1 Mart 1935 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Içtimai bahisler Amme Büyük savaş —— medeni ulus- lar üzerine indirilmiş sersemletti- rici bir vurgu oldu. O savaşa ka- dar uluslar arasında hâkim olan Biberalizm usulü, (ulusları sıkı bir tesanüt bağı ile birbirine bağ- layarak faaliyetlerini azami a- henk içinde yürütmeğe ( sevkedi- yordu: Ticaret için, ik çin, kapılar açıktı: Hudutlarda en- geller asgari dereceye indirilmiş- ti. Başka memleketlere (o gitmek, oralarda oturmak, yaşamak fazla bir külfet istemezdi. Büyük savaştan sonra, bü- tün bunlar değişti: Üzerine gelen taştan korkmuş kaplumbağı gibi her ulus kendi kını içine girdi: Etrafını bir | sıra tel örgüler ile çevirmeğe koyuldu: Sert bir pasa- port sistemi, her adımda önünüze çıkan gümrük setleri, ulus para- sını koruma yasası, (o kontenjant- manlar, kleringler, ve saire ve saire, © ulusları birbirinden ayı - rp, tecrit etti! Artık o eski gidiş gelişten, savaştan evvel ulusların birbirine girip (o çıkmalarından, yalnız bir hatıra kaldı: Faaliyet. leri birleştirerek ahenk içinde yü- rütmek orada dursun © ve ulus mümkün olduğu kadar kendisini başkasmdan ayırmağa çalışıyor. Savaştan evvel Parisin soyyahlarından senede temin et- Her ulus bütün bu tedbirleri güya kendisini buhrandan kur - tarmak için yapıyor: Fakat ha- kikatte, o bu sayede umumi faa- liyet gittikçe azalıyor ve son ista- bstiklerin verdiği malümata gö- re, “umum ticaret > -ekünu harp - ten yüzde w tuza inmiştir! Bu suretle sersem- medeni dırmış, ve uluslar arasındaki faaliyeti bir ahengi tam içinde yürütmek © için kurulmuştu! Fa. Tat yukarıda zikrettiğimiz umu- mi hal, e apllarmi mâni oldu veol- maktadır ve cemiyet ( hakikatte muattal kalmaktadır! Müeyyide - den malırum olan bu cemiyet ken- tahakkuk ettirmek. emir m fevkinde lek mede « ni beşeriyetin o müşterek malı o- lan âmme vicdanıdır! Bu âmil müşterek manevi esasları koru - makta ve lâzım olduğu zamanlar kendini hissettirmektedir! Ne gariptir ki âmme vicdanı lere karşı akın, irk taassubu, Na- zizmin tasfiyesi yolunda yapılan sonra vicdan ve fikir hürriyetini, Arabistanda Osmanlı İmpara- torluğu nasıl yıkıldı isimli ta: rihi tefrikamız bugün beşirtei ameleler ! bilir.Fakat maneviyat Yazan: Nİ Ahmet vicdanı artık kazanılmış ve temin edilmiş bir esas sanıyordu: Halbuki Na- ziler, Rayiştag yangımmı baha- ne edinerek komünistlere ve yahudilere karşı gösterdikleri şid- det beşeri vicdanın bu emniyetini sarstı. Keza beşeriyet dil, din, renk, boy ve saire fark etmeksizin bür tün insanların müsavi oldukları - a, nefsi beşerin hangi boyada o- lursa olsun muhterem olduğuna inanmıştı. Nazilerin (o Ariya ırkı hakkındaki müfrit ve taşkın fikirleri ve bu fikirlerden doğma bazı müfrit ameli tedbirleri, gene o müşterek vicdana çarptı. Nazilerin kendi aralarında ve kendilerine karşı (o gösterdikleri vahşi hareketler dahi âmme vicda- mını ürküttü: Bir gecede yüzlerce reislerin muhakemesiz ve