5 Eylül 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

——— L M 4 Ve F Umumi Meclis azalığına in tihap için bir çok hanımlar da müracaat ediyorlar. Yeni mec lis genç ve mütehassıs olacak. : FIATI 5 KURUŞTUR. a e,oJA K Mıntakavi itilâfiar Haat aa a : Büyük harpten sonra istatükonun f'azası için yürünen yollar iki kıs- Ma ayrılır: ,1 — Bütün dünya devletlerinin emek- birliği ile devletler arasındaki ihtilâfla- Tın halli ve bu vasıta ile istatükonun ve Sülhun muhafazası milletler arasında bir Parlâmento kurmak gayesini istih- daf eden Milletler Cemiyeti, harbi il- 8a &den Kellogg misakı, henüz bir ne- bu cümledendir. Hemen şunu söyliyebiliriz ki son iki tene içinde bu sistem hayli — zayıfla- Hıştır. Milletler Cemiyeti harpte galip n devletlerin ellerinde bir takım mil- © siyasetlere alet olarak — kullanılmak ilmiş, Japony 1931 indi % s. . Hf TE L AA Mış, Esasen Amerikanın iştirâk etme- Mesi yüzünden zayıf olan Milletler Ce- Miyeti, ilk seneler içinde Sovyet Rus- Yanım husumetine maruz kalmış. Niha- Yet Japonya ve Almanyanın da çekil - Mesile beynelmilel emekbirliği ile sul- hun muhafazası siyaseti çok zayıfla - Taştir. 2 — Diğer taraftan buna mukabil, devletler arasında mıntakavi — itilâflarla Sulhun muhafazası yolu gittikçe kuv - Yet bulmuştur. : , Bu ikinci siyaset yolunun müessi- ti Fransadır. Fransa bir taraftan emni- Yetini Milletler Cemiyeti gibi beynel - parlâmentoda ararken, diğer ta- Taftan daha realist bir zihniyetle yol- L."' kendi yoluna, siyasi hedefleri kendi tiyasi hedefine uygun olan devletlerle hususi ittifaklar aktetmişti. Filhakika Fransa gibi siyasi alâka- M geniş olan bir memleket için Avrupa katası mikyasında kombinezonlar yap- Mak mümkündür. Ancak mıntakavi itilâflara en iyi Kisal Küçük Itilâf devletleri daki a Sö M 9 uncu sene No. 3079 Şark demiryollarıda ten- zilât yapmayı kabul etti Edirneye 1 inci yerde 8 liraya gidip gelinecek, Banliyo hattında da fiatlar otobüs fiatı olacak Ali B.in dünkü tetkikleri Nafıa vekili Ali Bey, dün sabah saat 10,30 da Şark Demiryolları idaresine gelerek bir müddet meşgul olmuş, ve tetkiklerde bulun - muştur, Ali Bey evvelâ Şark Demiryolları na - fia başmüfettişi — Faik Beyle bir müddet gö - rüşmüş, şirketin mua « melâtı, tarifelerin va » ziyeti ve sair hususat etrafında izahat almış- tır. Nafıa vekilimiz, da- ha sonra refakatinde ya im- "Morluğunu aralarmda taksim eden %Üıvktunfmdıııyıpılınbukom- h'—:on, münkariz imparatorluğun tek- Tar ihyasına mâni olmak maksadile ya- ştı. İstatükonun haf: ibi üfettiş Faik Bey bulunduğu halde, şirket” direktörü M. Paskal'ı ziyaret etmiş ve kendisile şirkete mü- teallik işler etrafında görüşmüştür. Bu esnada , umumi kâtip Kenan Bey- le, inşaat dairesi reisi M. Krisi ve ha- Ali Bey Şark şimendiferleri umumi müdürü M. Paskala ve da ediyor reket dairesi reisi M. Antomari de hazır bulunmuşlardır. Şark Demiryolları tarifesi indiriliyor Bir saat kadar süren bu" görüşme (Devamı 6 ıncı sahifede) Fransız harici siyasetinin ana hattına — UYgun bir siyaset takip ettiği için Kü- ??