İ HABERLER m 9 z | © TARİHİ TEFRIKA:49 R May İ ” İttihat ve Terakki! m'ne mensup Bulgeç çetelerile Bul- gar muhtariyeti için mücadele eden Bulgar çetel biribirinden ayırı mıyor ve iki tarafı da tepelemeğe ğ çalışıyordu. Muhtariyetçi çeteler Makedonyalı Türkleri Makedonya © İ milletinden addettikleri için Türk: «lere katiyen düşman değildiler. Bal kan muharebesinde Türklere karşı yapılan katliğmları bir çok de menelmek suretile de Türklere dost olduklarını ispat eylem'şler. İdi. istipdadıdir. Ortalığı bu hale geti- ren, bu derece tâhammülfersa kı- lan şey mülki ve s'yasi hürriyetin kat'i eksikliğidir. iz Anadöluyu, Arabistanı ve yahut Trabulusgarbı muztarip eden aynı maraz Makedonya'ya da müstevli- dr. Türk, Arap, Arnavut, Çerkes, Kürt, Ermeni, Ulah, Yahudi, Sırp Rum ve Bulgardan mürekkep olup Osmanlı namile bihakkin yadetti- ğimiz ne kadar unsurlar varsa kâf- fesi aynı meşakkati çekiyorlar, ay- nı boyundurukta inliyor'ar. o Ne Makedonya'da, ne de sair v lâyet- Jerde mümtaz ve mazlüm olarak i- ki çeşit halk vardır. Avrupa Makedonyalıları e yar kılmak istiyorsa yapacağı İiydakdadır. Makadudii ser dk dahil olmak üzere bütün Osmanlı. ları mes'ut edecek surette şimdiki Tak yardım ediniz. Yoksa yalnız. Makedonya namile başlı başına bir| fenalık görmekten ibaret olan nok- tai nazarınızı biz hiç bir vakit ka- bul edemeyiz. Makedonyada hıristiyanlar aley- hine mevcut olan b'r müslüman ta- tssubundan bahsolunuyor. Bu iddia her türlü esastan âri olan bir ür- cüfeden ibarettir. Bu kadar fena, bei az bilinen müslümanlar Mak: yaya yeni gelmiş adamlar ne arih b'ze gösteriyor i Tü müteşekkil dit kabileler Makedonya daha ye” dişahlâr tarafından fethedilmez - den çok evvel gelerek oraya yerleş miş'erdir. O halde el Türklerin haylı eski tarihi hakları | vardır. Eski Türklerle sonradan nı teşkil ederler. Ahalinin yüzde elli beşi müslümandır. Böyle iken kendiler'ni hiç düşünen olmadığı gibi bilâkis Avrupa'nın olanca mü- dahaleleri onlar aleyhine tevcih e- ya Umumi asayişi ihlâl ve Av. upa devletlerin'n rine im eğrinin doğruya mü: © lerini teshil etüklerinden © lahat denilen şey Avrupanm Bul. gorlara vadettiği muzir bir hediye- ed ye rılmıyorlar. daki sivil memurları, konsolosları hep iğtişaş ocağıdır, açıktan açığa hıristiyanları dindaşları aley bine ve vatandaşları olan müslü - © manlar aleyhine din muharebesine sevkeden birer acentedir. Makedonya ıslahatı tab'r olunan K bu feci neticeli komedyada elemli , ve şayanı hayret bir cihet varsa, © da Avrupa'nın tecahül ve tarihi nisvandır. Avrupa hatırla- (BAHAEDDIN ŞAKİR BEYİN BIRAKTIĞI VESİKALARA GÖRE) nasıl tahrikât yapıyorlardı? Halbuki gerek meşruliyetten ev-| mak istemiyor ki kendisi daha bun! vel gerek sonra Türk jandarması | dan kırk elii sene evvel, tevsii me- ve Türk askeri Bulgar «mperya'iz- | malik politikasını tatbike vakit gel miş zanneden Ruslara karşı bizzat Türklerle omuz omuza harbetti. O halda şimdi niçin Rusların emelle- rine hizmet ediyor?,, Beyannamenin sonunda Make - ddnyada ihtilâller çikararak çetele- rin Sofya, Belgrat ve Atina hükü- metleri tarafından idare ed İdikleri ve o çeteler Bulgaristandan, Srrbis- tandan ve Yunanistandan yardım ene olürsa, ramadan ortadan kalkmış olacağı beyan edildikten sonra Makedonya için devletler