23 Eylül 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 4
SON. POSTA MÜSTAKİL NAMZET SABİHA ZEKERİYA H.IN PROĞRAMI Eylül 23 H. F.sı İşB Başında FETHİ. SARISU Bursa'da Kızlar GÜNDE HAÇ SANI z t | ; F VEREM ÇOK isen | FAKAT. BU GİDİŞLE ÇOK OLACAK Bursa. ( Hususi ) — Geçen lerde © Cumhuriyet'te Bursa muhabirinin, © Bürsa © bâlkı- nın “yüzde kırkının vereli Ben çi here em ne Cam! buriyet "Halk fı "de sil ünye 2 ekl oarak Müstakil oh İl “der, vermiştik raki | şehrinin ekseriyet İ)T74Z , nüfusunu teşkil Geden âmele, şehir -hududu dahilindeki fakir köylü, küçük esnaf, küçük me- olduğu hakkında heyecanlı bir muru temsil eden halk namına mektubu. intişar etmişti. Memleketimiz halkı üzerinde çok haklı bir endişe “koyuyorum. Tahakkukuna ça- lışacağım ven birinci şey fakir ve tees- | halkın reyini, Otoritesini, ikti sür uyandıran bu mektüp ai sadi ve içtimai haklarını mü- teveyatının sıhhatini maksadile “ verem sm TATBİKİNE *P3 başdoktoru «Mehmet: Osman beyin . malümatına'. müracaat mecburiyetini hissettim. Doktor bu haberi derbal tavzih etti. | — Ben bütün Bursa halkı- nın yüzde kırkının. veremli ol- duğunu değil, . müessesemize müracaat eden hastaların yüz- de kırkının veremli ve vereme müstait olduklarını söylemiştim, dedi. z Bu haberin intişarı üzerine şehir halkı telâşa düşmü,ş sap sağlam - olanlar bile sıhhatla- rinden şüpbe etmiye başlamış- lardır. Ümit ederim ki haberin bu suretle tavzihi halkımızın telâş ve heyecanını!izale edecektir. Maamafih mesele (omevzu- bahis olmuşken bu vadide bir iki söz söylemek isterim. Elde esası bir istatistik olmamakla “beraber memleke- timizdeki verem tahribatının yüzde beş nisbetinde olduğunu kabul etsek bile gene çok şayanı dikkat bir yekün teşkil eder. Memleketimizde amele ha- yatı şayanı memnuniyet bir halde değildir. Veremlilerin ekseriyetini fabrikalarda çalışan genç kız- ların teşkil ettiği teessürle gö- rülmektedir. Fabrikalarda 40-50 kuruş ücretle birçok yavrucuk- ların her gün bilâ inkıta 10-15 saat çalıştırılması, toz ve rütu- bet, zarureti hayatiye elbet bir şehir halkını vereme müs- tait olarak yetiştirir. Verem, ister * 40 ister *u 5 nisbetinde olsun, herhalde sıhhati umumiye için bununla çok fazla alâkadar olmalı ve icap eden tedbirler alınmalıdır. Aksi halde Cumhuriyet muha- birinin yazdığı miktarı bulmak ibtimali vardır. Ömer Cemal Yorulmaksızın Para Kazanmak istemez misiniz? Evinize veya işinize gid. “İla sererken veya her hangi bir vaka karşısında kalabi- Virsiniz... Havadis nedir biliyornanız » vakayı dersi görebilirsiniz. Bir yangın, bir kstli, bir kaza birer havadistir. Ras- eldiğiniz vakalardan ertesi, Me sürmek istediğiz li aluğea derkal tejelonumzu açınız ve havadisi garmemize haber verinir, İsim ve ad- vesinizi de bırakınız. Verdiğiniz havar disin ehemmiyetine 3 güzetemiz. mükâfalım vermeyi vazife bilir. Telefon mumasramızı İstanbul .—, “dafaadır. ALIŞACAĞIM 1 HULASASI ŞÜDÜR: 1 — İçtimai bir tetkik ile İstanbul şehrinin ihtiyaçlarının İ tesbit ve tasnifi; 2 — Şehremininin ve umum belediye memurlarının münte- hap olması. 3 — Menafii (O umümiyeye hadim : müesseselerin obeledi- leştirilmesi. Su, süt, vesaiti nakliye, elektrik. hava gazı, telefon gibi umumi menfaate hadim müessese imtiyazlarının lâğvile belediyelere devri. Ec- nebi kumpanyalarla mücadele. 