i İ i ğ Kiralar ve bina vergisi İstanbulda hiç bir şey altı sene zarfında yüzde kırk, elli nisbetin- de ucuzlamamıştır. Yalnız bina ki» raları. .. Gazetelerde arasıra İs - tanbulda kiraların yüksek olduğu- na dair gördüğümüz yazılar vazi- yeti bilmeyen ve yalnız İstanbulun memurların oturduğu resmi daire- lere civar mahallelerindeki vaziye- # esas olarak alanların o hakikate uymayan fikirleridir. Vaziyet şu - dur ki: Bundan beş altı sene evvel 100 liraya verilen apartuman bugün 50 - 60 liraya müşteri güç bul - yor... Gelecek sene bu nisbet da- memlekette bir şey ucuzlarsa ora halkı rahat eder, kâr eder... Buğdayın ucuzlaması ekmeğin u- mucip olduğu halde bugün bundan kâretmediğimiz an. laşıldı. Şimdi hep beklediğimiz ve istediğimiz buğdayın yükselmesi - dir. Vâkıa hepimiz ekmekte kilo başına birkaç para fazla vereceğiz ama memleket hesabına bu yükse- liş böyük alışveriş hareketi doğura. Kiraların ucuzlaması da buğda- yın ucuzlamasına benzer. Kira düş- tükçe bina kıymetleri düşer. Bina kıymetleri düştü yere Bağlı serveti yekünu eksilir, vergi az gelir, ü ümran hareketi eksi- lir ve geçimi gayri menkul servete bağlı olanların maişeti daraldığı gibi gayri menkul vergisi alan ma- liye hazinesi ve belediyeler zarar ederler, bu zararı diğer menbalar- dan örtmeğe galışırlar, mükellef na düşen vergi miktarı artar. İstanbulda bina kiralarının düş- mesine sebep ne oldu?.. Bu sebep ler muhteliftir; 1 — İstanbuldan bir kısım halkın gitmesi ve şehir nüfusunun eksil - mesi; 2 — Möişet darlaşıp heselerin eski kiraları vermeğe tahammül e- dpi barlayan İç dört sene evvel bir bina yaptırma cereyanı netice. sinde kiralık binaların artması; 4 — Bu yeni binaları yaptıranla- rın ekserisi borç paya ile yaptırdık. larından o borcu ödemek için bina- larını yok pahasına kiralamaları... Bir şehirde ihtiyaçtan fazla bina yapılması oranın harap olmasını mucip olur. Çünkü ihtiyaçtan faz- la bina irat getirmez. İrat getirme- yince vergisini veremez, tamir edi. ae nihayet ya gide, Boğaziçi yalıları, Erenköy ve Çam- hıca köşkleri ve Boğazın iki sırtı üstündeki büyük ve esiri kâşâneler Bundan dolayı enhaz haline gel - ya z Rey dale olacaktır. Bunu da yeli seviye te- lâkki etmek doğru değildir. Yeni bina kanunu ile yeni inşaat hum - ması durmuştur. Son yapılan bina- ların üç senelik vergi ef yeri de bitmiştir. İstanbul © kiracılarında her sene bir yerden öbür yere taşın mak merakı da artık yavaş yavaş durulmağa başlıyor. “ Demek istiyorum ki; gelecek iki sene sonra İstanbulda kiralar bel. ki sabit bir seviye arzedecektir. İş. te ancak o zaman irat miktarlarını tahmin edip vergileri ona göre al. mak hem hazine hem de mükellef lehine bir iş olacaktır. Yoksa bu - günkü halile ne mal sahibi aldığını ve ilece ne de maliyeci isteyeceği. FELEK (a zeren 27 Eylül 934 AKŞAM FİYATLARI İSTIKRAZLAR TAHVILAT eşle daki gz Şa ir göni Mümessil 44046 Unitürk 215 Mİ a mf . in Şi 2855 sand ESHAM İy Bankası Nama 10 $ Reji küpenenz Taliten” öğ Terkos Di Çimento 1240 İatihmn 1340 Şark day. öm. Anadolu Balya 188 SE ağnye EMİ delme 309 ç FIYATLARI Londra 01705 4 Prağ 19403,13 Paris 12,03 İ Belgrat. © 347563 Nüyerk 80/06 | Moskova © 109025 üne 925,50 $ Berlin 188,01 Cemerre 243 $ Varşova 40 Atina BEZ $ Budapeşle 38514 Brükeei 33825 $ Madrit 540,1 Aimeterdam © 11694 $ Bü 75125 Salya 55 İ Viyana 415 NUKU G Kı Kuruş 170 $ 20 Llevişre o 808 7 $ 1 Pezetn 18 106 $ 1 Mark “ 220 1 Zee 2050 fl ie 216 $ 20 Dinar . 