13 Eylül 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

as MD e e? e 4 m» ER ir e İstanbul destanları! İstanbula nasıl seyyah çekilebi- eteğine dair Falih Rıfkı Beyin bir esini okudum. Belki siz de unuzdur. Ne zaman İstan imarı lehine bir satır yazı Börsem içim ferahlar. Çünkü İstan Bu şehrin her gün biraz düşmesine lâkayıt kalamam ; dün biraz daha porsuyup büzül Mine yabancı duramam. Onun idir ki; nerede onun ümranı le- ir ses işitirsem o tarafa dö- Falih Rıfkı Beyin bu sefer da daha evvelde Istanbul Yazdığı esaslı mütalealar gibi ve kıymetlidir. İstanbul i- pelabilecek şeylerden birini Vazıh ve pürüzsüz yazan Fa kı Beyin bu makalesi acaba işlerinde salâhiyeti olan- nasıl telâkki edilmektedir?. t bütün buümrante- ileri hep: çıkmadan birşey yapı - zile mi karşılanacaktır? TERE fi EE 1 Hee > | z ş z ş var ve olabilir. Size birini h bir senesinde Balkan oyunları Is- a yapılacak. Acaba İstan - oyunlar için ne yapabile - Zagrep gibi 180 bin nüfuslu bir #ehirde bur oyunlar için neler zel üne ve ne hareketler vücut - #fanu yakından gördüm. Vakıa “ha yürünecek kaldırımı olma - v Bir şehirde ümran hareketi ©- Mu?.. denebilir. Bu söz ilk bakışta doğru gibi . Lâkin eğer bütün hallrem > yapılıp bitmesini erse! ehirde kaldırım yapmaya yetişe - irat İmaz. Belediye harıl harıl, eksilen va- İletin yerine yeni varidat aramak meşguldür. Bir yerde yeni irat aramaktan ziyade eski Sembaların kuruması sebeplerini ei müsbet bir iştir. Onun ii ir di atanbulun böyle para getire - inde görürüm, İrlambulan br e görürüm. lan bir 2 alışkınız. O arada Filor M gibi bir yerde Falih Rıfkı Be - Din anlattığı gibi bir modern plâj luna beş sene sonra İstanbu - * kaldırımlarını yenileyecek ye- Biratlar elde edilir. Amma hep es b lan irat alma; ya uğ - Misak onların birer birer kuru - Pe görerek mev oluruz. Avcılığı tamim!.. im Mümtaz Faik, dünkü ya- iinda avcılığı tamim etmekten iyor. Hayatımda bir defa Alemdağında avlandım. Bir tarla tetik çektim. Yaralandı ve Aradan beş dakika geçme- elimi tüfeğin tetiğine sıkıştır. Tırnağıma kan oturdu. Ogün ündür bir daha avcılık etme- Min, Zevkli şey, sehhatli şey, hörle derler pama bana gelmez. Bir içinde can yakmak var İk a7. Hala en siyle mil iden şey zevk için avlan - . Öldürülen hayvan,bir açı için öldürülmüş olsa bu bir mazerete dayanabilir, önül eğlendirmek için can imeyi hiç anlamam... Bili - bu fikrime gülecekler çok- lahi gülmezlerse hatırım Bence avcılığın içinde en zarar- Mi sinek avcılığıdır. Onu da ta - Mine hacet yok! FELEK amma aaa Tahran sefirimiz geldi Tahran sefaretine tayin edilen eski RA in mein Mini Ne Atinadan Romanya vapurile ri gelmiştir. Tayyareci Vecihiye takdirname Sayyare cemiyeti İstanbul şubesinin 4 kü toplantısında Tayyare bayramın- A, tayyaresile merasime iştirak © Masin tayyareci Vecihi Beye takdir- Mey, göndermeğe karar verilmiştir. Ay- &X