Hergün — D ünya Buhranı asıl İzah Edilebilir? v« ğ İDünya buhranıni izaha çalışan “Gugliemo Ferrero, nun makalesinin dün birinel — kısmımı neşretmiştik. ügün ikinci kısmımı neşrediyoruz.) OÖn döküzüncü asır, şimarık aeri Şöhretini kazanmıştır. İnkılâptan do- fan bu asrın fesat devri olacağına iliyordu. İhtimal bu şöhrette âğa vardır. Avrupada 1815 ten 1914 de kadar £eçen yüz sene müddet — zarfında Yalnız tek bir ihtilâl, ve iki büyük harp olmuştur: 1848 ihtilâcı, 1870 Fransız- Alman harbi, 1878 Rus - Türk harbi. Bunun haricinde öbür muharebeler ehemmi- yetsiz addedilebilir. Amerika ve Asya kıt'aları nisbe- ten daha durgun bir devre geçirmiş- lerdir. Amerika Müttehit Devletleri de dört sene İstiklâl muharebatı neticesinde hafif bir sarsıntı geçir Miştir. Cenubi Amerika memleketle- rlüde ise, İspanyol hakimiyetinin iskatından sonra zuhür eden ufak tefek mahalli muharebeler hemen Üç içtimal değişiklik yapmamıştır. Asyada sükünet — devresi daha kısa olmuştur. Türklerin 1908 de yaptıkları İnlilâba kadar, bir amır 1 — Bazı kitaplar vardır. ki, sa- dece bir defa okunup geçilir. Üze- rinde durulmaz. Okunduktan sonra da kütüphaneyi süslemekten başka bir işe yaramaz. YENİ VERGİ Bütçei Encümeni Tetkikatını Bitirdi — zarfında Iki mühüm inkılâp, bir harp olmuştur: Hindii inkılâbı, Çinde Tay- Ping inkılâbı, bir de 1904-1905 Rus - Japon harbi. Binaenaleyh, bütün dünya, 1815 ten 1914 e kadar saadet ve zenginlik içinde yaşamıştı.. Bu harika devri cihan tarihinde İki sebeple izah edilebilir. Birisi Avrupanın ııuw':;- di, Üyen kudreti ve serveti, M"ııl ı,:,ıo'ıllııvıı Ihdas ettiği yeni üsüller. İlâve olarak denilebilir ki, Insanların kültürü bu sükün devrine çok yardım etmiştir. Bu hal 1860 senesinden sonra | insanlara bir istikrar vaziyeti kanaati getirmiştir. Avrupada temmuz 1908 de Genç Türkler İstanbulda Abdül- hamide parlâmento usulünü - kabul ettirmiye muvaffak oldukları hakkın- daki telgraf haberine kimse ehem- miyet vermedi. Fakat ayni zamanda kimse dünyanın karışacağını ve al- tüst olacağını tahmin edemiyordu. Hakikatte, Istanbulda - çıkan bu niminkılâp — kıvılcımı, — yeryüzünde müthiş bir yangın çıkarmıştır. Bu felâketin önüne geçmek ne- den kabil olmamıştır? Çünkü dünyayı idare eden iki kıt'a ( Amerika - “Avrupa ) devlet adamlkrı, yaşadık- Tarı saadet devrinin yıkılmıyacağına İnanıyorlardı. Umum devletler, 1919 dan sonra yaptıkları bütün hulh ahit- namelerinde, cahilâne bir nikbinlik taşıdıklarını ispat ettiler. Devlet- | Ankara, 27 (Hususi) — Bütçe encümeni iktısadi koruma vergisi lâyihasını tetkik elti ve bazı maddelerini değişlirdi. Son şekil ü Bütün harp malülleri vergi- den istisna - edilmiştir. (150) lira- ya kadar maaş alaniarın (30) lirası tenzil edilecek, geri kalan kısım vergiye tâbi olacaktır. (150) liradan Fazla aylıklardan tenzilât — yapılmıyacaktır. Anka- rada yaşayanların istisna mik- tarı (60) liradır. Lâyiha cumartesi günü mec- liste görüşülecektir. Diğer taraftan, kuvvetli bir !