23ğ | Çerneviş —— “5 Alm s. Mİ Mecidiye 3680 " Banknot © 200 EKONOMİ Süngercilik Yeni şirketin nizamna- mesi tasdik edildi Yerli sermayedar bir grupun | teşeb- büsile teşirili için çalışılan esüngercilik Şirketi2 nin nizamnamesi vekiller dee. dar da tescil muamelesi bitirilecek ve ö- nümüzdeki hafta zarfında süngercilik şirketi fazliyete geçmiş olacaktır. Türk sularında sünger avlamak ve bunların satışını yoluna koymak güye- sile kurulan bu teşekkül, deniz alında saklı duran bu tabiat mabsulünden âza- mi istifade imkânlarmı arayacak ve te- mevsimi olmas sitibarile mayısm başlan» gıcmda müteaddit ekipler sünger avla- mağa çıkarılacaktır. Bu iş, teşrinisvvele kadar sürecektir. Diğer taraftan, şirket, şehirde bir sün ger meşheri açmak üzere hazırlıklara başlamıştır. Burada Marmarada bu yaz yapılan ilk tecrübelerden elde edilen sün gerler teşhir edilecektir. Lâstik - Deri davası Lâstik ve o kik etmekte olna komisyon dün son o Mib CUMA 78“ “EYLUL a SİRKETLERDE Liman şirketi Umumi heyeti Fesih kararı tarihinden itibaren hesaplar gözden geçirildi Liman şirketi umumi heyeti dün saat 15 te liman hanında fevkalâde olarak toplanmıştır. Bu toplantıda Maliye Vekâ leti mama tahakkuk müdürü Takit, İz. mir İirmanı şirketi nâmuna tahsil müdürü Ali Riza ve İktisat Vekâleti namına da şirketler komiseri Hidayet Beyler hazır bulunmuşlardır. 934 senesi kânunasanisinden itaren şirketin feshi kararının veriliş tarihi 12 ağustosa kadar olan zamana sit bilânço gözden geçirilmiştir. İdare meclisinin hazırladığı rapora gö- re; bu müddet zarfında 718,302 Kiralık m ir. Buna nazaran safi kâr medarı 54,107 bra atmaktadır. Heyeti umumiye ikinci teşrinin 19 un- Su pazartesi günü tekrar toplanacaktır. Halkevinde tonlantı yapmış ve kat'i kararımı vi Yeni çıkan kita kitapların ser- “Taslan netice hakkmdnki raporların | best münakaşası yapılacak hazırlanmasına yarın başlanılacak ve ra- por ren günü idare heyetine tevdi edi- Bini artık bitmiş ve bir sona bağlan bakılmaktadır. Yumurtalarımız Barselon ticaret mümessili Cahit Bey "Trabzonda yumurta ve fındık işleri ü- zerinde tetkikatta bulunmuştur. Amerika ticareti Amerika Birleşik hükümetlerinin a- ğustostaki ihracatları 172 milyon ve ithalâte da 120 milyon dolar Izmirde üzüm IZMİR, 27 (Milliyet) — Üzüm ya bir kuruş tenezzül var - lr MAARIFTE Belediye intihabı Ve mektepler AL Maarif Vekaleti mektep- , lere bir tamim yaptı Maarif Vekâleti, bütün mekteplere bir tamim göndererek belediye intihabı ile alâkadar olunmasını bildirmiştir. Mektep lerde tarih ve yurt bilgisi muallimleri ta- Jebeye intihap O halkında konferanslar verecekler, rey atılan yerlerde tezahürat ia bulunacaklardır. İntihap günlerinde bütün mektepler donatılacaktır. Sokaklarda hitabe edecek halk hatip- lerine ilk mekleplerden kürsü temin ed ir, Bütün yatı mektepleri kapatılacak Aldığımız malümata göre, Maarif Ve- kâleti bütçe darlığı dolaywsile yatı mek- teplerini peyderpey o kapanmağa karar- vermiştir. Son bir sene içinde Anadoluda bir kısım yatı mektepleri esasen kapatıl- Şimdi Anadoluda (3), İs yatı mektebi kalmış- mekiepler da. sen “2m manlarda çok fazla tehacüm vardır. Fa- kat kadrolar çok daraltıldığı