSSOLİNİ Milletleri Delilikle Itham Ediyor Londra 17 (A.A) — Sunday Dispateh, M.Mussolininin “Cinnet dalgası, Ünvanlı bir makalesini neşretmektedir. Bu makalede bü- yük devletler arasındaki iktisadi münasebetlerde — mevcut olan müşkülâtın medeniyet için ga- yet vahim bir tehlike teşkil —et mekte olduğu beyan edilmektedir. İtalyan başvekiline göre, cihan bulranı, acil ve müessir çareleri zaruri kılan bir safhaya girmiştir. | Her milletin kudret, nüfuzu nazar ve cesaret gösltermesi lâzımdır. İktısadi tahdidi teslihat zaruridir, Eski Borçlar Senelik Taksitlerin Tenzili Teklif Edilecek Aokaradan bildirildiğine göre eski Maliye Vekili Saracoğlu Şükrü Bey yarın sabah Ankara- | dan şehrimize gelecek ve doğru Parise gidecektir. Şükrü Bey Dü- yunu Umumiye mümessillerine es- ki Paris itilâfnamesinin tamamen tadilini ve senelik taksitlerin ten- zilini teklif edecektir. TELGRAF HABERLERİ | SİLÂHLAR Kaçakçılık Müca- delesinde İlk Neticeler Adana, 17 (A. A.) — Ka- çakçılık mücadelesinin ilk mühim tesirleri Mersin borsasında gö- rülmiye bıılıını.h,_ Beş, altı senedenberi Mer- sinde hiçbir. muamele yapmıyan Şark — vilâyetleri - binlerce kilo şeker sipariş yapmakta ve bu siparişler tevali etmektedir. Mer- sin piyasasında toz şeker kal- mamıştır, Mısır Altınları FHarice kaçırılıyor Kahire (Husıu.l—) — Gazete- İ ler Suriye ve Filistin yolile Fran- saya Visır altınlarının kaçınldığı hakkırda çok — şiddetli yazılar yazarak bükümetin nszarı dik- katini celbediyorlar, İskenderi- yede çıikan bir gazete şunları söylemektedir : “Son yapılan bir tahmine göre Mısırda yalnız ( 15 ) milyon Mısır altını kalmıştır. Bu miktar (10 ) sene evvel (30 ) milyon idi. Mısırın iktisadi. vaziyetini tehlike- ye sürükliyen bu — kaçakçılık, esrar ve kokain hçlkçılığındln daha az zararlı değildir. Hükü- met bu — kaçakçılıkla . şiddetli mücadele tedi irleri almalıdır.., Yeni itilâfnamenin 937 senesin- Başvekl'l den — itibaren tatbik edilmesi hususuda ileri sürülecektir. Ispanyadaki İltalyaniar Perpignan 18 — ( A, A.) — Boüurg Madam'dan bildirildiğine göre bükümetleri tarafından geri çağırılan birçok İtalyanlar mem- leketlerine — avdet etmek Üzere lıpıııyıyı terketmektedirler, Alman Ticaretinde Terakli var Berlin, 17 — — Almanyanın 1931 senesi harici ticaretine ait blânço iki milyar 900 milyon mark fazlalık göstermektedir. CD YA . İSTER İNAN, okuduk : Beş Köâönunusanidenberi Adanayı salgın İstilk etti. Her mahallenin bhemen yarısı | yatakta.. Dündenberi salgın mekteplere de sirayet Adana gazetelerinde etmiş bulunmaktadır. Ve Ziraatçılar Ankaradan bildirildiğine gö- | re, ziraat mektepleri mezunları kongresi münasebelile bir heyet Başvekil paşayı ziyaret etmiştir. met paşa — bilbassa — şunları söylemiştir: * — Memlekette ziraatin in- | kişafı için her şeyi — yapıyoruz. | Ankarada teşis edilen enstitüle- l rin faaliyete geçmiş olmasından ; çok memnunum. Ziraatimiz bu | Müesseselere büyük ümitler bağ- lamıştır. Ziraat mezunları mem- leket iktısadiyatında büyük bir vazile yüklenmişlerdir. ,, eee İSTER İNANMA! kısanı Menenjit ve bazıları da alelâde, fakat çid- müthiş bir | deili bir. nezledir. diyor. Deyhude, kaç gündenberi lâzmgelen tedabirin ittihaz edilmesini bekledik.. Bizzat doktorların bir- | çokları da hasta olduğundan ekseriya hastalara ba- Doktorların bir kısmmı buna - Grip, diğer - bir | kacak doktor bulunmadığından şikâyet edilmektedir. İSTER İNAN, İSTER Konferans Ciddi Bir İş Görebilecek mi? Cenevre, 17 (A A.) — Terki teslihat konferansına tevdi edilecek olan dahili nizamname projesi zirdeki teşkilâtı — ihtiva etmektedir: Konferansa davet edilmiş olan diplomatlar tarafından gönderi- lecek heyeti murahhasala reisi, reiş vekilleri ve komisyon rels- lerinden mürekkep divan riyaseti takarrür etmiştir. 