baskın şeklinde, o katlolunmaları, can ve mal emniyetinin (muasır me- deniyetin ruhu olduğuna kani olan beşeriyette derin bir aksül. âmel uyandırdı. Bu kere de ayni âmme vicda- nı, iki kadınm katledilmesi mü. nasebeti ile kabarmaktadır. Bu kadınlar, vatana ihanet le itham (edilmişlerdi ve ihanet sabit olduğundan elbette ki ceza- Janmaları lâzımdı. Fakat ceza o kadar garip ve beklenilmez bir şekilde yapılmış ki “öldürmek,, fiilinin adeta bir eğlence, bir oyun, zevk verici bir idman gibi telâkki edildiği sanı- labilir, Kadınlar idama mahküm edil. mişlerdir. Bunlar için ip ve kur - şun çok görülmüştür! Balta usulü tatbik edilmiştir!! Yani orta çağ larının en karanlık hatıraları ih- ya edilmiştir! O zamandanberi âmme vicdanında cürüm ve ceza- ya ait telâkkilerin o baştan başa değişmiş olması, bir çok yer- lerde idam cezasının tamamen kalkmış bulunması, Oo muhafaza edilmiş olan yerlerde ise asgari zahmet ve işkence ile icra olun - ması, kadınlar için ise her yerde daha merhametli davranıldığı — bütün bünlar nazarı itibara alın - madan — kadınların başları bir odun parçası üzerine yatırılarak cellâdın baltası ile vücutlarından ayrılmışlardır!! Fakat, manzara, bu vahşi ve tüyler ( ürpertici levha ile de kalmamıştır: Ondan daha iğrenç ve daha feci cellâdim tavru ha- reketidir. Cellât adeta (düğüne ve yahut baloya gidiyor gibi şik bir frak giymiş, beyaz boyun ba- ğı takmış, ellerinde (beyaz eldi- venler ve ayaklarında da cilâlan- mış rugan potinler taşıyormuş!! Adeta baloya gelmiş, kadınlar ile dans edecek bir cen- tilmen!! Hiç şüphe etmemelidir ki kadınların boyunlarından s1ç- rayan kan — balolarda © içien şampanya gibi — onun (beyaz gömleğini ve eldivenlerini leke - lemiş o da gülümsiyerek yan ce - bindeki mendili ile lekeleri silme- ğe koyulmuştur!! İşte bu canavarca hissizliktir ki bugün İngiliz, Fransız, Amerika ve sair medeni âlemlerin efkârı umu- miyesinde derin nefretler uyandır- mış ve her tarafta bu “Nazi,, ruhi haletine karşı bir isyan çıkarmış- tir! Şimdi herkes söruyor: “Göte - leri, Şillerleri, Kantarı yetiştiren bu memleket te ne oldu?,, Bu suretle Naziler Almanyayı yalnız siyaset sahasında deği, maneviyata da tecrit ettirmekte- dir. Avrupa medeniyetinin ve kül türünün kurumunda Almanya bü- yük âmillerden birisidir. Fakat bir kaç senedenberi, o kendi- sini bu âlemin haricine atmakta- dır. Hattâ İsveç, Norveç, Dani - marka, Hol'anda, gibi kendisi le en ziyade mki ve kültürel ka - rabette bulunan muhitler bile, kendisinden © uzaklaşmaktadır - lar. Bu hâdiseyi göz ile bile göre- bilmek için bu muhitlerde çıkan matbuattaki mütalea kâfidir. Almanya belki bugün siyaset sahasında kendi mevkiini geri ala- sahasında her gün kaybettiği kıymetini ihya etmek o kadar kolay olr. tari, Ağaoğlu AHMET güzel | acak- | sem le aağı MİLLİYET CUMA ii I MART 1935 a. HARİCİ HABERLER| Almanlar Sar'ı Teslim alıyorlar Sar şehrinde ve Almanya- da şenlikler yapılcak reyiâm, zası