_k İtilâf kombinezonu, bu devletin t"_yiik yardımına mazhar oldu. Ancak Küçük İtilâfim — menfaati — Fransanın Menfaatine uygun olmadığı zamanlar- da da Küçük İtilâf tarafından istiklâl tösterildi. Küçük Mtilâf — mukavelesi, yılım Şubat ayımdanberi , alâka- Mdar devletler arasında daha ziyade te- üt temin edecek şekilde takviye e- tilmiştir. Şimdi Küçük İtilâf — harici :r'laubetler noktasından tek bir dev- kavi komb l ikinci Misali Balkan devletleri arasında ge - N sene, imzalanan misaktır. Balkan ı diğer mukavelelerden ayıran —q'll'niyetli hususiyet şudur ki bu mu- le her hangi bir endi doğ- Tadığı gibi, hiç bir devlete matuf ta değildir. Balkan milletleri tarihten al- acı ders karşısında mevcut hu- muhafaza etmeği ve bü-ibırğ hişlerdir. Bu misak geçen hafta muh- ş"ll İsmet Paşanın İzmirde __wyledı- &tîlıi, Şarkta sulhun ve müsaleme- Şimdi küçük devletler arasında ü- ü bir mıntakavi g;ı:k = dl:ldıâ;- * Geçen hafta şel ı*'k memleketi arasında dokuz mad- i ştır. Es- W Li - Klan üç cumhuriyettir. Şimalde bulu- Fatih belediye dairesinde intihap i dün'!ç lışmaya başladı Şehir meclisinde epeyce ayıklama yapılacak htiyar azanın yeni seçimden ümitleri- ni kestikleri anlaşılıyor Aza olmak için kadınlardan bir haylı müracaat edenler var ti yadan alınan Memel gehri veril- Tn 'nın nüfusu bir milyon iki İ Pa Bağisa — Latrya'nın Wı.. iki milyon, cenupta Lituanya- ğ t . n.;ı. iki buçuk — milyondur. Beıledıı)_-g intihabat hazırlıkları devam B l yaka ” V6 etmektedir. intihap encümenleri defter- ımn tetkeilei, devam etm V| dirl Def terlerin askıya konması önümüzdeki hafta içinde mümkün olabilecektir. Bü- ti.in memlekette intihap günü (10) teşri- (Devamı 6 ıncı sahitede) 'q__ğ—.:ym,a. En tehlikeli 'a ile Lehistan arasında sene- DA İ ya devletinin payıtahtı - olan harpten sonra bu devletin hu- içine alımmış iken, Lehli cene- XZelikovski tarafından yaprlan — bir H '.lğ Te İ g $ : ; i vâkiâii tanımışlardır. Bu Vilna 4 Avrupanın en hassas bir lesi halinde bugüne kadar edip gelmiştir. taraftan Rusya, diğer taraftan Lehistan arasına sıkışıp memlokeşlfri _zım'an Za- İ H e Hi £ üren Vilna şehri ihtilâfı idi. Es- | | .M_—- d bir :'le Lituanya ile 4_' den avdet at;mekte ı:ldı;lğunuLVŞ mılle;der İstan arasındaki hâd ihtilâf dolayı- MAi eee aa n a lji ga ER Ğ” ği :ı' lb:zz. şebbüs muvaffak ol aŞi Alp dağlarının eteğinde Innsbruck şehri — Yazısı 4 üncü sahifede — bı""l dırnııe' B_fî:ürıçm Cenevreye gideceğini S ğ TKüYen da i- E ÇARŞAMBA 5 EYLUL 1934 | İktisat Vekili Edirneye gitti İş Bankasının 48 inci şubesi açıldı Vekil Bey Trakyanın iktisadi vaziye- tini de tetkik edecek İktisat vekiline refakst eden zevattan Muammer ve Şakir Beyler Bir müddettenberi şehrimizde bulu- nan İktisat Vekili Celâl bey refakatle- rinde İş Bankası umumi müdür vekili Muammer bey bulunduğu halde dün ak- şamki konvansiyonelle Edirneye gitmiş- lerdir. Celâl bey Sirkeci garında iktisadi mahafile mensup zevat ve İş Bankası erkân ve memurini -tarafından uğurlan- mıştır. Ayni trenle Edirne mebusu Şa- kir bey ve Türkofisi reisi Kurt oğlu Fa- ik, iç ticaret umumi müdürü İsmail Hak- kı beylerde Edirneye hareket etmişler- dir . İktisat