25 Eylül 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
Halk Fırkasının Devletçi Siyaseti — M. ZEKERİYA Umumi harpten sonra dün- yanın her tarafında sosyalistler kuvyetlenmişti. Fakat bilhassa y 'lılyıd.ı sosyalistler mevkü iktidarı az daha ellerine al- yorlardı. Birçok yerlerde amele fabrikalara vazıyet etti, hükü- Meti ele aldı. İtalya seri adım- larla Bolşevik bir iradeye doğ- gene sosyalistler t çıktı. Sosya- lizmin İtalyada Bolşeviklik te: Sis etmek istemesine — karşı bayrak açtı. Büsbütün yeni bir idare kurdu. Bu idare dünyanın o vakte kadar tan- İsmi Prensibi, — ferdin — menfeati Fevkinde devlet — menfeatinin hâkim olması idi. Yalnız te- — Relini iktısadi esaslar üzerine ’l'urmıı;tıı. Çünkü memleketin en büyük derdi iktısadiyatı idi. Faşizm Sosyalizmin galebesine karşı ih- das edilmiş yeni bir iktısadi Sistem olarak ortaya çıktı. * Dünyada komünist cereya- Tutin cn — kuvvetli olduğu yer Almanyadır. Komünist fırkası son za- manlarda faaliyetini arttırdı. Teşkilâtı daha ziyade kuvvet- lendi. :ıl:ı Almanya da komünizmin besi ihtimali endişe uyan- dınııyı başladı. Bu cereyanın karşısında mü- teferrik fırkaların mağlüp ol- Mmaları gün meselesi olmıya '_ Hıııqh.anMoJiğer firkalardan bir kısmı birleşti- ler. Nasyonal - Sosyalist ismi altında faşist bir fırka vücuda Betirdiler, Bu fırka devlet oto- — Fitesini Ffertlerin menfeatinin fevkinde tutan ve devletçiliğe Azami kuvvet veren bir fırkadır. On gün evvel yapılan intihapta bu fırka ekseriyeti kazandı ve komünistlerin mevkü iktidara Selmelerine mani oldu. * Faşizm akalliyetin ekseri- Yete mutlakıyetle hakimiyetini femin edea.- bir devletçilik Tstemi olduğu için bu sistem ilinde hükümet etmek kolay- » Hürriyet yoktur. Herşeye Üevlet ve devleti temsil eden hükümet hakimdir. Kontrolsüz Nükümet (kadar kolay. birşey Yar midir? Onun için faşizm - Çekmlmkyı. Lehistan, Yugos- ı h'yl gibi yeni memleketler ÜeEzelait BĞNÜĞ Ni eei Reisicümhur Hz. . Yeni Fırka Azasının Hüsnü Niye- tinden Şüphe Edilmi- yeceğini Söylediler.. Ankara, 24 ( Sureti mahsu- sada giden arkadaşımızdan — Dün — meclisin — içtimamdan sonra elli altmış meb'us reisi- cümhur Hz. nin etrafında top- lanmışlar, yeni fırkanın çalışma Gazi Hz. yeni zumundan, faydasından, bazı yanlış hareketleri olsa Au. larını tavsiye etmişlerdir. Bu içtimada bulunan meb'- uslar yeni fırkaya karşı daha dostane vaziyet almışlardır. YENİ FIRKAYA YER LÂZIM hrkNı:i bey Mecliste Halk için — olduğu kendileri için da hususi ':': toplanma — yeri gösterilmesini istemiş, Meclis Reisi binada yer olmadığından, hariçte bir yer tutulmasını teklif etmiş, Nuri Bey kabul etmemiştir. Mali Lâyiha Tasvip Edildi Ankara, 23 (H. M.) — Ma- liye kencümenine havale edi- len mali lâyiha —encümence tasvip edilmiş, tatbiki için mevcut altmış milyon İiranın 30 milyonunun Döviz mübayaa- sına tahsisine karar verilmiştir. Bu mübayaayı Osmanlı ban- kası yapacak ve her hafta hükümete bildirecekti. Mahmut Esat B. Ne Olacak? İzmir, 24 (H. M.) — Sabik adliye vekilinin Halk fırkası' İzmir müfettişliğine getirilece- ğgine dair bir rivayet vardır. Sordum. Şimdiki müfettiş Züh- tü bey: — Haberim yok, dedi. ritesi mefhumundan çıkardık- ları manaya bakılırsa neticenin buraya varacağına şüphe kal- maz. Biz bu cereyanın yanlış - ol- duğuna, devlet için devlet sis- teminin Hiberalizm kadar mo- dası geçmiş ve iptidat birşey bulunduğuna kanüz. Halk fır- kasının ıslahat yaparken bu yanlışlığa düşmemesini temenni ederir. 