30 Eylül 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

İngiliz Bukhranından Alınacak Dersler İngiltere bubranının ilk bıı döndürücü hamleleri geçtik- ten sonra, şimdi bu buhran- dan bizim için alınması İâzım gelen dersler Üzerinde dura- biliriz. İngiltere — niçin buhrana düştü? Bu sualin cevabı bizce alınacak dersleri de göster- miye kâfidir. rngiltueyi buhrana düşüren #ebepler dörde irca edilebilir: 1 — Bütçesinin açık vermesi, 2 — Tediye — muvazenesinin bozukluğu, 3 — İthalâtin ihracattan fazla oluşu. 4 — Başka — memleketlerden istikraz ettiği parayı başkalarına Ikraz etmesi. Şimdi İngiltere bu dört sebebin izalesine —çalışmak- tadır. Dördüncü sebep İngiltereye has birşeydir. Fakat diğer Üç nokta bütün — memleketleri alâkadar eden meselere temas etmektedir. Şimdi bütün İngiliz gazete- leri tediye muvazenesini dü- zeltmek için iki şey tavsiye etmektedirler. Birincisiz Bir bimaye usulü kabul etmek. İkincisi: Dahilde yerli mamu- Tâtın satışını arttırmak. Bütün İngiliz matbuatı, hab- kı yerli malı almıya teşvik ediyor. Hemen her gazetede şu mealde yazılara tesadüf ediyoruz: “ Vatandaş, İngilix malı kullan. Memleketin iklti- sadi kurtuluşu İngiliz malı kullanmanıza bağlıdır.,, İngiliz mallarının fazla satılma- 1 ilhalâtı azaltacak, bu da tedi- ye muvazenesindeki açığın k.- panmasına hizmet edecektir. Biz ithalâtçı bir milletiz. tediye muvazenemizin düzel: mesi yerli mallarına gösteri- lecek rağbetle mümkündür. Binaenaleyh İngiliz buhranından alınacak birinci ders şudur : Yerli Malı Kullanınız İngilizler tediye muvazene- sini düzeltebilmek için himaye sistemini kabul etmek mecbu- riyetinde kalmışlardır. İngil- terenin — himaye — sistemini kabul — etmesi Liberalizmin iktısat sahasında son mes- medini de kaybetmesi — de- mektir. “ Laissez faire, laissez passer ,, — sistemini İngilizler kurmuşlar, en ziyade onlar tatbik etmişlerdir. Bugün on- lar da bu siyasetten vazgeç- miye mecbur kalmışlardır. —— Bu hâdisenin ispat în:ğı ikat şudur: Bir memleke- =ıkihrıcılı bugünkü iktısadi şerait karşısında, dağınık, ser- best, teşkilâtsız bırılşılımı. İhracat — tanzim edilmezse, memleketin tediye M sini düzeltmek mümkîhı ola- maz. Bir memleketin ihracatı, fertlerin teşebbüslerine, keyfi ticaretlerine — terkedilirse, © memleketin — ticari yaziyeti tehlikeye düşebilir. Bîıiı: ihracatımız, — bütün dünya milletlerinin ihracatına nisbetle, bütün bütün dağır nık, perişan ve teşkilâtsızdır. İhracat maddelerimiz, gülld_el_l güne pazarlarını, kıymetlerini kaybetmektedir. Bu - gidişle ihracatımızın gittikçe azalması, tediye —muvazenemizin daha ziyade acılması muhtemelir. uvazene- zamanı maddelerin hiç TERKOS Vaıiyett:ğ;iı Hiçbir Değişiklik Yoktur Ankara, 30 (H. M.) — Terkos Şirketinin son vaziyeti hakkında — malümat — almak özere — Vekâlete — müracaat ettim. Vekil Bey Ricamı ka- bul ederek dedi ki: — Terkos Şirketinin vazi- yetinde bir değişiklik yoktur. Şirketin hesabatına