26 Kasım 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

4 İSüğfln H CRR ıBugx'inün Meselc/erı'ndenı ZİRAAT BANKA- SİNIN YARDIMI Bu İş Dürurken| Ticari - İş'| Yapılmalımı? | Baş tarafı 1 inci sayfadağ MEZLETTMI Halbuki dün ve evselki günkü — yazılarımızda — Ziraat bankasının — köylüye — yardım ederken murahabacı vaziyetine düştüğünü,vazifesini anlamadığını ve ifa etmediğini göstermiştik. Bugün de bu — bankanın köylüye yardım yapacak yer- de ticari muamelelerle meş- ul olduğunu kaydetmek ve îuııu tetkik etmek istiyoruz. Bizce Ziraat bankasının ticari muamelelere girişmesi doğru değildir, Banka, ikraz edebilecek arası varsa bunu tüccara değil, Köylüye tahsis etmelidir. Bu mütaleaya karşı ticari muamelât ile iştigalin bir za- rüret olduğu dermeyan edilir ve esbabı. mucibe ölarak ta şu noktalar gösterilir: 1 — Tevdiatın kısa vadeli muamelelerde kullanılması za- ruridir. Halbuki zirat kredilerde vadeler bu icaba tevafuk etmez. 2—Çiftçiye, ikraz edilen pa- ra vadesinde tahsil edilemiyor. Müşteri parasını bu şeraitle ikraz etmek tehlikelidir. Tüc- carın tediyatı ise muntazamdır. 3 — Mevduat, hariçten fa- izle temin olunmuştur. Bittabi sermayeden — yapılan — ikrazat faizleri derecesinde bir faizle ikraz edilemez. Edilse de bu faiz köylüye ağır gelir. 4 — Banka, ticari muamele yapmazsa tüccar da mevdualını ker ve sermaye fevkinde çift- verilen paralar bu mevduatla temin edildiği için mevduatın azalmasından çiftçi zarar görür. Bu iddiaları birer birer tet- kik edelim: Banka tüccarların üç ay vadeli bonolarını iskonto ediyor ve bir sene kadar vade ile hesabı cariler açıyor. Zirai ikrazların — vadeleri de dört aydan bir seneye kadardır. Paranın seyyaliyetile (işlekliğile) alâkadar olan vadeler her iki mevzuda da, ehemmiyetsiz bir farkla, yekdiğerinin — aynidir. Şu halde vade — meselesinin ehemmiyetli bir tesiri yoktur. Köylülerdeki matlubatım, ti- cari matluplar derecesinde, sür'alle tahsil edilmemesi ya tabii arızalardan veyahut mah- sulün para etmemesinden, satı- lamamasından neşet — ediyor. Fakat çiftçiye ikraz edilen pa- ralarda şahıs başına verilen paralar gayet cüz'i olduğu için bütün memlekette umu- mi bir afet olmadıkça tabiat arızaları banka tahsilâtı üzerin- de yekün itibarile ehemmiyet- | li bir tesir yapamaz. Üçüncü mahzur olarak ser- dedilen faiz meselesine gelince, ticari muamelâttaki faiz ve komisyonlar yüzde on iki ile ©n altı arasındadır. Zirai kre- diler bundan daha ucuza mı veriliyor ? Zirai faizlar ucuz- laştırılsa bile mevduata veri- len faizler bu paranın zirai sahada kullanılmasına — mani teşkil edemez. Bankanın he- sabı carili tevdiata verdiği faiz nisbeti yüzde iki nihayet üçtür. Mevduatının heyeti u- mumiyesi de şüphesiz faize tabi değildir. Son bir mahzur olarak söy- lenilen nokta, tüccar mevdu- alının — kaçacağıdır.. Banka mevduatının on, on beş milyo- Bunu vadeli tevdiat ile küçük Ve etasarruf tevdiatı teşkil ediyor. ÇOK ÇOCUKLU AİLELERE YAPILACAKTIR... yapmak esasını uğraşmıya müsait olmıyanlar ve adreslerini bize bildirirlerse biz bu işle meşgul olur, neticeyi bildiririz, Şu kadar var ki bu vait bizim için herha- ngi bir taahhüdü tazammun etmez. Yapmak hükümetle hak sahipleri