13 Temmuz 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Bu kilisenin papazı nerede? Beşinci Mektup: Ra Yalova kaplıcaları Yalovanın demirbaşlarından bi; Mir (alaya) card Bine bi itiniz mi? Müşarünileyha an'asıl giğilizdir. Isminin “ne olduğunu , Geçen sene beni ken- di imiyorum, isine Prens dö Gal'in dostu diye 1 dir. Lâkin kendinde insanla Al- dı sölklmiLi bir elçilik kuruntu e- ene 2 bu yüzden — Birtakım lari, —meler gösterenlere pek içer- D, Şimdi dinleyin hikâyeyi! höylüleye ca civarında gezerken Y Mendi “pacaktık emme tezek tü- Ye pis ama, tuhaf değil mi? FELE, Ge m. Yrımübadiller hiye küçük irtihkak sa. iplerinin paralar, SEHİ Gayrimübadila, VELİ ecek zlatı için heliks mis &8 para tee tir. Maliye Vekâletimder “ile bitmiş. Merkez Bankası vamtasie hapiyet onuna verilmiş olan ha? enamenin Zirant Bankasına deyi ir Zeki Bey Baküya gitti Zap iyaseticümbur »kestrası şefi Poe ü n Çiçerin va - irile Odesa tarikile Baküya git giri, Zeki Bey Bakü konserva - me daveti üzerine orada bir 105 konser verecektir. Zeki Beye tedir hanım da refakat etmek- EKONOMİ Ticaret borsasının salarının birleş- tirilmesi düşünülüyor Istanbul Ticaret borsasınm ma- li vaziyeti senelerdenberi bozuk bir şekilde devam etmektedir. Bu yüzden borsa memurlarının maaş- ları da muntazam verilememekte dir. Borsa idare heyeti buna bir ça re bulmağı uzun boylu düşünmüş ve nihayet oda ile temasa gelerek bir anlaşma yapmıştır. Bu anlaş - ma mucibince Ticaret Odası borsa ya her ay borsa maaşlarının mik. darı kadar avans verecektir. Fa - kat borsa bu avansı o ayın nihaye tine kadar ödeyemezse o vakit ar. tuk borsaya ödünç parpa verilmiye cektir. Maamafih alâkadarlar bunun da borsanm mali vaziyetini düzelt mek için kâfi bir tedbir olmadığı- nı görerek ortaya yeni bir fikir at mışlardır. Bu da Ticaret borsasile hayvan borsasını ayni idare altın. da birleştirmek ve Ticaret odasına raptetmektir. Bu fikri ileri süren - lerin kanaatine göre ancak bu şe- kilde iki borsanın geliri giderini koruyabilecektir. Ticaret odası bu meseleyi tetkik etmiş ve muvafık görmüştür. Her ne kadar iki borsa mensuplarından bu fikre muarız olanlar varsa da taraftar olanlar da çoktur. Hayvan borsası doğrudan doğ- ruya İktisat Vekâletine merbut ol duğu için Ticaret odası bu şekli İk- tısat vekâletine teklif edecektir. Ergani madeninde Ergani bakır madenleri şirke - ti şimendiferin Erganiye varması yakınlaştığından maden havzasın da madenin işlemesini temin ede- cek yeni tesisat vücude getirmek- tedir. Bu meyanda maden havza - sında bir izabehane, kuvvei muhar reke santrali ve dört adet mütehar rik vinç kurulacaktım. Sağlam ayakkabı Ayakkabıcılar Cemiyeti ayak - kabı ösnafının bükümetin aldığı himaye tedbirlerinden sonra çalış- ma tarzlarını ve tutacakları yolu gösterir bir beyanname neşretmiş- tir. Bu beyannamede ezcümle de- nilmektedir ki: “Memleketin ve memleket evlâtlarının hayır ve se- lâmetini ber şeyden üstü Cümhuriyet hükümet! lâstik ayak kabılarının beher kilosuna 150 ku ruş istihlâk resmi koyacak, en bü yük, en candan dileğimizi yerine egtirmek