5 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
HAYAT Ansiklopedisi üncü cüzü çıktı Iş Bankası Sergisinin Verdiği dersler alatasarayı lisesinde kurulan ts Bankası sergisinin bugünlerde kapanacağı haberini öğrendi ğimiz zaman cidden hayıflandık. Gö • nül bu san'at eserinin mümkün olduğu kadar uzun devam ede • rek halkın zevkine ve fayda sına daha fazla müddet hizmet edebilmesini isterdi. Eğer miimkünse serginin hiç olmazsa bir hafta on gün daha olsun kalmasını temenni edeceğiz. Çimkü bu sergi İş Bankasınm diğer güzel ifleri gibi hakikaten muvaffak ol • muş çok güzel bir iştir. Memlekette simdiye kadar istihdaf ettiği maksat itibarile bunun kadar muvaffak olmuş bir sergi hahrlıyamıyoruz. Bu neticeyi İş Bankasının hüsnüniyet ve himmetile Salâhattin Refik Beyin san'atine borçtuyuz. SergicUikte yeni ve yüksek bir ibdaın mahsulü olan bu eserin ortadan kalkman bize adeta bir san'at abide • •min yikılıp gitmesi gibi bir tesir yapacak. Eğer sergi Galatasarayı lisesi gibî bir mektepte yapılmayıp ta hususi bir binada yapımhş olsaydı efkân umumiyeye tercüman olarak onun ilânihaye denilecek kadar uzun bir zaman için muhafazasuu talep ederdik. Bu munasebetle tstanbulumuzda dahi «ırf sergi yapmağa mahsus büyük sahah bir bina ihtiyacım hatırlama • maklığımız ve onun üzermde tekrar bütün kuvvetunizle ısrar etmemekliğimiz kabll değildir. tlk daimi sergi binası devlet merkezimiz olan Ankarada yapdryor. tstanbul hâlâ bundan mah • rumdur, ve fenası oradadtr ki tstan • bulda dahi boyle bir sergi sarayı vücude getirihnesi hâlâ ciddiyetle düşünü • lüp ehemmiyetle ele almroaş bulun • mamaktadır. Halbuki tstanbulu süslî • böyBfe sahah W> «ergt sarayı if*« t edeceği roaddî ve manevî hizmetU • rindea baska kendi kendinl amorti *• debilecek geHrti bir is te olur. Umit ederiz ki, hususHe tş Bankasınm bu muvaffak serglsi görüldükten sonra, hükumet ve şehir tstanbulu büyük sahah daimî bir sergi bmaslle teçhiz ebnek lüzumu Gzerinde tevakkuf edeceklerdir. Bunun müsbet netice alınmadan yakası bırakılmıyacak bir tevakkuf olmasını dilerlz. tslerinde metodik çalışan Iş Bankası boyle bir sergi vücude getirmeği dü • şundugu zaman bunu yapıp çatacak bir ehliyet aramif ve onu Salâhattin Refik Beyde bularak işm tertip ve ihzanm ona tevdi eylemiştir. Seneler ve senelerdir dekorasyon işlerile uğrşaan Salâhattin Refik Beyin bu sahadaki marifet ve mehareti tasavvurun mu • vaffakiyetle başanlabileceğine kâfi teminat teşkil ederdi. Devlet merkez'mizin birçok müesseseleri son rohışlanm Salâhattin Refik Beyin san'attoden a] mıslardır. Ezciimle işte tş Bankası merkezî, işte Ziraat Bankası, işte en son eseri Anadolu Kulübu. Bu müesseselerin her birinm tanzim ve tefrişi haki • katen blrer san'at şaheseridir. ts Bankası sergisinde Ise sevgil' sanatkânmız bize yepyeni ve müstesna bir kabfliyet göstermiştir. ö y l e anlasıLyor Irî Salâhattin Refik Bey bu sergiyi bankanın kendisine verdiği malu mat ve vesaikı etüt ederek onlan sıraya koymak ve fakat her şubeye ayn bir can ve dU vermek suretile meydana çıkanmsbr. ts Bankasınm Galatasarayı sergisinde her daire hiç ağzmı açma dan bagna bağıra, haykıra haykıra soz soyuyen kocaman birer hatip veya hitabet kaynağı gibidir. Orada duvir, dekor, rakam, çizgi, harta ve resîm hepSİ dediğimiz gibi ağızlannı açmadangoze batan ve ta kalbe işh'yen bir gülbank mecmuası arzediyorlar: Ha söyIüyorlar, ha söylüyorlar!. Bu sergici Ökte bizim memlekete göre