26 Şubat 1931 Tarihli Servetifunun (Uyanış) Dergisi Sayfa 17
” No 1502—117 © basku şehirlerinde ilânclık bizde lütsizlik yüzünden her türlü gsni istimallar için Fransa hükümeti memleketin tabii ihlüle kalkan ilânclığa karşı meclisi geçmek şarlile gedit bir kanun nogğretmiştir. Kezalik Almanyada (W4 (en beri bir kanun mevonltur. O # Kanun sayesihde mahalli hükümetler, memleketin bedaylini ve tabii letafetini ihlâl eden ilinlar hemen © Kaldırmak ve söküp atmak seliliyetini haizdir. İs “wiçre'ede muhtelif kantonlar ilâncılık hakkında mn» “elit mizimnameler meşreliniştir. Vol kKüntonunda 1002 senesinde bedayii muhafaza Tein bir nizamname Wazolununcn emlâk eslalının istedikleri surefte mülklerini ilinclikta istimal OEdebilmeleri tahdit “olunduğu için hakkı temellük vo tasarrıfan na al int Olamiyacağı ve hakkı tasarrufun bile menalii ati “miye ionbatına göre tahtirli ” üzümgeleceği ve hükümetle- “rin hakkı tasarrufa uuml olmak itibarile mennfii tü “miye namına oğhasın hakkı tasarrufana karsı bâzı takvi- “dat vazının tabi olduğu “prensipi kabul edilmiştir. Bi- “nwenaleyh emlâki oİususiye “üzerine ilân vaz ve talik ide ”. Bittabi (o ücret omukabili- zapt ve rapl altına alınmıştır. Bu yep İsviçrede atideki li olduğu gibi, teskis kapı açlığı İetafetini me büzündari i , — İlân taliki öne Erdi “belediyelerin vöğayeti alina Wbir imtiyaz geklini ulmıştır. (Anadolu ajansına verilen gibi) 2 — Şehirlerin böylece nail bu imtiyaz şehirler ile bulâdu ismini söylediğimiz arasında o müiişterokül “üenfin olarak ialbik olun» mağ başlanmıştır. 3 —'Bü Sayede şehirler, kadar. görmedikleri O İ& SERVETİFÜNUN bir noksun görüyorum. OMn işin içinde mütehassıs bir şirket bulunmumasıdır. İsviçre şirketi “ibi. Dir müessesenin mütehassislirile ütlka tegriki mesi edilmelidir. Bu beşriki mesai iki nokia nsz rat; evvelâ. işte ihtisne, saniyon Avrüpa ve Amerika, tone vel ve sanayi erbabının İânlim zaten bu gibi şirkel lere mevdu olduğundan mütehüssıs bir şirketin milli şirketimizle teşriki mesi etmesi sayesinde deil vadi menbanı teşkil eden o cenebi ilânahı aucak onların delületile gelebilir. Zin ilânesın Gü büyün varidat eenehi ilânlarından temin olunmaktadır. İstanbulun bir küç öinemüsi veya fabrikası belediyeye ilin İyisi lâti veremez ve duvar İlüncilağım dernhte öden mübssesöye kâr veremez, bittübi ofnanet te inüştere» külmenla sifatile irat alamaz, z Bir şehirde İlânlar nerelere yapıştırılmalıdır? Ne şekilde ve ne gibi vesnit (le yapılma İadür; bunu İhtisas erbübile her gehirin o bödüyile o alâkadar olap nazari olmaktan ziyade pratik fikirli münevverler ta- yin etmelidir, Müştereklilmenina olacak ilân ömüessesesinin o vazifesi bundan sonra büşlar; beledi- yeler soküklarda yapıştırılacak ilân yerlerinin ilhizarına, cad- deler üzerine kurulaenk ilân küşklerinin masarifine, yahut kiralanacak emlâki İususiye icanna aslâ karışmaz; belediye yalnız vüzeyliyeceği nizamta- mesinin etradu kargı tarbikini temin eyler ve buna mukabil, belediyenin vazeyliyeceği tiri- fe dairesinde şirketin otuhsi) edeceği vardatın bir İsmi mühimini istifa evler. İsvie rede intihabatn mütemlik ilü- uattam Taada sair bilcümle resmi ilânnamelerden belediye dun tarifle ile şirketine ileret aldırtmaktadır. İ ndatı temin etmiştir. ” 4 — Bu teşkilit sayesinde sokaklar, duvarlar temiz ti tulmuş, her tarafta letalet ve büsnü tabiat hâricinde ilânclık yapımağı imkân kalmamış ve hatin duvarlarda, demir “yolları ve tramvayların ilânclığı bile belediyelerin le imtiyaz altma girmiştir. 5 — İlâncılığın ressamlığı ve matbancliğa müte- ilik sanayi şubelerinin milli hars dairesinde inkişafı min olunmuştur. İsviçte'de #enelerdenberi tatbik olunup fevkalâde “neticeler temin eden bu şeklin Türkiye şehirlerine de Mteşmili için İsviçre'de olduğu gibi bir milli şirket “tecssiis etmesini arzu eyliyorduk. © Temenni edelim ki bu vazileyi Anadolu sün... Doğrusunu söyliyecek isek burada Ajansı mühim seri İlân sütür Avrupada sokaklarda di miitenkbilerinin imal ettirdikleri ân sütunları. Görülüyor ya, som çimentodandır. İsviçrede bu usülde tatbik edilen iHâneclıktan belediye. lerin ne derece müslefit oldur gunu göstermek üze bir İsviçre şehrinin 1922 senesin- deki ilân hasldt cetvelini atiye derceyliyoruz ; İlânatın bir senelik gayri sali husldlı: 190.400 altın İranik - bir'Türk rna iki buçuk altın franktır. Bir senelik umumi sarfiyat: 1118.561 Irunk, # # ş Şimdi bir de İsviçre şehirlerinde mevcut belediye ilâncilik nizamnamesinden bir tanesini nümüne ola- rak derbeyliyoruz : Madde 1 — İlânclik hakkı, yani memleket dahi linde göze çarpmak üzere ilân talik hakkı... şehrinde kâmilen belediyenin tahtı inbisarındadir.
