13 Eylül 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
Hergün Yeni Fırka il Şimdi i Kuvvetlendi | M. ZEKERİYA Takriri (osükünla (başlıyan hususi bava son senelerde artık sıkıcı bir şekil almıştı. Matbuat ve meclis derin, fakat Şok manidar bir süküna gö- mülmüşlü. * Hiçbir © taraftan ses çıkmıyordu. Fakat bu sü- küt müthiş bir buhranın arife- sinde bulunulduğu hissini, veri- yordu. Ciğerleri boğan bu be- zuk havayı İsmet paşa bile bissetmiye, Meclisin ve mat- buatın bu korkunç sükütundan ürkmiye başladı. Bu tehdit edici sükütu yırtmak, sükütun arkasına gizlenen muhalefeti görmek bir ihtiyaç halini al- mıştı. * Bir taraftan da Fethi Bey Paris sefaretine tayin olunduğu günden beri İsmet paşa kabi- mesinin siyasetini beyenmiyor- du. Hükümetin bilhassa tazyik Siyasetini tenkit ediyor, mali siyasette yanlış yol tutulduğu- nu söylüyordu. O halde muhalefeti emin ve mutemet bir ele vermek ve bu suretle bozulan havayı da düzeltmek mümkün olacaktı. Halk biraz serbest olacak, derin sükütun arkasında gizlenen çekingenlik te kalmıyacaktı. Buyurun Fethi Bey denildi, ve “Serbest Cümhuriyet,, fir- kası vücude geldi. ye Buraya kadar O“ Serbest Cümhuriyet, fırka sunl bir fırka idi. Davet ile vöcude gel- mişti, İstinat ettiği bir sınıf veya muayyen bir fikir yoktu. Vazifesi sadece İsmet Paşa kabinesini murakabe ederek ona hatalarnı ihtar etmekti. Fakat Fethi beyin İzmir seyahati bütün bu düşünceleri altüst etti, Halk yeni fırkada eski günlerin ıstırabının ifade- sini buldu. Fethi beyi, kendi dertlerini anlıyan, onlara deva arıyan, kendi içinden çıkmışbir lider gibi “karşıladı, fırkasını benimsedi, Memleketin her tarafından gelen davet ve iltihak telgraf- ları yeni fırkanın ber tarafta ayni telâkkıye mazhar olduğu- Du gösterdi. Bu suretle Fethi Bey sun'i işe başlamış bir &dam olmaktan çıktı, halkın adamı oldu. X İşte bizce Serbest Cümhu- tiyet fırkası hakiki manasile Şündi teşekkül etmiş bulunuyor. — fırkaya emirle girenler der- çekilmek ihtiyacını lar. Bunlar En ri dr ina olduğunu sezdiler. beraber o gitmekten korktular ve kaçtılar, Bunların kaçması Serbest Cumhuriyet zayıflamasını değil, bilâkis kuvvetlenmesini intaç Yeni fırka şimdi artık bakiki Mesnedini bulmuştur. Arkasın- da bu kadar büyük bir halk esi buldukça, yeni fırkanın Muvaffak olmamasına ve vazife- sini muvaffakiyetle ifa etme Mesine hiçbir sebep yoktur. Ölü Bir çocuk Bulundu 1 — Birkaç türlü dileme! vardır. Bir kısmı halktan para dilenir ve dilemenler dilendik- leri adamlardan zengindirler. i 2 — Banları keveot dilenirler. Bunlar başkalarından aldıkları kuvvetleri kendi kuv-| Çünkü dilencilik ruh düşkünlüğünü ifade vetleri zannederek böbürlenirler. eder. Hangi BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ 3 — Bunların ikisi de düşkün insanlardır. şekilde olursa olsun. Ağrıda.. (Balikesir Nutku Bugün Söylenecek Atina'da Eşkiya Hergün Bir Parça Daha Perişan Ediliyor | Ankara 11 (A.A.) — Ağrı- dağının garp, cenup ve şarkı tamamile eşkiyadan tathir edil- miştir, Yalnız büyük Ağrının şimali şarkisindeki karlık ve kayalıklara iltica ve istinat ederek nevmidane mukavemet etmek isliyen şon eşkiya küt- lesi her taraftan kusatılmıştır. 