Vecihi sivil tayyare mektebine nak- Mm bulunulması hususu da w temenni edilecektir. Parlâmentolar iktisat konferansı Milgİfratta toplanacak olan beynel Maş Parlamentolar iktısat konferan - ia /e namına iştirak edecek o- adet bu akşamki ekspresle Bel Mk, Hareket edeceklerdir. Türk mu ar, g heyeti a * İeref Beyi ir Kaban Ze lke Midir Peli Riza, Aydın mebusu Adnan 'en mürekkeptir 4 m TN ii şi £*, | BELEDİYEDE Vilâyet ve Belediye için bina Müşterek binin vuru fiil sahasına çıkıyor Şimdi vilâyet binasınm bulunduğu arsa üzerine belediye ile viliyet işin müşterek bir bina inşası tasavvuru fil sahan açıkmak üzeredir. Bu hususta ne kadar para sarfedileceği hesap edil. mektedir. Böyle bir müşterek bina ya- pıldığı takdirde, masrafm yarısmı bele- diye, yarısı da vilâyet verecektir. Büyükada İskele rıhtımı ki kısmı, Dil'den evvel gelen ilk koy'un köşesine kadar uzatılacaktır. Belediye bu inşaatın keşfini yaptırmaktadır. Bu rıhtım için (60) bin lira bir masraf ya- pılacağı tahmin edilmektedir Diğer taraftan haber aldığımıza gö- ve adaların su ihtiyacı meselesi halledil- mek üzeredir. Hükümet adaların suya kavuşması lâzım gelen tesisat mas- rafma iştirak etmeği kabul etmiş, Baş- vekil İsmet Paşa Hazretleri bu hususta vaitte bulunmuşlardır. Belediye, derhal hazırlıklara başlayarak evvelce yapılan projeler üzerinde tetkikata koyulmoş- tur, Hesabı kati raporları Uzun münakaşalarda nsonra meclis- te tasdi kedilen 1931 senesi kat'i he- sap raporu tasdik için vekâlete gönde- rilmiştir. Belediye besap işleri müdür- Tü; 1932 ve 1933 sgnesi kat'i hesap raporlarını da ikmal etmiş ve tetkik için dalmi encümene vermiştir. Bu ilki sene- | ye ait rapor da meclisin ilk devresinde müzakere ve tasdik edilecektir. Hesabı kat'i raporlarının bundan sonra geç bi- rakılmaması takarrür etmiştir Süleymaniyeda su deposu Bir müddettenberi inşa edilmekte o- lan Süleymaniyedeki terkos su deposu ikmal edilmiştir. Şimdi bu depoya Kum- kapıdan deniz suyu getirtilecektir. Bu sun için de Kumkapıdan buraya kadar boru döşenecektir. Deniz suyunun Kum- kapı sahilinden havuza © götürülmesi için, sahilde büyük bir tulumba tesisa- tı yapılacaktır. Süleymaniyedeki depo- dan yangımlarda istifade edilecektir. Su bittikçe, sahildeki tulumba, bir taraftan dolduracaktır. Fen işleri müdürlüğünda değişiklikler Belediye fen işleri müdürlüğünde bazı değişiklikler yapılmıştır. Mimari ve beton arme şubeleri birleştirilmiş, in- şaat şubesi ismi verilmişiir. Harita şu- besi de imar şubesi ile birleştirilmiştir. Bu suretle hem tasarruf temin edilmiş, hem de işleri daha ziyade intizama gir- mesi mümkün olmuştur , Konsorvatuvara müracaal fazla Bü sene konservatuvara pek fazla talebe müracaat etmektedir. Müracaat edenlerin mühim bir kısmmı da Üni versite talebesi teşkil etmektedir. Kon- servatuyarda derslere bir teşrinievvel- de başlanacaktır. Bir