şh_miııe göre, bütçe muvazenc- sinin tam manasile temibi için bu vergi maaş ve tcretlilerden gayri mükelleflere de teşmil edi- lecektir. Urla Cinayeti Tecziyesi İstenildi İzmir (Hususi) — Üç seneden- beri Ağır cezada devam etmekte olan Urla Hâkimi İhsan Ziya Beyin katli davası dün ikmal ler veinsanlar zannettiler ki, 1919 dan sonra riyet yine eskisi gibi saadet, refah ve servet içinde yaşayacaktı, Şimdi bu bata yavaş yavaş zail oluyor. On senedenberi, tarih gerek dev- letler, gerek milletler için biribirini velyeden acı tecrübelerden, elim sukutu hayallerden başka birşey değlldir. Ümit edilen şeylerden pek azı tahak- kuk etti. Kimsenin inanmıyacağı bi çok hâdiseler, her şeyden şüphe etme- Yi telkin etti. : Z Bu hâdisatın efkârı ıı':çıiı:ıyo:e aksü'âmeller yapması medi , Yaşadığımız. içtimal nizamın, kâinat hizamı gibi ezeli olduğu zanne- diliyordu. Halbuki bütün bu nizamın her tarafında, çatlaklar, döküntüler, Ve sarsıntılar görülüyor. Bu Nlıııııı keceğinden korkuluyor, :khğ:" hıî:u gışîıldırı tamir ede- mimar ara: * Ş İşte üç C!nevı?lî“ımuleo büyük alman burjuvasının ruhu halindeki ebeddül buradan çıkmıştır. Her hal- iM. dünyanın sonuna yaklaşıyoruz: 'akalenin sonu yarın neşredilceektir.) Türk - Yunan - Bulgar (PA,'f'lıı 26 — Belgratta çıkan y“:lf“kl) gazetesi Bulgar Baş- e ili M. Muşanofun Ankaraya Bollhatini bir ( Türk - Yunan - —ek'qfd!,_'m“' ile alâkadar gör- edilmiş ve Müddeiumumilik iddi- anamesini serdetmiş ve maznun- ların Ceza Kanumunun — 456 1ncı maddesine göre tecziyelerini is- temiştir. Muhakeme, müdafaa için I7 kânunevvele talik edilmiştir. — Denizlide Zelzele Oldu Denizli, 27 (A. A.) — Bu sabah saat 5, i 40 geçe 30 saniye kadar devam eden şiddetli bir zelzele olmuştur. Zayiat yoktur. sordu ve: dedi. Fakat efendi — vazifesinin Son Celsede Maznunların Dün Babıalideki arkadaşlardan birini ziya” rete gitmiştik. Elinde bir tomar kâğıtla l"' polis memuru içeri girdi. Yazıhanenin sahibini — v Aylık kazanç verginizi vermediğiniz için hakkınızda kesilmiş bir tevkif müzek- keresi var. Buyurun karakola kadar gidelim, Bizim arkadaş hiç şaşırmadı. O tarihe l“ makbuzunu çıkardı. Poli Efendiye gösterdi. 