4 — Halkın içtimai menfa- atlerini ve haklarını müdafaa etmek. Her şeyden evvel içti- mai sigorta ve teşkilât: Amele çocukları için bakım evleri, iş bulma daireleri, ucuz aşha- neleri, işçi pansiyonları, meczani hastaneler, köylü evleri, fakir halk için mesken, ihtiyar ba- kım evleri, metruk çocuk ev- leri, şikâyet büroları tesisi. 5 — Neşriyat: Belediyenin her sene icraatının bir broşür- le halka bildirilmesi, umumi sıhhat hakkında broşürler neş- ri, konferans, seyyar ve sabit shhat sergileri teşkili, : halkı tenvir, 6 — Halkın iktisadi men- faatlerinin müdafaası. 1 — Havayici zaruriye ve ev kiraları üzerine narh vaz'ı. 2 — Beledi kooperatifler 3 — Belediye vergisinin fakir halktan kaldırılması. 4 — Kantarların teftiş ve mübürlenmesi. 5 — Mesai (o kanununun meclisten geçmesi, Sekiz saat mesai, kazalara karşı sigorta, ücretli hafta tatili, kazalarda © tazminat, (o bamile kadınların çalıştırılmaması, iş bulma daireleri tesisi, küçük çocukların sâyinin men'i, çalı- şacak çocüklara belediyeden vesika verilmesi, çocuklara ve Programın" altında küçük bir“izak ta | vardır;"- Sabiha Zekeriya H. Buradı 'Bölediyelerin yalnız hai işçiye dil“ mesal (kanüını meclisten geçirilmesi ve müda“ faası. Evlerdeki hava gazi, su, elektrik “vesair” i değil, belediye — tarafından da yalnız kumpanyalar tarafından | muayenesi, saat kalarısın kal- dırılmasi, Ja 7 —Sıbhi işazlarım müda- | faaşı : | Her eve kullanılacak su isa- © lesi, içilecek suların bakte- riyolojik niyağ'eneye tabi tutul- ması, fenni tevziat isterilize süt, teşviş edilmemiş gıda te- | mini, metcani hamamlar, has- tane, klinik, şehrin muayyen | yerlerinde, bilhassa fakir ma- hallelerde #sıhhat istasyonlari fakir hastalıklı çocular için ne- kahethapeler, açık hava mek- tepleri, sanatoryomlar açılması evlerin sıhhi teftişe tabi tutul- ması, çöplerin evlerde kapalı tenekeler derünunda muhafaza-| sı, geceleri ve üstü kapalı ola- | rak hergün nakli; verem, sıtma gibi salgın hastalıklarla müs cadele, 8 — Şehir tiyatrolan, at yağları ve “seyahatler iin | RESSAMIN TABLOSUNDA bu ressamın sırrım buldum. Eğer bulursunuz. “Sabiha Zekeriya iin 8, | bir dereceli, reyi hafi ile ol- | recektir. Aksi takdirde hiçbir Çocuklarin Sütunu Bu ressam çok meraklıdır. Tablolarına bep, kimsenin göremiye- ceği: birtakım O hayvanlar, insanlar osıkıştırmıyâ çalışır. Fakat ben yapmak için evvelâ şu düstu- /Tu “kabul “etmeliyiz: Belediye- İer halk içindir. Halk Beledi | Yeler ve;ecnebi şirketler” için değil. Halkı bu gebe sahip en büyük. esini; şe Hür meclisi | kendi idüriların- dan seçmesi ye menfaati umu- miyeye hadim "müesseselerin beledileştirilmesidir. İKTİSADİ İHTİYAÇLAR Halk bütün tüccarın, mub- tekirlerin, “emlâk sahiplerinin elinde ezilmektedir. Havayici Zaruriye için narh yoktur. Tüc- car kendisine beş kuruşa mal indihabına. uğunu ha- lüzumu izah ediyor. . yüpılâğak Fazla niasarifin önüne geçmek, . “© 9 — Bütçenin ihtiyaca göre tesbiti; İmar siyasetinde yalnız göze çarpan yerlerin değil, en muhtaç yerlerin imarını tercih. malı kuruşa sata- Meseli fakir halkın &kseriyetle Se Emlâk sahipleri kiraları uturdukdarı semtlerin imarı, istedikleri gibi yükseltebilirler. BİRAZ İZAH Tüccarın malına ve ev kira- Bizim şarpişacağımz en mühim nokta demokrasiyi de- rinleştirmek, halkın otoritesinin ve menfaatlerinin hükümet oto- ritesi fevkinde olduğunu kabul ettirmektir: İntihapların umumi, larına narh vaz'ı," halkın men- faati noktai nazarından