tarafından alınan tedbir- lerin esassız olduğu hakkında bir kere daha o devletlerin nazarı dik- katleri celbediliyor, İstanbulda taz yik yaparak müstebit idarenin taş- kınlıklarına nihayet verdirilmedik- çe, padişahın zulüm ve istibdadın- | dan Osmanlı milletleri kurtarılma- dıkça bulunan bütün sureti tesviye- | lerden müfit bir netice çıkamıya - cağı anlatılıyordu. Beyanname şu suretle bitiyordu: “Avrupa bize karşı bile ettiği hatalı siyasette devam eder, Make- ya valii umumi layinine, ora-| “ daki Osmanlı ordusunun tahdidi miktarına teşebbüs suretile müda- halede ileri giderse, o halde zalıâ- lilerine arzeder'z ki artık sabrımız | tükenmiştir ve şerefli bir ölümü se- filâne ve zelilâne bir hayata tercih ederiz. Fakat bu son harekete lüzum kal evvel ümit ederiz ki zatığ- leri metalibatımızın meşruiyetini lütfen teslim buyururlar ve bir tu- fan zuhurunu men' için elden geldi ği kadar çalışarak şu iki kelimede hülâsa eylediğimiz ümidim'zi mev- kik file çıkarmak için bizi tenezzü- len serbest bırak; Biz bize, b'zim «ye Biz bize, bizim için Terakki ve İttihat Cemiyeti bir taraftan Avrupa devletli de bu ve buma benzer muhtıralar ve teşebbüsler yaparak Makedon- yanın Türkiyeden ayrılmasını me- netmeğe çalışırken diğer taraftan da Rume'indeki islâm ahal yi ika- za ve Abdülhamit aleyhine tabrike uğraşıyordu. Bu münasebetle “Ar. navut , de bir be - milletinin bütün hislerini tahrik €- decek cümlelerle dolu olan bu be- yannamede deniliyordu ki: “Ey cesaretile dünyayı titreten Arnavut milleti, ey aslan yürekli Arnavut beyleri! Görmüyor muru- rin gelmesine kim sebep oldu? Ko- ca bir milleti ecnebi kumandası al- tına kim soktu? Eğer vatanımızı, hükümetimizi biz ıslah etseydik, a- daletle iş görseydik o başımıza bu haller gelir mi idi? Evlâtlarımızı, Irz ve namusumuzu Karadağlılara — Bitmedi — ECNEBİ Pester »r Lloyd'den : : 18 Nisanda, Türkiye ile yeni bir iti- olduğu üzere lâf aktedilmiş ve dit edilmiş addolunur. Bu itilâf çerçe- deni dahilinde öğ. milyon pengö hıy- metinle iki bir alış veriş yapı- labilir. Türkiyenin serbest itkalât bis- tesindeki eşyadan Türkiyeye gayri mahdut mikdarda ithalât yapılabilir. Bundan başka itilâfnamede nan baz: eşyadan bilmuhavele tesbit edilen kontenjan mikdarı kadar eşya Türkiyeye ithal olunabilir. Başkaca Türkiyeye, 500 beygir ve 3 milyan pen gö kontenjan kıymeti haddi dahilinde ekine damızlık hayvanat ithalini de serbest bırakmıştır. Türkiye Maco- ristana ithal edilebilecek eşyo meya- nında kuru meyoa icin 600 bin pensö kıymetinde kontenjan o verilmiştir. HARİC M. Barthou'nun beyanatı . Makedonyada milletler aleyhinde ı Rusyanın milletler cemiyetine girmesi | Avrupa sulhu için mühim bir hadisedir i Fransız hariciye nazırı Mecliste Fransanın | harici siyaseti hakkında izahat verdi PARIS, 26. A.A. — Mebusan mmceli- sinde harici siyaset hakkında cereyan e- den müzakereler esnasında hariciye ma- İ zarı M. Barthou, Versa'es muahedesi- ne sadık olan Fransanın Avusturya s08- yalistlerinin çıkarmış o!dukları isyanın kanlı bir surette tenkili yüzünden müş- killleşmiş olan ler li İngiliz ve Italya ile müştereken neşre- dilmiş olan K F | başka memleketlerin <e isyanların tenkili hususunda daha az siddetli davranılmasının faidelerini an latmıştır. Her halde