için yeni ta lebe alınmamaktadır. Hâkimiyeti milliye yatı mektebi trahom hastalığa tutulan çocuklara tahsis edilmiş, Anadoludan bu gibi talebeler İstanbula getirilmiştir. Not numara arı tahrif mi edilmiş? İnkılâp lisesinde, tasdikname akmak is Üniversitede dersler başlıyor Erime fakültesi talebesi cemiyetin- 1-10-934 Pazartesi günü saat 9 da üni- versite konferans yeni ders senesinin Rüam mücadeleki pa- zartesiye başlıyor Rüam mücadelesine bir teşriniev- vel pazartesi günü başlanacak ve tek tırnaklı hayvanlar muayene edile » cektir. Fatih hayvan hastanesi muayene ittihaz Baytar » edilmiştir. Ve m e in kadar muayene yapacaklardır. Dün akşam saat 17 de halkevin - de bir toplantı yapılmıştır. Bu top - lantıya üniversite £ profesörleri, do- gentler, muharrirler, muallimler, üni- versite talebesi ve daha birçok münev ver kimseler iştirâk etmiştir. Toplantıda, o yabancı dille veya türkçe, yeni çıkan-ilmi, edebi eserle- rin halka tanıtılması, anlatılması & sin neler yapılması lâzım (geldiği görüşülmüş, bu hususta uzun boylu münakaşalar yapılmıştır. Birçok hatipler söz söylemişlerdir. On beş güne kadar, toplantıya ii rak eden zevat, istedikleri yeni bir kitabın compte - rendu'sünü yapmak üzere halkevine birer mektup gönde- receklerdir. Teşrinievvelden itibaren ber haf. ta munlazam bir şekilde halkevinde toplanılacak ve yeni eserler hakkın. da izahat verilecek, üzerinde müna - kaşalar yapılacaktır. Yapıl bu ilmi içtimalerm zâ- bıtları hülâsa şeklinde ve broşür hü linde neşredilecektir. Gazi Hazrâllerinin hitabeleri Gazi Hazretlerinin cumhuriyetin Tayyare cemiyetinde açıkta kalanlar Birinci teşrin aylığı Birinci teşrin aylığı Pazartesi günü verilecektir. BELEDİYEDE Hamallar İçin yeni tarife İskele ve garlar için yeni bir tarife yapıldı Belediye vapur iskelelerinde ve şi“ mendifer garlarındaki hamallar için yeni bir ücret tarifesi | tesbit etmiş ve alâkadarlara bildirmiştir. Bu tarifeye göre, rıhtımda san - dallardan arabaya büyük yükler 30, küçükler 10, rıhtıma yanaşmış vapur. dan arabaya büyük yükler için 40 küçükler için 25, Haydarpaşada tren- den vapura büyükler için 25, küçük- ler için 10, vapurdan muayene yeri - ne büyükler için 20, küçükler için 10 kuruş hamal ücreti almacaktır. Piyano nakli için ayrıca (300) ku- Yuz almacaktır. Bu tarifeden fazla ücret isteyen hamalların işlerine ni- hayet verilecektir. Surtardan taş aşıranlar İstanbul surlarının muhtelif yer- lerinden, bazı kimselerin taş çaldık- ları anlaşılmıştır. Belediye surlara bek si tayin cimeğe karar vermiştir. Tarihi olan bu surların tahrip e- dilmesine meydan verilmiyecektir. Kurtuluş bayramımız 6 teşrinievvel kurtuluş bayramı i- çin bir program hazırlamak © üzere iye reis muavini Hâmit (Beyin riyasetinde bir komisyon — pazartesi inünden itibaren faaliyete geçecek» tir. Maçka tramvayı kışlaya kadar inecek Maçkâdaki tramvay hattının Maç- ka kışlası önüne kadar inmesi tram- vay şirketi tarafından kararlaşmış - tur. Durak yeri Maçka nünde yapılacak eski de gene kalacaktır. Aym birinden itibaren yeni vazi- yetin tatbikine başlanacaktır. SUt satışı meselesi Süt müstahsilleri süt satıcıları arasmda devam eden müz sağlam bir neticeye varmamış - tır. ö- Mü eki Seyyar satıcılar, kendilerine ya - pılan tekliflere karşı birçok itiraz - larda bulunmuşlardır. Söylendiğine