grafikten, mukayeseden ve temsilden istifede eden ve, İste gördük, çok muvaffak ol"MJf yepyeni bir sistemdir. Yeni re jîm tş Bankasma benzer ne büyiik işler vücude getirdi ki böyle doğrudan doğruya göze ve kalbe hitap edecek teşhirlerle hâlâ memlekete ve millete arzolunmağı bekleyip duruyorlar. Sergi olarak zevkle, hazla temasa ettiğimiz Galatasarayı ts Bankası sergismden bir takım dersler de almış bulu • Buyoruz, ki onlan söyle hulâsa etmeğe 63 urıyet flnhirino 3719 İSTANBUL CAGALOGLU . ... n neNO Ö(\d Telgraf re mektup adre*: Cumfauriyet. Istanbul Posta fcutusu: lstanbul.No. 24« Ç a r Ş a m b a 5 EylÛİ Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyeti: 24296. ldare *e matbaa tasmile Matbaacılı* ve Neşrlyat şirketl. 24299 242W) . . . . 1934 HAYAT Ansiklopedisi ncı cîlt hazırdır. Cfizlerinizi bir an evvel ciltletiniz 6 Ali B. Şark Şimendifer Şirketinde... Vekil Bey tarifenin tenzilini tebliğ etti Banliyö ücretleri otobüsler derecesine indirilecek, diğer tarîfeler de ucuzlatılacaktır Balkan konferansı hazırlıkları Dün İstanbulda bir komisyon toplandı 1 tesrinievvelde şehriınizde top lanacak olan beşinct Balkan kon feransı için ha ztrlıklar basla • miftır. Balkan konferansı Tikk heyeti murahhasası reisi Hasan Bey, bundan ev velki içtimalara istîrak eden Türk murahhas ve aza Konferans reist larma davetiyeHasan Bey ler gondererek kendilerini muh • trfif kısımlar halinde içtimaa da • vet etmiftir. lik olarak iktısat komisyonu dün aksam Tütün tnhisannda ve biz • zat Hasan Bayin riyasetinde top • lanmıstır. tktısadî komisyonda Tütün lnhisar müdür muavini Mithat, tstanbul Ticaret Odası reisi Nemli • zade Mithat, Ticaret Odası umumî kâtibi Vehbi, Maraş meb'usu Nuri, îstanbulofis müdürü Cemal Beyler dahil bulunmaktadırlar. Bunu müteakip hukukî ve siyasî komisyonlar toplanacaktır. Aldığımız malumata nazaran Balkan konferaiuııun bu defaki içti maı pek ziyade ehemmiyetli ola • cakfar. Bilhassa Bulgarlar Balkan misakı meselesinin ruznameye alınmasını istemiflerdir. Bundan maada konferansta Balkanların iktıaadî vaziyetleri u m » mî surette mevzuu bahsolacak ve umumî mahiyette iktısadî bir anlaşmanm esasları konufulacaktir. Balkan Haftası münasebetile şehrimize Balkan gazctecilerinden pek çok muhabir gelecekth*. Konferansın ruznamesi hazırlan • maktadır. Bir Yunan gazetesinin neşriyatı Bugünkü siyasetleri fena gün siyaseti imiş! M. Venizelosun aziz dostu bir muharrir, «Bugün Türklerle dostuz, fakat eskileri unutmayalım» diyor Atinada çıkan Etnikos Kiriks gazetesi 29 ağustosU cBir hatıra ve bh* ümidi ihya için» serlevhah bir yazı silsilesine başlamış, bu silsile 30 ve 31 ağustos günlerinde de devam etmîştir. Bu yazıların muhaırriri M. Mos • kovitidir. M. Venizelosun aziz dostu olan M. Moskovitinin makalelerinden gazeteye: tOn iki yti evvel dun Hrisostomos öllürülmüştü. Bugun de yangm bütün dehşetile Izmiri yakıp kavuruyordu.* Serlevhası altmda dercolunan birisini gördük. Yannm üstüne ikinci başlık olarak su ibare konmuştur: «O geceki katliâmt sozlerle kitn tasvir edebiiir? Gene o geceki utırapların icap ettırdiği kadar kim gozyaşt dökebüe cektir?