teklif Bir zat belediyeye müracaa tederek, gaz, benzin ve saire gibi maddelerin muhafaza edildiği depolar inşasını inbi- sar şeklinde üzerine almağı teklif etmiş- tir. Bu müracaat belediye tarafından tetkik edilmektedir. Parlâmentolar konferansı 23 Eylülde şehrimizde toplanacak olan budunlar arası o parlimentolar konferanıma İran murahhasları da iş tirak edeceklerdir. BORSA (iş Bankasından alınan cetveldir) 12 Eylül 934 AKŞAM FİYATLARI ISTIKRAZLAR TAMVILAT otizm dahi 96 İ Rabtm 148 vasi 37 $ Mümessil 50 Ünitürk iy ia,s0 Du “ ” zras a : m es . dis ESNAM Fe Bazli Nama yeğ 20 ". ele. p w Mücssis 105 Tanka, — 18 Türkiye Cumhu Çimene . yök Bankası SS ğ hüinmt dey, VS ramvay 180 $ Şark dey, K Analar Hace 37 İ Balya vs Şir. Hayriye O» Şark m, ecza 320 ÇEK FIYATLARI Londra 62250 p Prağ 19,1 ze ZE $ Belam ee Nüyork 0,30 $ Moskova 10,90 Milâne 92113 1997 Ecmevre OZAN İ Vetaş ev Atina 8363 $ Budapeşte 38616 Brüksel 3,3875 $ Madrit 581,50 Amaterdam — 1,I737 $ Bükreş 793284 Sofya Viyana 425 NUKUT (Satış) Kuruş Kuruş 20 F, Fransız V70 Şi 20 Llevişre 608 1 Dolar 117 $ 1 Pezeta 18 21 Kur. Çek. 106$ 1 Mark “ Şile. Av. 22 İ 1 Zelei 2080 1 İsterlin 4291 20 Ley 5. Liret 26 İ 20 Dinar sı 20 Leva 23İ 1 Çerseviş —— 20 F, Belçika rs Alt *23 20 Drhami Mİ Mecidiye 4 Florin 8 Berkasi 240 nşası tasav- MILLIYET PERŞEMBE .5 BYLUL 1934 —. Evvelisi gün şehrimize büyük bir seyyah gemisi gelmiştir. Bu gemi ile gelen yüz kadar Fransız ve Lehli seyyah kafilesi dün şehri gezmiş - lerdir. Gemi, dün akşam üzeri Pireye hareket etmiştir. ŞEHİR TİYATROSU Raşit Rizanın Yeni trupu Bazı şehir tiyatrosu artist- leri yeni trupa girdiler Raşit Rıza Beyin Şebir Tiyatrosun- dan ayrılarak ayrı bir trup vücude ge “emek üzere oldu ğunu yazmıştık. Raşit Rıza Beyin Ankara belediyesi , teşkile memur edil diği de söyl tedir. Raşit Rıza B. bir çok istidatlı çgenleri angaje et- mektedir. Bundan başka İstabul Şe- ir tiyatrosu artist lerinden Hüseyin Kemal, Hadi Bey- ler, Şaziye, Hali - diye hanımlar Raşit Rızanm tru kri hil olmuşlar, Istanbul Şehir Tiyatrosunu bırakmışlardır. Vasfi Rı za Beyin de bir müddet sonra bu ye- ni trupa iltihak edeceği söylenmek - tedir. Haber aldığımıza göre Raşit Rıza Bey, Beyoğlunda bir noterde, Şehir Tiyatrosundan ayrılan artistler le ayrı ayrı mukaveleler yapmıştır. Bu artistlere Şehir Tiyatrosunda ve- rilen maaşların iki misli para verile- ceği tesbit edilmiştir. Şehir Tiyatro «> sunun kat'i vaziyetinin 1 Teşrinlev - velde temsiller başlayınca anlaşılaca- İs şüphesizdir. Bir müddettenberi Rus il bulunan Şehir Tiyat- Mi Raşit mıza Bey İtalyan üniversitelileri geliyor Eylülün 18 inci günü, İtalyan Üni- dir, Talebenin grup halimde meccanen müzeleri ziyaret etmelerine müsaade €- dilmiştir . delikanlının aklı MAARİFTE Avrupaya gönde- irilecek talebe Lise mezunları arasında müsabaka yapılacak Maarif vekâleti, bu