1 — Yakmınızda bir insan haksızlığa uğrar da onu müdafaa etmerseniz... u BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ "mirde Belediye İntihabı Karışıktır ElliBinKişininİsmi Yok Dahiliye Vekâletine Telgrafla Müracaat Edilmiştir İzmir, 24 (H.M.) — İzmir intihabatında karışıklık hüküm- fermadır. Tepecik denilen semtte 18, Karşıyakada 8, şehrin birçok mahalleelrinde de birçok sokaklar deftere geçmemiştir. İsimleri kaydedilmiyen kimselerin adedi elli bini geçmektedir. Belediye defterlerinde görülen noksanların ikmali vadedil- mişti. Henüz bu vait tutulmamıştır. Serbest fırka bu vaziyet - karşısında Vilâyete ve Dahbiliye vekâletine şikâyette bulundu. Halk fırkası buna rağmen — va- ziyetten bedbindir. Serbest fırkanın İzmir belediyesine göstereceği namzetlre bugün ilân edilecekti. Fakat tahassül eden vaziyet karşısında tehir edildi. 2 — Onu yalmız bırakır ve alıp başının 3 — Günün birinde siz de haksızlığa uğ- zaklaşırsanız... İ [mnotrıhıııdıuıyııdııcı bulamazsınız. Günün Tartihi (Baş tarafı 2 inci sayfada | kürsüye çıktı. İrtikâp ve irtişa | şart vergi tarhederler. Şikâyet rivayetlerine temas etti. dinlemezler, bunun önüne geç- Bunu müteakip Mazhar Mü- | mek lâzımdır. fit B. geçtir — —— İLYAS SAMİ BEY VAZİYETİ DÜZELTMEK MEMNUNDUR LÂZIM İlyas Sami beye sıra geldi, Misal göstererek bazı idare | İlyas Sami bey: işlerinde gördüğü münasebet- | — —Fırka münakaşatında eski- sizliklerden bahsetti. denberi serbestinin mevcudi- Mazhar Müfit Beyin nutku | yetini, hatta geçenlerde İsmet çok beyenilmişti. Vergilerden | Paşanın, azanın fikirlerini açık bahisle dedi ki: söylemesini ihtar ettiğini ha- — Vergi memurları olarak | tırlattı. kullandıklarımızın bazıları na- Mütcakiben Besim Atalay ehildir. Buna azami salâbiyet | B. ( Aksaray ) bir mukaddime inzimam — edince — kendilerini | ve beş kısımla bir hatime- şaşırttı. - Bilâitiraz, bilâ kaydü | den — mürekkep — mufassal İster İnan, İster İnanma! ——oaoaama aa ! Falih Rıfkı Bey Hakimiyeti Milliyede mütema- diyen son. nisbi hürriyetin zararlarını ispat ile meş- güldür. Falih Rıflı; Beyin niçin hürriyete bu kadar düşman olduğunu merak ettik. Ve tetkikatımız neti- cesinde şu hakikate vardık: Falih Rıfkı Beyin bir ayda muhtelif yerlerden aldığı paranınlistesi şudur: üfi Hakimiyeti Milliye'den .250 Milliyet gazetesinden 250 Meb'usluktan —— | $ 500 Meb'usan heyeti idaresine dahil olduğu için 200 Ankara imar komisyonu azalığından 500 Türk Ocakları ilim ve san'at heyeti azalığından içtima başına j Dil encümeninden içtima başina 25 25 2000 Bundan maada Falih Rıfkı beyher sene bir vesile ile Avrupaya seyahate gider ve tahsisat alır. Böyle bir adamın bürriyeti istiyebileceğine inanılabilir mi? Biz inanmıyoruz, fakat sen : İster İnan, İster İnanma! l Belediye İn,ühabıtı | Aydın'da.. Mücadele Hararetle Devam Ediyor İzmir, 24 (H.M) — Aydın'da Halk fırkası tarafından bele- diye azalığına namzet göste- rilen — zevattan —üçü istifa ettiler, Nazillide — Srbest fırkanın (150) rey alması karşısında Halk fırkası müşkül vaziyete düşünce intihabatı durdurtmuş- tur. Söke ve Çine taraflarında Halk fırkası namzet bulama- mıştır. Bergama'da Bir . « Yemin Sureti Bergama'da Serbest Cümhu- riyet fırkası şubesinin küşat vesmi yapılırken halk: — Fazilet ve fikir mücade- lesinde çalışacağıma dair na- musum Üüzerine Ssöz veririm şeklinde yemin etmiştir. beyanatta bulundu, hüküme- tin icraatım çok takdir etmekle beraber vergilerin yüksekli- ğini ve vergilerin tarhedildiği zaman kazanç ve fiat nisbetle- rinin pek yüksek olduğunu ve şimdi indiğini, fakat vergilerin tenzil — edilmediğini, — tenzilin muvafık olacağımı söyledi. MALİ- BİR İSKANDAL Bilecik meb'usu