dahilinde şenlik tertibine veya kong re akdine tahsis edilmiş bulunduğunu bildirmiştir. Mutasavver şenlikler * sırasında, ev- welee Loren ve & Sarbenil'te bulunmuş © lan Prusya kıtastma mensub askerlerin ki de vardır. Madenlerin parası PARİS, 28.A.A, —Sarre halımdaki itilâfnameler, ayan meclisi (tarafından kabul edilmiştir. Ayan meclisi emvali emiriyeden olan madenlerle Framsız em- val ve emlikinin kıymetini maktuan 950 milyon olarak tesbit etmiştir . Bu mık- tar 1920 senesinde tamirat komisyonu tarafından takdir edilmiş olan mıktarın yarısıdır. Bu meblağların tediyesi tarzı na gelince bu mıktarın 750 milyonu Sarre havzası kömürü olarak tesviye €- dilebilecektir. Amerikada Sovyetaleyhtarlığı| Yeni sene bütçesi dün akşam Meclise verildi Tanınma kararının geri alınmamasını istiyenler var VAŞINGTON, 28. A.A. — Röyter a» imnsı bildiriyor: Dışarı işleri bakanlığı. nın protastolarma rağmen mümessiller eneclisi hariciye encümeni, Bay Finkda- mun Sovyet Rusyanın dişlemasi bakı- mından tanınmasından rucu edilmesini iltizam eden takririnin 19 martta enüza- keresine karar vermiştir. Daha evvel ayandan Bay Barbour bu: na mümasil bir teklifde bulunmuş idi, Sözlendiğine göre dışarı işleri ba- kanlığı böyle bir takririn kabulü aley- hinde şiddetli itirazlarda bulunmakda ve bu gibi meselelerde münhasıran Rei- sicümhurun selâhiyottar olduğunu ileri sürmektedir Böyle bir taleririn kabulü Rusya ile olan münasebatın sevk ve idaresini müş külleştireceketir. Bulgar - Yugoslav Sınırlarında Yeni geçitler açılıyor, Pos- ta işleri kolaylaştırılıyor SOFYA, 28.A.A, — Bugün hariciye nazaretinde yugoslarya Bulgaristan ara- sında yeni hudud geçidleri vücuda geti- rilmesi ve pasaport işlerinin başitleştiril- mesi içni akdedilmiş olan konferansın tanzim etmiş olduğu portokollar imza ©- dilmiştir. Bu münasebetle irad edilmiş olan nutuklarda konferansın vücuda ge tirdiği eserin Kral Boris ile müteveffa Avusturya Bakanları döndü.. Paris ve Londra seya- hatlerinden memnun görünmiyorlar VİYANA, 28.A.A, — Başvekil Şuşniz ile hariciye nazmı Berger Valdenegg, 'dün akşam buraya dönmüşlerMir. Her iki devlet adamı, Paris ve Lond- rada gördükleri büsnükabul ve elde et- #ikleri neticelerden pek ziyade memmun olduklarını söylemişlerdir. Kral Aleksandrın açmış oldukları Bul- gar.Yugoslav dostluğununun takviyesi yo lunda bir adım teşkil / etmekde olduğu söylenmiştir. Yugoslav heyeti ,yarın Sof- yadan hareket edecektir. Mareşal Peten'in Bir yazısı İki sene askerlik meselesi .için gazeteler ne diyor PARIS, 28.A.A. — Gazeteler, eski harbiye bakanı Mareşal Peten'in Revue ii seneye çıkarılması için yazdığı ma- kale üzerinde mutalea © yürütmekte birçoğu bunu tazvib etmektedi Le Petit Journal, şunları yazıyor ; “ Silâklları buralama saatı çelmiş değil. dir, Başlanılan müzakereler uzun olacak ve ancak milessir bir himaye olursa ne- Le Journal, Aknanyanm tekrar silâh- lanmış olduğunu Oo ve daimi | surette 600.000 kişilik