bakılmak- tadır, neticesi henüz alınma- mıştır. Şirket yapmayı taah- hüt ettiği klorizasion tesisatı- mı yapmaktadır. Tetkik Seyahati Ankara, 30 (H. M.) Avrupada bir tetkik seyaha- tine çıkacak olan Ziraat Ban- kası heyeti bugünlerde hare- ket edecektir. Bir Facia Adanada Bir Komiser Kömür Haline Geldi Adana, Evelki gece burada karşı Yıldızpark — gazinosun- da bir yangın çıktı. Karga- şalık sırasında taharri serko- miseri Necip B. kopan bir elektrik teline temas ederek kömür — baline inkılâp etti. Cenazesi dün - ihtifalle kaldı- rıldı. Türk Eserleri Vîyanadı—îîıı— İsimde Bir Sergi Açılacak Ankara, 30 (H.M.) — Vi yanada açılacak olan “ Türk 29 (Hususi) sabaha eserleri , sergisi için Sefaret vasıtasile Topkapı sarayından bazı eserler istenmiştir. Bu meyanda Viyana muharebesini yapan Kanuni” Sultan Süley- manın elbisesi de vardır. ederek bu meselenin tetkiki ve bir an evvel teşkilâtlandı- rılması icap eder. Binaenaleyh İngiliz. buhra- nından alınacak ikinci ders dür: 'uİlıM:nlnmn teşkilâtlan- ak lâzımdır. B üncü ders, bülçemizde ?î:::e temini lhıumludu.r. nB': Jüzum zaten kabul edilmiş lduğu için, üzerinde ayrıca :urmyı Jüzum yoktur. dırm ı l l ! 1 — Fordun fabrikasında iş öyle tanzim edilmiş, öyle bir plüân dahilinde tertip edik miştir ki, biçbir. kimsenin bir - dakikalık boşa gitmez, fabrikada kullanılan örük el Zat bir iş akı sın, lik edemesin. Fransa - 2 — Ferdi teşebbüslerde böyle olduğu gibi, devlet işlerinde de hayatı dağınık, ve ıc'ulı bırakmak ta doğru d l et İşlerini de öyle tanzim etmek, öyle bir plân dahilinde yilıitlllek Iâmımdır ki, hiç- biçbir çark - İşlememez- yapmak gerektir. eğildir. Memle- BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Almanya Son Seyahatîn_Ve;dîğî Neticeden Herkes Memnun Oluyor Paris, 29 (A. A.) — M Löval ile M. Briand bu sabah de Berli, idılar. ““Bz;ğ, ;9 Öİ.'R';"_ .ğ:I ;euıhl mensup hükümet taraftarı gazeteler, Berlin mülâkatlarının surette karşılamışlardır. Bu gaz! müsbet neticelerini müsait bir eteler, iktısadi itilâfi ihzar ede- ceğini ümit etmekle ve rasmi tebliğde bir takım nezaket cümle ve düsturlarından pek fazla şeyler bulunmakta olduğunu ehemmiyetle kaydeylemektedir. Bu tebliğ, iki hnkümeqn daimi bir Fransız - Alman komi- tesi ihdas etmek suretile âcilen teşriki mesai edilerek iktısadi! buhran ile mücadele edilmesi hususundaki arzularını açıktan açığa göstermektedir. Paris, 29 (A.A) — Gazetelerin cümlesi, fiili bir Fransız- Alman mukarenetine doğru ilk adım olarak telâkki etmekte oldukları Laval - Briand geyahalinin netiselerini memnuniyetle kaydetmektedir. Nasıl Yenildik ? Milli Takqmın_—SSn—LîüsaBakasında Fena Ve İyi Oynıyanlar Kimlerdir Müli takımımız Sofyada pa- zar günü Bulgar Milli takımile ilk Balkan maçını yaptı ve bire karşı beş sayı ile feci bir mağlübiyete uğradı. Oı.