2 — Diğer bazı kitaplar vardır ki, mazrufundan ziyade zarfına ehemmi- yet verilir. Bunlar sadece kütüpha- nenizi süslemiye yarar. Birçok kim- seler bu kitaplara — meraklıdırlar. İçinden ziyade ehemimiyet verirler. | | zarfına | TELGRAF HABERL Hastalık Aydın ğan'a—l_lerrr Mekte- binde Korkunç Bir Hastalık Çıktı İzmir, 26 — Aydın San'at- ler Mektebi talebesi arasında, sari “sehaya iltihabı,, Lastalığı görülmüştür. — Bu — bastalığa tutularak yatağa düşen dokuz talebeden ikisi derhıl ölmüş- tör. Diğer yedi Lalebe ise ağır hastadır. Bu hastalık ilk defa bu ci- vardan mektebe gelen bir ta- lebede görülmüş ve doktorlar teşhisinde güçlük çekmişlerdir. Hastalığın diğer birçok lale- beye de bulaşmaması - için mektep derhal tatil edilmiş ve mektep müdürü Danyal B. İzmire gelmiştir. Aydın Sıhhiye Komisyanu — tedbirler almak için hemen içtimaa davet edilmiştir. Sıhhiye Müdüriyeti Vekâletten bu iş için bir mütehassıs is- Adnan temiştir. Hükümet Fabrika- larına Ernîr_ Verildi Ank'":ğş*(—Hımîsi) — Tah- | dit vaziyetinden istifade edilerek yerli malı çıkaran bazı müssese- lerin fiatları Yn'kö“m.îl"; anla- ise Onayai olmama- ";nlm?;: h[:—ıülâıct kendi fabrika- larının hepsine birer tebliğ gön- dermiş ve fatlarda kat'iyyen yük- seliş y.p_ımı.ırllllE ildirmiştir. ntalyada 8 Ev Yandı âml!__ 26 (A-A.) — Dün azan NAAŞ 20 de Yenikapının Kesikminare mahallesinde yangın çıkmış, alman tedbir. ve müda- hılel:'nfl“n havanın - rüzgârlı olııııyıındll sekiz ev yanmıştır. — ea ——T rıyarak anlattı: Tahsil Şubesine kuk etti, beni d Bu hâdiseye verginin — verilip mıyacaktık. Sen 3 — Hakiki kitap, kütüphaneleri değil, kafalarımızı dolduran eserler- dir. Bunları bir defa okumakla iktifa edemeyiz. Her vakit yanımızda taşı- mak ve her vakit okumak ihtiyacın- dayız. Bir kütüphane tesis etmek is- | tiyorsanır, sadece bu kitapları seçli ADLİYEDE Islahat İçin Yeni Projeler Hazırlanıyor Ankara, 27 (Hususi)— Adliye ne girişildiği haber alımnmaktadır. Öğrendiğime göre yapılacak 18- | lahata esas almak üzere bazı kanun projeleri kazırlanmaktadır. | Adliye Vekili Yusuf Kemal Beyin bizzat bu işle ehemmiyetli sürette meşgül olduğu da söy- lenmektedir. Yeni kanun lâyihaları Millet Meclisinin kış devresi içtimama müzakere mevzuu olacaktır. Ankara, 26 — Dahiliye Ve- kâletinin emrile Adana ve Erzu- rumda ihtikâr yapanlar hakkında şiddetli takibat başlamış, Erzu- rumda birkaç kişi mahkemeye verilmiştir. Deniz Canavarı hkçı Kayığını Devirdi İzmir (Hususi) — Yusuf Efen- | di namında bir kayıkçı açık de- |ğnizde avlanrırken büyük bir balığa tesadüf etmiş ve balık, kayığı devirmiştir. Balıkçı Yusuf, güç hal ile hayatını kurtarmıştır. Söy- lendiğine bakılırsa balığın boyu (3) metre imiş. Yeni İthalât Listeleri Ankara, 27 (Hususi) — Önü- müzdeki üç aya ait ithalât liste- leri Gümrük Umum Müdürlüğün- de hazırlanmaktadır. - Vekâletinde bir ıslahat faaliyeti-$i Muhtekirler Mahkemeye Verildi İzmir Açilçf;rı;ıîı Bir Ba- İSTER İNAN, İSTER İNANMA! verilmediğini tetkik olmayıp kendisini tevkif olduğunu söyledi. Ve arkadaşımızı alıp götürdü. Akşam üzeri arkadaşımız gazetemize uğ- — Karakoldan, Müdüriyete, oradan Maliye