10-9-930 günü bu eşkiyaya karşı yapılan taaruzlarımız de muvaffukiyetle © neticelenerek eşkiya meyziinin kilidi mesabe- sinde bulunan dört bin rakı- mındaki karlı dağlar da kite- bmizmeline geçmiş ve eşkiyaya pek ağır zayiata uğratılmışlır. Mersin Türk Ocağında Bir Açık Mersin— Türkocağında (1040) lira açık vardır. Mezkür açığın (600) lirası iki sene evvel, (440) rası da geçen seneki heyet zamanında vuku bulmuştur. Garip Bir Mü- nakasa Kararı Tütün idarel inbisariyesi 120) yazı makinesi alacaktır. (3) makine fir- izini makineleri heyeti fenniyeden müsavi not almıştır. Yalnır bu müsavi not alan makinelerden birinin acentesi fiatı diğerine nazaran $v 19) kırdığı halde dij el ME e ei rilmiştir. Bu karar oyüzünden hazinenin epeyce zarar edeceği söyleniyor, Vergilere Dair Talimat... Maliye Vekâleti, vergilerin tahsili İlkeli bazı talimat göndermiştir. Bu esaslar şun- lardır : Senei maliyenin hulâlünden evvel iradı gayri safi üzerin- den vergisi tahakkuk ettiri- len müesseselerden bilâhare müessesenin bir kısmı vergi | mevzuundan çıkarılır, yani kıs- men ticari vaziyetten çıkarılır- sa: bu gibi müessescelerden Balıkesir, 11 (Hususi) — Ba- İikesir vilâyetinin taraf, taraf astırdığı beyannamelere rağ- men Fethi Beyi istikbal etmi- ye gelen halk son derece ka- labalıktı. Fethi Beyi bamil olar tren saat beşte istasyona mu- vasalat etti, İlk bakışta, Balı- kesir vilâyetinin nizam ve in. tizamı temin etmek makdâdi;le ciddi bazı tedbirler aldıği"gö. z6 çarpıyordu. Bu tedbirlere rağmen halk o kadar fazla kalabalık o kadar kesifti ki aralarındaki mesafe beş dakika tutan istasyonla yeni fırka binasına ancak ön beş dakikada gidilebildi. Fethi Bey fırka binasının balkonuna çıktı ve kısa bir hitabe ile bütün gönülleri kazandı. Yarın (bugün) saat ikide umumi bir basbühal yapacağı ve oraya geleceklerle uzun boylu konu- şacağımı söyledi. edi ki; — Şimdi dağılımız ve yerli yerinize gidiniz. Halk Fethi Beyin tavsiye- sini dinledi. Bundan sonraki zaman, Fethi Bey vali, askeri kumandan, belediye reisi ara- sinda ziyaretlerle geçti, Halk fırkasının © mukabil nümayiş tertibi mevzuu bahs değildir. Fethi B. yarn (bugün) ak- şam üzeri hareket edecektir Son Posta: Hükümet gaze“ teleri, göz önünde cereyan Müddei umumi Kenan bul valisini ziyaret ediyor. Bir sant kadar görüşüyor- lar. Ertesi gün müddei umumiliğin bir iki gazete aleyhinde takibat yapmak Üzere tetkikat yaptığı bik dirildi. Dün de Müddei umumi Beyin (Son Posta) haber almdı. | İster İnan, İster İnanma! Bey, evelki akşam İstân- | Adliy& memurudur. Vali" nın, OHizmet © gazete-| var gibi görünüyor. sinden ( iktibaş (o ederek| nâklettiğimiz yazıdan do-| böyle bir irtibat olamıya- layı mahkemeye verileceği | cağını söylüyor. Kenan B. İster İnan, İster İnanma! eden hadisata rağmen Fethi Beyi istikbal edenlerin (20-30) kişiden ibaret olduğunu yazi- yorlar. Dünyada anlaşılan bir kısım insanlar için “rakamların bile “kiymeti kalmamıştır. - Nuri B. Diyor Ki... Reşit Galip beyin Serbest Cümhüriyet fırkasından çekil- mesi hakkında yeni fırka kâ- tibi umumisi Nuri B. demiş- tir ki; “ — Bir fırkaya girmek ve “çıkmak tabii hadiselerdendir. Ancak mütevali ve şayanı dik- kat istifalardan henüz haberdar değilim. Reşit Galip Beyin istifa ettiğini gazetelerde oku- dum. Samimi kanaatlerle pren- siplerimize iltihak eden muh- terem doktorun vaziyetinde bu değişikliği istilzam edecek hiç birşey" yoktur. İstifayı, bizzat ağzından — işitmedikçe buna inanamıyacakım. ,, Komünistlik Tahkikatı Komünist maznunlarına ait tahkikat (o Adliyede devam etmektedir. Üçüncü komünist enternasiyonalinin Türkiye mü- messili olduğu tesbit edilen Hasan Âli Efendinin odasın- dan bazı talimat ele O geç- miştir. Bu zatm Rusyadan muntazam (surette (tahsisat aldığı da tesbit edilmiştir. Bu paraların nerelere sarf edildiğine dair birde defter ele geçmiştir. Müddei umumi Bey ile alâkası yoktur. Fakat Kenan Beyin şimdiye ka- dar hiçbir teşebbüste bu- lunmaması, birdenbire va- liyi ziyareti, sonra gaze teler aleyhinde takibat Yapılacağı haberleri ara- sinda zahiren bir rabıta Müddei umumi Bey söyler fakat, ey