24 Aralık 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 17

No.1845—100 SERVETİFÜNUN 6! Karoline ven Günderöode 1 tuplardan öğrenmek mümkündür. Friederike Karoline Neuber in hüviyeti de kayde değer bir vaziyet gösterir, 1607 - 1760 seneleri ara gında bu kadının faaliyeti dikkat ve alâka uyandırmıştır. Gotsehed le birlikte çalışan bu kadın, Al man sahne artstlerinin en biz yüklerinden biri olduğu gibi, vakte göre moderu tiyatro sün. atinin de mümessilidir. Caroline von Söhlegel, 1800, tam münâsile bir yeltir. Zamanının tekâmül ve reyanlarında onun büyük bir hissesi vardır. Patlina von Ars nim, 1785 - 1850, mektupları * diğer yapılarile, biyatın kıymetli bir uzyvudur. Fahel Varnhagen von Ense, 1771 170 gilısi- msi m İsi zi #3 el ea m. Li Ni romantik Ge 9 sil etmiş, kendisine karşı hürmet ve muhabbet beg letmiş, kadınların çok müstesna fıtratte olduğunu kadın düşmanlarına bile tasdik ettirmiştir. Bu birkaç imisalle, kadınlığın tekümülü için mulr telif zamanlarda çalışanların hepsinden obühsedilmiş ganılmasın. Bunlar, ancak birçoğu arasından birka- çını teşkil eder, Bu uğurda mücadele edenlerin hejr sinden bir makale icinde bahsetmek, imkânsız Dir şeydir, Bu örada, kaydedilecek bir nokta da kadınların haklarını elde etmek için, bazi erkekler tarafından da azami muzaheret gördüğüdür. Bunlardan iki meş- hur şahsiyet üzerinde bilhassa durabiliriz. Jolu Siw- art Mil ve Herbert Spencer. Almanyada romantik edebiyatın inkişaf ettiği devirde, bu edebiyatı yapan- lardan çoğu da kadınlara müzahir bir vaziyet almış» lardır. 1798 de Friedrieh Sehletermanher o yamlarında kadınların yüksek kabiliyetini sitayişle anlatmıştır. Barhofen de kadımlığın tekâmülü için çalışan ve onların ilehine çok mühim mücadeleler yapan, yaz- dığı bir eserle Almanyada kadınlara hürmet düygü- snnün artmasında âmil olan bir şahsiyettir ve onun yazdığı eser, bugünün tekümtüle irişei kadınlarının en sevdikleri bir kitaptır. PFriedrieh Preksa, makalesini karlımlığın gün geçtikçe anha zi- yade mütekimil bir vaziyete irişeceği, daima ilerliyeceği kana atini gösterir bir tarzda bildiriyor. Filhakika, kadınlığın bügün birçok memleketlerde kendisine mütekârnul vüziye- şekilde değişebileceği hatırdan geçirile- temin ettiği tn anlar için menfi inmez, Kadınlar, şuurlu bir çalığ- ima ile dhima daha mükemmel 1894, Berlindeki salonunda ca : aşik içer. va ME zip bir muhit vücüude getirmiş, e e — e &yacn Va zekâ ve bilgisi ile zamanının A. E. F. von Droste-Hülshoff GİR MORİYEC EY YAER 1797 - 1848 ei münevver simaların yetine hayran bırakmıştır. Onun uyandırdığı alâka ve gösterdiği modern kadınlık hareketine yol âcmiş, gonra bü yolda şahsi» fanliyet, kendisinden yürüyen kadınların tekâmül hamle- jerine müsait zemin hazırlamıştır, Zamanının meg hur şahisiyetlerine gönderdiği mektuplar, bugün bila kütüphanelerde saklanacak kiymettedir.. Muhtelif kütüphaneler tarafından birçok dalin İmasıİmaştar, Karoline von Günderode 1780 - 1800, Anmalle Eli sabelh Fpeiim von Droste-Hülshoff, 1707-1848, Marie von Ebner-Esohenbach 1830 - 1916, bü üç kadın, kadınlık âleminin kendilerile iftihar edebileceği çok mühim varlıklar olürak görülmektedir, pek güzel, münidar, hoştur. Derin bir ifadesidir. Düşünüşleri, kadınlığı yükseltecek tesir icra etmiştir. İkincisi, şiirler ve küçük hikâyeler yazmıştır. Faaliyeti, kadınların fikri kabiliyetine iti. mat edilmesine yaramıştır. Üçüncüsü de nefis no- veller neşretmiş, faziletkârlığı şuuri bir tarzda tem- Birincisinin şiirleri, hassisiyetin tadırlar. Marie von Ebner-Eschenbacl 1630 - 1916