suretile bizlere büyük bir lütüf gösterdi. Acıklı vaziyetimiz iyiliğe dönmüş oldu. Bizler de bu şefkatin borcunu ödemeğe mecbu- Beyanname şöyle bitmektedir: “Çok dikkatli ve ütiz olmalıyız, akdirde o yüksek Oo Cüm. hiümetimizin bizlerden esirgemediği büyük sefkate nan - ko.mük etmiş oluruz. Haydi mes - lektaş, vazifeni iyi bil...,, Ayakkabıcılar cemiyeti ayrıca sağlam ayakkabı imali için sanat- kârlara usuller gösterecektir. Esnafın cüzdanları Esnafın cemiyetlerinden cüz - dan alma müddeti bü ayın 15 ine kadar tahdit edilmişti. O zamana kadar cüzdan alarak muayene yap tırmıyan esnaftan ceza almacktır. Lâstikçilerin fıbrikalarında Lâstik sanayiile ayakkabı, de- ri ve kösele sanayi erbabı arasın. da çıkan ihtilâfın her iki zümre - nin menfaatle.ine uygun bir şekil- de halini tetkik için Oda tarafın- de memur edilen komisyon dün lâstik fabrikalarından Haliç fab - rikasında bulunanları gezmiş ve | defterleri üzerinde tetkikat yapa - rak sahiplerini dinlemiştir. M. Suriç Dün Odesaya hareketi mukar- rer olan Sovyet Rusyanm sabık Ankara büyük elçisi M. Suriç ha- reketini bir müddet daha tehir et- miştir, Mide, Barsak ve Karaciğer rahatsızlıklara APYONKARANİSAR sımlarda > Tİ çok müşkülleşmiştir. Kâğıthane dere MİLLİYET CUMA 13 TENMÜZ 1934 Memlekette gizli nüfus Mali vaziyetibozuk| Yeni kanun ağustosun on beşine doğru Ticaret ve hayvan bor. memleketin her yerinde tatbik edilecek İstanbulda bulunan mektum nüfus 12.451 dir, bunun bütün şeh- re nisbeti yüzde 12dir izli nüfusun meydana çıkarılma. kanunun ağustosun on beşine doğru memleketin her yerin - de ayni günde tatbikatma geçilmesi çok muhtemeldir. Gizli nüfusun ceza- sz olarak yazılması muamelesine de devam edilmektedir. Fakat yeni ka - mun, bazı cezai maddeleri de ihtiva ettiğinden tatbikatına geçilince artık bu gizli nüfus işine bir nihayet veri- leceği ümit olunmaktadır. Gizli nü- fusun kaydedilmesinde bazı vilâyet « ler sürat göstermiş, lâkin bazı vilâ - yetler geri kalmıştır. İstanbul da bun- lar arasındadır. Diğer birçok vilâyet ve kazalarda belediyeler teşkilâtı da bu işe sarıldığı halde İstanbul beledi- ye teşkilâtı (muhtarlık işleri de bele- diyeye devredilmesine rağmen) çok geri kalmıştır. Bu hususta mülhakat belediyelerine yeniden emirler veril - miştir. İstanbulda mektum olarak nü- fusa yazılan 12451 kişidir ki, bu İstan bul nüfusuna nisbetle yözde 12 dir. Halbuki burada mektum nüfus bu mik dardan daha çoktur. İzmirde 39184 kişi kaydedilmiş - tir. Adanada 3181 kişi kaydohmmuş tur ki, oranın nüfusuna nisbetle yüz- de yirmidir. Mardinde 66000 kişi kay dolunmuştur. Umumi nüfusuna göre nisbeti yüzde 28 dir. Sinopta yüzde 6, Siirite yüzde 35, Diyarrbekirde yüz- ie 7 Nüfus Umum Müdürü Ali Galip Bey de 16 dır. Nisbetlerin bilhassa şark mıntakaları için doğru olmadığı ka - naati vardır. Çünkü aşiretler gizli nü- fus mikdarı fazladır. Herhalde yeni kanimun tatbikatile daha bir milyon ü meydana çıkarılması Şehrimizde bulunan ü Ali Galip Bey, nüfus ve iskân işlerile meşgul olmak ta ve şubeleri teftiş etmektedir. Nü - fus şubelerinin bugün vaziyetleri