göre; sütçüler cemi- yeti bu işte beledi, müdahale- sini isteyecektir. Esrar kaçakçıları Gümrük muhafaza teşiklâtr altı kişiden mürekkep bir esrar kaçakçı- 81 şebekesi yakalamışlır. İzmitin Çakırca köünden Hüseyin ef. vapurdan çıkarken yakalanmış, torbasında beş buçuk kilo esrar bu- lanmuştur. Hüseyin ef. nin Ferikö - yündeki evinde de arama yapılmış, ret kilo esrar bulunmuştur. Tahki - ye'de esrar sattığı anlaşılmış ve Ca- hit efendinin üzerinde araştırma ya- pılmıştır. Cahit efindinin evinin aptesane- sinde ve karısmın koynunda da es- yar bulunmuştur. Hüseyin, Ali Cahit © efendilerle karsı Binnaz hanımla eniştelerinden pürekkep olan sarar koçları yar kalanarak emniyet müd rileişlerdir. On üç kiloya baliğ dön esrarlar müsadere olunmuştur. MAHKEMELERDE Kadın katili Dün ağır cazada on sene hapis giydi Tiyatro, Sinema, Radyo ve nihayet televisiyon İk bulutların gölgesile beraber insanlar da gölgeli yerlere çekilme- ğe başladı. Güneş yavaş yavaş hara- retini kaybediyor. Plâjlar çıplaklaşı yer, çıplaklar giyiniyor... Açık vü- cutlara ve açık havalara elveda)... Şimdi kış ölenceleri var... Gelsin tiyatro! Gelsin sinema! Fakat biliyor musunuz, yavaş ya vaş tiyatro ve sinema da iflâs etmek» tedir. Birkaç senedir tiyatro ve si- nema müdürleri müşterisizlikten do - layı hayli şikâyetlerde bulunmakta- dır. Hattâ bu yüzden Fransada birçok ülöslar bile olmuştur. İnsanların başka eğlencesi olma» dığı zaman tiyatro güzel bir şeydi; ERA e a Kl yazıda hakaret kastı olmadığını söylemiş tir. İddia makamı da mütaleasında yazı. yazıların hakikat olduğu" nu, belediyeyi tahkir eden mahiyette neş- riyat görülmediğini söylemiş, Vermek ile binde bulunmuştur. Mahieme İlhami Sa- fa Beyin beractine karar vermiştir Ensari Büleni imzası Hafta gazetesinde Ensari Bülent im- zmile morg hakkında yazılan bir yaz dan dolayı açılan davaya dün devam edil miştir İlhami Safa bey imühkemede Ensari Bülent namı müstearmın Suat Derviş hanıma sit olduğunu söylemişti. Dün Su- at Derviş hanım mahkemeye gelmiş, En- sari Bülent imzasının imzası olma yap kocası Nizamettin Nazif Ecyin im- tükenmek bilmeyen, ölmeyen, bozul- mayan birer konservesi idi. Üstelik seyirci, tiyatrodaki mahdut dekorlar. la kalmıyor, oturduğu yerde dünya - nın birçok köşelerini dolaşıyordu. Ok- yanuslar, tayyareler, insan ayağ: bas. mamış ormanlar, gazinolar, hep onun içindi ve bütün bunları tiyatrolardan daha ucuza seyretmesi mümkündü. Hele meselâ tiyatrodan yana fakir ©- lan şehirlerde tiyatro namı altında oynayan: dört tane çengiyi seyrede - cek yerde (bir Casino de Paris'nin ve yahut bir Folie Bergire'in yüzler- ce hızının hep bir anda yelpaze gibi bacak ee seyretmek hen - disi ii eğlenceli idi. Facia, komedi illa beynelmilel şöh » ret yaymış artistler (çevirdikleri filmlerle adamakıllı tatmin ediyor - du. Onun için tiyatrodan © sinemaya, hakikatten, gölgeye doğru bir hicret başladı. İnsanlar için gölge her ne - dense hakikatten daha caziptir. Ha- yal bir çoklarımızın kafasında haki - katten daha kuvvetli bir şekilde iş - ler... Fakat © sinemanın da saltanatı sek "sürmedi. İktisadi buhran ceple < fahat hoyalleri zengin » deştirmişti. İnsanlar, az para ile, çok şeyler görmek O istiyorlardı. Bugün bundan bir iki sene evvel bir sinema ikleri içkiler Şirketi Hayriye Bilet ücretleri