sene Avrupaya, ikmali tahsil için 24 lise merumu gön derekecrti. Bu hususta yapılacak müsa- baka imtihanma 22 eylülde başlanacak ve 25 eylülde bitecektir. Müsabaka im- tihanı şehrimizde Pertevniyal ve İstan. bul Kız liselerinde yapılacaktır. Anada- uda da muhtelif liselerde yapılacaktır. Avrupaya gidecek talebenin müsaba- ka imtihana girmesi için mezun olduk ları bseler tarafından namzet gösteril meleri hizundır. Gidecek talebeden (9)u bukuk, (5) i riyaziyo, (3) ü makine mü- i Gizi kümcülük, (1) elektrik mühendisliği, ve bir hanım da şapkacılık tahsili için zö ir. Üniversitede yeni imtihan talimatnamesi Üniversite yeni imtihan talimatna- mesi vekâlet tarafmdan tasdik edilerek İstanbula gönderilmiştir. Yeni vaziyete göre, imtihan iki defa yapılacak, biri şi- fahi, biri tahriri olacaktır. Birinden mu- vaffak olamıyan öteki imtihana giremi- yecektir . ” Yüksek ticaret mektebi mezun'arı Yüksek iktisat ve ticaret mektebinin ıslah edilmekte olduğunu yazmış bu 1s- © lahata ait tasavvurları bildirmiştik. Ha- ber aldığımıza göre, iktisat vekâleti bu #slahatten sonra mektepten mezun ola- <akları tercihan vekâlet teşkilâtında kul Tanılacaktır. Vekâletçe hazırlanmakta olan talimat Bameye bu husus için bir kayıt kona- caktır. ami Liman şirketinde tasfiye Liman şirketinde tasfiye heyeti va" sifesine devam etmektedir. Şirketin he- yeti umumiyesi 28 eylülde toplanacak ve tasfiye neticesini tetkik ederek eski Liman şirketi heyeti idaresini ibra ede- <ektir. Burllan sonra yeni sirket faali- yete göçmiş olacaktır. Bir genç musevi dün sevgilisini öldürdü Annesi kızı elinden alıp başkasına vermek isteyince başından gitmiş — Ben ne yapayım. Annem öyle isti- yor. Emir annemde. Ondan sonra ne oldu bilmiyorum..., Bu sözlerden sonra Leon sustalı bir gakı ile Raşele hücum etmiş, kızı öldür. ( ODADA Oda meclisinin Dünkü toplantısı Muhtelif meseleler görü- şüldü, kararlara bağlan. ı Ticaret odası meclisi geçen hafta ek: seriyet olmadığından yapılamayan içti- mamı dün yapmıştır. Bu içtima biraz da gürültülü geçmiştir . Dünkü mecliste bazi azanın mezuni. yet talepleri tetkik ve kabul edildikten sonra, yeni kazanç kanımuna göre, ka- nunda zikredilmeyen sanat ve meslek erbabının vergi kıyasları kanunda zikre- dilenlere göre yapılmış ve kabul edilmiş- tir, için teşebbüslerde bulunduğu ve Nafıa vekâletinin yeni tarifede bu husus na- Görele ticaret odası bir fındık satış nizamnamesi hazırlamış (ve Türkofiş de bu nizamnameyi berayı tetkik oda- ya göndermişti. Oda idare heyeti bu hu- sustaki rsütaleasmı tesbit ettiğinden o- kudu ve kabul etti , Pirinç ve emsali zahire ve hububat ile un ve sairenin çuval ağırlıkları hak» kmda ticaret borsasının hazırladığı ni- zamname okunup kabul edildikten son- ra içtimaa nihayet verildi . MAHKEMELERDE Batmadan batmış Gösterilen vapur Alâkadarların dün de ifadelerinin alınmasına karar