arasında bir mutavassıt vazifesini görmek | istemekten istediğimiz — şey, ibarettir. Kanuni haklarını müracaat edenlerden bir resimlerini neşrediyoruz: YARDIM Yeni tatbik edilmiye başlanan hıfzı- sıhha kanunu ile hükümet altı ve daha ziyade çocuğu olan ailelere para yardımı kabul etmiştir. Para iste- miyenlere de madalya verileceği gene ka- nunda tasrih edilmiştir. Çok çocuklu olan aileler hükümete müracaat edip larını arıyabilecekleri gibi vakitleri bu işle istemek Üüzere kısım bu hak- resim, isim bize ailelerin 1 — Pendikte Sultaniye sokağı No 24 te Yanya müba dillerinden merhum Aliş ağa ailesi ve refikası | Ef. refikası Nuriye hanım Çocukları: Arif Ziya, Şeref, İrfane, Gölizar H. Çocukları: Nedime, Fıtnat, Yusuf Hanım ve Efendiler, 2 — Edirnekapıda, Borizen Tevfikbey sokağında No 5 te | cukları: Fikret, Sabahat. Şe refnur, Cavidan Nevzat Kâm ran, | Orban, Nimet; Hanım ve Ef. ler. Ayşe H. ve çocukları. Bör;yol _Çarş ısında Kan SON” PÖSTYTA < SAKAPTERİMEÜ ailesi, 7 — Nazilli Fevzi Behçet 38 —Çapa, Nurudide mahallesi, Camii- 'yerif sokağı numara Oda Arif Efendi ve refikası Fatma H. Çocukları : Saadet, Burhan, Ahmet H. ve Efendiler. 4 — Ankaranın İç nahiyesi, Balgat karyesinde Kamalı Mehmet Efendi ve İsmail, — İbrahim, Saim, $ — Polis müdüriyeti ikinci şube birinci kısım cinayet masasında 1586 numarada mukayyet memur Yusuf B. ailesi, Refikası Gündüz Yusuf, Akçe Bekir, Muzaffer, Muazzerz, EF, ler. 6 — Aksaray caddesinde Şükriye H. çocukları: Müeyyet Mübeccel H. ve Mollagürani — Fenai 21 No. da Ahmet Hamdi Saniye, Nakiye, Hafıza, | Meziyet, İbrabim Hanım ve Ef. ler. bey, refikası Bedriye H. Ço- İr.Bir. Vak'a “Oldu; Geveze Bir Namus Düşmanı Öldürüldü Erzin, 23 (Hususi) — Bun- dan bir sene evvel Dörtyolun Ocaklı — mahallesi civarında hazin bir macera geçmiş. Bu mahalleden, Süllü oğlu Süllünün karısı tarlada çalış- makta —olan kayınbiraderine yemek götürmek için yola çıkmış. Tenha bir yerden ge- çerken — önüne, — ötedenberi kadına göz koyan ayni ma- halleden Ço'akoğlu Osman | ve çıkmiş, Osman, fırsattan — istifade ederek kadına tecavüz etmiş tecavüzünü — tamamlamıya muvaffak olmuştur. Namusunun lekelenmesinden korkan kadın hadiseyi gizli tutmuş. Fakat bu işin kahra- manı olan bedbaht ötede, be- ride övünmiye başlamış. Riva- yet Süllünün kulağına gitmiş, renmiye ve mahkemeye müra- caat ederek Osmanı dokuz ay hapse mahküm ettirmiştir. Evvelki gün — mahkümiyet müddetini bitirerek hapisane- den çıkan Osman ile Sullü Dörtyol çarşısında — karşı- laşmışlar. — Namusu leke- lenen adamın gözleri karar- mış ve tek bir kelime söyle- meden tabancasını — çekerek Osmanı yere sermiş ve kay- bolmuştur. Süllü aranmaktadır. * Son bir ay içinde bu nevi vukuatın adedi yedi, sekizi bulmuş, failleri kısmen — tutu- lamamıştır. Erzin jandarması başına İz- mirden yeni getirilen yüzbaşı | Avni Beyin bu işleri temizle- yip astyişi yerine getireceğini Ümit etmek ister, muvaffaki- Tüccar, — tevdiatını vade ile yapmaz. Bu meblâğ hep me- mur, amele, çiftçi tevdiatıdır. Mütebaki tevdiat — hesabı ca- rilidir.. Bu kısım da tüccar mevduatının ne nisbet tuttu- Yunu bittabi bilmiyoruz. Fakat bankanın muamelâtı muhteli- fesi göz önüne getirilirse mü- bim