Asaf Bey: —Reassürans mali bir iskan- daldir, bu meseleden hükümetin bir milyon İlira kazanması mümkün iken bunu iki yü bin liraya satmıştır. Menlet te gelecek ecnebi sermayeler vardır. Hükümet ve meclis lüzumsuz — müşkülâtla önüne geçmiştir. Halbuki kolaylıkla Ayrupadan sermaye gelirtmek mümkündür - dedi. ÖĞLEDEN SONRA.. Fırka öğle tatilini yapmıştı. inci celse açıldığı. zaman fırkanın şark müfettişi Ankara meb'usu Sami Bey oradaki müşahedatını ve — kürt me- selesini ariz ve amik an- lattı. Kendisi pek müteheyyiçti. asabi konüşüyorudu. Bü sıra- da Nafia vekili Recep B. dı- şardan bir bardak su getirerek kendisine suhdu. MEMURİN KANUNU FENADIR Bundan sonra memurin kanu- nundan şikâyet edildi: — Bu kanua suçlu memurlara ceza vermekten âcızdir, denildi. VERGİLER - AĞIRDIR Niheyet vegilerin ağır olduğu bahsine geçildi. ÇALANLAR, İHMAL EDENLER Bundan sonra da (çalanlar ve ihmal edenler) diye bir bahle açıldı. İhmalciler wazifelerine dikkatsizlikle büyük zrarlar ve çabedar isa itimat edilmiyen ve devleti atoritesini mahat monfastlerine kullanan. Sayfa' 3 "i Sözün Kısası Fethi Beyin Cesareti Fethi Beyin cesaretine hay- ranım. Mecliste üç beş arka- daşile muhalefete geçiyor, Kar- şısında yüzlerce muarız, Hangi birin lâf yetiştirecek? Hem öyle muarızlar ki, senelerden- beri, bu kubbe altında, hiç böyle teakit ve itiraza alışma- mışlar; bu kadar isnada, bu kadar tenkide, bu kadar teftişe nasıl tahammül edecekler ? Tabiü, —reisten söz alanlar nutukla, hitabeyle ve yerlerinden kımıldamak - istemi .kkor- bakışlar ve el, ayak ses- Iıl:Çile Fethi beyi ıl:.ıu! etmiye kalkacaklar. Aman yarabbi.. Fethi bey üç kelime söylemek istese ve her meb'us birer kelimeyle cevap yüzlerce mukabele ı&u&.î:uquhvıkom şöyalyelerinden biri olmalı ki, elinde bir kılıçla etrafındaki büyük ve silâhlı insan kala- balığını pırasa gibi doğraya- cak bir kahraman!ığı hitabet sahasında göstersin. Bu kadar büyük bir ekseriyetle, bu ka- dar — küçüçük bir akalliyetin mücadelesinde — haklı olmak kâfi midir? Bu hakkı isbat değil, bazan iddiaya da im- kân olmaz. Her cemiyet ve intihap mü- cadelesinde hak , rey kazanmak lâzımdır. Ben İsmet paşanın yerine olsam, Serbest fırkaya hak, bana da rey ve- rlmesini memnuniyetle kabul ;'_iu, münakaşaya bile girmer- um, — Benden olanlar elini kal- dırsın | der, çıkardım. Fakat Fethi Bey, bizim bil- mediğimiz esrarengiz bir kuv- vete güveniyorsa, pes.. akan sular durur. Böyle bir kuvvet yoksa, önümüzdeki mücadelede Fethi Beyin cesaretine ve İsmet Pş. nın da maharetine hay- ran olacağımız muhakkaktır. Türkocakları Ne Olacak Ankara, 24(Suveti mahsusa- da giden arkadaşımızdan) — Türkocaklarmın vaziyeti chem- miyet kesbetmiştir. Ocaklar eşimdi Halk fırkasına merbuttur. Halbuki Ahmet ve Emin Beyler Serbestçidir. Ocaklı gençlerin bir çoğu yeni fırkaya geçimi: lir. Bu şeraitte ocak- ların Fırkasına bağlı kal- ması mümkün değildir. Ocak riyaseti vaziyetin tav- zihini istemiştir. Hususi bir içtimada tetkik edilip karar- laştırılacaktır. Adliye Mezunlarınım Kongresl.. Adliye Meslek mektebi me- zanları cemiyeti dün Türk ocağında fevkalâde kongrele- Riyasete Ferdi, ikinci reis- liğe Suphi,kâtibi umumiliğe Ke- imal, muhasipliğe Saim, azalık- lara Mümin, Hasan ve Lütfü B.ler intihap olunmuşinr, Tandar, denildi. Srba Na Bunlar da rejimini itibarımı kormak- tardı. cümlesi ilâve olundu, ŞAİR MEB'US En nihayet sair Fanl Ah- met bey söz alarak kabine ic- raatını birçok mehtüsena etti. Bu suretle yarın sabah içüma etmek üzere —akşam altıda tatil edildi, için söz alanlar meyanında Vâsfi B.