zaruri- kooperatifler açması ihtikârla yapılacak en müsmir müca- deledir. SIHHİ İHTİYAÇLAR Fertlerin hukuku içtimaiye- sinden biride sıhhatinin ve hayatının müemmen olmasıdır. Eğer bir şehir; halkma içecek temiz su, süt, teşviş edilme- miş gıda veremiyor, şehrin nezafetini, irtihmam kolaylık- larını temin edemiyor, hasta- lıklariâ mücadele edemiyorsa, bu sahada iflâs etmiş demektir. Maslağa giden kat- ranla gear Ada yollarının > tamiri tehir edilebilir, fakat fakir mahalle- lere bir tayfun gibi saldıran susuzluk, pislik, bastalık mü- cadelesi bir saniye bile tehir edilemez. Yangm vukuunda cayır cayır yanan fakir mahale leleri susuzluktan, gıdasızlıktan pislikten ,bin bir Bastalıkla boğuşan insanların derdi, bun- lari tamirden daha büyük ve daha mübrem ihtiyaçtır. Umumi o sıhhati muhafaza için belediyenin açlığı. hasta- neler, klinikler kâfi “değildir Meccani hamamlar, sıhhat is- tasyonları, hamile kadınlar için muayenehaneler, fakir ve has- talıkh çoçuklar için nekahet- haneler, açık hava mektepleri sânatoryomlar “vesair menafii ması, fırka nüfuz ve tesirlerin- den azade olması, şehremini ile belediyenin umum mes'ul memurlarının müntahap olma- sıdir ki ancak bu toprakların sahibi biz olduğumuzu göste- programın o tatbikinn (imkân yoktur. Halkı temsil etmiyen bir şehir meclisi, halkın ihti- yaçlarıni ve menfaatlerini de- gil kendini tayin eden mafevk dJomakamın menfaatlerini temine mecburdur. » “Halkı bu: bhaklarma sahip KİMLERİN RESMİ VAR? siz de aazcık dikkat ederseniz 6 — Allahaşlaa dür, nolursurl... 5 — Hey | dur, bekle , | sucat GİDERSE... SÂRİE ÇIKMAK İÇİN YIK, VE MOTÖR/ ia 15 Süs 2201 (HM) 1 Samsunda Serbest fırkanın te- * b şekkük. etmek üzere ol gören ve Fethi Beyin burayâ geleceğini. haber alan Halk fırkası vilâyet mutemedi, mec“ isi umumi azası; Belediye, | Ziraat “bankası meclisi idare azası ve Tayyare cemiyeli re- isi Hüseyin Fehmi efendi, ye" ni fırkanın, teşekkülü halinde yukarda ; saydığım, -iskemlele- rinin elden gitmemesi için gayrete gelmiş ve arkadaşla rile içtima etmişlerdir. Bunlar 17-9 - 930 tarihinde kayıkçı ve motörcüler ö&miyeti idare heyetini fırkaya çağırmışlar ve Fethi B. Samsuna geldiği tak- dirde (kendisini istikbal ve almak için hiçbir motör ve kayığın vapura gitmiyecekle- rine dair ellerinden bir de s€ net almışlar. Bittabi bu sene din hükmü ancak idare heye” &ni teşkil eden zevata ait kalacak, serbest ve bür olan Samsun kayık ve motör- cüleri üzerinde hiçbir tesir icra edemiyecektir. * Fabrikalar İçin Tesis Talimatnamesi Evvelâ tesis müsaadesi alan fabrikaların bilâhare kapatıl masına şahit olunmaktadır. B4 hal fabrikacılarımızı mutazarrıf etmekte ve şaşıtrmaktadır. 1s“ tanbul belediyesine müracaat ederek fabrikaların nerelerde ve'ne şekilde tesis edilecekle" ri hakkında bir talimatname yok mu? dedik; — Fabrikalar hakkında bif tesis. talimatnamesi yapmak için evvelâ şebrin umumi bif plânını çizmek cap ediyor. Henüz bu plân yapılmamışlır. Binaenaleyh fabrikalar için de bir talimatname yapılamıyor! cevabı verildi. Fantazi Kumaşlar Fabrikası Beyoğlu'nda, . Feriköyü'nde Fırın sokağında bir ipekli mem fabrikası açılmak üzere“ dir. Bu; fabrika (20) tezgâhl” olacak, piyasaya fantazi ku” maşlar çıkaracaktır. İstanbuld4 son senelerde epevöe Fabrik? | AZİSİN KÖPEĞİ İni Telgraf ; İstanbul © SON POSYA Gelen evrak geri verilmez. İiânlardan mesuliyet almaz.