ı- man maçın neticesini lMİdır—l miştik. Oyuncularımızın nası lly:tldığıoy hakkında — gelen son - tafsilât da şudur: a Kaleci Avni — oyunun — ilk zamanlarında güıel oynamış, fakat önünde müdafi hiç muvaffak olama- mış, buü yüzden ço! kaleden çıkmıya mecbur kal- mıştır. Ümümi netice kaleci- nin az kabahatli olduğu şek- lindedir. Fakat ikinci devrede ÂAvni tamamen itidalsiz bir oyun oynamıştır. İki müdafi, Bürhan ve Hüsnü hiç mıı:_af—__ | arkadaş anlattı; “Otelde havanın :oııık olduğu, İstanbula döne- cek 'tıpunıll erken kalk kacağı bildirildi. Herkes eşyasını - topladı. Erken- den iskeleye indi. Vapura yerleşti. Bursadan gelen yolcular, eşya, kazlar ör- dekler de vapura doldu. *Vapur, artık hıncahinç | olm Başka — yolcu | alacak hali kalmamıştı. “Fakat vapur bir türlü | bulunan - iki | k defa | İster İnan, İster İnanma! Yalovadan dönen bîrl Wbekle(en bu zat kim? İster İnan İster İnanma! fak olamamışlar, çok fena oyna- | mışlardır. Bürhanla Hüsnü oyunun devamı müddetince hiç anla- şamamışlar, çok ahenksiz kal- mışlardır.Mithat, Nihat ve Sami'- ye gelince, bunlar ilk devrede iyi -oynamışlar, fakat ikinci devrede yorulmuşlar, istenilen oyunu hiç gösterememişlerdir. Bu üç muavin hücum hattına faydalı olamamışlar, müdafaa oyunu yapmışlardır. Hücum hattında Niyazi gü- zel oynamış, Rebii zaif kal- mıştır. Merkez muhacim Hakkı . çok iyi oynamıştır.. Hücum hattı ilk devrede gayret gös- | termiş, birkaç tehlikeli akın | bile yapmıştır. Fakat ikinci devrede çok ağır ve muvaf- fakıyetsiz bir oyun göstermiştir. kalkmıyordu. Bir çeyrek bekledik. Yarım saat bekledik. Bir saat bekle- dik, Nihayet bir buçuk saat sonra iskeleden bir yolcu göründü ve bu zat vapura biner binmez va- pur hareket etti. “Herkeste bir merak. Vapuru bir buçuk saat Merak uzun — sürmedi. Haber kulaktan kulağa yayıldı; Yalova kayma- kamı.,, 3 — İktsadi hayat bizden muayyen bir plân istiyor. Bütün milletler iktıradi hayat- larını plânlaştırmakla meşgulür. Bizim de iktısadi plânımını bir an evvel iki NOTA ] Çins- Japon Harbi on Safhada Vaşington, 29 (A. A.)— Mu- hasamatın önüne geçilmesi | | hususunda ısrar eden M, Stim- son, Çin hükümeti tarafından verilen cevapta, Çin hüküme- ılînin hukuku — düvelin âmir olduğu — taahhüdatın, Japon askerleri tamamen çekilme- dikçe ve Japonya tarafından tam bir surette lamirat bedeli verilmedikçe yerine getirilmiş olacağını tasavvur edememek- te olduğu beyan edilmektedir. Japonyanın vermiş olduğu cevapta ise, Mançuri mesele- sinin hallini açıkça ve samimi surette yapılacak münakaşa- ların teshil edeceği ümidi izhar — olunmaktadır. — Japon askerleri, bu esnada, Japon menafii, tehdide maruz kal- her türlü muhasa- mattan içtinap edeceklerdir. Bir Facia Küçük Bir Çocuğun Bacağı Kırıldı Bu sabah Çarşıkapıda bir tramvay faclası olmuştur. İs- hak isminde küçük bir çocuk bir. tramvayın arkasına asıl- mış, arkadan gelen — (368) numaralı bususi bir otomobil hizini alamamış ve çocuğu sıkıştırmıştır. Neticede çocuğun bir ba- cağı kırılmış, hastaneye kal- dırılmıştır. Üç Mahküm Hasta Oldukları İçin Affedildiler İstanbul