* VİRJİL Yazı şudur: «Bu içler acısı hâdtseden artık hiç kimse bahsetmiyor. Bundan 12 yıl evvel, 1922 de tzmhi kül eden, onun mes'ut bucaklanm cehenneme çeviren, zavallı mahallelermi yeis, matem, olüm ve gözyası içinde bnrakan alevler gökyüzüne yükselmisti. Tiaiıa Vekili Ali Bey firketteki Vehâlet memurlan vt Şirket erkânile bir arade Şehrimizde imtiyazh şirketlere ait pürüzlü islerle meşgul olan Nafıa VekiIİ Ali Bey dün *abah saat on buçukta Şark Denriryollan kumpanyasının Sîrkecideki müdürlük dahesrai ziyaret ederek mühhn tetkikat ve temaslarda bulunmustur. Vekil Bey evveli firket nezdindeki Nafıa Basmüfettişi Faik Beyle görüserek kumpanyanm vâriye* ti ve eski hesaplan hakkında îzahat ahnıştır. Ali Bey yanm saat devam eden bu mülâkatı müteakıp refakatinde Basmüfettif Faik, yeni hat komiseri Salâhattin, Vekâlet inşaat dairesi feisi Razi Beyler olduğu halde kumpanyanın direktörii M. Pa* kalın dairesine çıkmıslardır. Vekil Beyle kumpanya direk törü arasında müzakere ve görüf • meler bir saat kadar sünnüs ve çok hararetli olmustur. Bu müzakerelerde kumpanya fen müdürü M. Krisi, hareket şubesi miidürü M. Antomari ve kumpanya (Mabadi Mpfinci tafıifeae) lirr.:r iğğaii tsnasmda Türklere yapfığt ve yapttrdtğt mezaümle mefhur bviunau ve iimdi bir Yunan gazetedsi tarafmdav mazlum mevkiine çikarümak istenüen E$ki Izmir metropolidi Hrîaottomo» Evet... On iki yıl evvel, bugün feytanî bir yangmm, muhteltf yerIerden yükselen alevleri göke sıç • (Mabadi beşinci tahifede) İntihap defterlerinin tetkiki devam ediyor Tetkikat cumartesâye bitecek, defterler her yerde ayni günde askıya konacaktır Bulgarlar jşi âzithlar Neşrettikleri propaganda kartlarında Trakya ve Edirneyi değil İttanbulu bile Bulgar toprağı olarak gösteriyorlar Bulgarla rıı> Balkanlarda bütün kotnşularından arazi iste • dikleri ve onun içkı Balkan an • laşmalarının hiç birine girmedik • leri malumdur. Şimal komşu • larımız, hatta bizim gibi dostluk mukavelesi aktettikleri mil • letlerden bile toprak istemekten çejcinmez ler. ! Pourrizı • *ous supporter « t t e pa\x? KENDI KENDIMlZt TENKtTt Yanlış bir karar Ankaıadan evvelki gün gelen bir haberde Maarif Vekâletlnin Devlet matbaası hakkında yeni ve mührm bir karar verdiği bildirlliyordu. Matbaa • nın varidatı irat kaydedilmiyecek, matbaayı tevsi etmek üzere yapılacak te aisata sarfolunacakmış. Memlekette iktısadî buhrandan en fazla müteessir olan iş şubelerlnden biri de matbaacılıktır. Gün geçmiyor ki eshas elindeki matbaalardan bir ikisi kapanmasın. Bunların bellibash vari dat membalanndan biri de Devlet matbaasının yetiştiremediği Tesmî devair ve müessesat evrakını bedeli mukabi linde basmak olduğuna göre Devlet matbaasınm tevsü demek hususî matbaacıların »ırtlarına binen işsizlik yü künün biraz daha ağırlaştınlması, iş sizleT kafilesine yeni bir grupun iltihakı demektir. Memlekette yeni İş sahalan yaratarak işsizlikle mücadeleyi en esaslı vazife bildiğini anlatan İsmet Paşa hü kumetinin programı karşısında bir tezat olarak gözümüze batan bu karar MaaTİf Vekâletinin varidatını en mübrem ihtiyaca sarfetmek lüzumu noktasından da hatalıdır. Maarifin varldata mı ihtiyacı yofe? Muallimsiz mektep ve mektepsiz yer ml kalmadı? HaOcta okumak ihrJyacını uyandırmak üzere yardım edilecek mu« harrrr, himaye olunacak kitapçı mı tükendi? Devlet matbaasınm varidatile bir yeni mektep açmak, on yeni mualllm temin etmek, 50 muharririn ve matba aeınm kitabını satın almak matbaayı tevsiden daha faydalı olacaktır ve bu boyle yapılmalıdır. ** ta ' v Fatih intihap komisyonu Çaltsma etnannda nüne kadar müntahiplerin ısimlerrai Belediye subelermde ise bashyan ingösteren defterlerin tetkiki bitecektir. tihap encümenleri, defterlerin tetki • Bundan sonra defterlerin asüacağı gün kine devam etmektedir. tayin edilecek, defterler bütün sehirde Vilâyetin her kazasmda mtihabatın ayni günde asılacak ve ayni günde inmuntazamn cereyan etmesi için Vali ve dirilecektir. Asılacak defterler iki ne Belediye reisi Muhittin Bey, Şehir mecvidir. Birisi yamız İntihap hakkını halisi muamelât müdürlüğüne intihap bü(Mabadi ikînci »ahifede) rosu vazifesini vermistir. Cumartesi gürosu vazıresmı vermısur. v,ımHn<w «H • , TO«W«M» «..