verildi Bundan üç sene evvel Köstenceden Sahte nikâh mı? Kemerburgazda Mustafa Asım ismin- de bir muhtar Fatma Hanımla Sait E- fendinin nikâh muamelesini sahte ola- ye yapmaktan ve para almaktan suçlu- e. Dün Mustafa Asm Efendinin mu- hakemesi görülmüş ve Fatma Hanım * dinlenmiştir. Fatma H. istievabında de- miştir ki: — Mustafa Asım Efendi bizim nikâ- hamızı yapmıştı. Bir müddet sonra ko- camla aramızda ihtilâf çıktı. Ayrılma. ğa medbur olduk. Bu esnada mikâhımızı yapan Mustafa Asım Efendinin nikâhi- mızı sabte olarak yaptığını öğrendim. Kocam Mustafa Asım Efendinin nikâh için 30 hira aldığını söylemişti. Bunun üzerine Mustafa Asım Efem di cevap vermiştri: — 30 lira almadım. Fatih belediye- since yapılan muameleleri tekemmül et- mişti, Nikâh memuru Kâmil Efendi hasta olduğu için ona vekâlet ettim.” Şahitlerin dinlenmesi için muhakeme başka güne talik edilmiştir . Bir kati! mahküm edildi hırsızı bim diğer arkadaşlarile birlikte rakı iç- mekte imişler. Bu esnada arka, dan Osmanm karı: çağını çekerek Enveri takip etmiştir. Nihayet Enveri yaralamış ve öldürmüş- tür, Dün tebliğ edilen karara göre suçlu 10 sene hapse mahküm olmuştur. ki şahısların muhakemelerine vam edilmiş ve karar da tebliğ edilmiş- ör. Bu işte alâkası olduğu anlaşılan Ali bir seneye hapsedilmiş, Abbas ile Ah- met bernet etmiş ve Mustafa da çalınan eşyaları bile bile naklettiği için iki gün hapse mahküm edilmiştir . * Iran jeneral konsolosu dün vali muavini Ali Rıza Beyi ziyaret etmiştir. * Türkiye Hilülishmer cemiyeti Ba- larköy şubesi yarın Florya plâjında bir müsamere verecektir. Öğleden son- ra başlayacak olan müsamerede muhte- W cak, eğlenceler tertip edilecek ve hediyeler verilecektir. —— e ——— müş ve kaçarken Şevket Efendi ismin” de birisi tarafndan yakalanmıştır. Adliye tahkikata başlamıştır. Türkçeyi tamim edelim Evet, türkçeyi otamim edelim; Ül işlerindeki Bütün çalışmaları - miz zaten bu mihver etrafında top Tanıyor. Osmanlıcayı bırakıp ha - kiki öz dilimize dönerken dilin Aalk tarafından kolaylıkla kulla - rulabilmesini aradık, Onun için hal kın diline öz türkçemize döndük. İstiyoruz ki bu türkçe on yedi, on sekiz milyon halkın türkçesi olsun, bütün halk bir tek vücut ha linde ayni dili kullansın, okudu - ğunu kilsin, açıkça görsün. Mâna çıkarmağa çalışmadan ânlasın. İstiklâl harbi nasıl yekpare bir vatan yarattıysa, dil inkılâbı da dil bakımından yekpare bir millet vü- > getirsin... 'akiki türi için yaplığımız bu inkılâbı, bütün memlekete sal- mamız lâzumdır. Onun için, inka - lâbın kökli i için Türk vata - nında bir tek dil hâkim olmalıdır. Bizden olanların bizim dilimizden başkasını kullanmalarına göz yur mamalıyız. o Mademki Türkiyede hiç bir Türk vatandaşını ayrı gay. rı telâkki etmiyoruz, onların da kendilerini bizden farklı görmeme lerini ve bizim dilimizi kullanma. larını istemek hakkımızdır. Fahat