1 — Kara komisyonu. 2 — Deniz komisyonu. 3 — Hava komisyonu. 4 — Milli müdafaa masrafla- rı komisyonu. 5 — Konferans komsiyonu. Suriyede Cühuriyet Fikirleri Kuvvet Buluyor | Şam 17 (AA.) Sabık Mısır Hidivi Abbas Hilmi Paşa- nın Suriye tahtına — geçirilmesi meselesi bütün Suriye matbuatın- | da uzun uzadıya münakaşalara sebebiyet vermektedir. Bunlardan bazıları kırallığa şid- detle itiraz etmekte ve Suriye için Cümhuriyetten başka bir şekli idare tanımıyacaklarını yaz- makta oldukları halde bazıları bu haberi hüsnü suretle karşı- lamaktadırlar. Fransa Kabinesinde Paris, 18 (A.A) — Nazırlar, Salı günü sabahı yapılacak olan kabine meclisinde Nazırlar Mecli- since tanzim edilecek olan hükü- met beyannamesini ikmal ede- ceklerdir. Kabine meclisi bunu mütea- kip derhal tahdidi teslihat konfe- ransında Fransayi temsil edecek olan heyeti murahhasanın kat'i —— 'Muallimlere Sözün Kısası Adanalı Ziya İçin P. 8. Adanalı Ziyayı tanır mısınız ? Bunu sormuya lüzum görüyorum; çünkü ben de şair Ziyayı pek uzaktan, ışığı Fani arzımıza kadar gelmiyen ve fezanın uçsuz bu- caksız. enginlerinde gizlenen bir yıldız gibi eksik ve belirsiz ta- nirıim, Birkaç perişan kıt'ası, birkaç beyti hatırımdadır. ve ha- yatı hakkında mazbut yazıları tesadüf etmediğim için tam bir malümâtım da yoktur. Afyon Karahisarda çıkan “Son haber ,, gazetesi, bir nüshasını şairin hayatına ve eserlerine tahsis etmiştir. İçinde “Namdar Rahmi,, B. dostum gibi zekâsına ve irfa- nma Şakından meclüp olduğum bir mütefekkirin de makalesi var. “Son Haber ,, in bu nüshası, edebiyat tarihimizi aydınlatacak vesikaları da muhtevidir. Büyük bir istifade ile bütün gazeteyi okudum ve sakladım. Fakat, bizim Aaşağı yukari Adanalı Ziya ayarında, yalnız muhitlerindeki insanların şiddetli alâkalarını kazanmış ve isimleri büyük —halk sınıflarma kadar yayılmamış pek çok şairlerimiz vardır. İçlerinde, nisbeten, en çok tanınan Neyzen Tevfikten baş- hyarak, Üsküdarlı Talâtı, Ande- | ibi, Üsküdarlı Hakkıyı, Müstecabt zade İsmeti, Nuru Şeydayı, Niğdeli Galibi, Adanalı Hakkıyı (Meb'us Ali Münif Beyin pederi) ve nihayet amcam Âhmet Vefayı, daha da şimdi hatırlamadığım — bazılarını saymak mümkündür. Bu şairlerin içinde bir kısmının kıt'aları, müf- retleri, hicivleri çok meşhurdur, fakat söyliyenleri tanınmaz. Unu- tulmak gibi en büyük ölümden bunları kurtarmak — istiyenlerin edebiyatımıza ve tarihimize ne büyük hizmetlerde bulunmuş ola- caklarını, buracıkta hatırlatıvar- mek - istedim. Demiryolu Açığı Paris 18 (A.A) — Temps ga- xetesine göre, Fransa büyük demir- yolu — şebekelerinin umumt! sermayeleri açığı 31 Kânunucve vel 1931 tarihinde 5 milyar franga baliğ olmakta idi. Mesken Bedeli Verilecek : Maarif Vekâleti Maarif Mü- diriyetlerine birer tamim göndere- rek önümüzdeki hazirandan iti- baren muallimlere (8) lira mesken bedeli verilmesini ü h İstanbul, Maarif Müdüriyeti Ve- şeklini tesbit edecektir. İNANMA! kâletin bu emri Üzerine yeni sene bütçesine her muallim için (8) lira mesken bedeli koyacak ve bunun kabulünü Şehir Mec- lisinde müdafaa edecektir. Bir Vefat İş Bankası Umum Müdürü Celâl Beyin valdesi Hanım dün Ankarada vefat etmiş, cenazesi merasimle defnolunmuştur. Ce- lâl Beye ve kederdide ailesine J| taziyet beyan ederiz. a