gok mühtaer ıslahtır. HALİÇ DOLUYOR! Yakında Eyüple Sütlüce arasındaki saha nın futbol sahası olduğunu mu göreceğiz Belediye Haliç şirketinin müracaatlarına verdiği cevapta bunun için mühim tahsisat lâzım geldiğini bildirdi İstanbulun belli başlı dertlerinden birisi de şüphe yok ki, Halicin temiz- lenmesi meselesidir. Günden güne bir sanayi mıntakası haline gelmesine rağmen henüz rağbetsiz duran Hali- cin yıllardanberi ihmal edilen temiz - lenmesi işi artık daha fazla ihmale ta redir. Kasımpaşa önlerinde, bilhassa Balat ve Hnsköyden yukarı olan ki- deniz vasıtalarının işlemeleri tinin mütemadiyen taşıdığı kumlar Ha- ici ayyen ve dar bir saha ilmektedir. Buradan itibaren yu - karı kmımlarda da vaziyet tamamile aynidir. ğ Vapurların toprağı kazıyarak geçtik- leri bu dar sahada, muhakkak ki, bir müddet sonra büsbütün dolacak ve seyrüsefer inkıtaa uğrayacaktır. Ni- tekim Haliç şirketi erkânindan bir | zat pek haklı olarak: (Birkaç sene sonra Eyüple Sütlüce | arasındaki se hanın mükemmel bir futbol sahası ol- duğunu görürsek o hayret etmemeli yizl,, demiştir. Bu da metelenin ne kadar ciddi şekilde / telâkki edilmesi lâzrmgeldiğini göstermektedir. Halicin dolması ile en yakından a- Tâkadar olan Haliç ti ötedenbe- ri belediyeye birçok müracaatlar yap muş, temizli i Tüzumunu kat'i şe- kilde bildirmişti tedir. Çünkü, gün geçtikçe çoğalan bu fabrikalar, ihtiyaçların: deniz yo- Mile'temin ettikleri gibi sevkiyatlarını da gene deniz vasıtalarile yapmakta - e. Belediye , Haliç şirketinin son mü râcastlarma verdiği cevapta, temizlen mie işinin kendi vazifesi haricine çıktı ğini, bunun için mühim tahsisata Tü - zum olduğunu bildirmiştir. Anlaşılıyor ki bu sarctle belediye bu işi başara - cak vaziyette olmadığını öne sürmüş- tür, Fakat, vaziyette tedbir alınmak suretile Halicin bugünkü derecede za yıflaşmasna meydan bırakılmamış ol saydı ve hiç değilse iki senede bir de- fa temizleme ameliyesi yapılsaydı böy le mühim tahsisata ihtiyaç göstere - cek bir vaziyet karşında kalınmamış olacaktı. Şüphe yok ki, bir müddet sonra iş büsbütün sarpa saracak ve © zaman daha bir misli fazla tahsisata Mizan sü ci ai Haşir! sımpaşa, Eyüp de biriken adacıkların genişlemesine ve hiç olmazsa bu yegâne geçidin de tıkanmasına meydan verilmeden te- mizliğe başlanması lâzımdır. Şebrimizdeki Amerikan gemileri Limanımızda misafir bulunan Amerika birleşik hükümetlerinin ! Cayuga Sebago sahil muhafaza gemileri kumandan ve zabitleri dün şehirde gezintiler yapmışlar - dır. Amerika sefiri Skinner, dün akşam gemi kumandan ve zabitle- ri şerefine hususi bir ziyafet ver - Sarıyer kazası dahilinde köy bekçisi teşkilâtı çok düzgün bir şekle | konmuştur. Bekçilere yeknesak elbi sele: verilmiştir. Kaymakam Mem - duh ve jandarma kumandanı yüzbaşı Hilmi Beyler bu işlerle çok meş- gul olmaktadır. Resimde Memduh ve Hilmi Beylerle köy bekçileri gö - rim MAHKEMELERDE Hiç tabanca ile Kalp kazanılır mı? Budapeşteden İstanbuldaki sevgilisini tehdit etmiş? Dün üçüncü mahkemesinde ceza çok dikkate değer bir ölümle / tehdit davasına bakılmıştır. Davacı, Anna