«.. .... , c fi Miııııınııııııııııııııııııınıı v LÎS Bulgare;» ne supportcront phıs Ia Pa x Jt Bir yandan dostluk terane lerile akıllann t a bizi avutmağa çahşırlar, diğer taraftan da Edirneyi ve Midye tnoz hattına kadar Trakyayı istemekten, bu istilâ siyaseti et • rafında propa ganda yapmakmaktan ve ken • • * •* • dilerini mazlum Bulgarların neşrettikleri propaganda kartlanndan £.gibi gostermek ri (bu resim J. B. irimli almanca ten sıkılmazlar. > mecmuadan ahnmıştır) J. B. mecmuasından naklettiğimiz Bu cümleden olarak Bulgar probu Tıartpostal, fransızca ve Bulgarpagandacıları bir kartpostal nes • (Mabadi altıncı aahifede) retmişlerdir. Bir suretini almanca i Celâl Bey Edirneye ğitti Ihracat işlerini tanzim için dünde Vekil Beyiri riyasetinde mühim bir toplantı yapıldı Iş Bankasının Edirne şubesi buerün acılacak thracatırmzm inkişafı yolundaki tedbirlerle meşgul olmak üzere dün de saat on dörtte tş Bankasmda tkhsat Vekili Celâl Beyin riyasetinde mühim bir toplanh yapümıstır. Türkofis reisi Faik ve içtîcarri unmmî müdürü tsmafl Hakkı ve tstanbulofis müdürü Cemal Beyler bu içtimaa istirak etmHslerdir. Ssat on beş buçuğa kadar süren toplanhyr müteakıp Vekil Bry, tspanyadan gelen üç kisüik bir ticaret ve sanayi heyetini kabul etmistir. Heyetle Vekil Bey arasmda temas ve müzakcreler bir saat devam etmiş ve bu esnada Türkofis reisi Faik Bey de hazn* bulunmustur. tspanyol heyeti, mübadele esasma müstenit ve mütekabil olarak, Türldye ile tspanya arasmdaki ticrî muamele leri arthrmak üzere bazı tekliflerde buhmmuflardnr. ııııiHiıııtııımıtııııııııııın'iııımıııııııuııııııııııiııınıımıııiMiMnııiHiıııııtıııııtııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııtıııım çahşacağız: 1 tş Bankası sergisi bu yolda muvaffak olmuf gayretlerin genis halk kütlelerini harekete getirmekteki nu fuz ve kudretini memleketimirde ilk defa bu kadar canlı olarak tebarüz ettiren bir i; olmustur. Okuroa bcvesi henüz asın derecesine varmaktan uzak bir memlekette yuz binlerce kisi orada en ağır mevzularla saatlerce nnesgul oldu. Herhangi bir bilânçoyu merak edip te tetkik eden kaç kisi vardır? ts Bankası sergisinde yüz binlerce kisi her istatistikle ayn ayn alâkalandı. Çünku bunlar halkın derhal görüp anlıyacağı en kapıcı ve çekici şekillerde arzolun muftu. 2 Banka sergisinde mal, nüma • ne, grafik, tablo, rookayese ve bütün dekorasyon birer gaye olarak değil de vasıta olarak kullanılmıstır. Sergide git< tikçe inkiçaf eden bir kudret bütün az*metile canlandınlmağa calısıhnıshr. Bu Hibarla bâffin sergî oaştanbafabir tezi mudafaa içîn kurulmustu deneoi • lir. Tecrübe bu müdafaada kazanıldı • ğını ispat etmiftir. ^ ' *% 3 %u tecrüBeye H YUNUS NADÎ (Mabadi üçuncü Mahifede) Bugün Sovyet Ratya buyük meseleler karşttında Yaxm: Eski Franste Maliye Nagtn M. G. Bonnet 3 üncü sahifemizde :*ztısat Vekilimiz Celâl Bev tspanyollann, biz'm ihracat madd~ lerimize mukabil mensucat vermeği teklif ettikleri anlaşılmııtır. Yapılan müzakerelerden iyi noüce • (Lutfen tahifeyi çevirinis)
