â tîq:::m sebebi, 15 Haziran SON POSTA Sayfa 3 Hergün ı Son Postanın Resimli Makalesi x« Kitaplar » I Sözün Kısası Kimlerden — - Boi Tasarruf Müfettişin Yapılıyor Aklı —oN ZEKERİYA Maliye Vekilinin Fırka Gru- Pu içimamda verdiği izahata göre Devlet bütçesinde maaş- lar yekünu muhtelif senelerde şu rakamlara baliğ olmuştur: (1926) da (54) milyon lira. Bunun (46) milyonu tediye edilmiş, —mütebakisi tasarruf olunmuştur. (1927) de (56) milyon lira. Bunun - (50) milyonu tediye edilmiş, mütebakisi — tasarruf olunmuştur. (1928) de (56) milyon lira. Bunun (52) milyonu tediye edilmiş, mütebakisi — tasarruf olunmuştur. (1929) da (59) milyon lira. Bunun (54) milyonu tediye #dilmiş, —mütebakısi tasarruf olunmuştur. (1930) da (65) milyon - lira. Bu rakamlar gösteriyor ki, (1928) senesi ile (1930) senesi arasında maaşlarda on milyo- na yakın bir tezayüt vardır. Bu tezayât Baremin tatbikın- dan doğmuştur. Barem ise daha ziyade yüksek maaş alan temurları müstefit etmiş, ve küçük — memurların — zarar- ha olmuştur. * Yine Maliye Vekilinin Fırka Grupunda verdiği rakamlara göre Devlet bütçesinden yük- sek maaş alanların yekünu (474) kişidir. Bunlar beşinci dereceye kadar olan memur- . Bu (474) memurun aldığı Para yekünu (2,400,000) lira- dir. Bu yekânu (474) memura ftaks'm elersek adam başıma (560) lza maaş düşer. * Bu vaziyet ve bu rakamlar hv;ııın&ı verilecek en doğru hüküm, bütçede bu kabarık- intaç eden sebepleri orta- kaldırmaktı. Madem ki Maaşlar faslının kabarmasını İttaç eden Baremin tatbik: İdi, o halde evvelâ Baremin fatbikını tehir etmek lâzımge- İrdi. Bu suretle yüksek ma- Aşlı memurlar ve yapılan fazla Tamların önüne geçilmiş, kü- küçük hra göre bütçede beş ©on “Bülyon lira tasarruf edebilmek ı“l. Baremden istifade eden Bemurlara — dokunulmiyacak Ve küçük memurlardan birçe- n açıkta bıralılacaktır. Bu karar, zaten Baremden | Bemnun olmiyan küçük me- Bur sınıfını bir kat daha mü- h.'ı'ı' ve mutazarrır edecektir. ı(ıymetli Evrak Mriçten Bazı Kimselerin »e Malümatı İsteniyor hsınlgınıhnı satılan ve “SON TA,, nın nazarı dikkate kıymetli evrak mese- hakkında yapılmakta olan ikat el'an mticdımh— bul bulunan bazı zevatın —N;'nıhnı da müracaat edil- Tüzumunun hasıl olması- eğ; Mes'uller yakında tesbit ş“ll bulunacaklardır. Evra- N':'llııriılındın iadesi me- L. Te tahkik beyetinin alâ- B Yoktur. - PAK ŞA 1 — Banı kitaplar vardır ki yalnız ta- dina bakılır. ve birakılır, TASARRUF iŞi Fırka Niçin Kat'i Bir Karar Vermedi ? Ankara, 14 (H. M.) — Halk Fırkası geçen perşembe günü mühim bir içh':ı akte- derek memur maşlarından ya- pılacak tasarrufun ne şekilde olması icabettiğini düşünmüş, ! hususta — kat'i ? fakat — bu karar vermeyi meclise bırak- mıştı. Söylendiğine göre Fırkanın kat'i bir fikir izhar etmemesi, verilecek karar infiali mucip olursa bunun — mes'uliyetini meclise bırakmak arzusundan doğmuştur. Bununla beraber meclisin, hükümet tarafığıdan izhar edilen arzuyu aynen ka- bul etmesi çok muhtemeldir. Bütçe Encümeni şimdiki halde elindeki kazanç, emlâk ve erazi, sayım ve sair vergi kanunlarının — tetkikini — bitir- mekle meşguldür. Bu iş ayın yirmisine kadar bitecek, Encü- men bundan sonra da 931 bütçesile meşgul olacaktır. Anlaşıldığına göre memur maaşlarından tenzilât yapılmak fikri kabul edilmiyecektir. Geç Oldu.. Fakat Bazılarına Göre Temiz Oldu! Ankara, 14 (H.M.) — Nam- zetliği ilk — intihapta değil, fakat kısmi intihapta konulmuş ve intihap edilmiş olan meb'us Ziyaettin Beyin tahlifi dün yapıldı ve alkışlandı. Eski arkadaşları, yeni — meb'usun birer birer ellerini sıktılar, içlerinde : — Haydi hayırlısı, geç oldu amma temiz oldu, diyenler de vardı. Karsta Gazi Heykeli Kars, (Hususi) — Vilâyet konağının karşısında hazırla- nan meydana Gazi Hazretleri- ' nin dikilecek olan heykellerine ait temel atılmıştır. Komnistler -Harekette Berlin 13, (A. A) — Dün gece Cologne, Darmstald ve Kilde bir takım nümayişler yapılmıştır. Polis, Halkın aç- mış olduğu ateşe mukabele mecburiyetinde kalmıştır. Nü- mayişçilerden birisi ve bir po- Hs “memürü' yaralanmıştır. Bir aai timcelar . Vant$0 adllm el meden yutulur. 