bu hakka mes.....sde gö- rürken bize de düşen bazı vazife- ler vardır.Onları da ihmal etmeme miz lâzımdır. O da bizim onlarla daima türkçe konaşmamızdır. Bu- ma birçoklarımız maalesef ihmal etmektedirler, Geçen günü bir dostumuz anlatı yordu: Bu yazı geçirmek için şehir ci « barında bir otele gitmiştim. Bura- da muhtelif cins adamlar vardı. Biz türkler bir grap olup aramız- da sohbet ediyor ve türkçe konuşu yorduk. Yahudiler ayrı bir grup olmuş yahudice konuşuyorlardı. Diğer tarafta ermeniler vardı. Bu ermenilerin de kendi aralarında kullandıkları dil ermenice idi. Fakat bir Türk, biç Ermeni ve- yahut bir Yahadi kadın veya hı- Zile karşılaşınca ne türkçe, ne er - menice, ne de yahudice konuşuyor lardı. Tik hitap: — Madame! Yahat: — Madamoiselle! diye başlıyor, ve ondan sonra mütemadiyen İran sızca devam ediyordu. Maalesef birçok kimseler vardır ki, fransız- ca veya ingilizce konuşmayı bir nevi kibarlık zannediyorlar... İşte benim fikrime kalırsa evvelâ bun- ların türkçe konuşmalarını temin etmek lâzımdır. eden bir Yahudi kızı veya kadını (Madam) (Mat- mazel) oluyor da (hanım) (küçük hanım) olmuyor? Vakıa her Türkün başka bir ec- nebi lisanı bilmesi çok arzu ödile cek bir şeydir. Çünkü her menile ket için bir ecnebi dili başlıbaşına bilgi seviyesi üzerinde tesir ya pabilecek kuvvetli âmillerden bi ridir, O dil vasıtasile memleketi « mize daima yeni, daima ileri fikir ler sokulur. Fakat alelümum mu - haverelerde, bunun hiç bir kıyme- ti yoktar. Kaldı ki konuşanlar, bu dili, mümaresemiz drtsın, dilimiz alışsın diye de konuşmuyorlar... Türkçeyi hâkim kılalım? Türk- şeyi vatan eviâtları arasında yaya lum! Fakat evvelâ kendimize dü - şen vazifeleri de ihmal etmiyelim. Bir Yahudi, bir Ermeni, bir Rum harşısındakinden türkçe | işitirse muhakkak türkçe cevap vermek mecburiyetini hissedecektir. Ve bunun için dilimizi adamakıllı öğ- renmek mecburiyetinde kalacak - tır. Evvelâ bu noktadan başlamak lâzımdır. Mümtaz FAİK EKONOMİ İç ticarot müdürünün tüccarla temasları Bir müddetten beri şehrimizde bu- lunan İktisat vekâleti iç ticaret umumi müdürü İsmail Hakkı Bey dün Tica ret odasında bazı tüccarı davet ederek uzun müddet görüşmüştür. İsmail Hak: kı Bey dünkü şehrimize deki çalışmasını tamamen ikmal etmiş- tr. Ecnebi damgaları kaldırmağa başladılar Ticaret odası bundan bir müddet ev- vel Türkiyede yapılıp ta üzerine ecne- bi memlekette yapılıyormuş gibi eti ket yapıştırarak piyasaya çıkarılan ba- zi maddeleri imal eden firmalar haklan. 'da tahkikat yapmıştı. Bu firmalar niha- yet vaziyetin sıkışık olduğunu görerek imal edilen maddeler üzerine İstanbul. 'da imal edildiğini gösteren etiketler ya- pıştırmağa başlamışlar ve bunu odaya bildirmişlerdir. işi sz Müddeti uzatma İstanbulda bulunan ri müfettiş- 1iği ile Fceret ve mandin İstiket mera” haklarının muvakkat müddetleri iki ay daba uzatılmıştır.