Fransa, merkezi Avrum- nen sulhu için eizem olan Avusturya is- Lehistana ee sayek esnasında Le- ile Rusyayı yekdiğerine yaklaş- tırmağa çelişınış olduğunu söylemiştir. Rusyar: : Milletler Cemiyetine girme- >. e eş bahseden M. Barthou, Bunun Ara, sulhu için pek mühim bir —— olacağını söylemek isterim. M. İL evinote ile Rusyan'a o Milletler | Cemiyetine girmesi humusunu görüş | gür olan hariciye marn, Rusyanın Fransanın hattı hareketi me olacağıma bulunmanın arası ol rağ'da kendisine karşı eyi kabuli hatırlatmış gösterilmiş olan ve büyük fikirli, büyük kalpli ietiyer ve hakiki ö na etmiş ve manileylin Hağeiyetim kendisiyle iftihar edeceği olduğunu söylemiştir. Üölüstan icra etmiş olduğu seyahatın ittifakını teyit ve tahkim etmiş ol mu, söyleyen M. Barthou, Roman- © Yuşoslavyayı ziyaret etmesi İl davetleri kabul edeceğini söylemi insanlardan ia Barthou, her iki memlekette Fran- kabule mazhar olacağını ve demiştir kiz “ Çünkü bu ziyaretlerim, şayet mevcut ise, ortadaki sui tefehhümleri izale ede cektir.” M, Berihou, bundan sonra M. Titü- lesco'nun senasında bulunmuş ve'bugün Türkiy. Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyle görüşeceğini ilâve eylemiştir. Mümnileyh Fransanın, bu suretle bir dostluk siyaseti takip ettiğini silahları bırakma meselesinde kendisinin takip etmekte olduğu siyasetin, seleflerinin ta- kip etmiş oldukları siyasetin ayn oldu- Bunu sörledikten sonra ki: Bu siyaset, emniyet içinde silâhları bırakma ve hukuk musavatı siyasetidir. Dünya bir harbe Hazırlanıyor İAmerikadaki Rus sefirinin mühim beyanatı FILADELFİ, 26 . A.A. — Ti mem- leket arasında kültür münasebatının in- kişafı için yapılmış olan Amerika - Sov- yet enstitüsünde söz alan Sovyet Sefiri yoldaş Troyanovaki, Amerikaya geldi- ği zaman dünya sulhu için duyduğu en- dişeleri izhar ettiği hatırlatarak demiş- tr ki: “ O zaman, Sovyet Ruuya le Japan: Ya arasmdaki münsebai tim Zira bu münaşebet hakkımda shin idim. Ve Avrupa ile Azyadaki umumi vaziyet hakında daha bedbin idim. Dünyanın vaziyetini şimdi, o zaman tasavvur ettiğimden daha karanhk ol. duğunu zannediyorum. Filhakika açık tan açığa bir harbe hazırlanışa şahit o- leyoruz. Harbe başlamak için silenin ortaya atılacağını beni bu erya serbest liste ve kontenjan lis telerine dahil bulunmasa bile ithal edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kabil- den umumü mübayaat işleri de kliring usulü ile tesviye olunacaktır. Her mem leketten yapılacak ihracat, menşe hadetnameleri ile tevsik edilecek e bu sahadetnameler salâhiyettar tica- ret ve sanayi odaları ve di- bir İlan tarz edilecek ve Türk konsolos hanesince tasdikli bulunacaktır. İki çi devletin hükümet e ene İrapr kampansasiyonu işlerini de yapmağa mezundurlar, Diğer güna yanik Budapeşte Ticaret ve Sanar yi Odasının İhracat Bi ve başkaca Macar Harici Ticaret Daire- Ancak Fransa, askerlik teşkilâtı haricin- de ve fakat askeri mahiyette yapılmak- ta olan teşkilâlin vücudundan * bihaber değildir. Fransa, muahedeler ahikâmına tabiyeye mecbur olan milletler silâhlan- makta iken kendi silahlarını bırakmağı kabul edemez. Hükümet, 17 pisan tarihli notasında Frensiz siğasetinin daima eski şekli ile de:am etmekte olduğunu ( teyit etmiş- N konferansınnı. elde edeceği netice, | silâhları