2 — Bazı kitaplar da vardır ki çiğne- Gazi Hazretlerine Cezayirden * * * Bir İstida Gönderildi... 3 — Bir kısım kitaplar da - ki bunlar pek azdır - çiğmenir ve hazmedilir. 'HARİĞİYE VEKİLİ Ankara, 14 (H. M.) — Cezayirde yaşıyan Seyit Abdülke- | vim Efendi isminde bir zatın oğlu Cezayir noteri tarafından zehirlenerek öldürülmüştü. Oğlunu kaybeden baba büyük bir teesslir içinde, Fransa Reisicumhuruna müracaat ederek kati- lin idam edilmesini istemiş, fakat seri bir cevap alamayınca evvelâ İtalya Başvektli Mösyö (Musolini) ye, sonra da (Papa) ya birer telgraf çekerek hadiseyi anlatmış, Fırasız Reisicumhuru nezdinde tavassutta bulunmalarını rica etmiştir. Fakat bittabi bu müracaatlar da cevapsız kalmıştır. Bunun üzcrine Seyit Abdülkerim Efendi Gazi Hz. ne de bir ariza göndermiştir. Seyit Abdülkerim Ef. bu arizasında Gazi Hz. nin Türkiyeyi kurtardığını yazdıktan sonra Bu| cinayetin cezasız kalmaması için evvelâ Fransız Adliyesi nezdinde, bilâhare de ecnebi hü- kümetleri arasında yaptığı müracaatlara naklı kelâm etmekte, bu müraçaatların hiç birisinden netice çıkmadığını söylemekte, en bihayet Türk ve Müslüman 'âleminin en büzüğü olduğu için Gaziye müracaat ettiğini kaydetmektedir. Gazi Hz. bu arizayı Başvekâlete, Başvekâlet te Adliye Ve- kületine göndermişlerdir. Vekiller Cevap Verecek Ankara, 14 (H. M.) — Maliye ve Hariciye Vekilleri, Kocaeli meb'usu Sırrı Beyin kuponlar müzakeresinin ink- tar ve Cenevre mükâlemeleri hakkında sorduğu — suallere yarın Mecliste cevap veres ceklerdir. Doktorlardan — Vergi Ankara, 14(H. M.) — Dok- tarlardan alıtacak kazanç ver- gisine ikametgâh ve muayene- - gea — HariciyeMüsteşarına Ameliyat Ankara, 14 (H.M.) — Hari- ciye Müsteşarı Numan Beye ameliyat yapıldı, iki kaburga kemiği alındı, sıhhati iyidir. Kars İş Bankası Şubesi Kars (Hususi) — İş Bankası Şşubesinin küşat resmi yapılmış ve bu münasebetle bir de balo verilmiştir. Bir Sovyet Tatelbahiri Battı.. Moskova, 13 (A. A) — Bir hanelerinin kira ücretleri esas | Sovyet tahtelbahiri Vladivos- tutulacaktır. —— Bütün gün — hükümet gazeteleri bütçede yapı- (üde sevklerinden vazge- lacak — tasarrufa rağmen | çilmiştir. Memur maaşla- açıkta kalacak memurla- | rında da tenzilât yapıl- rın dört beş yüzü geçmi- | Mıyacaktır.,, yeceğini yazıp duruyorlar. | : Jandarma | (65) milyon lira tutan me- Posta, Telgraf ve Emniyeti | mur — maaşları umuümiye ile, Sıhhiye kad- | (59) milyon liraya indiril- rolarında tebeddül imkânı | Miştir. Arada beş milyona ıyıkın bir fark vardır. “Dahiliye, görülmemiştir. — Hariciye ve hariçteki —memurlar kadrosu daraltılacak, buna mukabil merkezdeki me- murlar kadrosu genişleti- | mıyacağına ve fakat (5) lecektir. Adliy, Nafia, Mib | mi'yon lira tasarruf edile- R Müdafaa vekâletletle- rinde açıkta memur kal- mıyacaktır. Otüz — sene İster İnan, İster İnanmal! İster İnan, İster İnanma! tok limanında batmıştır. hizmet edenlerin de teka- Halbuki geçen sene bu sene 30 senelik —memurlar tekadde çıkarılmıyacağına maaşlarda tenzilât yapıl- ceğine göre, artık açıkta memur kalmıyacağı hak- kındaki teminata, — x—x<mcccccdemı | —— ĞÜÖ ÜÜĞ Ğ y Odasında Otururken Bir Kaza Atlattı Ankara, 14 (HM.) — Bir- kaç gün evvel Hariciye Veki- Hnin odasında evrak - hıfzına mahsus büyük ve çok ağır bir kasa elli altmış hamal ile odadan çıkarılmıştı. Bu