Vekili Celâ! bey ve giden he- yet iş bankasının lekete yeni bir he- diyesi olarak Edirnede kurulan, banka- nin 48 inci şubesinin küşat ind. hazır bulunacaklardır. Vekil bey bu kü- şat ini bizzat klardır. Vekil bey bu münasebetle bir de nutuk söyli- yeceklerdir . Vekil bey ve Nfıılullenndek'l zevat bu Sineği, T h öti İsviçre Sovyetlerin Milletler cemiyetine girmesine muarız bir vaziyet alıyor. İngilizler bu vaziyeti beğenmiyorlar. Tel: Yeni iktısadi ve sınai bir çok tedbirler alınıyor Müdür : 24318, Yazı işleri müdürü : 24319, Idare ve Matbaa : — 24310. Bir boya santralı vücuda getirilmesi de yeni tedbirler arasındadır İktisat Vekili Celâl beyle beraber şeh« rimize gelen sanayi umum müdürü Re- cai ve küçük sanatlar müdürü Saffet beyler vekil beyden aldıkları direktif ü- zerine memleket sanayi evlerinin mühim bir kısmını alan şehrimizde sanayi işle- rimiz hakında geniş bir tetkik yapmağa başlamışlardı. İki aya yakın bir zaman devam eden bu tetkik neticelenmiştir, - Netice Aldığımız malümata nazaran — sanayi müdürü umumisi ve küçük sanatlar mü- dürü beyin tetkikleri memlekette bir re- fah vasıtası olarak kabul edilen sanayii- mizin düzgün bir yolda ve mütevazin bir şekilde inkişaf etmekte olduğunu göstermiştir. Her sanat şubesinde bir terakki olduğu müşahade edilmiştir. Bu terakki sadece kemiyette değil keyfiyet- te de görülmüştür. Bir boya santralı 'Tetkik edilen meseleler meyanında bo- Jesi vardır.Memleketimizde bir bo Kurtoğlu Faik ve Recai Beyler Türkofis reisi Faik Kurtoğlu ve sanayi umum müdürü Recai B.-ler Konsolide eşya Bu meyanda muahedelerle - bağlatıl- mış ve Konsolide bulunan eşyanın piya- sa üzerindeki tesirleri tetkik edilmiş ve ici ) h ya ya santralı bulunmamasından — dolayı i- pekli kumaşların ekserisinin hariç mem- leketlerde boyatılması zarureti hâsıl ol- maktadır. İpekli kumaş fabrikatorları bu hususta İktisat Vekili Celâl Beye bir müracaatta bulunmuşlardır. Yapılan tetkikler ınaılelıene_bir" bo- ya santralının kurulmasını zarurı göster- Mevaddı iptidaiye meselesi 'Bir kısım yiciler mevadı iptidaiy nin ve kumaş yapmakta kullanılan ma- kine ve kalıpların gümrükten vaktinde. çıkmadığından ve çıktığı zaman da mo- dası geçtiğinden şikâyet işlerdir. Bir taraftan gümrükler vekâleti nezdinde tgqebhüsat yapılarak diğer cihetten İk- tisat Vekâletinin aldığı tedbirlerle bu- y y di va- ziyeti üzerinde bir tetkik klardır. Edirnedeki küşat resminden sonra Celâl bey ve refakatlerindeki zevat otonobille Alpulluya gidecekler ve şeker fabrikasi- le pancar ekim sahasını gezeceklerdir. İktisat vekili bey refakatlerindeki ze- vat cumartesi günü şehrimize dönecek- lerdir. Hı.