kari sen: dört motopomp Beyannamelere Rağ-Bir Yunanlının men Fethi B.yi Karşılı- yan Bütün Balıkesirdir; Yedi Cinayeti Meydana Çıktı Atina, 11 — (Hamelo ka- sabı ) namile maruf Peterkola- kides) isminde bir Yunanlı, bir biri arkasına evlendiği yedi karısını da öldürmekle mar- nun olarak tevkif edilmiştir. Tevkit hadisesi, Kolakidesin sekizinci defa evlenmek üzere olduğu zaman vukua gelmiştir. Kolakides, ilini Ea sırf sedakatsizliğinden (dolayı öldürmüş olduğunu O itiraf etmiş isede diğer cinayetlerini inkâr etmiştir. Denizlide Halk Akın Halinde Yeni Fırkaya Giriyor Denizli 14 (Hususi) — De- nizli Yeni Serbest iye! fırkası vilâyet ocağı teşekkdil etmiştir. Riyasete ( avukat Ragık, kâtipliğe avukat Niyazi, muhasipliğe tüccardan Kadı- köylü Ragıp, azalığa avukat Etem, tüccardan Rasih, fabri- katör baytar Vasıf, Çilluzade Fehmi, tüccardan Callı Osman, fabrikatör Halil Beyler intihap edilmişlerdir. Burada Halk fırkasının bir binası varsada içinde halkı yoktur. Halk fırkasından Ragıp Bey istifa ederek Serbest Cumhu- riyet fırkasına geçmiştir. Bu zat sabik reisidir. kendisile beraberdir. Yeni fırka, Denizlide çok müssit bir refik ve hüsnü kabul görmüştür, Merkez teş- | kilâtı başlamıştır. Mülhakettan birçok O müracaatlar © vardır. Halk fırkası, Anadolu gazete- sini meccanen ca okuyan yoktu. Zeynel Yedi Milyon İşşiz Nevyork — Son © yapılan istatistik neticesinda yedi mil- yon insanın işsiz olduğu tes- bit edilmiştir. İşaret Kuleleri Karaköydeki seyrüsefer ale- #lnin tecrübesi İyi netice ver- diğinden Belediye bütün sey- rüsefer noktalarına bu ye den koyacaktır. Fakat bu iş, teamül ( 1 ) mucibince yavaş, yavaş yapılacaktır. Etaiye İçin Motopomp Etfaiye için belediye derhal alınmasına Poletika Şimdi artık, bana: — Galatasaraylı mısın, Fe- nerli mi? diye sormuyorlar, Sual değişti: — Halk fırkasından mısın ,' Serbest fırkadan mı? z Evet, artık, spor kulüpleri yerine fırkalar geçti; o kadar ki, İzmir stadyomunda bile, futbol maçı seyredilirken, bu sefer Fethi beyin nutku din- lendi. Dün, bu stadyomda halk | futbolculara: “Yaşa, diye bağı- rıyordu; bugün yeni fırka er- kânma uyun ömür temenni kalesini fethetmek (marifetti; bugün Fethi Bey halkın kak bini fethediyor. Ve bu seferki maçta hakem halktır ve düdük çalarak değil, Fethi Beyin muarızlarına ıslık çalarak hangi tarafın galip ol- duğunu ilân etti, ? Artık memlekette ne kada stadyom varsa hepsini fırkala” ra maletmeli. Meselâ Taksimi stadyomunun” önündeki siyah tahtada şöyle bir ilân görmeliyiz: “Bugün Ağaoğlu Ahmet-Yu- nuz Nadi maçı,,, Yahut: “ Bugün Vakıt başmuhamiri M. Asım e Nuri Bey des- teye çıka caklardır., Fakat asıl mübarezelerin en parlağını Ankaradaki Büyük Millet stadyomu açıldığı zaman öreceği Çengili Düğünde Davetliler Kanlı Bir Vak'a Çıkardılar Kumkapıda koltukçu Hasan efendi isminde bir zat düğün yapıyormuş. Ortada çengi kadınların alnına arasıra yirmi beşlik yapıştırmalar da olur- ken bazı hararetli davetliler davetli de dutulmuştur. Yaralı ölecek zannedilmiş ise de dün vaziyeti iyileşmiştir. Bugünkü Yarış Bugün Heybeliada Deniz li- sesinde donanma ve deniz yelkenlileri ile kulüpler arasın da deniz yarışları yapılacaktır. Bundan başka Veliefendide de at yarışları yapılacaktır. Malatyada Çekirğe Afetı Malatya (Hususi) — Son zamanda Malatya O mezruatına bir çekirğe (afeti musallat olmuştu. bunun için şiddetli bir mucadele . açıldı. Bu sırada garip zihniyetli bazı adamlar ortaya çıktılar: — Allahin yarattığı öldürü- 'ürmi? diye itirszlara başla dılar, Halk, memur herkes, bu itirazlara (ehemmiyet virmedi, çaliştı, çabaladı. Bir kaç gün | içinde ii çekir; ze belâsıda kal- İ madi.