Vekâ'et bazı hatlarda yeniden tenzilât yaptı Liman tarife komisyonu son top- | İ lantısında Şirketi o Hayriyenin bilet fiatlarını tetkik © etmiş ve bunların görerek Akay bilet fiatları derecesine in Komisyonun bu kararı da tasdik edilmek üzere İktisat vekâletine gön- derilmişti. Vekâlet komisyonun tes- bit ettiği fiatlar üzerinde yeniden ten- ay yaparak İstanbula göndermiş - “ai lk iğirlin > Bayiiyü Ba pi geni Salacak tarifesinde i- mevkide 60 para ve birinci eren elemi bar. Yeni tenzilâtlı tarife de ayın bi- < || sinei gününden itibaren tatbik edi - ARDI Kireisk hayvanlara deli yabildi 1 teşrinievvel pazartesi günü vi- lâyet baytar müdü-lüğünce açılacak olan hayvan sergisinin kayıt mua » meselesi t bulduğunu yazmış- 42 tay, 16 8 iş e dar, 16 kurak, der dedilmiştir. Vilâyet baytar müdürü Etem Be- yin riyasetinde ölmak üzere beledi- ye .— hayvan hastanesi a alim, Bakırköy bay Abdülkadir, hayvı e Sait tarı Lütfi Beylerden mürekkep bir heyet “dün sabah Edirnokapıdaki ser- gi mahalline giderek hayvanlarm pu- Yaj yy e e lere puvanlaj yapılmıştır. Cumartesi sabahı da taylara puvantaj yapıla lasnif neticesi mek istemişse | tarife tasdik edilerek lecektir. Şirketi Hayriye buna itiraz et- de vekâlet ren gönderildi gin buna imkân akmadığı bildirilmiş. mİ Ermeni vatandaşları- mızın gayreti Ermeni vatandaşlarımızın teşkil ettiği 1 mumaralı dernek, geçenler - de 4000 lira toplamıştı. Bu kere de 3000 lira toplamış ve merkeze ver » miştir. Ba dernek çok güzel Şalpmalde. dır, 2 ve 3 numaralı derneklerin de ayni şekilde çalışmakta oldukları ha- ba alınmıştır. | Muhacir acir'akini k filmler isteyorlardı. Bu Filmler ise gok pahalıya mal oluyordu. Fevkalâ- de şansa malik olan filmler istisna e- dilirse artist, stüdyo, ve saire ücret- İerini koruyamayanlar çoktu. şeyler vermiyordu. yle rek Radyo sayesinde her hangi bir 0- perayı, her hangi bir cazbandı, bir musiki o parçasını, bir komediyi, bir opereli ve saireyi dinlemek kabildi. Üstelik masraf aşağı yukarı sıfıra in- mişti. Ne tiyatroya gitmek için “bir yol parasma ne tiyatro ücretine, ne de giyinmek külfetina ihtiyar ordu. Frak, smoi ya bırakmıştı. Vakr. yo ne tiyatro ne sinema kadar değil. dir. Fakat insam birçok masraflar - elenir dür. Radyo sade sinema, ve tiyatro” ların değil, gazetelerin de dır. Halk çok defa dünyada olup bi tenleri meselâ Anadolu | ajansının telgraflarından iki gün evvel öğrene- bilir. Şimdi yeni bir icat var: Teldvision! Bu sayede dün: muzın içinde hem işi de görebileceğiz.. Fen ilerliyor. Ya- kın zamanda her halde bur da hartet ölem olacaktır. Hülâsa ölimlerin, muhterilerin me- sasi, yorgunluğu fazlalaştıkça, iüsan: ların rahatı artıyor demektir. Acaba Bu rahat ne ilim dar ilerileyeğek? Orasını şimdiden kestirmek mümkün değil! Fakat ah? şu karın doyurmaya da bir çare bul- salarlı. Mümtaz FAİK Trakya İktsadiyatı Edirnedeki ci toplantıya gi- den heyet geri döndü Trakıyanın iktisadi kalkınması için E- öirnede ikinci umumi müfettiş İbrahim Tali beyin riyasetinde toplanan kongre- nin çalışmasına iştirak eden iktisat heyeti dün sabah şehrimize dönmüşlerdir. İldisat Vekâleti iç ticaret işleri müdü- rü İsmail Halkı, teftiş heyeti reisi Hay» rettin ve teşviki sanayi reisi Ilhami Nar fiz Beylerden müteşekkil bulunan heyet Edirnedeki tetkik ve temasları etrafında