ılkuk fakültesi Dekanlığı Sıddık Sami Bey dekan oldu Profesör Tahir beyin iştifası ile açı- lan hukuk fakültesi dekanlığına rektör- lüğün inhası üzerine hukuk fakültesi idare hukuku — ordinaryüs profesörü Sıddık Sa- mi beyin tayini ten- sip edilmiştir. Key- fiyet dün akşam tel- grafla, Ankaradan ü- niversiteye - bildiril - Yeni dekan Sıddık Sami bey hukuk fa- kültesini birincilik - le bitirdikten son- ra hükümet hesabı- * na Avrupaya tahsile Sıddık Sami B. gönderilmiş ve Sor- bonda tahsilini ikmal ettikten sonra memlekete avdet ederek mülkiye mek- bilile wüyn Müddet paafesirlük yap- miş ve son teşkilât münasebetile de ü- niversite kadrosuna almmış değerli bir hukukçumuzdur. Sıddık Sami bey hu- kuk ordinaryosu profesörleri arasında en genç profesördür. M. Maksimos Selânikte Cenevrede bulunmak üzere bu hafta hareket edecek TİNA, 4 (Milliyet) — Selânikten bil diriliyor: Paristen avdet eden hariciye nazırı M. Maksimos bu akşam şehrimize > M. Maksâ ) yanatında Fransız su şehirlerinde tedavi - LF F ir kombinezon, bilâhara Fen- AL A ki : do- .k.“m, teklif etti. Teklif Almanya ta- '&anın ç d Bti suya düşmüştü. 1923 senesin- Onya ile Latvya, Lituanya'yı 'a bırakarak aralarında bir güm- :mkl"leıi imzalamışlardı. -h"'!ıdı Hitler'in iş başına geç- 'altık memleketlerinin tarihinde bir dönüm noktası olmak lâ- "v[,:' Bir defa Sovyet Rusyanın bu MÜha ı"'le_ olan münasebetleri yeni bir Ya girdi. Sonra Almanyanın Lehis- N anlaşmasının — arkasında Baltık e.k*'"erinı karşı bir tecavüz emeli « Ba mıntakada istatükonun sına taraftar olarak meydana K, ü reddedilince , şüpheler büsbü- tün arttı . Geçenlerde bir. Fransız Al ile Lehist. imza- landığı ısrarla iddia edilen gizli muka- velenin ini neşretti. Bu mukavel, ye göre Lehistan Dançig koridorunu Almanyaya terkediyor. Buna mukabil Baltık havzasından arazi alıyor. Bu- nün ne derece mevsük olduğu malüm olmamakla beraber, her halde Baltık leketlerinde endişe uyandı ştır. Al yada iken, Lehistanla Alman- ya arasındaki münasebetleri bize izah Nusya, bir Şark Lokarno'sunun eden salâhiyetli bir hariciye memuru demişti kiz 5 Baltık havzasınım vaziyetini tes- bit eden sulh muahedelerinin istihdaf ettiği gaye, Lehistanla Almanyayı dai- ma ihtilâf halinde bulundurmaktı. Me- selâ denize mahreci olsun diye, Kori- dor Lehistana verildi. Halbuki Lehis- tana Memel verilebilirdi. Koridor da Almanyaya kalırdı. “Acaba bu sözlerin arkasında Al- manya ile Lehistan arasındaki yeni an- Taşmanın mânası mı okunmalı? Haki- kat ne merkezde olursa olsun, her hal- de yeni vaziyetin doğurduğu endişe knrşuı_ndı olacaktır ki şimdi üç Baltık devleti anlaşmış bulunuyorlar. Verilen haberlere göre, üç devletin harici siya- nazırları zaman zaman toplanacaklar. Münavebe ile bir hariciye nazırı diğer devletleri de temsil edi ir. Harici temsil müşterek olacaktır. Bu yeni kombinezonun Küçük İtilâf mukavele- sini nümune olarak aldığı anlaşılıyor. Üç Baltık memleketi arasındaki bu itilaf büyük bir maddi kuvvet teşkil et- miyebilir. Çünkü üç küçük — devletin nüfusu altı milyonu bile bulmuyor. Fa- kat her halde sulh ve müsalemet na- mına büyük bir manevi kazanç olduğu- na şüphe yoktur. Kim bilir - belki de bu, daha geniş bir Şark Lokarno'sunun müvesini teşkil edecektir . nun önüne geçilmiştir. y le y ştır. u şekillerde sanayi üzerine fena tesirler ya panların izalesine çalışılacaktır , AÂmele adedi Bir kısım imalâthanelerin vaziyeti tet- kik edilirken amele adedinin dokuzdan yukarı çıkarılmadığı görülmüştür. Bu- nun muamele vergisinin on sonra üzde vergi koymasının bir