gittik. Makbuzu gösterdim. Tetkik ettiler. Verginin tahsil edildiği tahak- le serbest bıraktılar. bizzat şahit olmasaydık, ina- de ey kari: 1STYER İNAN, İSTER İNANMA! | siniz; | kaidin maaşlarının da | için Düyuructmumiye Sözün Kısası İstanbul Ve Küret Arz P. s. İstanbul küçük — bir kürei arzdır. Bütün — iklimleri — İstanbulda bulursunuz: Kutupları hatırlatan soğuklar, İngilterenin Manş sa- hillerini andıran, iliklere işleyici rutubet, — Arabistan — çöllerinin kavurucu sıcakları, Nil kıyılarının ilik nesimi, — Karadenizin deli Tüzgârı ve neşter gibi deriyi çizen keskin ayazı... Bütün memleketlerin husvwsi- yetlerini İstanbulda bulursunuz: Tepebaşınm bir köşesinde Alman yemeği yer, Alman içkisi içer- bir başka semtte, yeni A'man mimarisile yapılmış koskoca bir mahalle görürsünüz ; bazı Türk salonlarında misafir olursunuz. ki herkes Fransızca konuşur ve lütfen üç kelime Türkçe — söyliyen pek azdır; Beyoğlunda Ruslarla dolu sokak- lar vardır. ve size bir dükânda çayınız, başka — bir dükânda gazetenizi ve cıgaranızı veren yine Ruslardır. Vezir hanma uğrarsamız İrandan, Misır çarşı- sına uğrarsanız. Arabistandan ve Suriyeden koku alırsınız. Eski Tatavla küçük bir Rum, Har- biye ve Pangaltı koyu bir Ermeni — dünyasıdır. En ala- turka İlokantada Alman birası, İngiliz viskisi, Yunan konyağı, Fransız şarabı, Halep işi kebap, Acem pilâvı, Rus votkası, yahut Rus çorbası yiyip içmemiz müm- kün olabilir. Bir günde —dört —mevsimi İstanbulda bulursunuz: Sabâh- liyin —ilkbahar, — öğleyin — yaz, Akşam üstü sonbahar, geceliyin kış olduğu günler vardır. Her milletin dili Istanbulda konuşulur; her milletin sazı İs- tanbulda çalınır; her — milletin yemeği İstanbulda yenir; her milletin gazetesi, kitabı İstanbul- da bulunur. (Meselâ Pariste, Acemce Şefakı Sürh gazetesini bulamazsınız, fakat — İstanbulda vardır.) İstanbul — küçük bir kürei arzdır. Üç Aylıklar Salı Günü Verilecek Salı günü memurin maaşlarile birlikte eytam, eramil ve müte- tevziine anacaktır. ı“*lGeçeıı defa — Sultanahmet maliye tahsil —şubesine kayitli maaş eshabı Ayasofyanın arka- sındaki — binada maaşlarını ak mışlardı. — Bü binanın vaziyeti müsait görülmediğinden tevziat binasında bir yer tahsis edilmiştir. Dersimde Kat'i Bir Islahat Yapmak Zamanı Gelmiştir Şarkta tetkikat liye Vekili Şükrü Beye relakat —eden — Sürt meb'usu Mahmut Bey Hozat kasabasın- (an gönderdiği — bir telgrafta ( Dersim ) in - vaziyeti hakkında şayanı dikkat malümat vermek- tedir. Telşrafta Dersim mıntakası vatan içinde ve fakat kanun haricinde cümlesile tavsif edil- mekte ve bu meseleyi sür'atle halletmenin — zamanı — geldiğine işaret olunmaktadır. Bilhassa aşi- ret reislerinin — tegallübüne ait Dahi- Kaya ç j; ehemmiyetli satırlar vardır. a İ aA SD e b Ğ ei eÜ A — ö eĞ