birakma olmalıdır. Muahedeleri ihlâl etmek su- ret yle yeniden emi muhik ve Siddletli - Bu nota, Fransanm sesidir, fakat ne | Milletler Cemiyetinin, ne de sikihları br- | rakma konferansının kapanmış değildir. Hükümetin Milletler Cemiyeti- ne sadik olduğu gibi sulh davasna da Fransanın hukukundan ferayat etmek- ten imtina eylemek suretiyle Sarre hav- zası ahalisini mukabele bilmisillere ma- ruz bırakmamış olmakla iftihar eylemek | te olduğunu ilâve etmiştir. M. Barthou, Sarro komitesi reisi M. Aleisiye reylerin serbestçe verileceği hakında Almanya tarafından geen. mak istediğini ve varlar sarih tedbirlerle filiyat intikal elinedikçe bunlar hakkında mü. ka beyan edemeyeceğini kaydeyle. | daima sadık kalacağını İtalya ile kat'i bir “Antant kordiyal” y: im- kânsiz olmadığımı, son zamanlarda yapı- lan görüşmeler neticesi İngiliz - Fran- #ız münasabatında burudet basi olmuş olduğuna da kani bulunmadığını. ilâve etmiştir. M. Barthou, Fransa'nın katiyen mün- ferit vaziyette olmadığım söylemiş ve hatta sosyalist meb'uslardan bazilerinin de iştirakiyle umumi surette yapılan al- kışlar arasında : “ Hiç bir zaman ciha- nın kendisini dinlemekten (ariğ olmamış olduğu Fransanın sesini son seyahatla- rm esnasında silmiş isem bu | netice, mesnimizin mükâfatı olacaktır.” demiştir. Merliz, harici siyasete müteallik izti- zah takrirlerinin müzakeresini M. Bar- #kou'nun Cemevreden avdetine talik et- miştir. Yunanistanın Bahri programı Zenan Yeniden kruvazörler ve destroyerler imal edilecek ATINA, 26. A.A, — Reuter Ajansı | bildiriyor Bahriye nezareti, yeniden hafif kru- vazörler ve desiroyerler inşasinı derpiş eden bahriye inşant programını hazırla. tr. Bu programa o nazaran düre zen senede ikmal edilecektir. İ nunun lâyihası lideri Hazırlanmakta olan bu inşaat | İran Şahı Hz. 16 haziranda Ankarada bulunacaklar Şah Hz. Ankarada 4, İstanbulda, 2 gün kalacaklardır "ANKARA, 26 (Telefonla) — 10 Haziranda hududumuza gelecek olan İran Şahı Hazretlerini karşılamağa memur edilen zevat Trabzona harekete hazırlanmaktadır. Programa göre Şah Hazre'leri 16 Haziran Cumartesi günü öğleden sonra Ank arayı şereflendirecek!erdir. Dost - let reisi Ankarada dört gün kaldık tan sonra İs'anbula gidecek ve orada iki gün kadar kalacaktır. Yenişehirde Millet Meclisi Keisliğine man. köşkün Şah ni. ikametlerine tahsisi karar'uşmıştır. Şah Haz- retlerine lerinde Hariciye ve Saray nazırları yüksek rütbede za- biler ve Tahran büyük elçimiz ref ahat edecektir. Hariciye Vekili Tev- fik Rüştü Bey ile Riyaveticümhur Umumi Kâtip Vekili Hasan Rıza Bey muhterem misafiri Trabzonda İstikbal edeceklerdir. İran sefiri Şah Hazretlerini Maküde karşılamağa gidecektir. Muhterem misafir Trab- zona kadar hususi otomobilile gelecek ve Trabzondan Samsuna kadar Yavuzla seyahat edecektir. Hudutta ve Trabzona kadar olan yollarda her türlü hazırlıklar ikmal edilmiş t. Ankarayı teşriflerinin akşamı Ga zi Hz. muhterem misafirin şerefine Çankaya köşkünde bir ziyafet vere- ceklerdir. Müteakıp akşamlar ziyaf et ve resmi kabuller tertibi mukar- verdir. İzmir - Kasaba hattı alınıyor ANKARA, 26 (Telefonla) — Izmir - Kasaba hattının satın alın- ması etrafında cereyan etmelde ol an müzakere kat'i safhasına dahil e di Satı a makavelenam esinin bugünlerde