hâdiseden az sonra Ve- kilin odasının tavanının sıva- ları birdenbire çökmüş, fakat Vekile birşey olmamıştır. Kazanın kasa kaldırılırken husule gelen sarsıntından ileri geldiği anlaşılmıştır. Dört Kişi Öldü Berlin, 13 (ALA ) — Sarre- bruck-Cologne servisini — yap- makta olan bir tayyare ateş alarak bin metre irtifadan eski bir topçu kışlası üzerine düşmüş, pilotu, makinisti ve iki yolcusu telef olmuştur. Çinde Sui Kast Nankin, 13 (A. A.) — Çin cümhuriyeti harbiye nazırı bir sui kaste kurban gitmiştir. Mavnacılar Haklarının Tamamen Verilmesini İstiyorlar Mavnacılarla Liman Şirketi arasındaki ihtilâf dün yeni bir safbaya girmiştir. Esasen ihti- 1âf maaş usulünün — yevmiye- ye — çevrilmesinden — çıkmıştı. Mavnacılar bu süretle ayda ancak on beş yevmiye alabile- ceklerini, anladıkları için şirke- ti protesto etmişlerdi, Liman Şirketi dün bir ta- mim neşretmiş ve ayda yirmi yevmiye vereceğini - bildirmiş- tir. Mavnacılar ise hakların- dan hiç birşey feda edemiye- ceklerini ya eskisi gibi maaş veya nizamname — mucibince tazminat verilerek alâkalarının kesilmesini söylemişlerdir. Un Kaçakçılığı Hakkında Birkaç gündür ortaya atılan aa kaçakçılığınmn — şu - süretle yapıldığı iddia edilmektedir: Malın kıymetinin yüzde altısı nisbetinde —muamele vergisi alındığına göre bir değirmen- den ihraç edilen un, kepek ve emsalinin kıymetinin noksan gösterilmesile aradaki Farktan istifade edilerek ©o nisbette muamele vergisi az verilmek- araR İzmirde bir maarif müfetti- şinin akil hastanesine kondu- ğünü — biliyörsunuz; ve gine biliyorsunuz ki bu zatın akli melekelerinde hiçbir bozukluk ; yokmuş, bir maarif müfettişi olabilecek derece muhakemesi yerinde imiş. % Bu hâdise bana hiç hayret vemediği için şimdiye kadar bahse lüzum görmedim. Çün- kü muhakemesi yerinde olan insanlara tahammül edilen bir devirde değiliz. Doğru söyli- - yenlerin safsatacı ve bozgun- cu, dürüst yaşayanların miskin ve enayi, seciye sahibi olan- - ların demode ve gülünç adde- dildikleri bir memlekette aklı başında insanlara deli diyenler elbette ki bulunacaktır. Türkiyede akıllı insanlara değil, mutlak surette akla, zekâya zincir vurmak - istiyen- ler de vardır. Çünkü, budala- larla açık gözler arasındaki münasebeti teftiş eden zekâ, birçok insanlara ağır geliyor; Bu çatık kaşlı ve müsamahasız müfettiş onların işlerini bozu- yor. Ben akla ve muhakemeye pıranga — vurmak — isteyinlere bir çare daha tavsiye edeyim: Maarif bütçesinden bir milyon lira daha kesilmesinin propa- gandasını yapsınlar. Tarihte , Bir Cinnet Hikâyest Ankara, (Hususij— (Aldığı- mız bir varakadır.) Muğla Maarif Müfettişi Zeki Beyin mahalli Maarif Müdürü tara- fından “Mecnun,, diye tımara- neye tıktırılması hadişesi eski ve tarihi bir vak'ayı hatırlatı- yor. Şimdi Afyon Karahisarın- da berhayat bulunan Adanalı şair Ziya B. istipdât idaresini tenkit ediyormuş. Şairi jurnal etmişler. Hemen tutulup tıma- raneye gönderilmiş. Aylarca kalmış. Bir gün bir fırsat bulmuş. Zamanın zaptiye nazı- rına müracaat etmiş ve şu kısa beyiti yollamış : Tigi sertii zekâmız kark yararken bir kık, Bir dahi mecnun isek kimdir. cihamın akili Zaptiye nazırı bu teskereyi alır almaz şairi Afyonkarahi- sarına evkaf müdürü — tayin Tarihte daha birçok müşa- bihi — misaller bulunabilecek olan bu Muğla hâdisesi hak- kında Maarif Vekâletinin ka- rarını sabırsızlıkla bekliyoruz. Almanyada Dahili Buhran Şiddetli Bir Hal Alıyor Berlin, 13 (A A.) — Bor lin siyasi mahafilinde dahil! vaziyet hararetle münakaşa olunmaktadır. Ziraat grupunun kat'I vaziyeti bilinmek iste- niyor. “Deutche — Tageszeltueg ,, gazetesi diyor ki:“Relcstag fır- kaları reislerinin içtimamda, Reichstag'ın — içtimaa davetl hususunda bir ekseriyet husul KT FEK R