Şuvarts isminde bir Alman kadınıdır. İddiaya göre, Alek- ismindeki eski nişanlısı Buda - kendisi diy si bi yoryor ve ezcümle şunları söylüyor - var için öMüreceğim, hattâ bunu tasarladım, bi- Ve. rada da her hangi kanlı bir vak'a- , Yâ meydan vermek istemezsen derbal zelmelisin!,, Davacı, eski ni: cezalandı. rılmamasmı, fakat iz'aç (oetmesine de ieey'dan bakmama istediğini eö9” li, Müddeiumumi muavini Nurettin B., mektupların şiddetli bir muhabbetin i- fadesi olduğunu, resmen tehdide isal e docek ibareler bulunmasına rağmen ortada sarahat bulunmadığını söyliye « rek suçlunun beraetini istedi. Mahkeme heyeti, kısa bir müzake- reden sonra bernet kararı verdi. Adanadaki azılı mahkümlar getirildi Dün şehrimize Adana hapisanesin- den 20 mahküm getirilmiştir. i inde mütemadiyen gürültü mahkümler, nezareti | altında olarak umumi hapishaneye teslim edil - mişlerdir. 5 Mkümiyek Ç misddederini burada geçirecekler ve sıkı bir inzibat! alında tutulacaklardır. Müsaadesiz liretler Geçen gün Galata rıhtımımda Na - in le Tevere re er ml ee Italyan mektebi muallimlerinden (Sala- Otomobille Harbiyeden geçerken dik- katsizlik ve tedbirsizlik O yüzünden Muallâ adlı 10 yaşlarında bir kızım ö - lümüne sebebiyet veren şoför Şerif e - mahalline gelen iki polis memuru şahit Duruşma hazırlık tahkikatında ifa- deleri bulunan diğer şahitlerin çağrıl- maları için muhakeme başka güne bı - yakılmıştır. Sandalya hırsızları bağlı mi Şirketi e riye vapuruna sandalin yanaşarak içeri- sindeki leri aşırmaktan —— bulunan İsmail ve Mehmet adl: iki ki. ai h azmi inin kemesinde mevkufen devam edilmiştir. İki suçlu da hüdiseyi Uarsamen in - kâr etmişler bu işle alâkaları olmadı - #mi ileri sürmüşlerdir. K Dinlenen şahitlerden bir kısmı va - ziyeti tamamen tesbit etmişlerdir. hakeme başka güne barakılmıştır. Bir hirsizlik davası ânci ceza mahkemesinde bir hır © dzlık o davası heticelemmiştir. Kadir - : rın kimler olduğunu teşhis edemiyece. Bini e, —ğ——— Esnaf cemiyetleri müra- kebe bürosu Ticaret odası meclisi evvelki gün vilâyetin kararma rağmen Es Daf cemiyetleri mürakabe bürosu- nun odaya merbut olmaması lâzım geldiği neticesine varmıştı. Mec - lis bunun İktisat Vekâletine bildi- rilmesine karar verdiğinden dün Meclisin bu temennisi İktisat Ve- kâletine bildirilmiştir. idin serdi için başka Nüfus hesapları Dünkü yazımızda nüfus siyase- tinin ehemmiyetinden uzun uza - dıya bahsetmiştik. Filhakika 1927 senesi eylülünde 14 milyon olan nüfusumuz 1934 de 17 milyona çık mıştır. Hiç şüphesiz ki Cümhuriye tin onuncu yıldönümü münasebeti le ilân edilen affi umumi, birçok mektum nüfusun meydana çıkma- sına sebebiyet vermiştir. Ve çok iyi olmuştur da.. Fakat bizim nüfus hareketleri üzerinde asıl bilmek istediğimiz sey “tabii tezayüt,, nisbetidir. Ve- fiyat ile tevellüdat arasındaki fark tır, Hiç şüphe yok ki nüfus mesele si veyahut nüfus istatistiği dedi - ğimiz zaman anlayacağımız nok - ta yalnız nüfusun tadadı ve bunun rakâmlarla ifdesi değildir. Asıl a- ranılması lâzımgelen cihet bu is - tatistiklerin tahlili ve tahlilden çı- karılması