hapishanesinde bu- lanan üç mahküm dün affo- hlunmak süretile tahliye edil- mişlerdir. Bunlar Menemen Divanı harbi tarafından üç seneye mahküm 72 yaşlarında müftü Yusuf Ziya, İzmir Ağır Cezası tarafından bir katil meselesinden on yedi buçuk seneye mahküm (60) yaşında Kâmil oğlu Ömer ve gasp maddesinden yedi sene iki aya mahküm Süleyman oğlu Ali isminde üç kişidir. Bunların iyi olamıyacak de- recede — hastalandıkları sabit olduğu için vilâyet tarafından hususi suürette — affedilmeleri hakkında Adliye Vekâletine müracaat edilmişti. Bu talep hükümetçe muvafık görülmüş ve affedilerek serbest bıra- kılmaları dünvilâyete tebliğ olunmuştruTahliye muamelesi dün akşam yapılmıştır. Sözün Kısası Bir: . Cütf Lokomotif Kaçmış Ankara istasyonunda lokomotif, içinde hiçbir olmadığı — halde, birdeni harekete gelmiş ve başlamış! Arkasından bir f — komotif daha yola çıkarılm” ve firari yakalanmış. İ Raylar — üstünde eden bu heyecanlı hırsız-p lis oyununu, bugünkü gazet, ler, birinci sayfalarında, türlü tefsir ediyorlar. bu tefsirlerden şu &ı Bir lokomatifin kendi kene * ne hareketini Tenmnen - izi | etmek mümkün değildir. — * ; Pek doğru. Bir lokomol — ikincisi < î evvelâ “nasıl ,,, “niçin , kaçar? Bir res ök zün ahırdan kaçmasını ize — etmek mümkündür; bir mal kümun — hapishaneden, çocuğun mektepten, - bir dü man — askerinin — orduda — bir uşağın evden, kötü politikacının memleketten ka masını izah etmek te kolaydı — fakat şuursuz. bir lokomotifl | zekâ bulunduğunu farzetim —— dikçe bu meseleyi halleti pek güç Hintli bir âlim, cansız yada da bir nevi te kabiliyeti, bir nevi sinir, bati | gayet hafif derecede bir TJ ve zekâ bulunduğunu (l etmişti. Bu iddia doğru is — cansız şeyler de hissediye * ve düşünebiliyorlarsa, —hel | öfkeleniyorlarsa ve bu w" lokomotif gibi firarara ( veren daha bir sürü vagor | tramvay, ev, han, haman apartıman varsa halimiz w olur? Diğerlerine fena örne olmasın diye, ibreti Alem İçi bu kaçak lokomotifi mahki — meye vermeli! | Amerikalılaruı’ şî Petrol 14 Tetkikatı ! örinieğ ei M Bir Şirketin İkinci Rei İstanbula Geliyor — Amerikanın “Mid kantinent j petrol sahelarında çalışan v — en büyük petrol şirketlerin | den biri olan ( Lüsi Petra lium k şirketinin ikinci relis — M. (Rulf Fayir ), Türkiyed. mevcet gaz madenlerini gör — mek ve bu mahallerin re su retle işletileceğinin mümkü © olacağını tetkik etmek Üzer. Tn geee M. Fayir İstanbulda kaldığ — müddetçe — Türkiş A—H" Petrolium — şirketinin ll!-;4 vekili M. Toma Obraj nezdinde misafir kalacaktır.. — Dünkü Müsabakalar ! Sofya, 28 (A.A.) — -:lâ civarında Dina havuzunda pılan Balkan yüzme İ kasına yalnız Yunan ve Bul gar eporcuları iştirak etmiş * Yunanlılar (31) , Bulgarlar ( puvan kazanmışlardır. T t İki Gazete Kapatıldı — — Şehrimizde çıkan — Astarar ismindeki Ermenice — gazeti Vilâyetçe kapatılmıştır. Sebebi vaziyetinin Matbuat kanununa | uygun olmamasıdır. İ Ayanı sebepten (Kardeş) gazetesi da Mıştır.