kuvveti olduğunu, buna karşılık Fransanın askeri hizmeti emni-« yet zamanları almadan üç seneden bir seneye indirdiğini yazıyor. Echo de Paris gazetesi diyor ki ; kararlar alınmasını icab ettiriyor. Alman silâklanmasınm çok tehlikeli olarak kendini gösterdiği bir sırada Fran- vaziyette midir? Emniyetin muhafazası me olan bütün tedbirler alınma. dar. Sosyalist Populair gazetesi, hüküme- Gin bu mesele üzerindeki noktai naza. rın: sormaktadır. Bu gazeteye göre, iki senelik askerlik hizmeti lehine yapılanı neşriyatta hiçbir vatanperverlik yolatur. > sadece silâh fabrikatörlerinin arzu- sudur. Aynştayn ; yle istiyor Yahudiler başka u'uslara temessül etmeme i imis NEVYORK, 28.A.A. Amerika yahu- di kongresinin kadın şubesi toplamtısı da Profesör Aynptayııyabadi ulumundan temiş ve demiştir ki * istiklâlinizi korumak için ik zama kaybettiler, Kutuplardaki arazi kime ait? DUNEDİN, 28 (A.A.) — Büğün yeni Zelanda valisi Bay Bledislor ile amiral Bird arasında kate döğer mülkiyet meselesi irüşükmü iŞ Birleşik Amerikanın keşfeti gını temin etmiş, Birleşik Amerikanın «böyle bir. iddinde bulunmuyacağını zannattiğini ilâve avleraleatir. MEZ ez de dex mondes,, da aeleerlik ki İ ayimren © evvel, “ Vaziyet, Fransaya cosurane ve seri | | “ Alman yahudilerinin akibeti, size | p- rakları simak gibi bir piyeti olmadı. | VİYANA, 28.A.A, — Korrespondans Diplomatik gazetesine yaptığı bir bo- yanatta dış işleri bakanı Berger Valde- megg demiştir ki : “ Fransa ile İngiltere'nin hakim dev« N etmemesi hakkındaki görüşlerimize işti- vak Başbakan Şuşmize, miştir ki « “ Fransız ve İngiliz efkâr, memleke- timizin ihtiyaçları ve iç siyasamız hak- kında ayni anlayış fikirlerini izhar et- nişler İngilterenin hava- » dan korunması En son usulleri tatbik ede- cek br heyet teşkil edildi LONDRA, 28. A.A. — İmperatorluk İngilterenin o ha- va hücumlarmdan korunması için, fennin en son keşiflerini tatbik usullerini ara- yacak teknisiyenlerle bilgelerden bir he-| yet teşkilini kararlaştırmıştı. Bu heyetin teşekkülünü, dün avam ka) merasmda haber veren hava müsteşarı lunan zevatın, âmeenin menfaatna hiz. mel etmek arzusundan sitayişle bahset. miştir. Heyette, ekserisi âlim olan pek az â- 45 vardır. Ve bükümet, faydalı olduğunu takdir ederse, bunların sayısını arttır. mek surotile heyete daha çok ehemmi- yet verecektir, | Sovyetlerle Bilgi bağı Moskova r dyosundâ Türkçe konfernns'ar verilecek MOSKOVA, 28.A.A. — Bilgiler aka demisinin Türkiye ile bilgi münasebetleri komisyonu mart ayı içinde Moskowa rada yonunda verilmek üzere Türkçe koüfe- ranslar tertib etmiştir. Bu konferanslara skndemi âzasından Samoiloviç ile Vavi- lof iştirele edeceklerdir. Sameileviç Sovyetler Birliği ve Tür- kiye arasnda bilgi rabıtasmın ehommi- yetinden ve Vavilok da acun kültürünün beşiği olan orta Asyadan bahsedeceltir. Hauptman'ı kur- tarmak istiyenler ei Beş bin kişi nümayişli bir toplantı yaptılar NEVYORK, 28. A.A, — “Hauptman müdafaa komites,, tarafından Yorkvil gnzinosunda tertib edilen | toplantıya 5-000 kişi iştirak etmiştir. Bayan Havptman ile, biri, söz söylemişlerdir. Halik, idam talebinde butunan müddei amme va Lindbergh'in adları geç- alık aclarak tezyif etmişlerdir. 