lâzımgelen neticelerdir. Ancak bu vasıta iledir ki memle « kette nüfus hareketinin seyrine dair umumi kanunlar elde edebi- lir ve bu kanunlar vasıtasile is - tikbale ait keşifler ve doğru tah- minler yapabiliriz. Bu sayede tevellüdatın mikda- rım biliriz. Bu tevellüdata âmil o- lan sebepleri buluruz. Bunun ge - rek kanunlar, gerek diğer vastta- larla daha #azlalaşması çarelerini ararız, Gene bu sayede vefiyatı bi liriz. Bunun sebeplerini ve bu se - bepleri ortadan izale edecek vası taları ararız. Memlekette en çok hangi hastalıkların veya hangi yaşta ve hangi mıntakada yaşayan insanların vefiyat üzerinde âmil ol duğunu görür 9e bunlara karşı te- dabir ittihaz ederiz. İstatistik teşkilâtımızda asıl en büyük işi görecek olan böyle bir “tahlil” şubesi olacaktır. Bunun süratle, ve lâzımgelen şartlar dai- resinde mevkii tatbika vazedilme- sini beklemek hakkımızdır. Senevi yuvurlak hesapla yarım milyon tezayüt var diyoruz. Ve bu üt gözümüzün önündedir. Fa kat acaba yarım milyon mu, daha fazla mı bir tezayüt vardır? Hiç şüphe yok ki meselâ 14 mil yon nüfus, senevi yarım milyon bir fazlalık arzederse, 17 milyon 'daha fazla bir tezayüt gösterir; nüfus, faiz üzerine faiz yürütülen bir para gibidir. Gün geçtikçe ken disine icrayi tesir eden âmiller faz lalarşr ve nüfus bir çığ gibi büyür: İşte bize lâzım olan cihet bu faizi mürekkebin hesabıdır. Biz, Türkiye nüfusunu bu 7 se- ne zarfında vasati yarım milyon fazlalaştığını kabul ederek bir he- sap yaplık. Bu hesaba göre Türki- ye müfusu senevi , 1000 de 30 bir fazlalık arzetmektedir. © Halbuki velüdiyetin en fazla ol duğu 19 uncu asır nihayetlerinde Avrupada, yalnız tevellüdat mik- darı 1000 de 30 - 40 tır. Bu itibar- la mektum nülasan bizdeki bu binde mikdarına çok fazla icrayi tesir ettiği görülmektedir. Halbuki mektum nüfus, nüfus hareketleri üzerinde ve daima hissedilecek il ir. Arızi bir hâ 'disedir. Bundan sonra Türkiye cümhuriyeti dahilinde sicilde ka - çakçılık yapacak kimseye tesadüf olunacağını zannetmiyoruz. Asıl mühim olan tabii tezayüt nisbetidir. Bu nisbetin de “velüdi- yet kabiliyeti, cihetinden en yük- sek memleketlerden biri olan Tür kiyemizde çok fazla olması lâzım geldiğine kaniiz, Ancak bunu ka- tiyetle bilmek herhalde tahminden daha iyidir. Teşekkülü anındanberi vatana ve millete daima meşkür hizmet - ler ifa eden İstatistik Müdiriyeti « nin bu hususta esaslı bir faaliyet göstereceğini kuvvetle tahmin edi yoruz. Mümtaz FAİK BORSA (iş Bankasınan alınan ctvelir 12 Temmuz 934 AKŞAM FIYATLARI İSTİKRAZLAR TAHYİLAT İstikrarı dahili | 93 Ğ Ruhtan 7s 1933 Ergani 0350 Mümessil ku- Usitürk 2040 $ onsuz 48,75 ” “ 7745 .” “ Bs » an 2745 - m se ESHAM Iş Bankayı Nam 9 Reji Kupon- “. Hamiline » dei — ye Tk 1940 > Çimento 1118 5S Ğ itine dey, 14,00 Tramvay Sİ Susk dey. 1— Anadolu Hisse 27,105 Balya 155 Şir. Hayriye 154 Şerk macun 420 ÇEK FIYATLARI Londra 2344 Prağ 1,2 Farin 1206 | Belgrat 3m Nüyork 79,54 4 Madrit 52 Milâne 22740 $ Berlin 207144 24 4 Zleti 420,10 Atina Penge 4,0550 Brüksel Bi Amsterdam — 1,790 $ Moskova 10.745090 Setya s0,13,56 $ Vi