bir kısmının hükümet karısını sıkıştırıp vak'ayı - öğ- ve idarci hususiye veznedar- | bileceği ikrazat — miktarını hğını ifa etmekten mütevellit | bulunduğu — ve — birçoğunun da müessesatı resmiye tevdiatı olduğu anlaşılır. * Bütün bu mütaleaların neti- cesinde — bankanın — temmuz blânçosundaki rakamları esas tahmin edelim: 19 müyon lira sermayeden 2 » » Osmanlı bankası avansından 12 » » Vadeli tevdiattan 15 » »r Vadesiz mevduattarı 8 » » Hükümet avanmından 56 Banka ticari muamelât ile ittihaz ederek köylüye yapa-' iştigalinin — makul - olmadığını yet dilerim, #& bizzat hissetmiştir. Bunun ilk delili daima cüzdanını sene sonlarına doğru tasfiyeye kal- kışmasıdır. Buna neye lüzum görülüyor? Bu muamele, blânço- da ticari ve zirat muamelât yekünlarının. — mukayesesindeu tahassul edecek menfi intiba- ları tadil gayretinden başka neye atfolunabilir? Siyaset Dünyasi İTALYA MAAŞLARI İNDİRİYOR Bunun Sebeb’: Yeni Ver$! Koymamaktif Roma — İtalyada kıîılî' son içlimulınm:ın bi"'“ vekillerden - belediye larına kadar bütün memurlarının maaşların ( ** nisbetinde — indirmiye vermiştir. * Hîıîümcü bu kararı vermiy? sevkeden Amil, son" “dörk B bütçesinde yedi buçuk milftf İngiliz liralık açık görüıımeiı' ı' lükümet senevi maaş 118 milyon İngiliz lirası verik Maaşların indirilmesi uy*""a 14 milyon İngiliz lirası mı"J edilmektedir. Hükümet yeni - vergi Üü etmiyeceği gibi eski vergir ri de arttırmıyacağını ltw ilân etmiştir. Amerikada Bir GÜI_*df 40 Banka İflâs Etmü: Nevyork — Amerikanın senedenberi geçirmekte olduki mali buhran son günler :;: şiddetlenmiştir. Geçen bir okl içinde bir günde (40) b kapılarını kapamıya ve işİ ketmiye mecbur olmuştur: İflâs eden bankaların çokı cenup ve şark hnkmıc% dahilindedir. Son aylar ,"" da Amerika ithalât ve Ab:? tında şimdiye kadar göâülm;nııiş bir tenezzül müşk” hede edilmiştir. Amerika mali mahafili d adımlarile yürüyen bu bulttül dan dolayı telâşa düımuşk—'d'.v Kanada'da Buğday " 12) Buhranı Son — zamanlarda K’"’g dahi buğday buhranı miye başlamıştir. Kanadâ b“r,- day ihraç eden memlekt den biridir. Fakat Rusya yanın her tarafını b“;f;'y, Bu sene ihracı lâzım buğdaylarının ancak 1 sevkedebildi. Yarısı elind ee Kanada hükümeti bu n# na çare bulmak üzere bi bankalarla, buğday / tüccarlarından ım"ırclşk*F komisyon teşkil etti. bu komisyon hiçbir. çar€ lamadı. Hükümet, Amt! olduğu gibi, buğdayi kısmını satın — alıp ır mecburiyetinde kalaca! ':!w Bundan — maksat P zürramı himayedir. Bunâ men fiatlar korkunç bir de tenezzülde devam d İngiltere'de İktısâ l İ Buhra ; aa gilterede iktısa buhran günden IM;#.) bir şekil alıyor. Bu vazi ı) ile meşgul olmak üzer? M kül eden komisyon Z':“_ pir bir beyanname neşrt yor kiz gl * İngiltere hı,gpni’;fv 'Rîâı Ğ Vi , N LLFLEPFS, FFT L ŞK L L F L EKET FEL EES ETCES ESE PE LK LE PEYTEL LEOCALLEN PS N AO YA oAY . mislini görmediği geçiriyor. Şimdiye kadar tedbirler hiçbir fayda YZ feoi Bu gidişle buhranın DUT kor neticelere leıntâln kulur. İşsizlik o ka ;_' ..i artıyor ki, bunun i malî imkânsız lö(““u;:;&!w sal azalıyor, vergiler den milli varidatımız gün düşüyor. e Komisyon, hüküme l £ öhllik ver yti meseleleriğyeet ASN an evvel ıell'“l' ol?'!',“' ğ ederi;