'olis intizamı inde elniştir. avukatlardan Sir Filip Sasun, esasen işe başlamış bu- | ANKARA, 28 (Milliyet) niyet Umum müdürli Bakanlığı: 3.262.140, Sıhi 8.788.478, Maarif Bakan niz; 4.308.600, Harita: 623.965 lira. Yunanistanın milli müdafaası ATINA, 28 (Milliyet) — Yunanis- tanın milli müdafaasını görüşecek 0- lan partiler reisleri meclisi gelecek hafta toplanacaktır. Mecliste Maliye Bakanı Pesmazoğlunun da bulunması garuri olduğu için mumaileyhin cu - martesi İtalya tarikile Pariston gele- ceği beklenmektedir. Venizelos suikasdı ATINA, 28 (Müliyet) — Venize- olemebili muhafaza için arkadan ta - kip eden diğer bir otomobilde bulun- i ördüğü şeyleri anlatmıştır. 5 un muhafızlarma dai- ma suikast haberleri verilmekte oldu- ğunu da söylemiştir. Üniversite rektörü Padovada ROME, 28.44. — Padovadan bildi. yor : Cenevreye de olan İs- tanbul üniversitesi vektörü B. Cemil buraya murvasalât ederek üniversiteyi i — Şübe tedrisatın. inkişafı alar PA pek ziyade alâka göstermişti. Paris borsasında Fransız eshamı düşüyor PARIS, 28 (AA) — boran vaziyetidir: Esham borsasmdaki “ ittiratsrzleke devam ediyor. Yabancı “esham mü - kemmel surette — tutundukları halde Francız oshammın ekserisi yeniden, hem de bazen O ehemmiyetli surette düşüklük göstermişlerdir. Ulusal fondaların mahsus derece- de geri'emasi, bu hususta müsssir ol- muştur. Piâstirası iş başına getir- i meğe bazırlanıyorlarmış ATINA, 28 (Milliyet) — Hükü - İ met taraftarı Ellinikan Mellon gaze- tesi Pİ ve Venizelos taraftarla” rım hükümet aleyhinde yapacakları hareketin idaresini almak üzere (Kan) da bulunan Plâstras'ı Yunanistana ge- ürecek bir heyetin hazırlanmış oldu. ğunu yazıyor. Berin olimpiyadları BERLİN, 28 (A.A.) — 1938 sene- sinde Berlinde yapılacak olimpiyada 45 develt iştirakini bildirmiştir. Olim- piyatlar 6-2 den £ 16-2 ye kadar, kış sporları için Garmiş - Partenkirhen'de, ve 1-8 den, 16-8 öbür tarihli Rusyada mektepli e MOSKOVA, 28.A.A, — Sovyetler bir- liği halk komserleir heyetile komünist İk 0 çe el Elmir ida sem ki tesi 1838 yılında 210-300 talebe için ! Bakü civarında bir yanar- dağ indifaa get MOSKOVA, 28.A.A. — Tas ajansının haber verdiğine göre, Baku'dan 15 kile- metre mesafede bulunan Lokbatan ya- iel emre fasıladan sonra yeniden faaliyete başlamıştır. İndifalar, şiddetli değildir. Yalnız bürküni bir gaz İrem rr da ğin yamacında | bulunan işletme tesisatını tehdit “ Harici küçük hal iie EE Londrada imza İ “SB. Von Papen, Viyanadan Berlin'e dönmüştür. * İtalya hükümeti, 1940 olimpiyadı- nur Roma'da itrası talebinden Japonya Tokyo'daki mü- 5052, Diyanet işleri: 611,986, Maliye: 12.784.179, 46.291.293,Tapu Umum Müdürlüğü: 1,153.530, gümrükler: 5.003.913, 