parafe edilmesine intizar edü ir. Emir Faysal taarruz emri verdi KAHİRE, 26 si A.) — - Hüde ydeden bildirildiğine göre Emir Fay sal, kıtaa'ına San'a üzerine yürüm ek emvini vermiştir. o Yemernlilerin dağlardaki mevzilerine karşı şimdiden taarrız başlamıştır. * » . M. Çaldaris Dramaya gidiyor ATINA, 26 (Milliyet) — Başvekil M. Çaldaris refakatinde Hava Nezareti Umum Mü. M. Yalistra, Hava Nezareti Erkânı Harbiyesi Reisi M. İkonomo ve Hava Münak alâtı Şirketinin müdürü bulunduğu halde bugün sabah saa! 9 da Yunan Hava Şirketinin bir tayyaresile hava hattının temdidinin resmi kü şadında hazır bulunmak için Drama ya hareket edecektir. Bu vesile ile M. Çaldaris bugün Dramada hühü - metin münakalât siyasetine işaret eder bir nutuk irat edecektir. Yeni vergi lâyihaları bu sabah z ği Mecliste görüşülecek ANKARA, 26 (Telefonla) — Muhtelit Encümen yeni vergi kanan Jâyihaları üze'inde tetkikatını ikm al etmiştir. Tab'a verilen bu lâyiha- larla encümenin mazbataları yarın sabah saat onda toplanacak olan Mecli:te müzakere edilecektir. Meclisin öğleden sonraki toplantısında ise 934 bü'çesi projesinin heveti umumivesi üzerinde müzakere başlı- yacakter, Posta, T: elgraf Telefon Umum dürlüğü bütçesinde tasarruf ANKARA, 26 li — Bu sene, Telgraf ve Telefon Umum müdürlüğü mevcut kadro münhalâ tını mevkuf tutmak suretle bütçesin- Bundan başka amm müdürlük bazı memuriyetlef hakkında tet kikat Bu cümleden olmak üzere bir kısım daki iloların da vazifelerine nihayet verilmesi mai U mum müd. ii br le me marların terfi ve tecziyelerile inzib at cezalar hakkında hükümler ola: cak, mevcut Posta ve Telgraf mektebinin tekemmülü içinde esaslar bulunacaktır. Umum Müdürlük için bir iaavün ve tasarruf sandığı teş- kili için hazırlık yapmaktadır. Gümrüklerde kullanılan bazı evraka müdafaa pulu yapıştırılacak ANKARA, 26 (Telefonla) — Gümrüklerde kullanılan bazı evra - Bahriye programında, yeni tezgâhlar, sabih doklar, denizaltı gemileri için ant: repolar inşası da dahildir. Yunan deniz inşaatçıları bütün bu in- şaatın yerli tezgâ yi “İs temektedirler. Feci bir kaza DENİZLİ, 26.A-A. — Denizli - Ho MATEUATINDA OKUDUKLARIMIZ 3 A Yüksek m işleri, in blebeya yar- dem işleri, Alman yüksek aşik lm ikram eskil içinde içinde Pe ka Müdafaa pula yapıştırılması ha kkındaki lâyiahnın muhtelit encü- mende müzakeresinde esas beyannamelerde yazılı eşyaların fis kıyme tinden 5 bin liraya kadar olanlara bir, 7500 liraya kadar olanlara iki, daha yukarı olanlara iki buçuk liral ık Müdafaa pulu yapıştırılması ka. bul edilmiştir. © JEmlâk bankası müdürlüğü ANKARA, 25 (Telefonla) — Em lik Eytam bankası umam müdürlüğüne Zirmar Bankası mrlsteşarı Af Beyin tayini muhtemel Sefirlerin ziyaretleri ANKARA, 26 (Telefonla) — Ye goslavya ve Yunan tefirleri bugün riciye vekâleti vekili Şükrü len Be Yi ziyaret etmişlerdir. İbrahim Tali Beyin tetkikleri “ Yeni kanunlar ANKARA, 26 (Telefonla) — Adli- releri, umumi tahsil işleri, bnde | ler, orta mektepler, husasi mektepler, mesle kve ihtisas mektepleri, memleketlerde Alman mektepçiliği ve “Nevyork Herald” gazetesi, Val - ve Di a ii ME ve sebrimiz iktisadiyatına çok faideli 0- makalede, Çin meselesi hakkında ale- | Lcaktır. yö ey AN kat Vaşington mahfil Uzak Şark hakkında buna rağmen pek müsterih gezi