netice- si olduğu anlaşılmıştır. Bu fakat ehem- miyetli mesele nazari dikkate alınacak ve imalâthanelerin büyüyerek fabrika olması nın önüne geçen bu sebep izale edile- Ticaretimizin inkişafı için de tedbirler alınıyor Bir müddettenberi şehrimizde bulu- nan Türkofisi reisi Faik Kurt oğlu bey (Devamı 6 incı sahifede) Kurultaylar Dil savaşı çok mühim neticeler elde etmişlerdir Dil kurultayına iştirak etmek üzere şehrimize gelmiş olan Sovyet âlimlerin- ğ:ıı profeıor Sımgiloviç ile profesör edecek olan Çiçerin vapurile Ödesaya gi« AŞT Dün profesör Samoiloviç'i Sovyet konsoloshanesinde ziyaret ederek dil kurultayında elde edilen neticeler ve dil ĞT MÜ Nİ sorduk. Profesör bize şu beyanatta bu- hundu: — Kurultay için hazırlanan tezler iki kısımdan ibaretti. Biri nazari tezler, diğe- ri dil inkılâbma dair olan tezlerdi. Birin- zi dil kurultayına iştirak etmemiş oldu- ğum için, orada okunan tezlerden, neş- redilen zabıtlar vasıtasile haberdar — ol- dum. Birinci kurultayda da lisaniyat na- zariyatına ait bir kaç mühim tez gör- düm. İkinci kurultay gösterdi ki, nazari lisaniyatta Türk bilginleri iki sene zar- fında çok çalışmışlar ve pek çok ileriye gitmişlerdir. İkinci kurultayda okunan mazari tezlere dair kabul edilen kararlar 'Türk dilinin diğer dünya dilleri arasım- daki mevkiüni kat'i ve doğru olarak gös- ştir. Biz dör ikinci kurultayda kabul edilen mühim ka- rarlar hakkında ulum akademisi umumi toplantısına ve ilmi enstitülerimize ra- porlar vereceğiz. Diğer taraftan, bu ka- le, y alâkadar olan muallim ve edipler zümre- sine bildireceğiz. İkinci kurultayın nazari — Trakya notlarından — Babaeski yazacak yerde yan- £ Jışlıkla Babayeni yazdım sanma- ız. Bilerek, özenerek Babaye- ni dedim. Çünkü ona eskiliği - isterse eskiden kalma olsun - hiç yaraştırmadım. O ne temiz, ©o ne güzel, o ne cana yakın kasa- baymış öyle.. bayıldım doğrusu. Halkı da öyle. - Dört yanı köylerle çevrili oldu: ğu için pazar yerlerine .g.eleıu gideni, arabalısı bineklisi çok. Fakat eyi ve bilerek açılmış cad- Ahmet ŞÜKRÜ Yarın memleketlerine dönecek olan Sovyet bilginleri müsbet yoldan gidildiğini söylüyorlar Dr. M. Samoiloviç ait olan kararlı lek timizde alâka ve teveccühle karşılanaca- ğını, emniyetle söyliyebiliriz. Dil inkılâbma ait olarak Türk dili tet- kik cemiyetinin mesaisi ve ikinci kurulta- yın buna dair olan kararları, Türkiyenin dil inkılâbında eriştiği büyük muvaffaki- yetleri göstermektedir. Kurultayın verdi- ği kararları tatbik hususunda, bütün mu- allim ve edipler ciddi surette 'Türk dili tetkik cemiyetine yardım etme- HKdirler. — Lisanı irmek ve yab (Devamı 6 ıncı sahifede) Adel M n be|E Görüşler — : Babayeni - Alpullu Aka GÜNDÜZ 'delerinde, sokaklarında ne bir E tutam tezek, ne bir dilim karpuz Z£ kabuğu yok. Bu güzel, temiz, ye- ni caddeciklerde çorapla gezebi- lirsiniz. Babaeski'de ne yana baksa- nız gözünüze bir yenilik, bir par- laklık, bir şimdi olmuşluk çarpı- yor. En eski yapılarında bile san- ki biraz önceden temizlenmişlik, boyanmışlık, bakılmışlık var. — Mektebi yeni, mahfeli yeni, (Devamı 6 ıncı sahifede) IMWWMWNMWWMWWMMMMWMME