156 ri İşleri Bakanlığı: 4.347.908, Matbuat Umum Müdürlü 4.137.493, Jandarma: 8.909.621, Dışarı |; e Bakanlığı: 4.892.184, Adliye Bakanlığı? iğ: 8.948.445, Nafta Bakanlığı: 12.643.607, IR tisat bakanlığı: 4.629.050, ziraat bakanlığı: 5.150.511, Müh Müdafc9 Kara: 48.087.816, Miği Müdalaa Hava: 5.017.060, Milli Müdafaa De Masraf bütçesi — Hükümet 1935 bütçe proj hak bütçeler projelerini bu akşam Millet Meclisine vereli. göre (1935) masraf bülçesi şöyle tanzim edilmi Büyük Millet Meclisi: 2.859,632, Küzasimillii 386.692, Divani 565.500, Başbakanlık: 1.159.879, Devlet Şürası: 218.193, İstatistik Düyanu Umumiye: , ; 95.944, Em Masraf bütçesinin yekünu 194.882.727 liradır. Türk'dili sahibinin bir hayır severliği BALİKESİR, (Milliyet) — Balikesif gündelik gazetelerinden Türk dili sahibi saylav Hayri Karan gazetesinin safi &© lirini Balikesir lie ve muallim mektebi” de okuyup da yüksek tahsile gücü YE meyen kabiliyetli gençlerin y. bağişlarımtır. Bunun için gereken ni ni işler bitirilmiş, mütevelli heyeti de seçilmiştir. Sayin saylavm bu a kararı çok takdir ile karşılandı. Hayri canm diğer bir çok zenginlere, yard # verlere örnek olmasını Bay Hayri karana gençlik, irfan De” na bütün Balikesir ve yurt daima mi” net duyacaktır. Balıkesir Halkevi BALİKESİR (Milliyet) — Halkeri yeni çalışma yolların seçmektedir. Bö tün şubeler toplantılarını yapmışlar “9 Yeni komitelerini seçmişlerdir. Yeni K9” mite azaları çalışma programlarını BR zırlamakla uğraşıyorlar. Çine aydın maçı AYDIN, (Milliyet) — Çine spf kulübü, cuma günü Aydına geler8” Aydınspor kulübile bir maç yapi” lar. Çok iyi gecen maçı, 3-4 Aydı” j kulübü kazandı. . Koşarken ayeği | burkulan Çineli bir oyuncunun 8*“ çirdiği bu ufak kazadan başka hi bir vaka hattâ münakaşa bile ol” maması hepimizi çok sevindirdi Bir kız yanarak öldü AYDIN, (Milliyet) — Çineni çaltı köyünden Çakır oğlu Arifi8, karısı Ayşe, beş yaşında kızı << â rayı evde bırakarak ineklerine Yi” yecek getirmeğe (gitmiş, Kü Kübra, anası gittikten sonra birs$ ekmek almış ve ısıtmak üzere ver ğa yaklaşmış. Ekmeği eteklerinden tutuşmuş ve alevi” birden vücudunu sarmış. Çocuğu”, bağırmalarını duyan komşular muşlar ve alevler içinde kalan rucağı kurtarmışlar. Biraz a gelen anasma yavru Aanacığım ekmek kızartay0” dum. Birden tutuştum. Demiş ve son sözü de bu olm ? tur. Kübrayı Aydın memleket h*”” tahanesine getirmişlerse de Y9f” mıyarak dün ölmüştür. Bir haftada yakal n8” kaç kçılar ANKARA, 28.A.A. — Son ye Si içinde muhafaza teşkilâtr kaçakçı ile, 480 kilo gümrük kilo inhisar kaçağı, 105 kilo gerer de altın gümüş zinet, ZI alt mecidiye, 120 kâğıt lira, bir tabanca ve 10 kaçakçı hayvanı e? rilmişdir. Karsta kimsesiz çocuk” iş lara yardım ; KARS, 28.A.A. — Kimsesiz mi soral gün sesk va cari dalandırmakta ve ayrıca 150 da kapı Boluda mektepler kı a : BOLU, 28 (A.A) — m yüzünden Bolu merkezindeki dal “özü orta mektep on gün edilmiştir. MİLLİYET'in yeni adı olacaktır”